________________
૭૦
શ્રી મહાવીર
સ્થૂળતાનાં પડળો સમ્યજ્ઞાનના પ્રભાવથી ખસી ગયાં હતાં.
ઈન્દ્ર ભરસભામાં પ્રભુના ધ્યાનની નિશ્ચળતા તથા અપ્રતિબંધતાની સ્તુતિ કરવાથી ત્યાં હાજર રહેલા દેવો માંહેનો એક સંગમ નામનો દુષ્ટ દેવ પ્રભુની આ સ્તુતિ સાંખી શક્યો નહીં. એક નિર્બળ જેવો મનુષ્ય ઈન્દ્ર દેવની આટલી પ્રશંસાનો વિષય થાય એ તેનાથી સહી શકાયું નહીં. પ્રભુના અંત:સ્થ પ્રભાવના સ્વરૂપને એ બાહ્યદષ્ટિ સંગમ સમજી શકતો નહોતો. પોતાના જેવા અતુલ અને પરાક્રમયુક્ત અને દેવતાઓને જન્મથી જ પ્રાપ્ત હોવા યોગ્ય સિદ્ધિઓવાળા દેવ આગળ એક લુક મનુષ્યની શું બિયાત છે ? એમ અભિમાનથી ગર્જતો તે પ્રભુ આગળ આવી પહોચ્યો.
આ સંગમે પ્રભુને છ માસ પર્વત જે અસહ્ય કષ્ટ આપ્યું હતું, તેનું વર્ણન વાંચતાં હૃદય કંપી ઊઠે છે. અનેક જાતના મહાતીવ્ર અને વિષયુક્ત જંતુઓ વિફર્વી તેના વડે પ્રભુને ભયંકર કષ્ટ આપવામાં મણા રાખી નહીં. પરંતુ તે નિષ્કારણ જગતબંધુની આંખમાં લેશ પણ ક્રોધની લાલી આવી નહોતી. જે પ્રભુ એક સંકલ્પના હુરણ માત્રથી આખું લોકમંડળ વિખેરી નાખવા સમર્થ હતા, તે પ્રભુ સંગમની આ ધૃષ્ટતા, આત્મામાં કાંઈપણ ખેદ ઉપજાવ્યા વિના અવ્યગ્રપણે સહી રહ્યા હતા. કેમકે સહન કરવું એ જ ઉચ્ચગામી આત્માનું મહાવ્રત હોય છે. કર્મફળદાત્રી સત્તાની મહાનિયમની ગતિમાંથી છૂટવા પ્રયત્ન કરવો એ વ્યર્થ છે, એમ પ્રભુ જાણતા હતા. આ વિશ્વમાં કોઈ પણ
Jain Education International 2010_03
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
