________________
જીવનવિસ્તાર
ઉદરાગ્નિ શાંત થવા પામ્યો હતો, તે બેમાંથી અધિક પુણ્ય કોણે ઉપાજર્યું છે ? દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ અને ભાવના સ્વરૂપનો યથાતથ્ય વિવેક કરનાર તે મહાત્માએ ઉત્તરમાં કહ્યું કે, “પોતાની ઉગ્ર ભાવના વડે જે મહદ્ ફળ જિનદત્તે ઉપા છે તેનો અનંતમો અંશ પણ નગરશેઠે મેળવેલ નથી. નગરશેઠની ભાવનાહીન ક્રિયાનું ફળ અત્યંત સ્તોક અને નહિવત્ છે અને જિનદત્તે પોતાના પરમ વિશુદ્ધ પરિણામથી અને પ્રભુ પ્રત્યેના નિરવધિ ભક્તિભાવથી, અચ્યુત દેવલોકની ગતિનું ફળ મેળવ્યું છે. પ્રભુના ભોજનાર્થે આગમનની રાહ જોવાના કાળે તેના આત્મપરિણામ એટલી બધી ત્વરાથી ઉચ્ચ શ્રેણીમાં વહતા જતા હતા અને તે ભાવમાં ઉત્તરોત્તર તે એટલો બધો તદ્રુપ થતો જતો હતો કે જો તેટલી વારમાં તેણે પ્રભુનું બીજે સ્થળેથી ભોજન ગ્રહણ સાંભળી ચિત્તવિક્ષેપ ન અનુભવ્યો હોત તો, થોડી વાર પછી જિનદત્ત તે પરમ પદ મેળવત કે જે વીર પ્રભુ હજી એક વરસ પછી મેળવવાના હતા, પણ તેટલામાં તેની પરિણામધારા, પોતાની આશા નિષ્ફળ થયેથી જોઈ, તૂટી પડી અને તેથી તે પદ તત્કાળ ન મેળવતાં ઉચ્ચ દેવલોકની ગતિ ઉપાર્જ. -
આ પ્રસંગમાંથી બે ગંભીર સત્યો ઉદ્ભવે છે : (૧) ભાવનાહીન ક્રિયાનું ફળ ઘણું જ અલ્પ છે અને (૨) કર્તવ્ય માટેના પુરુષાર્થ વિનાનો એકલો નિર્બળ મનોરથ પણ તેટલો જ નિષ્ફળ છે. જરા વિશેષ વિસ્તારથી આ મર્મને અધિક સ્પષ્ટ કરીએ.
Jain Education International 2010_03
૮૩
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
