________________
૪૪
શ્રી મહાવીર
અને તેમના આશયને શ્રોતૃહદયમાં સીધી રીતે પરિમાવે તેવી સરળ હતી. દુનિયા મારા અભિપ્રાયને જ મળતી થઈ જાય, અને મારા આશયને જ અનુસરવાવાળી થાય એવી ઈચ્છા પ્રભુએ કદી જ રાખી નહોતી. તેઓ જાણતા હતા કે એવી ઈચ્છા એ પણ એક પ્રકારની નબળાઈ છે, અને તે મનુષ્યહૃદયના બંધારણનું અજ્ઞાન સુચવનારી છે. આખી દુનિયા ગમે તેવા વિવાદ વિનાના વિષય ઉપર પણ કદી મતભેદ વિનાની બની નથી, અને ભવિષ્યમાં બનવાનો સંભળ પણ નથી. કહેવાય છે કે, તેમની પહેલી દેશના તદન ખાલી ગઈ હતી, અર્થાત તેમના ઉપદેશની અસરથી એક પણ અંત:કરણ ચલિત થયું નહોતું, છતાં પણ પ્રભુએ તે ઉપરથી દુનિયાના હિત માટે કશી જ ચિતા દર્શાવી નહોતી. આજે જેમ અનેક મતભેદ અને સંપ્રદાયોની ધમાલ ચાલે છે તેમ તે દેશકાળના સ્વરૂપને અનુસરતી ધમાલ તે વખતે પણ જરૂર ચાલતી જ હશે. કેમ કે મનુષ્યહૃદયનું બંધારણ બધા જ દેશકાળમાં એક જ પ્રકારનું રહે છે. માત્ર તેના ઉપર પ્રચલિત ભાવનાઓની છાપ જ પડે છે. આજે જેવા મૂર્તિપૂજક અને મૂર્તિનિંદક એવા બે કેમ્પો સામસામા ગોઠવાઈ ગયા છે, અને સુધારાવાળા તથા સનાતનીઓની છાવણીઓ પોતપોતાની હદ સાચવીને સામાની છાવણીમાં વાણીના ગોળાઓ ફેંકી રહી છે, તેમ પ્રકારાંતરે તે વખતે પણ હતું જ. છતાં આજે મૂર્તિપૂજના ઉપદેશકો, મૂર્તિ નહીં માનનારાઓના, પ્રભુના ઘરે કેવા બેહાલ થશે તે સંબંધી જે ચિંતા
Jain Education International 2010_03
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org