________________
ખરેખર તો, અંદરની સમૃદ્ધિનો અનુભવ નથી થતો, ભીતર ખાલીપો વરતાય છે ત્યારે જ સાધક બહાર ફાંફાં મારે છે.
એક સાધકે સાધનામાર્ગ સ્વીકાર્યો. પણ પછી એ કોઈક તીર્થના કાર્યમાં લાગી ગયો. વ્યવસ્થાના ભાર નીચે તેણે સાધનાને વિસારી મૂકી.
એક મુમુક્ષુએ એક ગુરુને આ વિશે કહ્યું ત્યારે ગુરુનું સરસ નિરીક્ષણ આવ્યું. એમણે કહ્યું : જેને પણ પોતાની ભીતરની પૂર્ણતાનો ખ્યાલ નથી આવ્યો એ બહારથી એ પૂર્ણતાને મેળવવા ફાંફાં મારશે જ. પછી કોઈ આ રીતે. કોઈ આ રીતે. બીજાઓ દ્વારા પોતે સ્વીકૃત બને અને એ રીતે પોતાના અહમ્ના તુષ્ટિકરણ વડે એ પોતાને પૂર્ણ મનાવવાની ભ્રમણામાં પડે છે. પછી એનું ગણિત આ હોય છે : ‘પેલા, પેલા લોકો પણ મારા કાર્યને અને મને બિરદાવે છે, માટે હું સારો હોવો જોઈએ. કેવું દ્રાવિડ પ્રાણાયામ !'
અને મઝાની વાત હોય છે કે જે પેલા લોકો આને પ્રશંસતા હોય છે, એ પોતે પ્રમાણિત નથી હોતા કોઈથી. પણ પોતાની પ્રશંસા કરે છે માટે તે લોકો વિશેષ બની જાય છે. કેવો આ ચકરાવો !
એક માણસ જંગલમાં ગયેલો. ત્યાં એક જગ્યાએ એણે રંગબેરંગી પથ્થરોનો ઢગલો પડેલો જોયો. થયું કે દીકરાઓને રમવા કામ આવશે. એક થેલી એની પાસે હતી, તેમાં એ પથ્થર એણે ભર્યા. થોડેક આગળ જતાં એણે સોનામહોરોનો ઢગલો જોયો.
હવે ?
સમાધિ શતક
|k°