________________
સાધનોનું સન્દર્ય
આવ્યાં હતાં. એનાથી તેઓ ચલિત થઈ ગયા હોત તો એ મહાત્મા ગાંધી ન હોત, માત્ર મોહનદાસ જ હોત. આ પ્રતાપ માતાએ આપેલા સંસ્કારનો છે.
ધનની ધમાલમાં ને ધમાલમાં મા-બાપ આજે સંતાન માટે સંસ્કૃતિનો વિચાર કરવા પણ સમય કાઢતાં નથી. પરંતુ તેથી નુકસાન ઘરમાં જ થાય છે.
જે મહાપુરુષો થયા છે, જે સુપ્રસિદ્ધ થયાં છે, તે બધા વિધાના પ્રતાપે થયા છે. વિદ્યા મેળવ્યા બાદ તેમણે જીવનમાં એને ઉતારી છે, પચાવી જાણી છે.
લાખ રૂપિયા મળવા કે મેળવવા જેટલા સરળ છે, તેટલા એ પચાવવા કે વાપરવા સહેલ નથી. તમે મેળવેલા રૂપિયાનો પણ તમારે સરકારને જવાબ આપવો પડે છે ને? ટેકસ ભરવો પડે ને? વિદ્યાનું પણ એમ જ છે.
જેટલું ભણ્યા હો તેટલું સારા માર્ગે કામ લાગે, તો સમજો કે એ સુકૃતનું છે. હાથમાં પેન લેતાં તમારો આત્મા સાક્ષી પૂર્વક કહી શકે કે હું આ પેન વડે એવો અક્ષર નહીં લખું કે જેથી મારી સરસ્વતી લાજે; અક્ષર લખતાં લખતાં તો મારા જીવનને અ-ક્ષર એટલે કે શાશ્વત બનાવીશ, તો એ વિદ્યાં સુંદર છે.
બંગાળમાં ઈશ્વરચંદ્ર વિદ્યાસાગર નામે એક વિદ્વાન થઈ ગયા. મિત્રને વિદાય આપી સ્ટેશન પર એ ઊભા હતા. એ જ વખતે ગાડીમાંથી