________________
સાધનોનું સન્દર્ય
* ૨૪
નહીં, પણ માનવીના મગજ પર લદાયેલી ડિગ્રીઓ છે. જેમ દાન વગરની લક્ષ્મી સુખ આપતી નથી, તેમ માનવીને સુકૃત વગરની વિધા આનંદ કે શાંતિ આપતી નથી.
દૂધની અંદર તેજાબનું એકાદ ટીપું પડી જાય તો તે દૂધ ફાટી જવાનું. પરંતુ ગુલાબના એસેન્સનું એક ટીપું નાખવાથી તે કોલ્ડડ્રેિક બની જવાનું. એ દૂધનું નામ પણ પલટાઈ જાય છે ! વધુ સુંદર બની જાય છે.
કેળવણી પામ્યા પછી માનવીના મનમાં આ રીતે વિચારોની સુવાસ ન આવે, તો તેની મહત્તા કંઇ નથી. ભણેલો તે એ કે જેના મનમાં ખરાબ વાત ન આવે. શિક્ષિત એ કે જેના મુખમાંથી અસભ્ય, અસંસ્કારી શબ્દ ન નીકળે.
જેમજેમ વિદ્યા સંપાદન કરે તેમ તેમ સારા વિચારોનો જીવનમાં સંગ્રહ થતો જાય. જેની પાસે સત્ય ને સ્વાશ્રયી જીવન હોય, શુચિ ભાવના હોય.
સુકૃતની કેળવણી પામેલો વિદ્યાર્થી પોતાના ગુણો વડે માબાપની ગેરહાજરીમાં, તેમની યાદ તાજી કરાવે છે. ભગવાન મહાવીર સ્વામીને આપણે યાદ કરીએ છીએ ત્યારે તેમનાં માતા-પિતા કોણ હતાં, એ પણ સહેજે યાદ આવી જાય છે.
મા-બાપ સંતાનને ધનનો વારસો આપે છે. પરંતુ પૈસાનો વારસો આપવો કે ન આપવો તેની બહુ મહત્તા નથી. મહત્તા છે