________________
૫૫
સમ્યગ્દર્શનની ધાત્રી સુલસાસતીને ભગવાન ધર્મલાભ' કહેવરાવે એવી મહાન શ્રદ્ધા આ ચરિત્રથી પ્રગટ થાય છે. આચાર્ય, ગીતાર્થ ગુરુ શ્રી ધર્મધૂરંધરસૂરિએ (તે સમયે ગણિ હતા) તેના માટેની સજ્ઝાયમાં નીચેના શબ્દો પ્રયોજ્યા છે.
“ધર્મલાભ પહોંચાડીનેજી, અંબડ કરે વખાણ
ધન્ય ધન્ય સમકિત ભલુંજી, આપે અનંતુ નાણ.”
આચાર્ય હરિભદ્રસૂરિજીના ક્રોધાવેશમાં ૧૪૪૪ વિદ્યાર્થીઓ અને અધ્યાપકોને ઊકળતા તેલની કડાઈમાં મારી નાખવાના વિચાર સામે યાકિની મહત્તરાની પ્રાયશ્ચિત્તના સંદર્ભે વિનયપૂર્વકની વિનંતીથી અને ગુરુ મહારાજની સૂચના મળવાથી પ્રાયશ્ચિત કર્યું. અને આચાર્યશ્રીએ ૧૪૪૪ ગ્રંથોની રચના કરી.
અભિમાનરૂપી હાથી પર આરૂઢ થયેલા બંધુ મુનિ બાહુબલિને ઉતારીને કેવળજ્ઞાનની ભેટ આપનાર બ્રાહ્મી-સુંદરી સાધ્વીજીઓની સમ્યગ્દર્શન પ્રત્યેની શ્રદ્ધા સામે મસ્તક ઝૂકી જાય છે.
વિકટતામાં પણ અડગ અભિગ્રહ ધરાવતા ચંદના કે શૂળીનું સિંહાસન કરી દેવાની તાકાત ધારણ કરીને શીલવાન બનેલા મનોરમા, પોતાના શીયળ પર શંકા કરનાર સાસુને સતીત્વનો પરિચય કરાવનાર સુભદ્રા, શીયળ અને ક્ષમાવાન મૃગાવતી, ઊંડાં પાપની સામે પ્રાયશ્ચિત્ત આચરી કર્મના બંધને તોડી નાખનાર પુષ્પચૂલા વગેરેથી જૈન સ્ત્રીકથા સાહિત્ય ઉજમાળ બન્યું છે.
ગુજરાતની ધરતીમાં અહિંસાનાં બીજ રોપનાર સિદ્ધરાજ જયસિંહ અને કુમારપાળ રાજાના ગુરુદેવ હેમચંદ્રાચાર્ય પાસે અંત સમયે સાડા ત્રણ કરોડ શ્લોકની રચનાનો સંકલ્પ મેળવનાર માતા પાહિની દેવી હોય કે શાલીભદ્રને સંસારની અસારતાનું મનોબળ આપનાર ભદ્રા માતા હોય; વજસ્વામીને ઘોડિયામાં સૂતાં સૂતાં