________________
પ્રભુનું દર્શન અને અનુભવનું પ્રકાશી ઊઠવું. આત્માનુભૂતિનું ઝગી ઊઠવું.
પ્રભુના ક્ષમા ગુણનું દર્શન ભીતર કેવી તો લકીરો પેદા કરી શકે ? પ્રભુ મહાવીરસ્વામી ભગવાનના સાધનાકાળનું આ દૃશ્ય : અનાડી માણસ પ્રભુના કાનમાં ખીલા ઠોકે છે અને પ્રભુની આંખો આંસુભીની બને છે.
આ પ્રભુની દિવ્ય ક્ષમા આપણી ભીતર રહેલી ક્ષમાનો દિવ્ય આસ્વાદ ન આપી જાય ?
અને એને પગલે પગલે એ ગુણની અનુભૂતિ.
બહુ જ સરસ સૂત્ર અનુભૂતિ માટે આવ્યું : ‘અનુભવ અભ્યાસી કરે...’ અભ્યાસ જેમ સબળ બનતો જાય તેમ અનુભવ પ્રગાઢ બને.
અભ્યાસને સબળ બનાવવા માટે યોગસૂત્રમાં મહર્ષિ પતંજલિએ આ સૂત્ર આપ્યું છે : “સ તુ વીર્યવાન-નૈરન્તર્થ-સારાસેવિતો વૃ ભૂમિઃ'... અભ્યાસ દૃઢ ત્યારે બને છે, જ્યારે તે લાંબા સમયથી અભ્યસ્ત હોય, નિરન્તરતાપૂર્વક અભ્યસ્ત હોય અને સત્કારપૂર્વક થયેલ હોય.
પહેલું ચરણ : દીર્ઘકાલ-અભ્યસ્તતા. વર્ષોનાં વર્ષો સુધીનો અભ્યાસ. દિગ્ગજ સંગીતજ્ઞોએ કહ્યું છે કે તેમણે ‘સારેગમપધની'ના સૂરોમાંથી માત્ર ‘સા’ને ઘૂંટવામાં દશ-દશ વર્ષ લીધાં છે.
ભીમસેન જોષીને અનુરાધા પૌંડવાલે પૂછેલું : આપે કયા રાગનું સર્જન કર્યું છે ? દરેક દિગ્ગજ સંગીતકાર પોતાના નામે એક રાગનું સૃજન કરી
સમાધિ શતક
/૧૬૧
