________________
આત્મભાવમાં સતત જાગૃતિ, બહિર્ભાવમાંથી ઉપયોગને હટાવી લેવાની પ્રક્રિયા, પર પદાર્થોમાં ઉદાસીનભાવ અને સ્વગુણોની ધારામાં લીનતા આવે ત્યારે જીવન્મુક્ત દશા સ્પર્શેલી કહેવાય.
ક્રમશઃ ચારે ચરણોને જોઈએ.
પહેલું ચરણ : આત્મભાવમાં સતત જાગૃતિ.
અત્યારે ત્રણ અવસ્થા તો આપણી પાસે છે જ ઃ જાગૃતિ, સ્વપ્ન, નિદ્રા.
:
આપણી કહેવાતી જાગૃતિમાં પણ વિકલ્પોનું ઘોડાપૂર ચાલતું હોય છે. સ્વપ્નમાં પણ વિકલ્પો... એ રીતે, જાગૃતિ અને સ્વપ્ન બેઉ અવસ્થાઓ સમાન થઈ. નિદ્રા અવસ્થામાં હોશ જ ચુકાયેલ હોય છે.
વિશુદ્ધ અવસ્થા છે ઉજાગર. એ તેરમા ગુણસ્થાનકે હોય છે. પરંતુ એનું નાનકડું સંસ્કરણ સાધક પાસે હોઈ શકે.
ઉજાગરની વ્યાખ્યા આવી છે : નિર્વિકલ્પતાની પૃષ્ઠભૂ પરની સ્વરૂપસ્થિતિ. હોશ.
આપણે આનું નાનકડું સંસ્કરણ શી રીતે કરી શકીએ ?
આ રીતે તે કરી શકાય : નાનકડા પદનો જાપ લ્યો. તેનું આવર્તન ઝડપથી થવું જોઈએ. જેથી એકાગ્રતા થઈ શકે. ૧૦ કે ૧૫ મિનિટે જ્યારે લાગે કે મન માત્ર જપના પદ પર કેન્દ્રિત બન્યું છે ત્યારે એ પદમાંથી ઉપયોગને હટાવી તમારી અંદર જે શાન્તિ આનંદ છે, ત્યાં ઉપયોગને લઈ જાવ. વિકલ્પોમાંથી ઉપયોગ હટ્યો હોઈ ભીતરની શાન્તિ પકડાશે. કદાચ મન વિચલિત થઈ
સમાધિ શતક
૮૪
