________________
સમુદ્રના પૂર્વથી પશ્ચિમ સુધીનું માપ કે પુનઃ આઠ-આઠ ટુકડા કરવા. તેમ કરતાં ઉત્તરથી દક્ષિણ છેડા સુધીનું માપ એક રજજુ ૮૪૮ = ૬૪ ટુકડા થયા. (ઈતિ દ્વિતીયપ્રમાણ છે. અર્થાત્ સંપૂર્ણ લેકની ઊંચાઈનાં વેલા) પુનઃ તે દરેક ટુકડાના આઠ-આઠ ૧૪ મા ભાગ જેટલો મધ્યલોક લાંબો- ખંડ કરીએ ત્યારે ૬૪ ૪૮= ૫૧૨ ખંડ પહોળો છે કે જે એજનના માપે અસંખ્ય થાય. (ઈતિ તૃતીય-વેલા) પુનઃ તે પ્રત્યેક કટાકોટિ જન પ્રમાણુ લાંબે-પહોળો છે. ખંડના ૮-૮ ખંડ કરીએ ત્યારે ૫૧૨ ૪
એક રાજ પ્રમાણ ક્ષેત્ર રૂ૫ મધ્યલોકમાં ૮ = ૪૦૯૬ ખંડ થાય. (ઇતિ ચતુર્થ–વેલા) જેટલા પણ દ્વીપ–સમુદ્રો છે. તેની સંખ્યા વળી પણ તે બધા જ વાળના ટુકડાઓના ગણતાં શાસ્ત્રકાર મહર્ષિ જણાવે છે કે- આઠ-આઠ ભાગ કરવા. એમ કરતાં ૪૦૯૬ ૪
રા સૂમ-ઉદ્ધાર-સાગરોપમ ૮=૩૨૭૬૮ વાળ-ખંડ બન્યા. (ઈતિ પંચમઅર્થાત્ ૨૫ કલાકેડિ સુક્ષમ, ઉદ્ધાર વેલા) પુનઃ પ્રત્યેક વાળ ખંડના ૮ – ૮ પલ્યોપમના જેટલો સમય હોય છે તેટલા ભાગ બનાવીએ ત્યારે ૩૨૭૬૮૪૮ = દ્વીપ–સમુદ્રો મધ્યલોકમાં છે. (૧ કોડાકોડી ૨૬૨૧૪૪ (ઈતિ ષષ્ઠ–વેલા) વળી પાછા તે પલ્યોપમ = ૧ સાગરોપમ થાય છે. તેથી રા દરેક ટુકડાના ૮ – ૮ ભાગ કરીએ ત્યારે સૂલમ-ઉદ્ધાર–સાગરોપમના ૨૫ કટાકટિ ૨૬૨૧૪૪ X ૮ = ૨૯૭૧૫૨ અર્થાત એક સુહમ-ઉદ્ધાર-પલ્યોપમ થાય છે.)
ઉસેધ અંગુલ પ્રમાણ વાળના વીશ લાખ
સત્તાણું હજાર એકસે ને બાવન ટુકડા થાય છે. આ-સૂકમઉદ્ધાર પોપમની જાણકારી માટે શાસ્ત્રોમાં જે વાત જણાવી છે, તે વાત
અર્થાત્ એક ઉત્સધાંગુલ પ્રમાણુ ભૂમિ =
જગ્યામાં ૨૦,૯૭,૧૫ર રોમ ખંડ સમાય છે. ખૂબ જ ગંભીરતાથી શ્રદ્ધાપૂર્વક અવધારીને
આવા નાના-નાના વાળના ટુકડાઓથી ચિંતવવાથી જ સમજી શકાય તેમ છે તે
ઉપરોક્ત ફૂ લ્ય ખીચખીચ એવે તે નીચે મુજબ છે. .
ભર કે-કદાચ તે કૂવા ઉપર થઈને ચઢપલ્યોપમની સમજણ વતની સેના (જેમાં કે ૮૪ લાખ હાથી, ઉલ્લેધ - (વ્યાવહારિક) અંગુલના માપે એક ૮૪ લાખ ઘોડા, ૮૪ લાખ રથ અને ૯૬ જન લાંબા-પહોળો અને ઊંડો એ ઘનવૃત્ત ક્રોડ પાયદળ હોય છે. તેવી વિશાળ સેના) કૃ = પલ્ય કપ, ત્યાર પછી દેવમુરૂ પસાર થાય તે પણ તસુ માત્ર ઈચ માત્ર ક્ષેત્રમાં ૧ થી ૭ દિવસ સુધીના ઘેટાના એક દબાય નહિ, આવી રીતે ભરેલ તે પલ્યઉલ્લેધ-અંગુલ-પ્રમાણુ વાળના સાત વખત કૂવામાં કુલ ૩૩૦૭૬૨૧૦૪૨૪૬૫૬૨૫૪૨૧આઠ આઠ ખંડ ટુકડા કરવા, તે આ રીતે- ૬૦૯૭૫૩૬૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦ વાળના ટુકડા પ્રથમ એક ઉત્સધ અંગુલ પ્રમાણ વાળ સમાયા છે. આ વાળના ટુકડાને શાસ્ત્રીય લે. તેના આઠ ટુકડા કરવા. (ઈતિ પ્રથમ- પરિભાષામાં સંખ્યાતા (મધ્યમ- સંખ્યાને વેલા) હવે તે આઠ ટુકડા=ખંડના દરેકના રહેલા છે એમ) કહેવામાં આવે છે. હવે
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
