________________
થેલી એક જ છે. પથરાને ખાલી કરીને તે સોનામહોરો થેલીમાં ભરે છે. થોડેક આગળ જતાં હીરાનો ઢગલો જોવાયો. સોનામહોરો છોડી દેવાઈ. રત્નો લેવાઈ ગયા...
પથ્થર, સોનામહોર છૂટી જાય છે, છોડવા નથી પડતા.
એ જ રીતે, ભીતરની સમૃદ્ધિનો અનુભવ... બહારનું બીજું બધું છૂટી જાય છે.
આ પૃષ્ઠભૂ પર કડીને મમળાવીએ :
સૂક્ષ્મ ઘન જીરન નવે,
જ્યું કપરે ત્યું દેહ;
તાતેં બુધ માને નહિ,
અપની પરિણતિ તેહ. . .
કપડું ઝીણું હોય કે જાડું, જૂનું હોય કે નવું; એ પહેરવાથી હું પાતળો કે જાડો છું અથવા હું ઘરડો કે યુવાન છું આવો વિચાર કોઈને આવતો નથી. તો પછી, વસ્ત્ર અને આત્મા જેટલા ભિન્ન છે; એટલા જ દેહ અને આત્મા ભિન્ન છે. તો દેહની રોગથી ઘેરાયેલી પરિસ્થિતિમાં હું માંદો છું આવો ભાવ કેમ સ્પર્શે છે ?
એકવાર બૌદ્ધિકોની સંગોષ્ઠિમાં મેં આ પ્રશ્ન પૂછેલો. મેં પૂછેલું કે તમને બધાને ખ્યાલ છે કે દેહો બદલાતા રહ્યા છે... ક્યારેક માખી કે ક્યારેક હાથીના શરીરમાં પણ આપણે અવતરેલા. શરીરોની આ સતત બદલાહટનો ખ્યાલ હોવા છતાં શરીર તે હું આ ભાવ કેમ સ્પર્શેલો રહે છે ?
સમાધિ શતક
૬૧
