________________
જર્મન ભાષામાં પ્રેસર વેખર
માર્ચ થી જીન )
અંગમાં છેવટે જે જે આપેલ હાય તે સબ ધમાં હકીકતે અહી' ઉમેર્' બ્રુ. ઉપલા ગૃ ૨૩૧ માં કહ્યું તે પ્રમાણે મૂળ સુત્રાને સા અને હારા ગ્રંથોમાં ( ગાથામાં એટલે ૩૨ શબ્દોના છેદમાં ) વહેંચવામાં આવ્યા અને તે બધા યોગ્ય જગ્યાએ નોંધવામાં આવ્યા છે. ખરી રીતે આ ગાયાની સંખ્યા સબંધી હસ્ત લેખામાંની હકીકતા વારવાર ભિન્ન ભિન્ન હોય છે, અને તેનું કારણ તેમાં કરેલા નાની અથવા મોટી સખ્યામાં કરેલા ઉમેરા ઉપર આધાર રાખે છે. આ વાત સંબંધી આપણે આગળ જતાં જયારે ચોથા અંગ સબંધે મેલશુ' ત્યારે ઉલ્લેખ કરીશુ. પ્રસ્તુત: સસંખ્યાઓ નીચે પ્રમાણે છે— ૧૨૫૫૪ ગાથાઆ-૨૨૩૦૦-૩૩૭૫૦- .
૪૧૬૬૭-૫૧૫૭૫૦-૬૫૩૭૫-૭૮૧૨-૮૫૯૦
સાતથી નવ અંગે ખાસ કરીને એક્જ હાથે જોડેલા હાય તેમ જણાય છે.
આ બે સમૂડેમાં પાંચમુ 'ગ અને સાતમા મગના હાલમાં રહેલા ભાગને સમા વેશ કરવામાં આવ્યેા નથી, મૂળ જોતાં દશમા અગતા બીજા સમુહુમાં સમાવેશ થતેા હતેા. તે અંગ જે સ્વરૂપમાં વિદ્યમાન છે. તેપરથી પૂરવાર કરી શકાય કે તે પાછલ્લા વખતમાં દાખલ કરવામાં આવ્યા હોય અને તદુપરાંત તે ખીજી ભાષામાં રચવામાં આવ્યા છે ( પહેલી વિભક્તિના એક વચનને છેડે આ આવે છે) પાંચમું અંગ જુદીજ જગ્યા લે છે અને શરૂ પણ કાઇ વિલક્ષણ રીતિથી થાય છે, છતાં તે અંગ છડ઼ા અંગની સાથે એક બાબતમાં સમાનતા ધરાવે છે. દરેકમાં એવી કારિકા આપવામાં આવી છે કે તે દરેક માટા ભાગમાં કઇ બાશ્રત પછી લેવામાં આવશે તે આગળથી જણાવી આપે છે. આ ભાગેાનાં નામ આ અંગના સંબંધમાં અજયશુ નથી પશુ સય ( શત ) આપવામાં આવ્યા છે. અંગોઇશે એ નામ પાતેજ ૫-૬ . ઉપાંગેાના નામ સાથે થડેાત્રણા સંબંધ ધરાવે છે અને આ વસ્તુતઃ વાત તેમની વચ્ચે અંદર અંદરના સંબંધ છે એમ સ્પષ્ટ દર્શાવી આપે છે.
વાંચક ભલે આ બાબતની તરતજ તપાસ કરે. હું તે! જે પ્રમાણુમાં હસ્ત લેખામાં દરેક
-૯૧૯૨-૧૦૧૩૦૦-૧૧૧૩૧૬,
કેટલાક અંગમાં છેવટ પ્રસ્તુત: અંગના અભ્યાસ અથવા મુખપાઠ માટે કેટલા દિવસે તેનાં સંબધમાં ખાસ ઉલ્લેખા કરેલા છે. જુઆ ભગવતી ૧, ૩૭૬-૮, આ વિષય વિસ્તારપૂર્વક વિધિપ્રામાં ચર્ચેલા છે.હુ' હવે દરેક અંગતી પરીક્ષા કરીશ.
૧ હાલમાં મળી આવતા સ્વરૂપમાં પ્રથમ અંગનું નામ આયાર, આચાર અથવા આ યાર પકલ્પ છે. અને મે શ્રુઅકખા
૬૩. વિધિપ્રપામાં એકવડા અજમાનાં નામેા તથા ઉદેસગાની સંખ્યા ખાસ કરીને નોંધેલ છે—પ્રથમ અગ ૫૦ દિવસ, બીજાના ૩૦, ત્રીજાતા ૧૮, ચેાથાના ૧૮, પાંચમાના ૭૬ (આના સંબધી બીજી હકીકત ૬ મહિના ને.૬ દિવસની છે.) છઠ્ઠાના ૭૩, સાતમાના ૧૪, આઠમાના ૧૨, નવમાના છ, દશમાના ૧૪, અગીઆરમાના ૨૪; તેવીજ રીતે તેને કર્તા ખીજા ગ્રંથાને માટે દિવસાની સખ્યા તપાસીને જણાવે છે. આસયના ૮ દિવસ, દસવીઆ લિમના ૧૫, ઉત્તર-જયણુના ૩૯, નિશીહના ૧૦, ૬સાકખેવવહારાના ૨૦ અથવા ૨૨, મહાનિશાહના ૪૫; આના સંબંધમાં ૬૮ આર્યામાં પુનરાવર્તન કરીને તે સબધી ચર્ચા બધ કરી છે. જ્ઞાન વિજ્ઞાન નામ ચાં
૬૪ ઉપરના પૃષ્ઠો ૨૨૩, ૨૨૪ આ. દીક્ષા લીધા પછી ત્રણુ વર્ષે આવા અભ્યાસ કરવાના છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
