________________
જીવનવિસ્તાર
તેમને આવી આશંકા થાય એ સ્વાભાવિક છે. યદ્યપિ ઈન્દ્રદેવ પોતાના અવધિજ્ઞાન વડે પ્રભુનું અતુલ સામર્થ્ય જાણતા હતા, છતાં ક્ષણભર માટે ભક્તિના બાહુલ્યમાંથી તેમને એવી આશંકા ઉદ્દભવી. નિત્યના સમાગમનું અને પ્રતિક્ષણે દષ્ટિપથમાં આવતા અનુભવનું બળ એટલું બધું હોય છે કે, તેમની પ્રત્યક્ષ પ્રમાણથી જન્મેલી શ્રદ્ધા પણ ક્ષણભર વિલયભાવને પામી જાય છે. પ્રભુએ પોતાના જ્ઞાન-બળ વડે ઈન્દ્રદેવના એ હૃદયભાવો જાણી લીધા અને પોતાના અદ્ભુત સામર્થ્યનું તેમને ભાન કરાવવા માટે, લીલા માત્રથી પોતાના નામ ચરણના અંગુષ્ટ વડે મેરુગિરિને દબાવ્યો. તત્કાળ તે ગિરિરાજનાં શિખરો નમી ગયાં, વસુધા તે બળને ઝીલવા અસમર્થ હોય તેમ કંપવા લાગી અને સર્વત્ર ઉત્પાત જેવું ભાસ્યમાન થયું. પ્રભુએ પોતાની આત્મશક્તિના એક અંશના સહજ પરિસ્ફિોટન વડે, ઈન્દ્રદેવને ખાત્રી કરી આપી કે સામર્થ્યનો આધાર હાડ અને માંસની કોથળી ઉપર નથી, તે તો માત્ર આંતરબળનું જ વાહક છે.) સ્કૂલ શરીરમાં જ જેની દષ્ટિમર્યાદા પરિસમાપ્ત થાય છે એવી પ્રાકૃત મતિ આત્માના આ પ્રભાવને ક્યાંથી સમજે ? વિકાસક્રમની ટોચે ચઢતા આત્માનું નૈસર્ગિક બળ કેવું અદ્દભુત હોય છે, તેનું ઉદાહરણ પ્રભુએ ઈન્દ્ર મહારાજને પોતાના જન્મ પછી તુર્ત જ આ પ્રમાણે દર્શાવ્યું. પ્રભુનું આ કાર્ય પોતાની શક્તિથી બીજાને આંજી નાખવા માટે નહીં, પણ ભવ્ય જીવોને આત્માની અગાધ શક્તિનું ભાન કરાવવા માટે હતું. સ્થૂળથી પ્રગટતી
Jain Education International 2010_03
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
