________________
પ
માનવ ધર્મ
6
આપો તો એ ચૂપ થઇ જશે.' માલવિયાજી કહે : જે જબાન પર સરસ્વતી બિરાજે છે ત્યાં હલકા શબ્દો આવશે તો મા શારદા કયાં જશે?
કળિયુગે ધર્મને પૂછ્યું : ‘હું કયા જાઉં? મારે માટે જગ્યા કયાંય નહીં?” ધર્મે કહ્યું : તુ ત્યા જઇને રહેજે જ્યા જુગાર હોય, ચોરી હોય, હિંસા હોય, અત્યાચાર હોય, દારૂ હોય.' કળિયુગ કહે : ‘દારૂ, જુગાર, ચોરી અને અત્યાચાર બધા જ એક ઠેકાણે ભેગા થાય તે કેમ ખબર પડે?” ધર્મ કહે : • જ્યાં તને પૈસો ઊભરાતો દેખાય, ધનનો ઢગલો દેખાય, ત્યાં આ ચારે વસ્તુ હશે.’ કળિયુગ કહે : બધા પૈસાદારોને ત્યાં આ ચારે હોય?” ધર્મ કહે : ઊભો રહે. જરા સમજ, નહીં તો ભૂલ કરીશ. જે ઘરમાં ધર્મ હોય, સંત-સમાગમ હોય, સદાચારની પ્રતિષ્ઠા હોય ત્યાં આ ચારમાંનું એકે નહીં હોય.' પૈસા વિના ધર્મ અને નીતિ સ્વચ્છંદ બને છે. પૈસો આવે તેની સાથે દુર્જન આવે; ધીમેધીમે દુર્જનના સગની ટેવથી માણસ ખરાબ થતો જાય. આ ખરાબીને રોકવાનો એક જ માર્ગ છે. સજજન સગે સત્સંગ વધારી આત્મનિરીક્ષણ તરફ વળો. તમે તમને અને તમારા કામને જોતા થાઓ, પૂછતા રહો, કે હું માનવ છું તો આજે મેં માનવને શોભે તેવું શું કર્યું? તમારે ખુદને
.
આ પ્રશ્ન પૂછવાનો છે. ખુદ એટલે ખુદા-અ ખુદ તેનું જ નામ ખુદા. ખુદને સમજે તે આત્મા ખુદા છે. ખુદ પોતાને જોનારો, બીજાની સારી . વસ્તુ જોઇ રાજી થવાનો. એનુ મન મૈત્રીથી છલોછલ ભરેલુ રહેવાનું. એની આંખમાંથી અમી ટપકવાનું.
આજે લોકોનું માનસ બદલાયું છે. સુખીને જોઇ બળ્યા કરે. કહે : ‘કાલે અહીં રખડતો હતો, નોકરી કરતો હતો, આજે મોટરમાં જાય
