________________
૮૬
2224
-
മ ભગવાન મહાવીરનો વિશ્વસંદેશ અહિંસા-અનેકાંત-મ્યાલા અપરિગ્રહઃ વૈશ્વિક સમસ્યાના ઉકેલો
જે સિદ્ધાંતો હિતકારી, સુખકારી અને શ્રેયકારી હોય તે સિદ્ધાંતોની અસર સદા યે મંગલકારી હોય છે. આવા સિદ્ધાંતો જ વિશ્વવ્યાપી બની શકે છે. જે ધર્મની ઇમારત આવા સિદ્ધાંતોના પાયા પર રચાઈ હોય એ ધર્મ વૈશ્વિક સ્તરે ટકી શકે છે. આ સંદર્ભમાં જૈન ધર્મની જડ મજબૂત હોવાનું કારણ તેના પ્રબળ સિદ્ધાંતો છે. વૈશ્વિક ભાવના, સ્વતંત્ર અને સર્વવ્યાપક દૃષ્ટિ, સામાન્ય જીવને પણ દુઃખ નહીં પહોંચાડવાનું ધ્યેય જેવી ઉપકારક બાબતો તીર્થકરોએ સમયાંતરે ધર્મના સિદ્ધાંત સ્વરૂપે દર્શાવી છે. અતિશય સુક્ષ્મ બાબતોને વિજ્ઞાનના આધારે જણાવી છે. આ બાબતો આજના યુગમાં એટલી જ પ્રસ્તુત છે. મુખ્ય સિદ્ધાંતોને ત્રણ વિભાગમાં વિચારવાથી લગભગ તમામ બાબતોનો સમાવેશ થઈ જાય છે. શ્રી મહાવીર સ્વામી વર્તમાન ચોવીશીના અંતિમ તીર્થંકર છે. તેઓએ પ્રરૂપેલો માર્ગ તેમનું ભવિષ્યદર્શનની સાક્ષી પૂરે છે. તેથી આજે પણ તેનો વિચાર કરવો એ સંપૂર્ણ રીતે પ્રસ્તુત ગણાશે. મુખ્ય ત્રણ બાબતોને તેઓશ્રીએ પ્રાધાન્ય આપ્યું હતું. તે છે : (૧) અહિંસાનું વિજ્ઞાન (૨) અનેકાંત સ્યાદ્વાદની આદર્શ દૃષ્ટિ અને (૩) અપરિગ્રહનો મહિમા.
