________________
ડીડ
વિના પરમ તત્વની અનુભૂતિ માટે છે
જુઓ તો શું દેખાય? એકે જીવ દેખાય? પણ ઇલેકટ્રો-માઈકોસ્કોપ (Electro-microscope) થી જોશો તે હજાર જીવ દેખાશે. જે આંખ સાધન વિના જોઈ શકતી નથી, એ સાધનથી એને દેખાય; અને સાધનથી પણ જે ન દેખાય, તે જ્ઞાનીને જ્ઞાનથી દેખાય. મહાપુરુષો કહે છે: ઈન્દ્રિયોથી મન સૂક્ષ્મ છે; પણ મનથીય સૂક્ષ્મ જ્ઞાન છે-પ્રજ્ઞા છે.
આજે મનુષ્યને પરમ તત્વ પ્રાપ્ત કરવાનો અવસર મળ્યો છે. આવો સુઅવસર બીજે કયાંય નથી. પશુગતિમાં અજ્ઞાનતા છે, નર્કગતિમાં જીવોને દુઃખ સહેવાનું છે, દેવગતિમાં વૈભવ-વિલાસ છે, જ્યારે મનુષ્યગતિમાં જ સાચી સમજણ દ્વારા વિકાસ કરવાનો છે.
આ ચાર ગતિમાં મનુષ્યને જ વિવેક, વર્તન અને વિચાર કરવાની તક છે. એણે પરબ્રહ્મની ચિંતા કરવાની છે. એને બદલે મનુષ્ય આજે પરમનિમ્નની ચિંતા કરવામાં પડી ગયો છે. જે લિફટ ઊંચે મહેલમાં લઈ જાય છે, તેના દ્વારા એ નીચે ખાડામાં પણ જઈ શકે છે.
જે પરબ્રહ્મ છે, પરમાત્મા છે તે આખા વિશ્ર્વના અણુએ અણુમાં છે. આત્મા ગયો, એટલે શરીર મડદું છે. માટે જ શરીરમાં જે ચૈતન્યનું તત્વ છુપાયેલું છે, તેને અનુભવ કરીએ.
* આજનો મનુષ્ય ચાર વસ્તુની ચિંતા કરે છે : (૧) પૈસો (૨) પ્યાર (૩) પુત્ર-પુત્રીઓ અને (૪) પ્રસિધ્ધિ-આ ચારમાં તેનું મન શેકાયેલું છે. આ બધાની ચિંતાના બોજથી એ વધુ ને વધુ દબાતો જાય
છે.