________________
દેશનાદ્વાચિંશિકા/શ્લોક-૮ ટીકા -
गुर्विति-वृत्तं खलु असदारम्भनिवृत्तिमदनुष्ठानं, तच्च कार्ये हेतूपचारेण यच्चारित्रमुच्यते तत्क्षायोपशमिकत्वाच्छुद्धमेव, यत्तु कीाद्यर्थं तद्वदाभासते तल्लघुत्यजामपि-सूक्ष्मदोषाकरणयत्नवतामपि, गुरून् दोषान् प्रवचनोपघातकारिणः कुर्वन्ति ये तेषां सम्बन्धि त्याज्यं यथा जाड्यत्यागाय= अङ्गशैत्यापनयनाय ज्वलति ज्वलने पतनम् ।।८।। ટીકાર્ય :
વૃત્ત રવનું ..... પતનમ્ II શ્લોકમાં બતાવેલ “વૃત્ત” શબ્દનો અર્થ સ્પષ્ટ કરે છે –
વૃત ખરેખર અસઆરંભની નિવૃત્તિવાળું અનુષ્ઠાન છે, અને તેને અસઆરંભની નિવૃત્તિવાળું અનુષ્ઠાન, કાર્યમાં ચારિત્રના કાર્યમાં, હેતુના ઉપચારથી=ચારિત્રરૂપ હેતુના ઉપચારથી, જે ચારિત્ર કહેવાય છે, તેનું ચારિત્ર શબ્દથી ઉલ્લેખ કરાતું અસદ્આરંભની નિવૃત્તિવાળું અનુષ્ઠાન, ક્ષાયોપથમિકપણું હોવાથી શુદ્ધ જ છે. વળી જે કીર્તિ આદિ માટે તેની જેમ શુદ્ધની જેમ ભાસે છે, તે ત્યાજ્ય છે શુદ્ધની જેમ ભાસતું એવું તે અનુષ્ઠાન ત્યાજ્ય છે. કોનું તે અનુષ્ઠાન ત્યાજ્ય છે ? તે સ્પષ્ટ કરે છે – લઘુદોષનો ત્યાગ કરનારા એવા પણ=સૂક્ષ્મદોષમાં અકરણના યત્વવાળા એવા પણ, પ્રવચનના ઉપઘાત કરનારા એવા ગુરુદોષ જેઓ કરે છે તેઓ સંબંધી તે અનુષ્ઠાન ત્યાજય છે, એમ અવય છે; જે પ્રમાણે જાચના ત્યાગ માટે=અંગની શીતલતાને દૂર કરવા માટે, બળતા અગ્નિમાં પડવું ત્યાજ્ય છે. Iટા
જ “ત્રપુત્વનામg'=સૂક્ષ્મદ્રષિારયત્નવતાપિ' - અહીં 'જ'થી એ કહેવું છે કે સૂક્ષ્મદોષના અકરણમાં યત્નવાળા ન હોય તેવા ગુરુદોષને કરનારાઓનું અનુષ્ઠાન તો ત્યાજ્ય છે જ, પરંતુ સૂક્ષ્મદોષના અકરણમાં યત્નવાળા પણ ગુરુદોષને કરનારા એવા તેઓ સંબંધી તે અનુષ્ઠાન ત્યાજ્ય છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org