________________
સાધનોનું સન્દર્ય
છો ને કે ભાઈ, કંઈક લેશો? આમ બોલવા પાછળ તમારા માનવપ્રેમ છુપાયેલો છે. પ્રેમ તો હાથ લંબાવે છે. પોતાને માટે બનાવેલી સુખડી બીજાને ધરવાની એ ઉદારતા બતાવે છે. આપ્યા વિના ખાય તો માણસનું દિલ ઝંખે. આમ, પ્રેમ-મૈત્રી આગળ વધતાં, વધારે નિર્મળ અને શુધ્ધ બને છે. સંતોનો પ્રેમ જોયો? એમને માણસ ગમે તેમ સંભળાવે તોય તે અનુકંપાથી કહે છે : “બરાબર છે. તું હજુ નાનું બાળક છે. બાળકને વિવેક ન હોય; એ તો ધૂળ પણ મોંમાં નાખે. પણ મા એને ધૂળ ખાતો બચાવે છે. એ એને ઝૂંટવી લઈ કહે છે કે તું બાળક છે એટલે આ ધૂળ જેવા શબ્દો તું મોંમાં ભરે છે. તેને બચાવવો જોઇએ. આમ, સાચા સંતો સહન કરીને પણ જગતને શાંતિ અને શીતળતા આપે છે.
માણસ જેમ પોતાની જાતને જોતો થાય તેમ તે વધારે ને વધારે ઉદાર અને ઊંચો થતો જાય. પૈસાદાર પૈસા કમાય છે ત્યારે કેવો કઠોર હોય છે. પણ એની માનવતા જાગે છે ત્યારે એ હજારોની અને લાખોની સખાવત કરે છે ને? સામાન્ય માણસો, જે પાયધુનીથી અહીં સુધી પગપાળા ચાલીને આવે છે, તે પણ ભૂખ્યાને જોઈ પાવલી આપી દેવાના. જે પોતાની સગવડ માટે નથી ખર્ચતા, તે બીજાને આપે છે. માનવતા જાગે ત્યારે આવા સદગુણો આવે અને થયેલી ભૂલો પર પશ્ચાત્તાપ થાય. આંખમાંથી આંસુ ટપકે અને સુધારવાની વૃત્તિ જાગે.
કલકત્તામાં સ્વરૂપ નામે એક સુખી માણસ હતો. તે સંગના કારણે મદિરાના વ્યસનમાં લપેટાઈ ગયો. પછી તો દારૂ વિના એને ચાલે જ નહિ. દારૂ એના જીવનનું મુખ્ય અંગ થઈ ગયો. એક દિવસ વર્ષોમાં
