________________
૪૪
હતી. તેનાથી તેજોલેશ્યા પ્રભુ ફરતે પસાર થઈ ફરી ગોશાલકના શરીરમાં જ પાછી પ્રવેશી. લબકારથી દાઝતો, પીડાતો ગોશાલક અહંકારને ઓગાળતો દોડતો હતો. સાતેક રાત્રિ પછી અંતે તેને તેની ભૂલ સમજાઈ અને પ્રભુના ચરણમાં પ્રશ્ચાત્તાપનાં આંસુ વહેડાવવા લાગ્યો. પ્રભુજી તો કરુણાની મૂર્તિ. તેમની આંખોમાંથી પ્રેમરૂપી ફૂલોની વૃષ્ટિ થઈ અને ગોશાલકની ક્રોધથી ભડકતી જ્વાળાઓ શાંત થઈ.
આપણા સૌની જેમ ભગવાન “t for ta”માં નહીં પણ “To convert the enemy into a friend” માં માનતા હતા. આપણે ચંડકૌશિકની વાત જાણીએ છીએ. જવાળામુખીની જવાળાઓ જેવી ભયંકર આગ ચંડકૌશિકના મુખમાંથી ઝરતા વિષની હતી. તેનું ઝેર માત્ર નહિ, પણ તેના ક્રોધના કારણે ઊઠતા ફૂંફાડાઓ પર પ્રભુ મહાવીરની દિવ્યદૃષ્ટિ પડી ત્યારે એ આગનો પરાજય થયો અને તેના પર કરુણાનાં ફૂલની વૃષ્ટિ થઈ.
આવો જ બીજો પ્રસંગ બન્યો હતો શ્રી મહાવીર પ્રભુના જીવનમાં.
એક વખત દેવાત્માઓની સભામાં સૌધર્મ ઈન્ડે પ્રભુ મહાવીરના વખાણ કર્યા. તેમણે કહ્યું કે ભગવાન મહાવીર પૃથ્વી પર વિચારી રહ્યા છે. એ વિરલ આત્માને અહીંથી જ વંદન કરીએ. આ સમયે સંગમ નામનો દેવ ત્યાં હાજર હતો. તેણે ક્રોધે ભરાઈને કહ્યું, “મારી તાકાત તો મેરુપર્વતના ટુકડા કરી નાખવાની છે. એની સામે એ સાધુનું શું ગજું? હું પોતે જ પળવારમાં તેને નમાવીશ.” આમ કહી સંગમ દેવ ત્યાંથી વાવાઝોડાની માફક દોડ્યો. તેની આંખોમાંથી વેરની આગના અંગારા ઝરતા હતા. તેની કાયા ક્રોધથી કાંપતી હતી. પ્રલયકાળ જેવું રૌદ્ર સ્વરૂપ ધરાવતો અને હાથ-પગ પછાડતો સંગમ
