________________
૪૭
લલચાવવાની અને વિજય મેળવવાની પળ સરખી જ હોય છે.એ પળે મનને કઈ બાજુ વાળવું તે સજ્જન વ્યક્તિ નિશ્ચિત કરી લે છે. લલચાવનારી પળ જ્વાળામુખીનું સર્જન કરે છે, પરંતુ એકાદ ક્ષણે તેની પર કોઈ ચમત્કારિક ક્ષણ ફૂલ વરસાવી શકે. એમ કામલતાના આ શબ્દો ફૂલ બની ગયા. સાધુતાની નિર્મળ જ્યોત ફરી પ્રગટી ઉઠી, અને મુનિરાજ પળવારમાં ત્યાંથી ચાલી નીકળ્યા સંયમના પાવન પથ ઉપર.
આવી કેટલીય કથાઓ બતાવે છે કે કામ, ક્રોધ, મદ તેમજ ઇર્ષ્યા જેવા આગના અંગારા સામે ક્ષમારૂપી ફૂલની વર્ષા એ આગને ઠારી શકે છે. કોઈ પૂર્વ ભવના વેરની આગની જ્વાળામાં સળગે છે ત્યારે આપણને યાદ આવે છે પરમકૃપાળુ પાર્શ્વનાથ અને કમઠ.
શ્રી પાર્શ્વનાથ જગત તરફની બાહ્યદૃષ્ટિ છોડી આંતરમનને અજવાળતા કાઉસગ્ગ ધ્યાને ઊભા હતા. પૂર્વભવનો કમઠનો જીવ દેવ તરીકે ઉત્પન્ન થયો હતો. તેણે દેવવિમાનમાંથી પ્રભુને સૌમ્યમુદ્રામાં સ્થિર થયેલા જોયા. પૂર્વ ભવનું વેર એમને જોતાં જ જાગૃત થયું. તેના રુંવે રૂંવે વેરની આગ ભડકવા લાગી. ક્રોધથી સળગતો તેનો ચહેરો જાણે લાવારસ ફેંકતો હોય એવો લાલચોળ બની ગયો હતો. પૂર્વભવનો વેરી તેની સામે આવશે, એની આશામાં તે મલકાતો હતો. સાથે આગના અંગારા પ્રજ્જવલિત થઈ તેની જ્વાળાઓ લપેટતા હતા. દાવાનળના દાહ જેવું અને ઇર્ષ્યા, વેર અને ક્રોધની ત્રિવેણી જેવું રૂપ ધરી આવતા જ શ્રી પાર્શ્વપ્રભુને જોઈ તે બોલ્યો, “અરે, માયાવી ! મારી આગ તેં જોઈ નથી.” નીચે ભગવાન તો નિજાનંદમાં મસ્ત હતા. સૌમ્ય, શાંત, કરુણામૂર્તિ અને પ્રસન્નતાના ભાવોયુક્ત પ્રભુજી છતાંય સ્થિર ઊભા હતા. કમઠે મોટા મોટા પથ્થર ફેંક્યા પરંતુ પ્રભુના ચહેરા પર વધુ પ્રસન્નતા પ્રગટી કારણ કે તેમને લાગ્યું કે પોતાના કર્મરૂપી પથ્થરોના ચૂરા થતા હતા. ક્રોધની
