________________
તો પરોક્ષ છે તેના પર તો શ્રી ગુરુ મહારાજનાં વચનોમાં શ્રદ્ધા રાખવી જ યોગ્ય ગણાય. આ સાંભળી કલાખાન પ્રસન્ન થયો. તેના બદલામાં આચાર્યશ્રીએ એક મહિનો જીવહિંસા ન કરવાનો રાજ્યમાં હુકમ બહાર પાડવા રાજાને સૂચન કર્યું.
આ જ રીતે મેડતામાં ખાનખાના નામના સૂબાને મૂર્તિનું મહત્ત્વ અને તેનું સાચું સ્વરૂપ સમજાવ્યું.
એક વખત ખંભાતના ખોજાએ સૂરિજીનું અપમાન કર્યું અને ગામ બહાર જવાની ફરજ પાડી. આ પછી તરત જ જુદા-જુદા ગચ્છના સાધુઓ મળ્યા. તેઓ પણ ગામ છોડી જતા રહ્યા. અકબરને આ સંદેશ મળ્યો. તરત જ તેને ત્યાં લાવવામાં આવ્યો. પેલા ખોજાને ખાતરી થઈ કે જેનું મેં અપમાન કર્યું તેનું આટલું માન ?' આ રીતે છેવટે તે ખોજાએ માફી માગી.
આ વાત કરતા એક પ્રસંગ કહેવાનું મન થાય છે. હઝરત ઇમામ પાસે એક માણસ આવ્યો અને કહ્યું, “પેલો દુષ્ટ માણસ તમારી વિરુદ્ધ બોલે છે.” હઝરત સાહેબે કહ્યું, “એ દુષ્ટ છે એવું તે શાથી કહે છે ?” તે માણસ બોલ્યો, “તમારું અપમાન કર્યું તેથી.” આ વખતે હઝરત સાહેબે કહ્યું, “જો તે સાચો હોય તો મને ભગવાન માફ કરે અને જો હું સાચો હોઉં તો ય ભગવાન મને માફ કરે.” આ પ્રસંગ દર્શાવે છે કે આચાર્ય ભગવંત નીડર વક્તા હતા.
શ્રી હીરવિજયસૂરિ મહારાજના જીવનનાં મહત્ત્વનાં પાસાંઓમાંનું એક હતું તે મહાન શાસન પ્રભાવક હતા. તેમને શિષ્યો બનાવવાનો લોભ ન હતો. એમની માત્ર એક ઇચ્છા હતી જગતના જીવોનું કલ્યાણ કેમ થાય ? તે માનતા હતા :
ફૂલ બોલવા ઇચ્છે તો ઘણું બોલી શકે, કારણ કે તે ભીતરથી ભરપૂર છે, પરંતુ મૌનની ભાષાને પ્રતિષ્ઠાના કોલાહલની જરૂર નથી.”