________________
૨૮
દેશનાહાવિંશિકા/શ્લોક-૧૦-૧૧ બ્લોક -
श्रुतचिन्तोत्तरोत्पनभावनाभाव्यमस्त्यदः । श्रुतं सर्वानुगाद्वाक्यात्प्रमाणनयवर्जितात् ।।१०।। उत्पन्नमविनष्टं च बीजं कोष्ठगतं यथा ।
परस्परविभिन्नोक्तपदार्थविषयं तु न ।।११।। અન્વયાર્થ -
કૃષિક્નોત્તરોત્પન્નમાવનામાવ્ય—કૃત અને ચિત્તાની ઉત્તરમાં અર્થાત્ શ્રુતજ્ઞાન અને ચિત્તાજ્ઞાતની ઉત્તરમાં, ઉત્પન્ન થયેલ ભાવનાથી ભાવ્ય અર્થાત્ ભાવનાજ્ઞાનથી સુગ્રહ તાત્પર્યવાળું =આકશાસ્ત્રતત્વ ગતિ છે. હવે શ્રુતજ્ઞાનનું સ્વરૂપ બતાવે છે –
પ્રમાનિયનતાત્ સર્વાનુNયા =પ્રમાણનયવજિત એવા સર્વાનુગ વાક્યથી અર્થાત્ પ્રમાણનયવજિત એવા સર્વશાસ્ત્રની સાથે અવિરોધી નિર્મીત અર્થવાળા વાક્યથી સત્પન્ન-ઉત્પન્ન થયેલું અને કથા શોષ્ઠત વીનં=જે પ્રમાણે કોષ્ઠગત બીજ વિતરું-અવિનષ્ટ છે, તે પ્રમાણે અવિનષ્ટ એવું જ્ઞાન, કૃતં=શ્રુત છે.
તુ વળી પરસ્પરવિમિત્રોવત્તાવાર્થવિષયં ન=પરસ્પર ભિન્ન ઉક્ત પદાર્થ વિષયવાળું નથી. II૧૦-૧૧ શ્લોકાર્થ :
શ્રુતજ્ઞાન અને ચિત્તાજ્ઞાનની ઉત્તરમાં ઉત્પન્ન થયેલ ભાવનાજ્ઞાનથી સુગ્રહ તાત્પર્યવાળું =શાઅતત્ત્વ, છે. હવે શ્રુતજ્ઞાનનું સ્વરૂપ બતાવે છે – પ્રમાણનયવર્જિત એવા સર્વાનુગ વાક્યથી ઉત્પન્ન થયેલું, અને જે પ્રમાણે કોષ્ઠગત બીજ અવિનષ્ટ છે, તે પ્રમાણે અવિનષ્ટ એવું જ્ઞાન શ્રત છે. વળી પરસ્પર ભિન્ન ઉક્ત પદાર્થ વિષયવાળું નથી. II૧૦-૧૧
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
