________________
૩૦
“ચારે બાજુ ધસમસતું તોફાન કરે ફૂત્કાર, હવે તો જાગો ! શીલ ધન ઝૂંટવાઈ રહ્યું છે, એવો હાહાકાર, હવે તો જાગો!
– પ્રફુલ્લા વોરા અને એટલે જ આવા ભાવિના ભણકારા રચનાકાર આચાર્ય શ્રી જયકીર્તિસૂરિને સંભળાયા હશે, એટલે આ ગ્રંથમાં સતીચરિત્રો અને સાથે અસતીચરિત્રોનાં કથાનકો પદ્યમાં કંડાર્યા છે. તો હવે આ ચરિત્રો વિશે ટૂંકમાં જોઈએ. સતીચરિત્રો
રસ્તા ઉપર પડેલો એક પાષાણનો ટુકડો જગત માટે માત્ર પથ્થર છે. માત્ર દક્ષ શિલ્પીને જ એ ટુકડામાં વંદનીય પ્રતિમાનાં દર્શન થાય. જે કાર્ય શિલ્પી પથ્થર માટે કરે છે, જે કાર્ય કુંભાર માટીના ઘડા માટે કરે છે, એ કાર્ય જૈનશાસનના ઇતિહાસમાં સુવર્ણ અક્ષરે લખાયેલાં સતી-શ્રમણીઓનાં ચરિત્રો કરે છે. (દવલુક-૨૦૦૦)
નાસ્તિકના ઘરને આસ્તિક બનાવે, ભટકેલા આત્માને યોગ્ય સ્થાને લઈ જાય એ સતીચરિત્રો “શીલોપદેશમાલામાં રચયિતા શ્રી આચાર્ય જયકીર્તિસૂરિએ આલેખ્યાં છે.
સંસ્કૃતમાં સતી સુભદ્રા માટે લખ્યું છે. चालनीधृतजलया संघमुखोद्घाटनमं कृतं यवा । चंपाद्धारोद्घाटन मिषेण नंदतु सुभद्रा सा ॥
પ્રબળ ધર્મનિષ્ઠા અને અડગ સતીત્વ ધરાવતી સુભદ્રા એ વસંતપુરની જિનદાસ અમાત્યની સુશીલ પુત્રી - બુદ્ધદાસ નામે જૈનેતર પતિ (વણિક). એક વખત તપસ્વી સાધુનું વહોરવા આવવું - તેમની આંખમાં તણખલું - આંખનું જોખમ - જીભથી સુભદ્રાએ તે તણખલું કાઢ્યું – કપાળનું તિલક મુનિને લાગ્યું – કલંકનું જોખમ