Book Title: Dravya Sangraha
Author(s): Nemichandra Siddhant Chakravarti, Saratchandra Ghoshal
Publisher: ZZZ Unknown

Previous | Next

Page 150
________________ DRAVY A-SANGRAHA, 37. 91 We have thus seen that Samvara is first divided into two classes, Bhava-samvara and Drarya-samrara, the first of whiclh, again, has many subdivisions. The first variety of Bhava-samvara riz, Vrata is not counted as such by Umaswâmi," Amrita-chandra Sûri, and Svâmi-kârtikeya. Abhayadera Acharya, again, in his commentary on Sthânânga says that Samvara is of forty-two kinds. . In the Jaina epics also we do not find Vrata included in the sub-divisions of Samvara, but only Gupti, Samiti, Dharina Anupreksh, Parîşahajaya and Charitra are mentionel as varieties of Samvara Vrata, with all its five varieties, is, howerer, mentioned in all the above-mentioned works-though not as a sub-division of Samrara, yet as a factor opposed to Avrata. * “स गुप्ति-समितिधर्मानुप्रेक्षा-परीषहजयचारित्रैः।" [तत्त्वार्थाधिगमसूत्रम् ।९।।] + "गुप्तिः समितयो धर्मः परीषहजयस्तपः । अनप्रेक्षाश्च चारित्रं सन्ति संवरहेतवः॥" [तत्त्वार्थसारः। ६।१] *"गुत्ती समिदा धम्मो अणुवेकखा तह परीसहजो वि । उकिट्ट चारित्तं संवरहेदू विसेसेण ॥" [म्बामिकार्तिकेयानुप्रेक्षा । ९६ ।] "तदेवमयं द्विचत्वारिंशद्विधो ।" स्थानाङ्ग-टीका ] !"प्रास्त्रवस्य निरोधो यः संवरः स निगद्यते । कर्म संवियते येनेत्येवं व्युत्पत्तिसंश्रयात् ॥ चारित्रगुप्त्यनुप्रेक्षापरीषहजयादसौ। दशलक्षणधर्माच्च समितिभ्यश्च जायते ॥" [चन्द्रप्रभचरितम् ॥ १८॥१०६-१०७] "आस्रवाणामशेषाणां निरोधः संवरः स्मृतः। कर्म संवियते येनेव त्यन्वयस्यावलोकनात् ॥ आस्रवद्वाररोधेन शुभाशुभविशेषतः । कर्म संवियते येन संवरः स निगद्यते ॥ धर्मात् समिति-गुप्तिभ्यामनुप्रेक्षानुचिन्तनात् । असावुदेति चारित्रादरिषटकजयादपि ॥" [धर्मशर्माभ्युदयम् ॥ २१ ॥ ११७–११९॥] । “हिंसानृतास्तेयाब्रह्मपरिग्रहेभ्यो विरतिव्रतम् ।” [तत्वार्थाधिगमसूत्रम् ॥७॥२॥]

Loading...

Page Navigation
1 ... 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324