________________
2-cō
.....લંકા વિજય..
ન આંકવી. પ્રાણનાશ, ભાવપ્રાણને પુષ્ટ બનાવનાર હોવો જોઈએ. ભાવપ્રાણને હણનારા એવા જીવનના જે લાલચુ બને, તે ધર્મની સેવા અવસરે ન કરી શકે અને ભાવપ્રાણને પુષ્ટ બનાવવામાં જ મશગુલ બનેલાઓને, એ માટે કદાચ દ્રવ્ય પ્રાણ જતા પણ કરવા પડે, તો ય એનો અફસોસ એમના અંતરમાં ન હોય એટલું જ નહિ પણ ઉલ્ટો એવો અવસર આવતાં એમને તો આનંદ જ થાય.
શ્રીમતી સીતાજીને શીલ એ જ જીવન
શ્રી રામચંદ્રજી પાટવી હતા, વારસદાર હતા, રાજા થવાને હક્દાર હતા અને એથી શ્રીમતી સીતાજી પટ્ટરાણી બની શકે તેમ હતું. રાજવૈભવો ભોગવી શકે તેમ હતું, છતાં વનવાસ સેવવાની સ્થિતિ ઉભી થઈ તોય તેમાં નિમિત્તભૂત થનાર રાણી કૈકેયીને શ્રીમતી સીતાજીએ દુશ્મન ન માન્યાં. એના એ શ્રીમતી સીતાજીએ શ્રી રાવણને દુશ્મન ગણ્યા છે. શ્રી રાવણ કાંઈ મારતા ન હતા, એટલું જ નહિ પણ પ્રાર્થના કરતાં હતા, તે છતાંપણ શ્રીમતી સીતાજીએ શ્રી રાવણને દુશ્મન કેમ ગણ્યાં ? “ધર્મધન લૂંટે તે જ ખરેખરો અને ભયંકર દુશ્મન છે.” શ્રી રાવણને તથા મંદોદરીને શ્રીમતી સીતાજીએ ઓછું કહ્યું છે ? આવું કોણ કહી શકે ? જેને રોમરોમ શીલ પરિણમ્યું હોય તે, ધર્મ કરતાં જીવનને કિંમતી ન માને તે ! શ્રીમતી સીતાજી માનતાં હતાં કે રાવણને કે મન્દોદરીને બહુ ગુસ્સો આવે તો વધુમાં વધુ એટલું કરી શકે કે પેટમાં હથીયાર ખોસીને મારી નાંખે. એ જ ને ? ભલે મારે, પ્રાણની પરવા હતી ક્યાં ? ત્યાં તેમને મન તો શીલ એ જ જીવન હતું. એ જ રીતે દ્રવ્યપ્રાણ જાય પણ ભાવપ્રાણ રક્ષાવા જોઈએ એવી દૃઢતા કેળવવા મથવું જોઈએ.
ધર્મવિરુદ્ધ જતાં સંતાનને મા-બાપ અને પાપમાર્ગે યોજતા મા-બાપને સંતાન કહી શકે છે
આજના કેટલાક ધર્મો, વાત વાતમાં ‘કરીએ શું’? એમ કહીને