________________
૩૯
ભયાનક હોય તો તેનું આંતરિક સ્વરૂપ તો કેવું હશે ? એકાદ ક્ષણ આપણું હદય ધબકારો ચૂકી જાય, સંવેદનાઓ કરમાઈ જાય, બુદ્ધિની ધાર બુઠ્ઠી બની જાય, કલ્પનાની ક્ષિતિજો ધૂંધળી બની જાય અને ભાષા અવાચક બની જાય એવું સ્ફોટક હશે આંતરિક સ્વરૂપ ! એક તરફ આ પરિસ્થિતિનું દર્શન આ ધરતી પર જોવા મળે છે.
બીજી તરફ જોઈએ તો - અનંત બ્રહ્માંડમાં એક ટપકા રૂપે દેખાતી આ જ પૃથ્વી પર દેખાય છે ભીની ભીની માટીની મહેક વચ્ચેથી પોતાની જાતને જગત માટે ન્યોછાવર કરવા ઝંખતું નાનકડું ઘાસનું તણખલું. એકાદ ખૂણામાં ઊગેલા છોડની લીલીછમ્મ ડાળ પર બેઠેલું, સ્મિત વરસાવતું અને મોહક અદાથી પવનમાં ઝૂલતું કોઈ નાજુક પુષ્પ પણ અહીં જ જોવા મળે છે. ક્યાંક સંભળાય છે પંખીનો કલરવ તો ક્યાંક છલકાય છે ઝરણાનું ખળખળ. ક્યાંક પડઘાય છે જીવસૃષ્ટિનો આછેરો ધબકાર. આ જ ધરતી પર દેખાય છે સવારના સૂરજના સોનેરી કિરણોને સત્કારતાં ઝાકળબિંદુ પરનું સ્મિત અને પવનની મંદ લહેરમાં ડોલતાં કમળનું નર્તન. પારિજાતનાં નજાકત ભર્યા પગલાં અને સૂરજમુખીની છટાને કંડાર્યા છે આ જ ધરતીના ધબકારે.
આ રીતે એક બાજુ સંભળાય છે પ્રસ્ફોટિત જ્વાળામુખીના ઉદરમાંથી ઊઠતા ધડાકા અને બિહામણા અવાજો અને બીજી બાજુ સંભળાય છે સવારને સત્કારતા પંખીનો કલશોર. એક તરફ છે ભડકતી જ્વાળાઓ, બીજી તરફ છે પુષ્પોની મોહક અદાઓ. એક તરફ વિનાશ અને વિસ્ફોટન છે તો બીજી તરફ છે વિકાસ અને નવસર્જન. એક દાહ લગાડે છે તો બીજું શાતા આપે છે. એકમાં આંધીનું દર્શન, બીજામાં શાંતિનું સુખ. એકમાં છે સંઘર્ષની વાત તો બીજામાં છે સંસ્કારની જ્યોત.
