________________
સાધનોનું સન્દર્ય
જીવનમાં લક્ષ્મીની ઉપયોગિતા છે, એ હકીકત છે. દિવાળીના શુભ દિવસોમાં, તેરસને દિવસે કોની પૂજા થાય છે? લક્ષ્મીની, ધનની.
ચૌદસને દહાડે શક્તિની અને દિવાળીને દિવસે વિદ્યાદેવીની પૂજા થાય ' છે ને? આમ ત્રણે વરદા છે; ધનદા, શકિતદા ને.વિદ્યાદા છે.
- અહીં પણ બધી શકિતમાં પહેલું સ્થાન લક્ષ્મીને મળ્યું છે. તેને સન્માનવામાં આવી છે. ત્યારે તે લક્ષ્મી હલકી છે, એમ કેમ હેવાય? એનો દુરુપયોગ કરનાર હલકો છે. લક્ષ્મી યોગમ માટે છે, સંગ્રહ માટે નહિ. આજે આપણે વિચાર કરવાનો છે કે એ લક્ષ્મીને કેવી રીતે વાપરવી. દાનમાં વાપરશો તો દાન વડે એ તમારી, તમારા ઘરની, તમારા દેશની શોભા વધારશે અને પરિગ્રહમાંથી મુકત કરશે; ચિંતાના ભારથી હલકી કરશે. '
. શાસ્ત્રમાં પણ પરિગ્રહ પરિમાણ વ્રત કહ્યું છે. તેમાં માણસની શોભા છુપાઇ છે. માનવી પાસે મર્યાદિત ધન હોય, તો તેને કોઈ હેરાન ન કરે. તેનાં સંતાનો પણ કુસંસ્કારી ન થાય. જેમ વધારેપડતો ખોરાક
મળે તો શરીરમાં શેરો ઉત્પન્ન થાય, ને પ્રમાણસર મળે તો તેનું જીવન - તંદુરસ્ત અને સ્વસ્થ થાય. તેમ ધન માટે પણ સમજવું.
માથા પરના વાળની જ વાત કરો નો વધારે રાખો તો એ ગરમી કરે, તે વધારે ખાય ને આંખની આડા પણ આવે. એટલા માટે જ તો તમે પૈસા આપીને પણ વાળ કપાવો છો. ધન પણ વાળ જેવું છે. તે તમારી પાસે વાળની જેમ પ્રમાણ પૂરતું હોય તો જ સારું, નહિતર 'આંખની ઉપર આવી દર્શન રોકવાનું.