________________
શબ્દોને પેલે પારનું આ સુખ. કલ્પનાને પેલે પારનું આ સુખ.
ઘણા લોકો પદાર્થ આદિના સંગથી ઊપજતા સુખને સુખ કે આનંદ કહી દે છે. આનંદની મઝાની વ્યાખ્યા છે અસંગજન્યતાને કારણે ઊપજતો હર્ષ.
સંગજન્ય હર્ષ તે રતિ.
તિ અને અતિ એ તો એક સિક્કાનાં બે પાસાં છે. જે સંગથી રતિની કલ્પના થતી હોય, તેથી જ અતિનો અનુભવ થઈ શકે છે.
સંગીતની સીડી સાંભળી. ગીતો ગમ્યાં. વારંવાર હવે એ રિપીટ કરવામાં આવે તો... ?
પ્રાચીન કથા મને યાદ આવે છે. રાજા જમવા બેઠેલ. ભીંડાનું ભરવું શાક સારું લાગ્યું એને. મંત્રી જોડે બેઠેલ. રાજા કહે : ભીંડો એટલે ભીંડો. શાકમાં રાજા ગણાય એ. એના જેવું એક પણ શાક નહિ. મંત્રી કહે : બરોબર છે વાત. ભીંડા જેવું તો એક પણ શાક નહિ જ.
મંત્રીએ રસોઈયાને કહ્યું કે રાજાજી માટે રોજ ભીંડાનું શાક બનાવવું. રોજ ભીંડાનું શાક સવાર-સાંજ બનવા લાગ્યું. અઠવાડિયામાં તો રાજા કંટાળી ગયા. મંત્રીને કહે : આ શું માંડ્યું છે ? રોજ ભીંડાનું શાક ! બીજું શાક મળતું જ નથી કે શું ? ભીંડો તો સાવ નકામું શાક છે.
મંત્રી કહે : જી, હવે ખ્યાલ રાખીશ. ભીંડો નકામું શાક જ ગણાય. અચાનક રાજાએ પૂછ્યું : પહેલાં તો તમે જ કહેતા’તા કે ભીંડા જેવું એક પણ શાક નહિ.
સમાધિ શતક ૧૭૯
