________________
૧૦૭.
વિચાર, ઉચ્ચાર અને આચાર
ડાક્ટરે હસીને કબૂલ કર્યું આ વાત ગળે ઉતરે છે.”
દંશ દેનાર પ્રત્યે પણ દયા દાખવીને એનું શીલું મો દૂધથી ભરી દેવાર મહાપુરુષે સર્પને કરુણામય સ્વરે કહ્યું : “બુઝ-બૂઝ બોધ પામ. પૂર્વ જન્મમાં તું ચઢેશિક નામનો સાધુ હતો. ક્રોધમાં અકાળ મૃત્યુ પામી તું સર્પ બન્યો. તું આજ સુધી બહુ સળગ્યો, હવે શાંત થા. તારો ક્રોધ જ તને સળગાવે છે. તે તારા ફોધાગ્નિથી જગતને જ નહિ, તારા અંતરને પણ ઉજજડ કર્યું છે. હવે શાંતિના વારિથી તેને હર્યુંભર્યું બનાવ.” - સર્પની આંખોનો અગ્નિ ભગવાનને ન સળગાવી શક્યો; જ્યારે એમની કરુણામયી વાણીએ તો સર્પના અંતરને ઠારી દીધું, અને સર્પ ભગવાન મહાવીરનાં ચરણોમાં નમી પડ્યો.
, ત્યારથી જ નાગ રાફડામાં રહેતો... તે આહાર માટે પણ બહાર ન નીકળતો. એ વાત જાણીને ગોવાળિયાઓ રાફડામાં દૂધ -ધી રડવા લાગ્યા, તેમણે નાગપૂજા આદરી.
- સાપનું હલનચલન બંધ થયું એટલે રાફડામાં કીડીઓ જામી, એ કીડીઓ ચડેશિકના શરીરને ફોલી ખાવા લાગી. પોતે કરેલા ડખોનું પ્રાયશ્ચિત્ત આ રીતે જ ભોગવી શકાશે, એ ભાવનાને લીધે, એ પોતાની સાધનામાં લીન રહ્યો. એના મનમાં એક જ વાત હતી. કીડીઓના ડિંખથી મને દુઃખ થાય છે પણ મારા ડંખથી કેટલાના પ્રાણ ગયા? સૈને પહોંચાડેલી વેદનામાંથી જાગેલી સંવેદનામાં એણે પોતાને મૈત્રીથી ઉજજવળ કર્યો. આ મૈત્રીપૂર્ણ કરુણાભાવમાં સર્પનું રૂપાન્તર દેવમાં થયું. પ્રેમ નરને નારાયણ બનાવે છે.