________________
પર્યાયદૃષ્ટિ તમારા વૈરાગ્યને મુખરિત કરશે. વૃદ્ધાવસ્થા પર્યાય છે શરીરરૂપી પર્યાયનો. હવે જો શુદ્ધ આત્મદ્રવ્ય પર સાધકની દૃષ્ટિ સ્થિર થઈ તો એ પર્યાયોમાં કેમ અટવાશે ? શરીરમાં કેન્સર થયેલું હશે અને એ એને જોતો હશે.
ઉપનિષદ્ના ઋષિ કહે છે :
ॐ पूर्णमदः पूर्णमिदं,
पूर्णात् पूर्णमुदच्यते;
पूर्णस्य पूर्णमादाय
पूर्णमेवावशिष्यते...
આ પણ પૂર્ણ છે અને પેલું પણ પૂર્ણ છે. ઋષિને બધે જ પૂર્ણતા દેખાય છે.
ત્રણ દૃષ્ટિઓ થઈ જગતને જોવાની. જડ જગતને જોવાનું હોય ત્યારે તેના પ્રતિ વૈરાગ્યસભર દૃષ્ટિકોણ જોઈએ. જે યોગસૂત્રે આપ્યો છે. જડ જગતમાંથી રસ ચુકાઈ ગયો, જ્ઞાતાભાવ આવી ગયો; તો જગત સાધક માટે છે જ નહિ.
શરીરને જોવા માટે પર્યાયદૃષ્ટિને ઉપયોજવી જોઈએ. એક પર્યાય છે. પર્યાયને માત્ર જોવાનો.
બીજા આત્માઓને જોતી વખતે પૂર્ણતાનો દૃષ્ટિકોણ લાવવાનો. બધા જ આત્માઓ અનંત ગુણોથી પરિપૂર્ણ છે.
સમાધિ શતક
૧૩૦