________________
જીવનવિસ્તાર
જ તે તે પ્રકારનાં નિમિત્તો પ્રતિ વિવિધ પ્રકારના મનોભાવ સેવે છે. પ્રભુને સુજ્ઞાત હતું કે તે બંને કોટીના દેવો પોતે પૂર્વે પ્રવર્તાવેલાં કારણો ફળીભૂત થવામાં માત્ર હથિયારરૂપે હતા અને એ હથિયાર ઉપર રાગદ્વેષ કરવો એ વ્યર્થ છે. અજ્ઞાન મનુષ્યો, શ્વાન જેમ લાકડી મારનારને નહિ પણ લાકડીને જ બટકું ભરે છે, તેમ નિયમને નહિ પણ જે સાધન દ્વારા કર્મફળદાત્રી સત્તા તે નિયમ ગતિમાં મૂકે છે, તે સાધન પ્રતિ રાગદ્વેષ કરે છે. એ બંને પ્રકારનાં શુભાશુભ સાધનો એક સાથે ગતિમાં મુકાયા છતાં તે પ્રભુએ પોતાનું નિરુદ્વિગ્નપણું ત્યજ્યું નહિ. ચિત્તની સમસ્થિતિ જાળવવાના ભીષણ વ્રતથી તેઓ જરા પણ ચલિત થયા નહિ. આપણે પામર મનુષ્યો જ્યારે સહજ પ્રસંગોથી રાગદ્વેષ સેવીએ છીએ, ત્યારે મહાજનો જે વડે પોતાને જીવનત્યાગનો ભય પ્રાપ્ત થાય અથવા સ્થૂલ મૃત્યુથી મુક્ત થવાય, તેવા એકે સાધનમાં હર્ષ-શોક કરી બંધનવશ થતા નથી. પવન જેમ સુવાસિત અને દુર્ગંધી
ઉભય પ્રકારનાં દ્રવ્યોને પોતાની સાથે વીંટીને અવ્યાકુળપણે વહતો ચાલે છે, તેમ મહાત્માઓ પણ પોતાને સુખ ઉપજાવનાર અને દુઃખ દેનાર એ બંને પ્રકારના, ઉદયાધીનપણે પ્રાપ્ત કરનાર સત્ત્વોને, અવ્યપણે સાથે લઈ વિચરે છે.
છે.)
Jain Education International 2010_03
૩૫
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
