________________
ડિસેમ્બર થી ફેબઆરી)
જર્મન ભાષામાં જીનગામ સંબંધે છે. વેબર.
૨૨૫
સર્વના પરિણામે ગ્રંથ અને સૂત્રોના ઘણા ખરા છે તેમાંથી શરૂ થતો દેખાડેલ છે આ શબ્દો અતિશય અશુદ્ધ છે. આ પરથી મા- બાબતમાં જોઈએ તે આપણને એક નિશાની નવાને કારણું મળે છે કે હમણુના જૈન ગ્રંથ મળી આવે છે કે ગ્રીસની અસર ક્યારની પ્રબ કર્તાઓએ પ્રાકૃત લખતી વખતે છુટ ઘણી ળ થઈ ચુકી છે. છતાં સામાન્ય રીતે ઉપાંગે લીધી છે અને તે કેવા પ્રકારની લીધી હેવી માં આપેલી હકીકતે હજુ સુધી પણ કહેવાતા જોઈએ. ટીકાઓમાં આ વર્ગ સંબંધી સર્વ ફક્ત જાતિવમ અને અથર્વ પરિશિષ્ઠાના એક ભા છદસ અથવા આર્ષ તરીકે સમજાવ્યું છે.
ગની હદ સુધી પહોંચી ગઈ છે. વિદેશીય સ્વદેવદ્ધિગણિના સમયથી સિદ્ધાંતના મૂળની છે. રથી બોલાતાં કરણનાં નામો જેવાં કે બવ, જના અને સ્થિતિમાં ઉપર જણાવેલો જબરે
બાલવ, ઈત્યાદિ ખરી રીતે ઉપાંગોમાં છે. છત ! ફેરફાર થયો છે છતાં તેના પછી જે કંઈ
હેરા એ નામ પન્ના ૮ ના ક ૬૦ માં નિશ્ચિત ગ્રંથ થયો હોય તેને સમય આંકવાનું
પહેલી જ વખત માલૂમ પડે છે. કાર્ય હજુ પણ સદાને માટે મુશ્કેલ લાગતું
વળી આપણે વિદેશીય એટલે અનાય છે હોય તેપણુ દંતકથાના આધારે દેવદ્ધિ કરે છે જેનો ઉલ્લેખ વારંવાર અંગો અને ઉ ગણિ સમય એટલે ઈ. સ. પાંચમા સૈકાની પગમાં કરવામાં આવ્યો છે તેના સંબંધે બે સાથે સાવ મળતી આવતી તારીખોની પુરતી લવું જોઈએ. આને ઉલેખ મર્યાદિત ખાત્રી સંખ્યા ઉક્ત નિશ્ચિત ગ્રંથમાં મળી આવે છે. સાથે આપણને ઇસવીસન બીજા સેકાથી ચોથા (૨૩૬)
સિકા સુધીના કાળનું ભાન કરાવે છે. આ કાળ આવા પ્રકારને વિશેષ પુરા મેળવવા પ્રાચીનતમ હોઈ તેમાં જ અનાય કે આપણે હવે ખગોળ વિદ્યા અને જ્યોતિષ ઉલ્લેખ હોઈ શકે જ્યારે પ્રચલિત ગ્રંથ પાસંબંધી વિચારીશું. આ શાસ્ત્ર પ્રોક. છલા વખતના વખતે હોય. ઉપરોક્ત લોકોની ખગોળવિદ્યાની પ્રમાણુ ભુત છા કરેલી યાદીમાં આરબ લેકોનું નામ આરવ યાથી પ્રાચીન છે બલકે ઓછામાં ઓછી એ નામથી આપેલું માલુમ પડે છે. આ નામ રીતે કહીએ તો સર્વ બાબતમાં શ્રી વિદ્યાથી હિંદમાં બીજે કયાંય માલૂમ પડતું હોય એવું સ્વતંત્ર છે. રાશિમંડળ સંબંધી જ્ઞાન હજુ સુધી
હજુ સુધી શેધાયું નથી તેથી આપણને માતેમાંથી મળતું નથી; ગ્રહ ગ્રીક ક્રમમાં ગોઠ
નવાને કારણે મળે છે કે ઉપર મર્યાદિત વેલા નથી અને ઘણો બીન જરૂરી ભાગ ભ
કરેલા કાળથી ઘણુ પછીના કાળ સાથે જવે છે. નક્ષત્ર અને પાંચ વર્ષનું વદિક યુ ?
આપણને વ્યવહાર કરવાનો છે, છતાં સ હજા સુધી પ્રચલિત રહ્યા છે. નક્ષત્રો જુ- આ ઇસલામના આર સંબંધી ઉલેખ ના ક્રમ પ્રમાણે એટલે કૃત્તિકાથી શરૂ થતાં કર્યો હશે એ માન્યતા લેવાથી વધારે બંધ વારંવાર જોવામાં આવે છે. તેની સાથે ઉપાં. બેસતું થઈ પડે. મારે એ અભિપ્રાય છે કે ગમાં મહાવિષુવવૃત કૃતિકામાંથી ભરણીમાં ગ ઈસલામીય કાળથી પૂર્વકાળ (જેમાં અરબસ્તાપેલો માલમ પડે છે, અને તેને અભિજિત ન અને હિંદુસ્તાન વેપારથી ઘાટા જોડાયાં હતાં) કે જે ઉપગિમાં બહુજ પ્રિય થઈ પડયું લાગે તે કાળ સંબંધીને ઉલેખ ઈસલામીય
૪૨ તેમજ ૩ જા અંગમાં; અંગ ૪, ૭ માં સંભવિત રીતે ક્ષેપકમાં આપેલ છે. આ હિં આપણે ઉડતી તપાસથી જોઈએ તે નક્ષત્રોનાં નામો તેને સહકારી સ્વરૂપમાં આ રીતે આપ્યાં છે જેવી રીતે પૂ. ભદ્રપદ્ધ વગેરે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com