________________
५७
સમકિતસાર, ૧. એહના અર્થ મળે પણ ઈમ કહ્યું જે, અખુણને વીખે રતન કુટ ગુરૂવેણુ દેવને આવાસ ભુત. ૨. અને નૈરૂત્ય ખુણાને વીખે રતનનેચયકુટ. (ગ્રંથાતરે એને નામ લંબસુખદ નામ બીજે) તીહાં વાયુકુમારને વાસ છે. ૩ તથા ઈસાન ખુણાને વીએ. સર્વ રતનકુટ તે વેણુદાલી નામે સુવર્ણકુમારના ઇંદ્રનું આવાસ ભુત કુટછે. તથા વાવ્યખુણને વીખે રતનસચય કુટ એહને બીજું નામ પ્રભંજન કુટ વાયુકુમારના ઈદ્રને આવાસ ભુત છે. એ ભાવ કિ પસાગર પતિ મણે સંગ્રહણી ગાથાની અનુસારે કહ્યા છે છતાં ચાર કુટ ચાર દીસી માટે કહ્યા છે, પણ કોઈએ ગ્રંથે પુર્વ, પશ્ચિમ, ઉત્તર, દક્ષીણે પ્રત્યેક પ્રત્યેક ત્રણ ત્રણ કુટ કહ્યું છે તે એક એક દેવતા અધીકીતછે.
पुव्वेण तिनि कुडा॥ दाहिणउ तिन्निर अवरेणं ॥ अतर तिन्नि नवे ॥ चउदिशि माणुस्स नग्गस्स. ॥१॥
સુત્રપડે ચાર કુટ કહ્યા, તહાં પણ સાયતનકુટ ન કહ્યા. વલી-પિસાગર પતિ મણે સંગ્રહણાનું.
दक्षीण पुव्वेणं रयणकुडं गुरुलस्सवेणु देवस्स सव्व रयणंच पूर्व तरेणं तेवेणुदालीस्स रयणस्स अवर पासे तिन्नि विसमछिउणं कुडाइं वेलंब सुहयं सया होई सव्व रयणस्स अवरेणं तिन्नि समय छिउण कुडाइ कुडं पनंजणस्सर्ड पनंजण आढियं होइ वृत्तौइहवंतु स्छानकानुरोधेन चतारियुक्ता तथा अन्यान्ययिद्वादससंति पुर्व द