________________
સાધનોનું સંદર્ય
-
૭૪
કે કઠોરતા આવતી નથી. ભગવાનને યાદ કરીને એ ભાવથી રડી પડે છે.
ભક્તને અયોગ્ય કાર્ય કરતાં આંચકો લાગે છે. ખરાબ કાર્ય થઈ જતાં, ભગવાન મારી પાસેથી ખસી જાય છે, એવો એને અનુભવ થાય છે. દુનિયામાં કોઈ ન જાણે, પણ અંતર્યામી તો બધું જ જાણે છે. દુનિયાનો સુપ્રિમ જજ તમારો જ આત્મા છે, અને તે ભકતહૃદયના સિંહાસન પર બેઠો છે.
- ભકતનું હૃદય નીતિમય હોય છે. એક બાજુ કર્મ અને બીજી બાજુ જ્ઞાન હોય છે. જ્ઞાનથી પ્રકાશ અને કર્મથી ગતિ મળે છે. ભક્તિ વચમાં શોભે છે, ને અવલોકન કરે છે, એટલે ભક્તિને વચમાં રાખી છે. આમ, જ્ઞાન અને કર્મ સાથે ભકિત તો હોવી જ જોઈએ.
એક સામાજિક કાર્યકર ભાઈ હતા. કામ બહુ કરે, પણ કડવી બદામ ખાધી હોય તેવું તેમનું માં હોય. એક વખત એ પસાર થતી હતા. રસ્તામાં એક વણઝારણ બાઈ, ઘંટીએ દળતાં ભજન ગાઈ રહી હતી. પેલા ભાઈ ઊભા રહ્યા. મધુર ગુંજન પૂરું થતાં એણે પૂછ્યું : ' “બહેન, તમને એક વાત પૂછું? તમે કામ કરતાં ગાઓ છો શું કરવા? દળતાં ગાવું અને ગાતા દળવું આ બે કામથી થાક ન લાગે? મૂંગા મૂંગા દળો તો થાક ઓછો લાગે ને
વણઝારણે કહ્યું : “ભાઈ ગીત વગરનું કાર્ય એ તો વૈતરું કહેવાય. શ્રમમાં સંગીત હોય તો એ કાર્યમાં ભાવ આવે. સંગીતમાં શ્રમ હોય તો મન ઉજજવળ થાય. ગીત વગરના શ્રમનો રોટલો તો