________________
લક્ષ્મીનાં ભાગ્ય દાનથી ખીલે છે !
૧૨
- લક્ષ્મી આવ્યા પછી, માણસ ત્રણ જાતના બની જાય છે : લક્ષ્મીદાસ, લક્ષ્મીનંદન અને લક્ષ્મીપતિ. કેટલાક ધન આવતાં તેના દાસ બની જાય છે, તેના તાબેદાર તરીકે રહે છે. જીવન સુધી તેની સેવા જ કર્યા કરે. બીજા લક્ષ્મીના દીકરા હોય છે. લક્ષ્મી જેમ આજ્ઞા કરે, તેમ તે આચરે. નન્દન એટલે પુત્ર. એ આશા બહાર કેમ જાય? પણ ત્રીજો, જે લક્ષ્મીનો સ્વામી હોય છે, એ જીવનભર એને છૂટે હાથે વાપર્યા જ કરે છે. અંત સમયે એને એમ ન થાય કે હું વાપર્યા વિના મૂકીને જાઉં છું. એનો આત્મા તો સાક્ષી પૂરે કે મેં જીવનને જીવી જાણ્યું છે, લક્ષ્મીને વાપરી જાણી છે, પતિ બની લક્ષ્મીને સદુપયોગમાં ખરચી લહાવો લીધો છે.
તમે લક્ષ્મીને વાપરો નહીં, સારા માર્ગે ખર્ચો નહીં, તમારા ઘરમાં અતિથિ આવે ત્યારે પણ દિલના ઉદાર બનો નહીં તો છેવટે એ પશ્ચાત્તાપ મૂકી જાય છે.. " વિશ્વનો એ અફર નિયમ છે કે માનવી ભેગું કરે છે, પણ અંતે એ બધું અહીં જ મૂકીને જાય છે. બધું સાથે લઈ જવાનું હોત તો માણસ પોતાના પ્યારાં, પુત્ર-પુત્રીઓને અને પ્રાણપિયાઓને મૂકીને જાત?
સંસારમાં અર્થની જરૂર છે, પણ તેની પણ મર્યાદા જોઇએ તમારા બૂટની જ વાત વિચારોને . તો બૂટ પગના માપથી મોટા હોય. ગબડી જવાય; નાના હોય તો પગ છોલાઈ જાય; બરાબર હોય તો જે મુસાફરી થાય. તેમ લક્ષ્મી પણ વધારે હોય તો માણસને ગબડાવી મૂકે છે, અને સાવ ન હોય તો કંગાલ કરી મૂકે છે. એ મર્યાદિત – પ્રમાણસર જોઈએ.