Deshna Dvantrinshika

Author(s): Yashovijay Upadhyay, Pravinchandra K Mota
Publisher: Gitarth Ganga

Page 72

૪૯
દેશનાદ્વાત્રિશિકા/બ્લોક-૧૬ ભક્તાદિનું વેત્રવત્તા=બળવાનપણારૂપે નિત્યત્વનિત્યપણું=નાન્તિ જાણે છે. II૧૬ શ્લોકાર્ચ -
ભાવનાજ્ઞાન વડે જ વૈયાવૃત્યાદિ ગુણનો ઘાત કરનાર એવા ઉપવાસાદિથી એકભક્તાદિનું બળવાનપણારૂપે નિત્યપણું-સાર્વદિકપણું જાણે છે. II૧૬ો.
ઉપવાસા' - અહીં ‘વિથી છઠ્ઠના પારણે છઠ્ઠ, અઠ્ઠમના પારણે અઠ્ઠમનું ગ્રહણ કરવું.
‘વૈયાવૃરિ’ – અહીં ‘થિી સ્વાધ્યાયાદિનું ગ્રહણ કરવું.
‘પમવતદિ' – અહીં ‘દિથી બિયાસણું-પોરિસી ઇત્યાદિનું ગ્રહણ કરવું. ટીકા -
एतेनेति-एतेनैव-भावनाज्ञानेनैव, उपावासादेवैयावृत्त्यादिबलवद्गुणघातिनः सकाशात्, बलवत्तया नित्यत्वं सार्वदिकत्वं "अहो णिच्चं तवोकम्म" इत्याद्यागमप्रसिद्धमेकभक्तादेर्जानन्ति निश्चिन्वन्ति उपदेशपदादिकर्तारः, अन्यथा हि यथाश्रुतार्थमात्रग्राही एकभक्तापेक्षयोपवासादेरेव बलवत्त्वश्रवणात् पूर्वापरविरोधोद्भावनेनैव म्रियेतेति भावः। विस्तरस्तूपदेशरहस्ये ।।१६।। ટીકાર્ય -
પતેનૈવ ... તૂપરેશરદશે આના વડે જ ભાવનાજ્ઞાન વડે જ, વૈયાવૃત્યાદિરૂપ બલવાન ગુણોનો ઘાત કરનાર એવા ઉપવાસાદિથી, એકભક્તાદિનું “અહો ! નિત્ય તપકર્મ' ઈત્યાદિ આગમપ્રસિદ્ધરૂ૫= દશવૈકાલિકસૂત્રમાં પ્રસિદ્ધ એવું, બલવાનપણારૂપે નિત્યપણું=સાર્વદિકપણું, ઉપદેશપદાદિના કર્તા નિશ્ચય કરે છે. અન્યથા દિ=ભાવનાજ્ઞાન વગર યથાશ્રુતાર્થમાત્રગ્રાહી એવો પુરુષ એકભક્તાદિની અપેક્ષાએ ઉપવાસાદિના જ બલવાનપણાનું શ્રવણ હોવાને કારણે પૂર્વાપરના વિરોધના ઉભાવનથી જ મર=મૂંઝાય, એ ભાવ છે. વળી વિસ્તાર ઉપદેશરહસ્યમાં છે. ૧૬