________________
જીવનવિસ્તાર
માંડી અને જેમ જેમ તેમાં તે નિષ્ફળ થતો ગયો તેમ તેમ તેણે વેદનાને પ્રબળતર અને તીવ્રતર કરવા માંડી. મનુષ્યની કલ્પક શક્તિ વિનાશનાં જે જે સાધન યોજી શકે તે પ્રભુ પ્રત્યે યોજવામાં તેણે બાકી રાખી નહીં. છેવટે લોહનો અત્યંત ભારે વજનદાર એક ગોળો ઉપાડી તેણે પ્રભુના શિર ઉપર ફેંક્યો અને તેના આઘાતથી કહેવાય છે કે, પ્રભુ જાનુ પર્વત પૃથ્વીમાં ખેંચી ગયા હતા. આથી પણ જ્યારે તેમના દિવ્ય તનુને હાનિ પહોચવા પામી નહીં, ત્યારે ત્યાં જો કોઈ સંગમ કરતાં જૂન મતિ.કર્ષવાળો દેવ યા મનુષ્ય હોત તો જરૂર નિરાશ થઈ પાછો ફરત. પરંતુ સંગમ, મનુષ્યના અંત:કરણનો ઊંડો અભ્યાસી હતો. મનુષ્યહૃદયની નિર્બળ બાજુને તે ઓળખતો હતો અને કયા મર્મને સ્પર્શવાથી સામાન્ય જનો આપણને વશીભૂત થાય તે રહસ્ય તેને સુવિદિત હતું. ઘણા મહાન ગણાતા મનુષ્યોના મનનો કોઈ એકાદ અંશ એવો નિર્બળ અને સ્પર્શવેદ્ય હોય છે કે જો તે દિશાથી તેમને સ્પર્શવામાં આવે, તો તેઓ તુર્ત જ હારી જાય છે. સંગમે જ્યારે જોયું કે માત્ર કષ્ટ આપવાથી પ્રભુ પોતાના ક્રમ ઉપરથી ચલિત થાય તેમ નથી ત્યારે તેણે પ્રભુના શરીર પ્રદેશ ઉપરથી પોતાનો વ્યાપાર છોડી, માનસ પ્રદેશ ઉપર પોતાની યુક્તિઓ અજમાવવા માંડી અને તે સાથે ઉપસર્ગનું સ્વરૂપ પણ બદલી નાંખ્યું. તેણે જોયું કે કષ્ટ અથવા અશાતાની લાગણી પ્રભુને ભેદી શકવા સમર્થ નથી, તેથી તેણે નિર્ણય કર્યો કે પ્રતિકૂલ અને દુઃખદ ઉપસર્ગો આપવાથી મનુષ્યો ઊલટા વધારે અપ્રમત્ત અને સાવધાન રહે છે અને પોતાના વૃત્ત કે વર્ચસથી ભ્રષ્ટ
Jain Education International 2010_03
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org