________________
૭૪
ફૂટ ઊંચે બરફને અવરોધક પ્રદેશ મળી સૌથી વધુ ઊંચા છે. નવી શોધાયેલી આ આવ્યો હતો, જેની ટચ સંપૂર્ણ સમથળ હકીકોના વિચાર કરતાં ખગોળ વેત્તાઓ તેમજ ફાટ કે પિલાણ વગરની હતી. આ અને ભૂસ્તરશાસ્ત્રીઓ હવે એકમત થતા જાય જળ-પ્રવાસ પાછળ બાર વર્ષ ગાળવામાં છે કે પૃથ્વીને આકાર પીઅર-Pear આવ્યાં હતાં.
જામફળ-જે છે ઉત્તરધ્રુવ તરફ ચપટો . અને તેમની નેંધપોથીમાં દર્શાવ્યા પ્રમાણે, થ અને દક્ષિણધ્રુવ તરફ પહોળો થતે તે પ્રવાસ–અંતર આશરે ૪૦,૦૦૦ માઈલનું હતું. પછી “પૃથ્વી થાળી જેવી ગેળ છે” જે પૃથ્વી દડાકાર ગોળ હોય તે
એવા વધારે સમજપૂર્વકના ખ્યાલને સ્વીકાર
શા માટે ન કરે? અહીં પ્રસ્તુત અંતર આશરે ફક્ત ૧૦,૮૦૦
પૃથ્વી સપાટ છે એની બીજી સાબિતી માઈલ જેટલું થાય. જે પૃથ્વી દડાકાર ગેળ હોય તે
સૂર્યગ્રહણ ઉપરથી છે. ૩૦ મી ઓગસ્ટ,
૧૯૦૫નું ઉદાહરણ લે-પશ્ચિમ યુરોપ અને ચેક્સ, વિષુવવૃત-રેખા કેન્દ્ર નથી; કેમકે રેખાંશની લીટીઓની પહોળાઈ, “વિષુવ
ઉત્તર આફ્રિકા, ઉત્તર આટલાંટિક મહાસાગર
અને બ્રિટિશ અમેરિકાને પૂર્વભાગ, ગ્રીનવૃત્તની ઉત્તમાં થાય છે તેમ ઘટવાને
લેન્ડ, આઈસલેન્ડ અને ઉત્તર એશિયા (સાઈબદલે વિષુવવૃત્તની દક્ષિણે વધતી જાય છે.
બેરિયા) ના પૂર્વ ભાગમાં (એ ગ્રહણ આ તર્ક નથી. પણ પ્રત્યક્ષ હકીકત છે. રેખાંશને એક અંશ કર્કવૃત્તમાં ૪૦ માઈ
દેખાયું હતું. લને, પણ મકરવૃત્તમાં ૭૫ માઈલન અને જે પૃથ્વી દડાકાર હોય તે એ દક્ષિણધ્રુવવૃત્તમાં ૧૦૩ માઈલને હોય છે. ગ્રહણ આફ્રિકા અને એશિયામાં એક જ “કામ” વહાણ ઉપરથી નાનસેને દરિયાઈ સમયે જોઈ શકાત નહિ. જ્યારે સપાટ પૃથ્વીના ઊંડાઈ માપવા માટે કરેલા પ્રયાસોના નેધ- સિદ્ધાન્ત પ્રમાણે આ ઘટના સરળ છે. તમારા પાત્ર પરિણામ બતાવે છે કે ઉત્તરધ્રુવ તર- ગોળો જુઓ અને પ્રયોગ કરો. ફને દરિયે ૧૦,૦૦૦ થી ૧૩,૦૦૦ ફૂટ એ તે પ્રયોગથી નિશ્ચિત થયેલી હકીકત ઊડે હતો. જ્યારે કેઈ જમીન પ૦૦ ફૂટથી છે કે ઉત્તર ધ્રુવથી આપણે જેમ જેમ દૂર ઊંચી માલુમ પડી ન હતી. દક્ષિણધ્રુવમાં જતા જઈએ તેમ તેમ ગુરુત્વાકર્ષણનું બળ પર્વતની ઊંચાઈ ૧૦,૦૦૦ થી ૧૬,૦૦૦ ઓછું થતું જાય છે, ઉત્તર ધ્રુવના ભૂમિફૂટની છે એવા રસના અહેવાલ સાથે આને શાધકે આપણને જણાવે છે કે ઉત્તર તરફ સરખાશે.
ભાગ્યે જ તેઓ ૧૦૦ રતલ વજન ઉંચકી છે અને એનું પરિણામ છે. આ સિદ્ધાન્તની શકે છે, જ્યારે દક્ષિણધ્રુવના ભૂમિશોધકો કહે બીજી સાબિતી કે પૃથ્વી એની ધરી ઉપર છે કે તેઓ ૩૦૦ અને ૪૦૦ રતલ વજન ગેળ ગોળ ફરે છે અને એના બાહ્ય સીમાન્ત સહેલાઈથી ઊંચકી શકે છે.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
