Book Title: Kalplata Vivek
Author(s): Murari Lal Nagar, Harishankar Shastry
Publisher: L D Indology Ahmedabad
________________ 284 कल्पलताविवेके तद्विशेषण इति स्वविशेषणयोग इत्यर्थः / सम्बोधनमपि इति न केवलं समासकृत्तद्धितादयः / सम्बन्धीति इति क्रियाकारकसम्बन्धीति परिकरलक्षणे यत् सम्बन्धिपदं तेनेत्यर्थः / दिवसम् इति कालाध्वनोरत्यन्तसंयोगे इति द्वितीया / उपमानाद् इति उपमान5 भावात् / पियसंगमम्मि वि इति / प्रियस्य वल्लभस्य संगमः संयोगः प्रियोऽभिमतश्च सङ्गमः सम्भेदो नद्योरिति मदन -इति विरोधपक्षे मदनाय मदनसन्तापनिवृत्त्यर्थमितरत्र मदकारि यदादेकप्रसाधनम् / पर्वत -इति / 'द्वे पदे एकं च पदं नरकस्य दानवविशेषस्यापि / बहु इति द्वे पदे / एकं चै पदं हरिम् इति शक्रं कृष्णं केसरिणं च / अर्थकावल्या इति इति विशेषरूपया। कतकारकम् इति सामान्यरूपम् / / कस्य दोषोऽयम इति तवैवेत्यर्थः। 10 सर्वनामभिः इति सा अहमित्येताभ्याम् / असर्व -इति अम्बेत्यनेन [ // 36 / / का // ] कस्याश्चिद् इति अप्रकृतानामेव यत्र धर्म इति / प्रकृतस्यैव इति / प्रकृतयो रोमाञ्चवेपथ्वोरपलापमात्रमत्रास्ति न चान्यदप्रकृतं किञ्चित् साधितमिति प्रकृतस्यैव सद्भावः / प्रकरणविशेष इति / सन्ध्यादिवसवृत्तान्तोऽत्र प्रकृतो नायकव्यवहारो वेति विशेषस्याऽनव गतिः / द्वयोः इति द्वयोमध्यादेकस्याऽन्यतरस्य समासोक्तेरप्रस्तुतप्रशंसाया वेत्यर्थः / 15 एतदेव इति / निगृहनलक्षणमेव / // 37. का / / ] प्रतिपायेन इति बोद्धव्येन / प्रमाणान्तर- इति शब्दप्रमाणव्यतिरिक्तप्रत्यक्षादिप्रमाणावसितम् / किमासेव्यम् इति / अत्र स्त्रीनितम्बकामिनीकल्मषधनानि व्यपोह्यार्थाः / कौटिल्यम् इति / अत्र तु मानसपरपुरुषशेषाङ्गस्वभावाः [रु.] / किं सुखमपारतन्त्र्यमिति / अत्र सुखं गुणोऽविनाशित्वगुणयुक्तं धनं च द्रव्यं पृष्टमन्यत्रापि ज्यादौ विद्यमानमपारतन्त्र्ये 20 विद्यायां च कथितम् / अन्यत्र तदभावः प्रतीयते / अपारतन्त्र्यमेव सुखं न तु स्त्रीभोजनादि, विथैव चाविनाशि धनं न भूहिरण्यमित्यर्थः / तथा कि कार्यमित्यत्र द्विजनृपकर्तृका क्रिया पृष्टा, अन्यत्राऽपि कार्ये सती सन्तोषमहेच्छतयोर्नियमार्थ कथिता / विप्रेण सन्तोष एव कार्यो राज्ञा च महेच्छताऽसन्तोष एव न तु विपर्यय इत्यर्थः / जातावुदाहणं यथा-के ब्राह्मणा येषां सत्यं दम आनृशंस्यं चेति / अत्र च इति कौटिल्यमित्येतस्मिन् / अनेक 25 इति चतुर्णामित्यर्थः / एवं जातिव्यक्रियास्वप्युदाहार्यम् [ // 38 रु[का]॥] पूर्वार्थात् इति / विनयनिर्देव्यत्वादेः [ // 39 रु[का] // ] निमित्तखम् इति साधनत्वम् / नातिप्रसङ्गः इति / स्फारिततत्त्वविशेषस्य 1 षयो [?] विशेषणपक्षे / इन्द्रविशेषणपक्षे पर्वतभेदि पवित्रमिति जलविशेषणपक्षे द्वे पदे इन्द्रपक्षे एकं पदम् / ख पुस्तके एव // 2. जलविशेषणपक्षे / सिंहविशेषणपक्षे ख पुस्तके एव //
Page Navigation
1 ... 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550