________________
શા માટે સદ્ગુરુ આ કાર્ય કરે છે ? નિઃશંક, પ્રભુની આજ્ઞા છે માટે.
આ સંદર્ભમાં એક વિધાન યાદ આવે : પરમશક્તિ પરમસક્રિય, ગુરુચેતના ૫૨મનિષ્ક્રિય. અને વચલી ચેતનાઓ સક્રિય હોય કે નિષ્ક્રિય એનો કોઈ મતલબ નહિ.
પરમશક્તિની પરમ સક્રિયતાની વાત કલિકાલસર્વજ્ઞ હેમચન્દ્રાચાર્ય મહારાજે વીતરાગ સ્તોત્રમાં આ રીતે કહી : પ્રભુ ! તારી કૃપાથી જ હું આ મનુષ્યત્વની પગથાર સુધી આવ્યો છું. સાધનાને સ્પર્શી શક્યો છું. મહોપાધ્યાય શ્રીમદ્ યશોવિજય મહારાજ સ્તવનામાં આ વાત લઈ આવ્યા : ઈતની ભૂમિ પ્રભુ ! તુમ હિ આણ્યો...
સદ્ગુરુને જે પણ કરવું છે, તે પ્રભુની આજ્ઞાથી કરવું છે. એટલે તેમાં તેમની ઈચ્છા નથી ભળતી. કર્તૃત્વ પણ નથી.
કર્તૃત્વ નથી સદ્ગુરુમાં એનો ખ્યાલ એ રીતે આવે કે ત્યાં કાર્ય હોવા છતાં થાક નથી. કારણ કે કાર્યને ત્યાં પરિણામ જોડે સાંકળવામાં આવતું નથી. સામાન્ય મનુષ્યનું કાર્ય પરિણામલક્ષી હોય છે અને એટલે જો પરિણામ ઈચ્છિત આવ્યું તો તેને રતિભાવ ઊપજે છે. પરિણામ અણધાર્યું આવ્યું તો તેને અરતિભાવ થાય છે.
આથી જ, પૂજ્ય આનંદઘનજી મહારાજે કહ્યું : ‘ગુરુ નિરંતર ખેલા...’ જે સતત ખેલની ભૂમિકામાં હોય તે ગુરુ.
૧. મવત્પ્રસાદ્દેનૈવાહમિયતી પ્રાપિતો મુવમ્ ॥
સમાધિ શતક
|
૯૩
