Deshna Dvantrinshika

Author(s): Yashovijay Upadhyay, Pravinchandra K Mota
Publisher: Gitarth Ganga

Page 43

૨૦
દેશનાદ્વાચિંશિકા/શ્લોક-૭ અવતરણિકા :
પૂર્વશ્લોક-૬માં કહ્યું કે લિંગમાત્રમાં રત બાલ છે અને લિંગમાત્રમાં રત હોવાને કારણે બાલ અસદ્આરંભવાળા છે. તેઓ અસઆરંભવાળા કેમ છે ? તે હવે સ્પષ્ટ કરે છે – શ્લોક :
गृहत्यागादिकं लिङ्गं बाह्यं शुद्धिं विना वृथा ।
न भेषजं विनारोग्यं वैद्यवेषेण रोगिणः ।।७।। અન્વયાર્થ :
વાદ્ય ગૃહત્યાતિ તિ=બાહ્ય એવાં ગૃહત્યાગાદિક લિંગ શુદ્ધિ વિના= અંતતત્વના વિવેક વિના વૃથા=નિરર્થક છે, મેષને વિના ઔષધ વિના વૈદ્યવેરેજ=વૈદ્યના વેશથી પિન =રોગીને મારોથં =આરોગ્ય નથી=આરોગ્ય પ્રાપ્ત થતું નથી. IIકા શ્લોકાર્ચ -
બાહ્ય એવાં ગૃહત્યાગાદિક લિંગ અંત:તત્ત્વના વિવેક વિના નિરર્થક છે, ઔષધ વિના વેધના વેશથી રોગીને આરોગ્ય નથી-આરોગ્ય પ્રાપ્ત થતું નથી. Iloil
'ગૃહત્યા દિ’ – અહીં ‘મરથી તપ-ત્યાગાદિ બાહ્ય આચરણાઓનું ગ્રહણ કરવું. ટીકા - - गृहेति-गृहत्यागादिकं बाह्य-बहिर्वति लिङ्गं, शुद्धिं विना=अन्तस्तत्त्वविवेकमन्तरा, वृथा निरर्थकं, न हि रोगिणो भेषजोपयोगं विना वैद्यवेषधारणमात्रेणारोग्यं भवति, अत एवैतत्परैरपि मिथ्याचारफलमुच्यते, तल्लक्षणं चेदं - “बाह्येन्द्रियाणि संयम्य य आस्ते मनसा स्मरन् ।
ન્દ્રિયર્થનું વિમૂહાત્મા મિથ્યાવાર: રૂ ૩વ્યતે” || રૂતિ પછા ટીકાર્ય :
ગૃહત્યાદિ..... " રૂતિ . ગૃહત્યાગાદિ બાહ્ય બહિર્વતિ લિંગ, શુદ્ધિ વિનાઅંતતત્વના વિવેક વિના, વૃથા છે નિરર્થક છે.