________________
યોગશાસ્ત્ર કહે છે ઃ ઉદાસીનતામાં ડૂબેલ સાધકને આત્મતત્ત્વની અનુભૂતિ થાય છે.૨
સાધક ઉદાસીન બન્યો એટલે પરના સંયોગથી દૂર, સુદૂર નીકળી ગયો. હા, એની સાધનાયાત્રામાં જરૂરી છે એવા પરનો - વસ્ત્ર, પાત્ર આદિનો સંયોગ રહેતો હોય છે, પણ ત્યાં સંગદશા નથી રહેતી. આસક્તિ નથી રહેતી.
આ પૃષ્ઠભૂ પર કડી ખોલીએ :
સોવત હૈ નિજ ભાવમેં,
જાગે તે વ્યવહાર;
સૂતો જે વ્યવહારમેં.
સદા સ્વરૂપાધાર...
સ્વ-ભાવમાં, ઉદાસીનદશા આદિમાં, ન હોય તેવા સાધકને જાગૃત કેમ કહેવાય ? હા, શરીરના સ્તર પર તે જાગતો છે; પણ સ્વભાવમાં જો તે સૂતેલ છે, તો તેને જાગૃત કેમ કહેવાય ?
૨.
બહિર્ભાવમાં સૂતેલ હોય તે સાધકને જ જાગૃત કહી શકાય.
જાગૃતિ.
અને તે પણ પળ-પળની જાગૃતિ.
यदिदं तदिति न वक्तुं साक्षाद् गुरुणाऽपि हन्त शक्येत । औदासीन्यपरस्य प्रकाशते तत् स्वयं तत्त्वम् ॥ १२/२२
સમાધિ શતક
૧૧૯
/11