Book Title: Sadgati Tamara Hathma
Author(s): Yugbhushanvijay
Publisher: Gitarth Ganga
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005324/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ akAma nIjarA maMda kyAya zubha lezyA E ta tamArA hAthamAM! tions Internation gaNivarya zrI pravacanakAra : pU. -**** . 1 yugabhUSaNa and Private Only zubha dhyAna guNa sthAnaka vijayajI (paMDita dravya thI viratI ma.sA.) Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadagati tabhArA hAdhamA yAne (sadgatinAM chahAro) -: AzIrvAAtA :parzanavida, adhyAtmagurAsaMpanna pa.pU. munirAza zrI bhoSitavilaya bha.sA. (bhoTA paMDita mahArAra) -: pravayanahAra :siddhAMta mahoghadhi, sAhityaniza sva. AyAryadhveza zrIbha viSaya premasUrIzvara mahArAnA ziSyaratna vyANyAnavAyaspati, suvizAlagamchAdhipati sva. mAyArthahaveza zrIbhavizya rAbhayaMdrasUrIzvarasya mahArAnA ziSyaratna sUkSmatattvaviveyaSTha, samartha vyAjyAtA pa.pU. gazivarya zrI yugabhUSaviSaya bha.sA. (nAnA paMDita mahArASa) vI.saM. 2526 vi.saM. 2056 cha.sa. 2000 nAla-3000 -: pradhAzaSTha: gAtAthI , na bhayaMTa sosAyaTI, ittehapurA ro', pAlaDI, abhAvAha-7. -: mAthi sahayoga :sva. kapUracaMda gulAbacaMda saMghavI tathA sva. vasaMtabena ka. saMghavInA AtmazreyArthe temanI pautrI jalpA tathA parivAra taraphathI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Amukha rAga-dveSa rahita evA sarvajJa bhagavaMto kahe che ke, A jIva anAdi kALathI A saMsAranA itihAsamAM jeTalIvAra durgatine pAmyo che tenA karatAM kaMI gaNI ochIvAra saddagatine mAMDa mAMDa pAmyo che. ahIM sagatino artha e che ke, sat eTale suMdara, sAruM; gati eTale gamana, eTale ke pAMceya indriyonA suMdara viSayomAM gamana thaI zake, eTale ke teno bhogavaTo thai zake te sthAna; pAMceya indriyonA viSayonI sAthe sAthe tIrthakara bhagavaMto, kevalI bhagavaMto, gaNadhara bhagavaMto, jinapratimAo, jainadharmazAstro Adino suyoga thAya tevuM sthAna. A vAta vyavahArathI che. vAstavika rIte to satano artha RjusUtraupajIvIsaMgrahanayathI AtmA-brahma evo thAya che. gati eTale gamana arthAt azuddha AtmAnuM zuddha AtmA taraphanuM gamana, bhautika sukha tyajIne AdhyAtmika sukha prApta karavA mATenuM gamana, te sadgati. A sadgati karAvavA mATe parama pUjya paMDita mahArAja sAhebe je vyAkhyAno suMdara zailImAM ApelAM che, tenuM A pustakamAM suMdara saMkalana karyuM che, mATe A pustakanuM nAma "sagati tamArA hAthamAM" e rAkhavAmAM Avela che. temAM sadgatino artha upara jaNAvela che. "tamArA hAthamAM" e zabdo paNa ghaNuM sUcave che. e jaNAve che ke, sadgati e paNa pradhAnapaNe jIvanA puruSArthathI sAdhya che; puruSArtha, karma, bhavitavyatA Adi pAMca kAraNo dvArA ja thatA koipaNa kArya paikI, AdhyAtmika vikAsa karavArUpa kAryamAM prAya: puruSArthanI ja pradhAnatA che, tema e zabdo sUcave che. mukhapRSThamAM je caudarAjaloka darzAvyA che, te jaNAve che ke, gati to lokamAM ja thAya che, alokamAM nahIM, ane temAM paNa sadgati caudarAjalokanI AjubAju darzAvela cha kAraNathI thAya che. mukhapRSThamAM darzAvela citramAM cha lezyA, devavimAna ane paramAtmatattva che. temAMthI cha vezyAnuM citra jaNAve che ke, jIva tAttvika praNidhAna, pravRtti Adi zubha Azayo vagara cha lezyAo karIne anAdikALathI durgati ane vyavahArika saMgatimAM pharato rahyo, paNa paramagati tarapha teNe prayANa karyuM nathI. devavimAnanuM citra sUcave che ke, jIva praNidhAna, pravRtti Adi zubha AzayothI yukta guNasthAnaka dvArA paramagatinuM kAraNa bane tevI sagatine pAme che ane paraMparAe paramAtmA-zuddha AtmAnA svarUpane pAmIne paramagatine pAme che, te vAta paramAtmatattvanuM citra sUcave che. umaMgabhAI azokabhAI zAha amUla sosAyaTI, operA, amadAvAda. For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya "gItArtha gaMgA"nuM mukhya lakSya to ApaNA upakArI pUrvAcAryo jevA ke pa.pU.A.zrI haribhadrasUrIzvarajI ma.sA., pa.pU. upAdhyAyajI zrI yazovijayajI Adi racita jainazAstromAM patharAyelAM vividha paramArthI tattvonAM rahasyonuM naya, nikSepa, vyavahAra, nizcaya sApekSa arthagAMbhIryapUrNa vizleSaNa karavAnuM che, jethI zrI jainasaMghane te te padArthonA sarvAgI bodhamAM sahAyatA maLe. A kArya atyaMta vistAravALuM ane gahana che. ghaNA sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMto AmAM sahAya karI rahyA che, zrAvako ane zrAvikAo paNa sau saune yogya kAryo saMbhALI rahyA che, paraMtu kAma samaya mAMgI le tema che. daramyAna zrIsaMghamAMthI jijJAsu mumukSo tathA zrAvakozrAvikAo taraphathI evI mAMga vAraMvAra Ave che ke pU. munirAja zrI mohajitavijayajI ma.sA. tathA pU. gaNivarya zrI yugabhUSaNavijayajI ma.sA.nAM apAyelAM judA judA viSayo paranAM vyAkhyAno tathA paMDitavarya zrI pravINabhAI motAe vividha zAstrIya viSayo para karelAM vivecano chapAvIne taiyAra karavAmAM Ave to sakaLa saMghane cokkasa lAbhadAyI nIvaDe. AvI vinaMtIone lakSyamAM rAkhIne TrasTe nakkI karyuM che ke AvAM vyAkhyAno tathA vivecanonA viSayo aMgenAM pustako prakAzita karavA ane tene mAtra eka saMlagna pravRtti tarIke svIkAravI. A kAma gItArtha gaMgAnA mULa lakSathI saheja phaMTAya che, bodhanI vividhatA ane saraLatAnI daSTie paNa bhinna prakAre che, chatAM tattva jijJAsu mATe hitakArI hovAthI uparyukta vinaMtI lakSyamAM rAkhIne pradhAna kArya jayAM sudhI bahAra na Ave tyAM sudhI kAmacalAu dhoraNe pUraka pravRtti tarIke svIkAravAmAM AvyuM che. tattva jijJAsu jIvo mATe AvAM pustako samyakajJAna-darzana-cAritranI ArAdhanAmAM upayogI thaze tevI AzA sahita 5, jaina marcanTa sosAyaTI, pAlaDI, amadAvAda-7. TrasTI gaNa gItArtha gaMgA pustakanI 1500 nakala mAtra 1 mAsa jeTalAM TUkAM samayamAM ja vecAi javAthI dvitIya AvRtti prakAzita thai rahI che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prApti sthAna -: gItArtha gaMgA : 5, , jaina marcaMTa sosAyaTI, phattehapurA roDa, pAlaDI, amadAvAda-7. phona naMbara - 660 49 11 -: nikuMjabhAI 2. bhaMDArI H viSNubhAi, trIje mALe, garavAre pevelIyananI sAme, DI roDa, carcageTa, muMbaI-20. phona naMbara - (022) - 2814048, 281 01 95 -: zaileSabhAI bI. zAha : 9, divyajyoti epArTamenTa, dhoDAdoDa, aThavA lAinsa, surata. phona naMbara - (0261) - (ghara) 66 63 52 (o) 4391 60, 43 91 63 -: naTavarabhAI ema. zAha, (AphrIkAvALA) : 9, parizrama beMka opha inDIyA sosAyaTI, vijayanagara krosIMga pAse, amadAvAda-13. phona naMbara - 7478512, 7478611 -: kamalezabhAi dAmANI : "jinAjJA", 27, karaNaparA, rAjakoTa-360 001, phona naMbara - (0281) - (ghara) 233120 -: udayabhAI zAha : C/o, mahAvIra TreDIMga, C- 9, supara mArkeTa, jayazrI TokIjhanI sAme, jAmanagara. phona naMbara - (0288) - 678513 -: vimalacaMdajI : C/o, 3. NEMKUMAR & COMPANY, Kundan Market, D.S.Lane, Chickpet Cross, Bangalore-560 053, Phone. no. (O) 2875262, (R) 2259925. Xin Wan Wan : prInTeDa bAya : 'ema.bAbulAla prinTarI' phatehabhAInI havelI, ratanapoLa, amadAvAda-1. phona- 5357577, 5327177. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadgati tamArA hAthamAM! vyAkhyAna: 1 tA. 3-6-1996, somavAra anaMta upakArI anaMta jJAnI zrI tIrthaMkara paramAtmAo jagatanA jIvamAtrane sarva karmano kSaya karAvavA A dharmatIrthanI sthApanA kare che. mahApuruSonI daSTie AtmAne koipaNa baMdhana hoya to te karmanuM baMdhana che. jIvanamAM jeTalI parAdhInatA/paravazatA che, temAM jo koI kAraNa hoya to te karma ja che, tevuM zAstrakAronuM nidAna che. tamAre zarIranI paNa ghaNI DIpenDansI (parataMtratA) che, eTale zarIra kAma Ape to kAMI pravRtti karI zako, indriyo paNa kAMI sahakAra Ape to jJAna vagere meLavI zako. A indriyadeiha badhAnI paravazatAnuM mULa kAraNa AtmAne lAgeluM karma che. jo te karma na hoya to A parAdhInatA/paravazatA ane tenAthI UbhAM thatAM problemsa rAha nahi. atyAre badhAthI sAvacetI rAkhavI paDe che, paNa AtmA to arUpI/niraMjana nirAkAra che, tene vAgavA/duHkhavAno savAla ja nathI; paNa atyAre te zarIrarUpI pAMjarAmAM purAyelo che, mATe A badhAM problemsa che. te badhAmAM mULa kAraNa karma ja che. mATe jyAM sudhI A karma pratye dveSa,aruci na thAya ane teno kSaya karI tenAthI chUTavAnuM mana na thAya, tyAM sudhI sAco dharma karavAnuM mana na thAya. vaLI karma ApaNane pratikSaNa lAgI ja rahyuM che. eka paNa kSaNa evI nathI ke AtmA para satata karmano pravAha cAlu na hoya. ane jainazAsananA karmavAdanA siddhAMta pramANe vagara vAMke karmanI koI sajA nathI. kudaratanI vyavasthA ja evI che ke vAMkaguno hoya tene ja sajA thAya che. karmanA siddhAMta para vizvAsa hoya to mAnavuM ja paDe ke aparAdhanI sajArUpe ja karma coMTe che. A karma zA mATe lAge che? ane te karmabaMdhanAM kAraNo zuM che? te nahIM samajIe tyAM sudhI baMdhanI sajAmAMthI chaTakI nahIM zakIe. paNa tamane jo Aloka paraloka para ja zaMkA haze to amArI vAto nahIM bese. "huM AtmA chuM, mAruM svarUpa dehathI bhinna che ane te badhuM karmanA saMyogathI che. tenAthI ja mArA Aloka-paraloka ghaDAya che," vagere satyo nahi samajo to karmathI chUTavA je sAdhanA karavAnI che temAM utkaMThA nahi jAge. tamane karmanA baMdhanamAMthI mukta karavA dharma che. paNa te baMdhana, baMdhana ja na lAge ane mukta thavAnI icchA ja na hoya to dharmanI jarUriyAta lAge? Aje tamAre dharmanI sAcI jarUra che? sabhA sukha-sAhyabImAM dharma jarUrI nathI lAgato. ma.sA. ? to dharma tamArA sukha-sAhyabI chInavI levA mAMge che? dharma to jIvamAtrane sukha-sAhyabI ApavAnI vAta kare che, ane te mATe dharmanA zaraNe gayA sivAya chUTako nathI. tIrthakarone paNa sukha joItuM hatuM mATe ja sAdhanA karI ane sAdhanA karIne pUrNa sukhane pAmyA hatA. tamArA karatAM bhagavAnane duHkha sAthe kaMigaNo virodha hato. ( 1 ) za (sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tame to hajI du:kha sAthe kompromAijha (samAdhAna) karI karIne jIvo cho. saMDAsa-pezAba vageremAM majhA Ave che? chatAM te du:kha sAthe samAdhAna karI lIdhuM ne? tame duHkha sAthe samAdhAna na karo to eka divasa gharamAM paNa na rahI zako. gharamAM paNa dIkarA-patnI sAthe samAdhAna karI lIdhuM che ne? jIvanamAM ghaNAM du:khone "A to Ama ja hoya" ema karI svIkAra karI lIdhAM che. jayAre bhagavAnane to sTeja paNa duHkha nahotuM joituM ane paripUrNa sukha joituM hatuM. mATe ja bhagavAne saMsAra choDI mokSa pasaMda karyo, tamane saMsAranI ghaNI jagAo pasaMda paDe tevI che ne? bhagavAnane ratibhAra paNa duHkha pasaMda nahotuM. tamane mIThAI khAvA maLatI hoya to daMDA khAvA taiyAra ne? tamane duHkha sAthe jeTalo virodha che tenA karatAM kaMigaNo virodha bhagavAnane hato. mATe tamane sukha sAhyabI joie tenI sAme vAMdho nathI. parAkASThAnI sukhasAhyabI mokSamAM che. jenI pAse parama aizvarya/zakti/AnaMda sukha che tenuM nAma ja Izvarane? bhagavAna duHkhI hoya? parama sukha/sattA saMpatti vaibhavamAM tRpta hoya tene ja ApaNe paramezvara kahIe chIe. mATe tamane sukhasAhyabI joie tenI sAthe amane vAMdho nathI, paNa te kevAM joIe che? tame du:kha/upAdhine sukhasAhyabI mAnyAM che ane kharAM sukhasAhyabIne oLakhyAM nathI. bhautika sukhamAM sAcuM sukha puravAra thAya to tene mAthe laI pharo, amane vAMdho nathI. paNa bhautika sukha/saMpattithI Aja sudhImAM koi sukhI thayo hoya tevo eka paNa dAkhalo kharo? sattAdhIzone cena zAMti che? ke ciMtAno khaDakalo che? tamane lAge ke sattA eTale badhA kaMTrolamAM rahe, paNa badhA emane ema ja kaMTrolamAM rahe ke kaMTrolamAM rAkhavAnI ciMtA rAkhavI paDe? sattAdhIza ekalo bahAra nIkaLI na zake, DablopIlomAM paNa majhathI sUI na zake. amadAvAdamAM phUTapAtha para majhathI sUI janArA keTalA? ane erakanDIzanamAM majhathI sUI janArA keTalA? vaLI AjanA sattAdhIzone to lokonI paNa gALo ja khAvAnI ne? chatAM tamane badhAne tyAM lADavA dekhAya che. A buddhino bheda che. sukhasattAne oLakhyAM nathI. jyAM sudhI buddhino A mahAbhrama dUra na thAya tyAM sudhI lakSya badalAvAnuM nathI. dhyeya UlaTAM haze to puruSArthanI dizA paNa UlaTI ja rahevAnI. karma baMdhana che. tenAthI du:kha/upAdhi UbhAM karyA che. te samajI samajI tenAthI bahAra nIkaLavAnuM che. ahIM meM viSaya lIdho che sadgatinAM kAraNo keTalAM? durgatinAM kAraNo keTalAM? tame paralokamAM kyAM jazo tenI hajI zaMkA che ke sadgati rIjharva(anAmata) che? yAda rAkhajo paralokamAM javAnuM to nakkI ja che. tame nAstika ho ane AtmA/paraloka na mAno to judI vAta, paNa te chatAM paraloka bhUMsAI javAno nathI. tamArI IcchA mujaba duniyA cAlatI nathI. sAme bhIMta che, te tame na mAno ane cAlazo to bhIMta sAthe athaDAzo. bhIMta nahIM mAno teTalA mAtrathI bhIMtathI bacI nahi zako. ghaNAM satyo vAstavika che, jeno svIkAra karyA sivAya chUTako ja nathI. "huM AtmA chuM, marIne kyAMka javAnuM che, pacAsa-sAITha varSanI A jiMdagI ja mAruM astitva nathI, paNa bhUtakALa bhaviSyakALa anaMtakAla che." mATe A jIvanamAM apekSA pUrI thAya eTale kAma patI (sadgati tamArA hAthamAM!) to kare [2] Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gayuM ane paralokano vicAra paNa na Avato hoya to mAnavAnuM ke tamane dharmanAM mULabhUta satyo hajI hRdayamAM beThAM nathI. paraloka najara sAme dekhAto hoya to prazna thavo ja joie ke mAre marIne kyAM javuM che? saMsAramAM cAlu ghara nAnuM paDatuM hoya ane bIje rahevA javAnuM hoya to erIyA kevo pasaMda karo? are! dasa-vIsa divasa mATe bahAragAma javAnuM hoya to paNa nAstA, beDIMga badhuM taiyAra karo ne? tyAM jaI AvyA hoya tevA cAra jaNane pUchI Ave ke tyAM zuM sagavaDa che? AjubAju badhuM kevuM che? paraMtu ahIMthI AMkha mIMcAyA pachI jyAM javAnuM che tenI koI taiyArI kharI? sabhA paraloka pratyakSa dekhAto nathI! ma.sA. eTale bhagavAna bhale Aloka/paralokanI vAta kahetA hoya, paNa amane vizvAsa beTho nathI, ema ja kaho cho ne? sabhA vizvAsa che paNa gaMbhIratA nathI. ma.sA. jiMdagImAM jene mAnatA ho ane tenA mATe jokhama dekhAya to sAvaceta thayA vinA raho? sabhA AtmA/paraloka mATe bedarakAra chIe. ma.sA.H bedarakAra kema cho? mAnatA nathI mATe ja ne? paNa tamane koI DokTara kahe, A lAipha sTAila(jIvanapadhdhati)thI tamane be-traNa varSamAM bhAre roga thaze, to bedarakAra raho? pachI DokTara para vizvAsa ja na hoya to judI vAta, paNa DokTaranA jJAna para vizvAsa hoya, rIlAyebala(vizvAsapAtra) mANasa lAge ane kansalTa karyA pachI AvuM kahe to zuM karo? bedarakAra raho ke sAvaceta thAo? sabhA prIkozana(pagalAM) laie. ma.sA : ane kadAca na laI zako to paNa ciMtA to thAya ne? ane ahIM Denjara poinTasa(bhayasthAna) batAvIe chIe chatAM ciMtA kema nathI? amArA karatAM DokTara para vadhu vizvAsa che? tamane DokTara/vakIla/sI.e. vagere para jeTalo vizvAsa che tenA karatAM pAMca TakA paNa amArI vAta para vizvAsa che? ane amArI vAta para vizvAsa besI jAya to ceinja (parivartano AvyA vagara rahe? are! A duniyAnA sAmAnya mANaso para jeTalo vizvAsa che teTalo paNa tamane deva-guru-dharma para vizvAsa nathI. sabhA tamArI vAta para vizvAsa che mATe ja ahIM AvIe chIe ne? ma.sA : loko amArI pAse ghaNI ghaNI rIte Ave. amAre temanA AvavA pAchaLanAM kAraNo tapAsavAM paDe. derAsaramAM janArA badhA bhagavAnane mAne che? ghaNA to je bhagavAnane mAne che temanI AjJA pALavAnI Ave to ghasIne rIjekTa(inkAra) karI de. ( 3 ) za . sadgati tamArA hAthamAM ! kalAkAronA sanmAna kakakakakakaka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tame amArI pAse Avo cho eTale tame amArA bhagata evuM mAnIe to ame bhoLavAI gayA mAnavAnuM. DokTaranI vAtathI gabharAo cho kemake tyAM vizvAsa che. amArA para eTalo vizvAsa nathI, eTale nizcita thaI beThA cho. jIvana jIvavAmAM kadAca pheraphAra Ave ke na paNa Ave, paNa amArI vAta para vizvAsa hoya to eka vAra ciMtA to cAlu thaI ja jAya. atyAre to tamArA jIvanamAM amane paralokanI ciMtA ja dekhAtI nathI. tamArA mana para AlokanI ghaNI ciMtA/Tenzana che. AlokanI javAbadArIone rAtadivasa vicAro cho paNa paralokanI koI ciMtA nathI. mATe amAre paralokanuM Tenzana UbhuM karavuM sabhAH ATaluM ochuM che? ma.sA : nA, evuM nathI. je divase paralokanuM Tenzana UbhuM thaze te divase AlokanAM ghaNAM Tenzana haLavAM thaI jaze. pachI to AlokanAM problemsa nomInalanahIMvata) lAgaze. atyAre hejamAM ochuM AvI jAya che, paNa pachI to thaze ke kIDI-maMkoDAnA bhavamAM koNe kera(kALajI) lIdhI hatI? atyAre abajo kIDIo mare che, kIDI para koino paga paDI jAya ane taraphaDiyAM mAraze, toye bhUkha-tarasano koI bhAva pUchaze? AvA bhavamAM ApaNI paNa zuM dazA hatI? tamane naraka dekhAtI nathI paNa A badhA bhavo to pratyakSa dekhAya che ne? jhADapAna dhomadhakhatA tApamAM tape che, koI che pUchanAra? game teTalI tapelI jamIna para pAMdaDuM tUTIne paDaze to koI upADanAra kharuM? A yAda Avaze pachI to AlokanAM ghaNAM Tenzana/duHkho ocho thaI jaze. ghaNA sTejamAM duHkhI duHkhI thaI jAya che. paraloka dekhAvAnuM cAlu thAya ane paralokanI ciMtA Ave, pachI AlokanAM Tenzana dasa TakA paNa nahi rahe. vaLI paralokadaSTi Avaze pachI to paralokanA sthAnanI pasaMdagInI vAta paNa Avaze. ahIMthI kyAM javuM che to tamArA hAthanI vAta che ne? sabhAH baMdha paDI gayo hoya to? ma.sAH evuM nakkI nathI. nAnI uMmaramAM dharma pAmanArane to AyuSyabaMdha na paDyo hoya. AyuSyanA chellA 1/3 bhAgamAM ja paralokanuM AyuSya baMdhAya. vaLI ghaNAne to chellA pIrIyaDamAM ja AyuSya baMdhAtuM hoya che; mATe skopa-zakyatA che. A bhavachoDI parabhavamAM javAnuM che temAM koI zaMkA nathI. janmelA mATe mRtyu to nizcita ja che; paNa mRtyu kyAre, kaI rIte Avaze te nakkI nathI. mRtyu AgaLathI samAcAra ApIne nahi Ave. AMkhanA palakArAmAM jhaDapI le toya kAMi kahevAya nahi. paNa paralokamAM javAnuM hoya to corAsI lAkha jIvAyonimAMthI kaI yoni pasaMda karavI che? sabhA devaloka ma.sA. tamane devalokanAM varNana sAMbhaLo eTale moMmAM pANI chUTe ane Ama paNa tamane je joie te devalokamAM ja che, mokSamAM nathI ne? (sadgati tamArA hAthamAM !) zake zani ( 4) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabhA mULa Azaya to mokSa ja che. ma.sA.: mokSa game tene devalokamAM majhA dekhAya? ane devalokamAM majhA dekhAya tene mokSano khyAla paNa Ave? tamane meLavavA lAyaka badhI vastu saMsAramAM che ke mokSamAM che? manane pUcho zuM zuM joIe che ane je joie che temAMnI kaI vastu mokSamAM che? pachI to joituM badhuM saMsAramAM Avaze ane na joituM badhuM mokSamAM haze. mATe rUpALo deha, yauvana, mojazokhanAM suMdara sAdhano devavimAno/baMgalA/haravApharavAnI vastuo A badhI vastuo to saMsAramAM ja che ne? tamAre nathI joItuM te badhuM mokSamAM sabhA mokSamAM paramasukha che ne? ma.sA. zabdo gokhyA kare na cAle, paNa paramasukha zemAM che te manamAM besavuM joIe. bAkI to mokSanuM sukha vAtonAM vaDAM lAgaze. koI pUche, mokSamAM che temAMnI kaI vastu gamI ke jethI tamAre mokSamAM javuM che? to zuM kaho? sabhAH karmabaMdha na thAya. ma.sA. to pachI karmathI kaMTALyA cho? sabhA : hA. ma.sA. to pachI duHkha ApanArA karmathI kaMTALyA che ke sukha ApanArA karmathI kaMTALyA cho? puNyathI kaMTALyA cho ke pApathI? mokSamAM puNya nathI mATe te paNa mokSamAM jatAM pahelAM khapAvavuM paDaze. puNaya-pApa baMnethI mukti te mokSa. karmathI chUTavuM che paNa puNyakarmane to doDIne bAjhI paDo tema cho. puNya baMdhana nathI lAgatuM, hAratorA lAge che. mATe karmamAtra pratye dveSa,aruci thaI nathI ane AvI vyakti mokSano dAvo kare to te pokaLa kahevAya ke sAco? jIvanamAM dharmanA kSetramAM game teTalAM AMdhaLukiyAM karazo khabara nahi paDe. zuM maLaze te ja prazna thaze. jAtane pUcho-zuM joIe che? mokSa nathI joIto to zuM kAma nathI joito? devalokamAM paNa zuM kAma javuM che? evuM pUcho to khulAso zuM haze? sabhA tyAM majhA che. ma.sA. to pachI zAstra kahe che ke, devalokamAM majhA dekhAya tene mokSamAM duHkha dekhAya, ane mokSamAM majhA dekhAya te jaladI devalokane icche ja nahi. A kALamAM dharmakSetramAM to rITAyarDa klAsa ja Ave. ahIM moTAbhAganA dhoLAvALavALA ja che. sabhA temane ja dharmanI jarUra che ne? ma.sA : nA, samajadArane to janme tyArathI ja dharmanI jarUra hoya. bevakUphane ja dharmanI ( 5 ) (sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jarUra na paDe. jIvanamAM sukhI thavuM hoya, duHkhamAMthI mukta thavuM hoya to dharmanI jarUra paDaze. dharmane zaraNe gayelAne sukha sAhyabI na maLyAM hoya tevuM banyuM nathI ane adharmanA zaraNe gayelAne duHkha/saMtApa na maLyAM hoya tevuM banyuM nathI. mATe kaho ke amAre sukha/ zAMti nathI joitAM, paraMtu jo kaho ke sukha-zAMti joie che, to ame kahIe chIe ke tenA mATe dharma sivAya bIjo koi opzana(vikalpa) nathI. bhUtakALamAM jeTalA jIvo sukhazAMti pAmyA che, te badhA dharmanA prabhAve ja pAmyA che. vartamAnamAM paNa koi sukha/zAMti pAme che, to mAnajo ke te dharmano ja prabhAva che. jenA jIvanamAM dharma nathI tenA jIvanamAM dharma na hovAthI haiyAmAM hoLI ja haze temAM zaMkA nathI. paNa hajI A vAta tamane hRdayamAM besatI nathI. je divase A vAta hRdayamAM besaze, te divase tamAruM valaNa badalAyA vinA raheze nahi. AgamAM hAtha nAMkhavA koi taiyAra thaze? ane pANImAM hAtha nAMkhatAM koi acakAze kharo? tema jyAre gaNita thayuM ke dharmamAM hAtha nAMkhavo te sukhazAMti che, ane adharmamAM hAtha nAMkhavo te duHkha-pIDA che, te divase dharma tarapha sAcuM valaNa thayA vinA nahi rahe. paNa hajI AvuM dekhAtuM nathI, bAkI to vicAravAnI rIta ja judI hoya, jyAM jyAM saMtApa dekhAze tyAM tyAM thaze adharma Avyo... sabhA : A mATenuM dRSTAMta Apo. ma.sA. : savArathI sAMja sudhInI koi paNa pravRtti lo. bajAramAM gayA. gharAke tamArI marajI mujabano vyavahAra na karyo eTale gusse thayA; to azAMti thai. te vakhate lAge ke krodharUpI adharma Avyo eTale duHkha thayuM? jamavAmAM jyAM aNagamatI vastu Ave, azAMti thAya tyAre lAge ke dveSarUpI adharma Avyo eTale azAMti AvI ? mATe A ja niyama che ke vagara adharme jIvanamAM ratibhAra duHkha/azAMti Ave ja nahi. dharmane AvA dRSTikoNathI(eMgalathI) vicAryo che? dIkaro mAMdo paDyo, bebAkaLA thai gayA. te du:kha kema AvyuM? duniyAmAM keTalAya mAMdA paDatA haze paNa Tenzana thAya che? nA. ane ahIM Tenzana kema thayuM? mamatA che mATe ja ne? to te vakhate thAya ke mamatArUpI adharma ja hato? mamatva na hota to game teTalI mAvajata karo paNa zAMti haNAya kharI? paNa tamane kayuM phAve? zAMti ke azAMti? sabhA H AvuM kema thatuM haze? ma.sA. : kemake tamane duHkha ja game che. ghaNA to jANe du:khI thavA ja sarjAyA che. keTalAkane koi ciMtA nathI. dIkarA vagere ThekANe paDI gayA haze, paisA paNa haze, paNa Akho divasa Tenzana cAlu! te paNa zenuM? nAnuM nAnuM-ekalA ekalA vicAre ke kampAunDa sApha karavAvALo nathI Avyo. tenI paNa ciMtA. chApAM vAMcatAM paNa Tenzana lai le. dharma evI vastu che ke tene samajatA thai jAo to AkhuM jIvana badalAi jaze. bhale moDA jAgyA paNa have to taiyArI karo! 84 lAkha jIvAyonio moM phADIne UbhI che. sadgati tamArA hAthamAM ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only. da Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabhA : pasaMdagI karIe chIe. mahAvidehamAM javuM che. ma.sA. AmaNe pahelAM devaloka pasaMda karyo, have mahAvideha para AvyA. paNa mAre pUchavuM che ke mahAvidehamAM javA mATe taiyArI zuM karI? sadgati kevI rIte baMdhAya? durgati kevI rIte baMdhAya? mananA bhAvo adhyavasAyo kayA baMdhane yogya che? te badhAnuM enAlIsIsa(vizleSaNa) karyuM che? sabhA ahIM AvIe to vicAra karavAnuM mana thAya. ma.sA. to pachI tamane ahIM ja rAkhIe. paNa ahIM to aDadho kalAka paNa vadhAre nahi besI zako. jIve sadgatinA baMdhanAM kAraNo ane durgatinA baMdhanAM kAraNo vicAravAM joIe. jainazAsanamAM sadgatinAM kAraNo batAvyAM che te vicAro, ane ekAda paNa sagatinuM kAraNa pakaDI lo, to ghaNuM jokhama ochuM thaI jAya. sadgatinAM kAraNo che che. tema durgatinAM kAraNo paNa cha ja che. tamAmano A chamAM samAveza thaI jAya che. vaLI ahIM khUbI e che ke durgatinAM cha kAraNo ane sagatinAM cha kAraNo che; paNa sadgatinAM cha kAraNomAMthI eka paNa kAraNa Ave to sagatinI geraMTI maLI jAya; eTale kadAca durgatinAM pAMca kAraNa hAjara hoya ane sadgatinuM mAtra eka ja kAraNa hAjara hoya to paNa sadgati nakkI che. ozana(vikalpo) bahu ja anukULa che. durgatinAM tamAma kAraNo dUra karavA ane sadgatinAM tamAma kAraNono svIkAra karavo te tamArA mATe kadAca zakya nathI. paNa sagatinAM chae cha kAraNo sevo nahi ane durgatinAM chae cha kAraNono tyAga na karo, to paNa sadgatinuM eka paNa kAraNa pakaDI lo ane durgatinuM eka kAraNa choDI do, to kAma pUruM thaI jAya. sagatinAM kAraNo durgatinAM kAraNo naM akAmanirjarA maMdakaSAya zubha lezyA zubha dhyAna guNasthAnaka dravyathI virati sukhazIlatA (tIvra pApabaMdha) tIvra kaSAya azubha lezyA azubha dhyAna guNasthAnakano abhAva avirati 4 w sadgati/durgatinAM jeTalAM paNa kAraNo che, te badhAMno A chamAM samAveza thAya che. atyAra sudhImAM jeTalA jIvo saLagati pAmyA che te badhAe sadgatinAM A che kAraNomAMthI ja koine koi kAraNa seveluM ane jeTalA jIvo durgatimAM 7 ) : ( sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gayA te badhA paNa sadgatinuM eka paNa kAraNa na sevavAthI ane durgatinAM koIpaNa ekAda ke vadhu kAraNane lIdhe ja durgatimAM gayA che. huM chae cha kAraNo batAvIza. pachI temAMthI ijhIyesTa(sahelAmAM saheluM) kAraNa batAvIza. tamAre to A kSetramAM IjhIyesTa ja joie ne? tamane badhAne AMtarika bAbato jANavAmAM rasa nathI ane AvAne dharma bahu na phAve. kemake dharma e to AMtarika vastu/bhAva che. tame tamArA AMtarika bhAvono thoDothoDo paNa vicAra karatA thAo ke, mArA mananA bhAvo kevA che? tenAthI kevA karmabaMdha thAya? atyAre to karma baMdhAya che ke nahi? ane baMdhAya che to kevuM baMdhAya che? tenI ja tamane khabara nathI. atyAre bAdhA jevA cho! tamane coTa lAge mATe ja AvAM kaDaka vizeSaNa vAparuM chuM. bahu lAMbI nahIM to paNa TUMkI mArmika samajaNa paNa jIvanamAM keLavI lo. bAkI saMsAramAM ApaNuM rAja nathI cAlatuM. karma bAMdhatI vakhate ja tamArI marajI cAle che, bAMdhyA pachI to kaMpalsana(pharajIyAta) che, no coisa(pasaMdagI nahi). tame karmane samajavA mAMgatA ho to thoDI mULabhUta pAyAnI vAto samajo. karma AtmA para zuM kAma lAge che? jaina phIlosophI pramANe karma jaDa che. temAM koI samajadArI nathI. samajadArI cetanamAM che. ApaNe karmanAM rajakaNo mAnyAM che. te sUkSma che, mATe najare dekhAtAM nathI. dhULanAM rajakaNo pUla che, mATe dekhAya che. cauda rAjalokamAM A karmanAM rajakaNo ThAMsI ThAMsIne bharelAM che. te ApaNe pedA karyA nathI paNa kudaratanI vyavasthA pramANe sahajapaNe che. anaMtakAlathI che. jJAnIoe jJAnamAM joyAM che ane tenA purAvA tarIke lojIko (tarko) paNa ApyA che. dhULa jema ApameLe che, tema A paNa ApameLe ja che. paNa te karmo AtmAne kyAre lAge? to jyAre AtmAmAM spaMdana thAya ane rAga-dveSanI cIkAza Ave, tyAre A karmo AtmAne lAge che. dhULa bhIMta para kyAre coTe? tenA para bhInAza/cIkAza hoya tyAre. covIse kalAka karma vaLage che temAM bIjAno vAMka nathI. sabhA nimittothI karmo lAge che? ma.sA. hA, paNa nimittonI asara levI ke na levI te tamArA hAthanI vAta che. tame dareka vAtamAM nimittano ja vAMka kADho ne? koI gALa Ape to zuM kaho? eNe gALa ApI pachI gusso to Ave ja ne? eTale vAMka gALa ApanArano ne? zAstramAM AnA mATe siMhavRtti-zvAnavRttinAM dRSTAMta che. siMha ane zvAna baMne janAvara che, paNa kUtarAne lAkaDI mAro to kUtaruM lAkaDIne bacakuM bharaze. tame dUra ho ane paththara mArazo to kUtaruM tamane nahi jue paNa paththarane ja bacakAM bharaze. jyAre siMhavRtti kevI che? jaMgalamAM koi tIrathI siMhane mAraze to siMha tIra para nahi, paNa tIra mAranAra para chalAMga mAraze. tame du:kha jayAMthI Ave, te mULa srotane pakaDo ke nimittane pakaDo? dareka problemamAM koIne koI kAraNa ja che ne? badhA vAMka bIjAnA ja ne? tamArA jIvananA du:khanI javAbadArI to bIjAnI ja ne! paNa kyAreya vicAra Avyo ke A badhA to nimittamAtra sidgati tamArA hAthamAM !) ke " kA kI 8) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che? tenI koI vizeSa asara che ja nahi? A dRSTikoNa Avaze pachI ghaNA rAga-dveSa ochA thaI jaze. paNa tame to bhIMta sAthe bhaTakAva to bhIMta para gusso karo tevA cho. paNa vicArajo ke AMkha tamane maLI che ke bhIMtane? tame bhIMtanI sAme gayA ke bhIMta tamArI sAme AvI? tema tamane karmano baMdha thAya che, temAM bIjAno vAMka mAnatA ja nahi. ane tenAthI chUTavAnI cAvI paNa tamArA hAthamAM ja che. satata thatA rAga-dveSathI covIsa kalAka karmabaMdha cAlu che. rAga-dveSa virAma pAme to karmabaMdha aTakI jAya. nimohIne karmabaMdha nathI ane samohIne karmano baMdha aTakI zake tema nathI. have kevA rAga-dveSa karo cho ane tajjanya kevA bhAva karo cho te keTegarI pramANe karma baMdhAze. je kvolITIno bhAva hoya te kvolITInuM ja ekjhaTa karma baMdhAya. have covIsa kalAka je karmo baMdhAya che te kayAM karmo baMdhAya che? mULathI karmanA bheda ATha che. kemake AtmAnA ATha mukhya guNo che, mATe tene AvaranArAM karmo paNa ATha mAnyAM. have ATheATha karmo satata baMdhAtAM nathI. AyuSya karma to jIvanamAM eka ja vAra baMdhAya. te sivAyanAM sAte sAta karmo covIse kalAka baMdhAya che. atyAre jJAnAvaraNIya darzanAvaraNIya/mohanIya vagere badhAM karmo baMdhAya che. sabhA zubhabhAvathI karma kharI jAya ne? ma.sA. nA. zubhabhAvathI puNya baMdhAya. zuddhabhAvathI karma khare. A bejhIka (pAyAnI) samaja vinA sadgatinAM kAraNonI khabara paDaze nahi; kemake gati covIsa kalAka baMdhAya che. kevAM kAraNothI kaI gati baMdhAya che te jANazo to tamane sadgatinAM kAraNonI spaSTa khabara paDaze. vyAkhyAna : 2 tA.4-6-96, maMgaLavAra. anaMta upakArI, anaMta jJAnI zrI tIrthaMkara paramAtmAe jagatanA jIvamAtrane paramagatirUpa mokSa prApta karAvavA mATe A dharmatIrthanI sthApanA karI che. mokSa evI gati che, jene ApaNe kadI pAmyA ja nathI. corAsI lAkha jIvAyonirUpa A saMsAramAM evo koI bhava nathI jemAM vAstavamAM sukha hoya, pachI bhale ApaNe bheda pADIe ke naraka ane tiryaMca e durgati che ane manuSya-devaloka sadgati che. devaloka ane manuSyabhavamAM badhI sagavaDatA che, jyAre naraka-tiryaMcamAM duHkho che, tevI tamArI aMDarasTenDIMga(samaja) che; paNa koi trikAlajJAnI AtmA tamane kahe ke ahIMthI marIne zerInA kUtarA thavAnA cho to kevA gabharAo? ahIMyAMthI javAnuM che te hakIkata che, paNa kyAM javAnuM che tenI tame ciMtA rAkhI nathI. duHkha ane Apattio game teTalI Ave toye tamAro vilapAvara evo ne evo rahe tevuM nathI. tame du:khathI gabharAo cho, paNa durgati dekhAtI nathI mATe tenAthI gabharAtA nathI. durgatimAM jazo to kevA hAlahavAla thaze teno tamane koI vicAra nathI. vaLI ghaNA bhavomAM to janma ( 9 )[ " " nA karI. sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyArathI ja bhaya cAlu thai jAya. pazuyonimAM sauthI pahelo bhaya mAbApano hoya che. sApanAM baccAMne sApaNa mArI nAMkhe, vAMdarAne bacce jagyuM hoya ane nara hoya to te baccAne vAMdaro ja mArI nAkhe. kema ke tene thAya ke A juvAna thaze to mAro harIpha thaze, jyAre vAMdariyone jIvavA de. hAthI paNa tenAM baccAMne janme tyArathI ja mArI kADhe. Ama pazuyonimAM janme tyArathI ja mA-bApa ane kuTuMbathI bhaya cAlu thAya che. te sivAya paNa AjubAjuvALA zikArInA bhaya, vagere to judA ja. vaLI rakSaNa mATe 24 kalAka jhajhUmavuM paDe. khAvAnAM ke pIvAnAM ThekANAM na hoya. khAlI prAthamika jarUriyAto pUrI karavAmAM ja temano dama nIkaLI jAya. vaLI kyAre koInI haDapheTamAM AvI jAya te kAMI kahevAya nahIM. A badhI vAtomAM upajAvI kADheluM kAMI nathI. A badhuM saMsAramAM tAdaza dekhAya tevuM che. tiryaMcomAM ekendriya/beIndriya/te Indriya/caurindriyamAM keTalI jAtanA, keTalA jIvo ane temanA bhavonI paristhiti ane sukhadu:khano vicAra karo to tamane thAya ke A bhavomAM ApaNe gayA to ApaNA bAra vAgI javAnA. naraka/tiryaMcamAM du:khanA DhagalA che, mATe te gatimAM jatAM tame gabharAo te sAhajika che. dharmAtmAe durgatimAM javAnI kAmanA karavI tevuM kyAMya lakhyuM nathI. kAraNake zAstrakAro tamane duHkhI karavA IcchatA nathI. kabIranuM vAkya che ke duHkha Ave to sAruM ane sukha Ave to nakAmuM. ApaNe tyAM AvI vAta mAnatA nathI. "duHkhamAM bhagavAna yAda Ave mATe du:khane Iccho ane sukhamAM bhagavAna bhUlI javAya mATe sukhane na Iccho" AvuM vicAre tene ApaNe tyAM mohagarbhita vairAgya kahyo che. tame paNa jIvanamAM bhagavAnane kyAre yAda karo? Aphata hoya tyAre ke aDhaLaka saMpatti hoya tyAre? tamAre tyAM bhagavAna sukhamAM dUra ke du:khamAM dUra? Ama jiMdagImAM ghaNA mANaso bhagavAnanuM nAma na letA hoya paNa duHkha Ave tyAre tarata ja bhagavAna yAda AvI jAya. gAMdhIjI sTImaramAM jatA hatA ane ekAeka samudramAM tophAna cAlu thayuM. pachI kepTane jAhera karyuM ke "atyAre dariyAno pavana tophAnI che. tethI jIvanano koI bharoso nahi" tyAre cAre bAju dharmAtmAo bhegA thayA hoya tevuM vAtAvaraNa thaI gayuM. koI allAhane namAja paDhe, koI krosane namana kare. dareka potapotAnA devanuM bhajana vagere karavA lAgyA. tamane lokone du:kha Ave tyAre bhagavAna yAda Ave che. eka kavie kahyuM ke, "he prabhu! tamane bhulAvI de tevA sukha para paththara paDo. rAmanAma lauM, mATe duHkha hoya to sAruM", eTale ke rAmanAma levA mATe duHkha joIe. paNa zAstro pharamAve che ke jeo du:khamAM bhagavAnanuM nAma le che temAMnA navvANuM TakA to svArthI/matalabiyA che. te vakhate jhaTajhaTa duHkhanA paMjAmAMthI chUTavA bhagavAnanuM nAma lo; eTale tamAre bhagavAnanuM kAma matalaba pUratuM ja ne? tabiyatamAM muzkelI paDe to DokTara pAse jAo, kAyadAnI gUMca ukelavA mATe vakIla pAse jAo, to teo para sneha che? teone prekTisa karavI che ane tamAre sArA thavuM che, eTale baMneno svArtha sadhAya che. tevI ja rIte tamAro svArtha bhagavAnathI sarato hoya to bhagavAnane paNa pakaDavAnI vAta che. jaina zAstro AvAne dharmAtmA kahetA nathI. duHkhamAM bhagavAna yAda Ave mATe ( sadgati tamArA hAthamAM !D 10) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duHkha IcchatA ho, to to pachI durgati ja mAMgavAnI AvI. have dharma tamane durgatinI abhilASA/IcchA karavAnuM kaheto nathI. zAstra to tame du:khanA paMjAmAMthI mukta thAo te mATe dharma batAvavA mAMge che. sadgatirUpa devalokamAnavabhavamAM javAnI IcchA dharmAtmAe karavI tevuM zAstra kahe che. saddagatinI IcchA karavAnI ke sagatimAM javAnI mAMgaNI karavAnI bhagavAnanA zAsanamAM nA nathI, paNa te IcchA zA mATe karo cho? sadgatimAM sukha che mATe javuM che? ane durgatimAM bhayAnaka AdhivyAdhi/upAdhi/Apatti vipattio che, mATe javA jevuM nathI? sadgati pasaMda karavA pAchaLanuM kAraNa zuM? ane durgati nApasaMda karavA pAchaLanuM kAraNa zuM? tamAre durgati nathI joItI ane sadgati joIe che te paNa kabula. sadgatimAM javAnI tamArI IcchAne biradAvIe chIe, paNa prazna eTalo ja che ke durgatimAM kema javuM nathI? sabhA durgatimAM duHkho che. ma.sA. to to pachI koI gatimAM nahi javAnuM. kemake 84 lAkha jIvAyonirUpa saMsAramAM koI sthAna evuM nathI jyAM duHkha na hoya. sadgatimAM sukha che mATe javuM che, tevuM mAnasa hoya to te paNa bhrama che. hakIkatamAM sadgati/durgati baMnemAM duHkha ja che. 84 lAkha jIvAyonirUpa Akho saMsAra duHkhamaya che. sukha vAstavamAM zodhyuM jaDe tema nathI. amArI daSTie sadgatimAM haLavuM duHkha che, durgatimAM bhAre duHkha che. sabhA vacalo rasto zuM? ma.sA. deva/manuSyamAM, naraka-tiryaMca jevAM bhAre duHkha nathI. sagatimAM thoDAMka haLavA duHkha che. mATe sadgatimAM jAo to tamane rAhata maLe. paNa rAhata zemAM? duHkhamAM. jyAM haLavAM duHkho che, tevA sadgatinA bhavo che. paNa sadgatimAM paNa sukha to nathI ja. sukha to paramagatirUpa mokSamAM ja che. mokSa ane mokSamArga sivAya jene bIje sukhanAM darzana thAya che, tenI dRSTi mithyAtvathI bhramita thayelI che. sabhA duHkhamAM haLavAza eTale ja sukha ne? ma.sA. : du:khamAM haLavAzane ja sukha kahevuM che? Ane ja sukha kahezo to to pachI khabhA para 10 kilonA bhAravALI baeNga mukAvI eka kilomITara calAvIe, thoDI vAra pachI baeNga laI laIe, pachI sukha maLaze ne? du:khamAM rAhatane ja sukha kahetA ho to to pachI sukhI thavAnA hajAra kImiyA batAvuM. kUdakA mAro, paganA goTalA caDhe pachI mAlIza karo, cUMTI khaNo pachI paMpALo eTale sukha maLaze. paNa vizvano koI buddhizALI mANasa du:khamAM rAhatane sukha mAne? sabhAH paMdara divasathI cAra DIgrI tAva Avato hato, pachI te be DIgrI thAya ane koI pUche, kema che? to sAruM che ema ja kahIe ne? (11) 1 . ( sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma.sA. sAruM che eTale? tAvamAM rAhata judI vastu ane Arogya judI vastu. duHkha haLavuM thAya tene sukha kaho to to duHkha haLavAM karavAnA hajAra upAya che. sabhA sukhanI vyAkhyA zuM? ma.sA. amArI sukhanI vyAkhyA tamane gaLe Utaraze ke kema te prazna ja che. paNa pahelAM tame kone sukha mAno cho te huM pUchIza. sabhAH ma.sA. jyAM duHkha nathI te sukha. jyAM duHkha na hoya te sukha? khAlI duHkha na hoya teTalA mAtrathI sukha kahevAya? sabhA duHkhano abhAva te sukha. ma.sA. to to pachI jagatamAM koIne mokSamArganI jarUra ja rahetI nathI. badhAne khUNAmAM kalAka besADI daIe. kemake du:kha to nathI ja. paNa tamArI sukhanI vyAkhyA haMmezAM badalAya che. tame kyAreka kyAM, to kyAreka kyAM sukha mAno cho. tamane e.sI.mAM sukha, paNa ziyALAmAM? dudhapAkamAM sukha, paNa cAra/pAMca vATakA pIdhA pachI? sabhAH rIleTIva(sApekSa) che ne? ma.sA. sukha ane duHkhane rIleTIva kahevAM che ke sukhanI IcchAne rIleTIva kahevI che? sukhanI IcchArIleTIva(sApekSa) nathI, ebsolyuTa(nirapekSa) che. kAyama khAte, haMmezane mATe tamAre sukha joIe ke thoDA samaya mATe jo thoDA TAIma mATe kahezo to apekSAe duHkha joIe tevI vAta Avaze. paraMtu sukhanI IcchA nirapekSa che, zAzvata che. have jeNe jemAM sukha mAnyuM temAM thoDo TAIma sukha lAgyuM. pachI te choDI bIjAne pakaDyuM. tamArI sukha mATenI sthira vyAkhyA nathI. kAraNa ke tame jene sukha mAnI bhogavavA prayatna karyo, temAM thoDIvAra sukha maLyuM, pachI temAMthI ja duHkha jharatuM lAge sabhA : sukhanAM sAdhano rIleTIva che ne? ma.sA. : sAdhano badalAtAM che. bhoganI kriyAo khAvuM-pIvuM-haravuM-pharavuM, saMgItanAM sAdhano, ToLaTappA, UMghavAmAM, Ama kriyAo/sAdhano badalAtAM che. have A sAdhano paNa kema badalavAM paDyAM? sabhA e sAdhano kAyama khAte sukha nathI ApatAM. ma.sA. te sAdhano kAyama khAte sukha kema nathI ApatAM? sAdhanomAM kharekhara sukha ApavAnI tAkAta hoya to to haMmezane mATe sukha Ape ane sukha ApavAnI tAkAta na hoya to pachI be miniTa paNa sukha na Ape. hakIkatamAM sukha kyAMthI zA mATe maLe che te - sadgati tamArA hAthamAM STA kAkA 12) 1 2. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tame vicAryuM ja nathI. thoDuM ciMtana karo to khyAla Avaze ke, jemAMthI haMmezane mATe sukha maLe tevI tamArA jIvanamAM koI vastu nathI. kAyama eTale satata artha levAno. eka saMgItamAM majhA Ave che to jema jema sAMbhaLatA jAva tema tema majhA vadhe ne? sukhano to guNAkAra thAya ne? paNa thoDIvAra pachI? sabhA sAme IcchA badalAtI rahe che. ma.sA. paNa temAMthI sukha jo kAyama maLatuM hoya to pachI IcchA badalAya zuM kAma? mULa vAta kyAM che? tyAMthI sukha maLavAnuM baMdha thAya che, mATe tene choDIne bIje jAo cho. dA.ta. sugaMdha game che, temAM AnaMda thAya che to bhogavyA karo. paNa thoDo TAima thAya eTale tame kaMTALo. pachI ceInja joIe. koI paNa vastumAM "basa thayuM" ema kaho, pachI paNa te vastu mAthe mArIe to? vastu tenI te ja che. rIleTIva zuM che te mAre tamane samajAvavuM che. sukhanAM sAdhanomAM sukha ApavAnI tAkAta duHkhane rIleTIva che. koIpaNa vastumAMthI sukha kyAre maLe? tene rIleTIva duHkha sTorahAusamAM hoya to. (eTale ke tamane je sukha joItuM hoya tenuM rIleTIva duHkha sTorahAusamAM hoya to ja tamane sukha maLe). Ama te vastumAM je sukha ApavAnI tAkAta che te rIleTIva duHkha para AdhArita che. zarabata pIvaDAvIe paNa te pIvAthI majhA kyAre Ave? te zarabatane rIleTIva duHkha eTale ke tarasa tamArI pAse haze to ja tamane temAMthI sukha maLaze. je du:kha sToka(jamA) rUpe paDyuM che tene rIleTIva sukhabhoganI sAmagrI bhogavazo to ja temAMthI sukha maLaze. vaLI sukha paNa kyAM sudhI maLaze? jayAM sudhI sTora hAusamAM tene rIleTIva du:kha haze tyAM sudhI ja. dAkhalA tarIke- tame braza karyuM. braza tAjagInuM sukha meLavavA karo cho ne? have braza karavAthI skUrti/tAjagIno anubhava thayo. pachI koI kahe ke braza karavAmAM majhA Ave che, to savArathI sAMja sudhI braza karyA karo. to phAvaze ke thoDIvAramAM kaMTALazo? eTale ke hAvA/braza karavAmAM sukha maLatuM hatuM kemake tene rIleTIva gaMdakI durgadha/vAsa/cIkAzanuM duHkha brazathI dUra thayuM. duHkha sTokamAM hatAM ane temAMthI rIleTIva rAhata maLI eTale sukha lAgyuM. eTale je sukha bhogavazo te te sukhanA korIleTIva(tene lagatuM tene saMbaMdhita) duHkha sTorahAusamAM haze to ja majhA Avaze. have du:khanA rIleTIvane sukha mAnatA ho to pachI sukha vadhAravA du:kha vadhAravuM rahyuM. bhalabhalA mAMdhAtAo buddhizALIo sukha, sukhanI vyAkhyA/dukha, duHkhanI vyAkhyA, sAcAM sukha duHkha kevI rIte maLe tenA upAyamAM gothAM khAi gayA che. sabhA to pachI bhautika sukha kSaNika che ema ja ne? ma.sA. nA. kSaNanuM sukha paNa puravAra nahi thAya, te paNa nahIM batAvI zako. sabhA tRpti thaI jAya che ne? (13) , vikAra (sadgati tamArA hAthamAM : kAma --- - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma.sA. tRptine sukha kahetA ho to tRptimAM sukha mAnavuM che ke bhogamAM sukha mAnavuM che? dAjhIne davA karI ThaMDakanuM sukha joIe che? cAra DIgrI tAva Ave to te vakhate zarIra para ThaMDA pANInAM potAM mUko to sukha thAya. have A ThaMDakanA sukha mATe tAva lAvavo che ke vagara potA mUke ThaMDakanuM sukha joIe che? roganI pIDA karI pachI svastha thavuM che ke vagara pIDAe svAthyanuM sukha joIe che? tamArI pAse be vikalpo che. (1) mAMdA thaI pachI sAjA thavuM (2) mAMdA paDyA vinA ja sAjA rahevuM. tamane kyo vikalpa pasaMda che? sabhAH bIjo vikalpa. ma.sA. to pachI raMgaberaMgI davA khAvA nahi maLe! tema ja je bhogane sukha mAno cho te bhogo badhA davA che-te roganI davA che. have tamAre roganI pIDAo UbhI karI davA laI sAjA thavuM che ke, davA lIdhA vinA sAjA rahevuM che? tame pahelAM vAsanA/vikArane vakarAvo cho, pachI tenA upAyo karI AnaMda/mAnasika tRpti meLavo cho. reDiyo-TIvI vagere eTale ja UbhAM karyA che ne? pU. haribhadrasUri mahArAja sAheba pharamAve che ke "jagatanA jIvo sAmAnya rIte rogamAM sukha mAnatA nathI ane roganI davAne paNa kaSTano viSaya mAne che, chatAM bhoga davAne sthAne hovA chatAM A jagata bhogane sukha mAne che." tamane jIvanamAM kyAreya paNa sukha maLe to lakhI rAkhavAnuM ke ene korIleTIva(tene lagatuM-tene saMbaMdhita) duHkha aMdaranA sTorahAusamAM hatuM mATe ja sukha maLyuM, pachI te game te sukha hoya, niyama to A ja che. duniyAmAM dareka sukha-pachI rAjAmahArAjA/cakravartI indronAM devalokanAM, koIpaNa sukha hoya to paNa A niyama ja lAgaze. A yunivarsala laoN-bhautika kSetramAM jeTalAM sukha che, tenuM ko-rIleTIva duHkha sTokamAM hoya to ja temAMthI sukha meLavI zako, pachI jevuM te duHkha baMdha thayuM eTale sukha maLavAnuM paNa baMdha thaze. duniyAnA jeTalA kahevAtA zrImaMto/sattAdhIzo che, temanI pAse sukha-sagavaDanI kahevAtI ghaNI vastuo che. jamavA bese tyAre pacAsa AITamsa laI zake tema che chatAM jamI zakatA nathI, kema ke je Tesa levo che tenuM korIleTIva duHkha sTokamAM nathI. jyAre majUra roTalo-zAka khAya che to paNa temAMthI pacAsa AITamsa karatAM vadhAre Tesa Ave che. kAraNa ke ko-rIleTIva duHkha vadhAre che. bajAramAM jAo-koI cIja kharIda karavI hoya to paisA joie ja ne? tevI ja rIte bhautika sukho vaTAvavA mATenA ceInja tarIke tenuM ko-rIleTIva duHkha che, jeTaluM te duHkha vadhAre teTaluM sukha vadhAre maLaze. sabhAH UMghanuM ko-rIleTIva du:kha thAka ne? ma.sA. zAstra bhaNyA cho? mahAtmAo cAra mahinA kAussagga dhyAnamAM UbhA rahyA, bhagavAna vIranI sADAbAra varSanI ane prabhu RSabhadevanI hajAra varSanI saMyama jIvananI sAdhanAmAM UMgha keTalI? te paNa tame karo cho tevI rIte UMdha to nahIM ja. UMgha e mAnasika - sadgati tamArA hAthamAM !) che ja 14) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAkanA nivAraNa mATenI prakriyA che. te necarala korsa(kudaratI prakriyA) che ja nahi. mana jaMpIne besatuM nathI. keTalAye AvezaajaMpo/uzkerATa/saMtApa/vyathA vicAro vagerene lIdhe mAnasika thAka lAge che, mATe tene UMghavuM paDe che. samabhAvamAM rahelA mahAtmAne kadAca zArIrika thAka lAge paNa mAnasika thAka to lAge ja nahi. tamArAmAM rAga-dveSanA Avega keTalA? te kAraNe manane zrama paDe che eTale thAka lAge che, mATe ghasadhasATa UMghavuM paDe che. UMghamAM keTalA va-rebala thaI jAo cho? game teTalo pahelavAna UMghamAM hoya to nAnuM chokaruM paNa tenI chAtI para besI zake? A jaDa avasthA sArI che? tamArI salAmatI vadhAre kyAre? jAgRta avasthAmAM ke jaDa avasthAmAM? chatAM asalAmata avasthAne pasaMda kema karo cho? UMghanuM ko-rIleTeDa duHkha mAnasika thAka che mATe. sabhA H te zarIranI DImAnDa(mAMga) nathI? ma.sA. : nA. te breIna(magaja)nI DImAnDa che. sabhA : uMmara vadhe tema UMgha kema vadhe che? ma.sA. : "tamaHkaphAbhyAM nidrA'" A AyurvedanuM sUtra che. UMgha zenAthI? tama-jaDatAthI, kapha-magajamAM kaphanuM AvaraNa thAya tyAre UMgha Ave. uMmara vadhe tema thAka vadhAre lAge. mATe gharaDo mANasa kAyama thAkelo lAge che. kemake aMdaranuM taMtra nabaLuM paDyuM che. UMghathI zArIrika rAhata ochI thAya che. mAtra zarIrathI thAkyA ho to Ama bebhAna thaIne UMghavAnI jarUra nathI, paNa manathI thAkyA ho to ghasaghasATa UMghavAnI jarUrata paDe. kevalIne paNa zarIrano thAka lAge paNa kevalIne kyAreya mAnasika thAka na lAge. mATe kevalI koI divasa UMghe nahi. kevalIne bhUkha lAge, kemake te necarala korsa che, paNa UMgha necarala korsa(kudaratI prakriyA) nathI. sabhA : Apa kaho cho, amArI dRSTie-tamArI daSTie-zAstranI dRSTie. to pachI tamArI dRSTi ane zAstranI dRSTimAM phera che? ma.sA. huM jyAre tamArI dRSTie boluM to tenAthI tamAre tamArI dRSTi levAnI. amArI dRSTi eTale zAstranI dRSTi. amArI dRSTi ane zAstranI dRSTi e bemAM koI pheraphAra nathI ane je divase amArI ane zAstranI dRSTimAM phera paDaze te divase ame bhUlyA mAnIzuM. sabhA : kevalIne mana hoya? ma.sA. : kevalIne mana hovA chatAM paNa temane thAka lAgavAno ke UMghavAno savAla nahIM Ave. tamAruM mana vikRtiothI bhareluM hovAthI AvegavALuM che. Akho divasa tanAvamAM rahe che. koI hAtha kheMcI kheMcIne rAkhe to keTalo duHkhe? tema tame Akho divasa magajane TAITa rAkho cho. DokTara paNa zuM kahe che? magaja zAMta rAkhazo eTalA roga ochA thaze. A badhI vAto mahattvanI che. kaSAyanA AvegathI gherAyelA cho, mATe mAnasika thAka (15) sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAge che. jema jema AtmA samabhAvamAM jato jAya tema tema UMghanI jarUra ghaTatI jAya che. sabhA : ko-rIleTIva duHkha UbhuM kareluM che ke necarala(svAbhAvika) che? ma.sA. : koIvAra UbhuM karo cho, koIvAra saMyogonA kAraNe Ave paNa che. dA.ta. kudaratI hAjato. te tamArA hAthanI vastu nathI, paNa saMsAramAM moTI moTI tRSNAo rAkhIne pedA karelA saMtApo te badhAM jAte UbhAM karelAM duHkho che. tRSNAo UbhI na karo to du:kha na thAya, paNa tamAro svabhAva ja che ke pahelAM du:kha UbhuM karI pachI tene zAMta karI temAMthI sukha levuM. mATe kahyuM che ke, devalokamAM paNa sukha nathI paNa duHkhanI haLavAza che. sabhA sAcuM sukha zuM? ma.sA. jIva je sukhane kAyama Icche che, te sAcuM sukha. jenAthI tame koI divasa kaMTALo nahi, te sAcuM sukha. sabhA karmajanita sukha hoya te? ma.sA. karmajanita sukha che temAM thoDI vAramAM kaMTALazo. sabhAH tamAma sukho puNyathI ja maLe che ne? ma.sA. puNyanA udayathI maLatAM tamAma sukhomAM thoDI vAramAM kaMTALo Avaze, kemake te paNa duHkhanuM rIleTeDa sukha che. ame tRmine sukha kahIe chIe. sabhA evA kayA viSayo che je kaMTALo pedA na kare? ma.sA. evA koI bhautika viSayo nathI je kaMTALo pedA na kare. kema ke bhautika tamAma sAdhano kevaLa ko-rIleTeDa duHkhane haLavAM karanArA che. kAyama khAte tRpti thAya tevI sAmagrI mokSa/mokSamArgamAM che. pU. haribhadrasUri mahArAja sAhebe yogavizikA graMthamAM siddhisukhanA cepTaramAM(prakaraNamAM) mokSa/mokSanA sukhanI rajUAta karatAM vyAkhyA karI che ke, jyAM koI duHkhanuM sAdhana nathI ane sarva sukhanAM sAdhano hAjara che tenuM nAma mokSa. sabhAH ApanI vyAkhyA pramANe mokSa pAmyA pahelAM sukha azakya che? ma.sA. : nA, mokSamArgamAM jema jema cAlo tema tema AMzika sukha maLatuM jaze ane parAkASThAnuM sukha mokSamAM pahoMcI jazo tyAre maLaze, paNa mokSa/mokSamArganI bahAra to sukha che ja nahi. sabhA molamAM evI kaI cIja che? ma.sA. je vastuthI tame kadI na kaMTALo tevI badhI vastuo molamAM bhegI thaI che ane (sadgati tamArA hAthamAM!) (16) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teno thoDo thoDo aMza ahIM prApta thaI zake che. dA.ta. tame nirbhayatAthI kyAreya kaMTALavAnA? ane bhayathI na kaMTALo tevuM bane kharUM? bhaya 24 kalAka du:kha Ape che, nirbhayatA 24 kalAka sukha Ape. nAstikane paNa A vAtamAM saMmata thavuM paDaze. atyAre 24 kalAka bhayabhIta cho ne? have jeTalI sattA zrImaMtAI/saMpatti vadhAre teTalo bhaya vadhAre? A amadAvAdamAM evA paNa ghaNA che je phUTapAtha para zAMtithI sUI zake che ane tame khullA kaMpAunDamAM paNa sUI zaktA nathI. sabhA : vAta vAjabI che. ma.sA. vAjabI nahIM 100% sAcI che. eTale bhaya vadhyo eTaluM duHkha vadhyuM. koI kahe tamane saMpUrNa nirbhaya banAvI zake to tame pasaMda karazo ne? sabhA : hA. ma.sA. basa, to mokSamAM saMpUrNa nirbhayatA che. AvAM tamAma sAdhano mokSamAM che. sabhAH phUTapAthavALA sAcA sukhI? ma.sA. nA, temane bhaya ocho che tema kahIza. bAkI teo to baMgalAmAM AvavA talapApaDa thaI rahyA che. sabhA eTale apekSA ochI tema sukha vadhAre? ma.sA. nA, saMtoSa haze to hAyavoya ochI thaze. eTale mAnasika sukha maLaze, paNa sAcuM sukha adhyAtmamAM che. saMpatti ochI hoya to mAnasika zAMti vadhAre, paNa te AdhyAtmika sukha nathI. ame khullA upAzrayamAM sUI zakIe chIe, bhikhArI phUTapAtha para sUI zake che, paNa bhikhArIne baMgalo joIe che, amAre tevuM nathI. eTale nirbhayatA amane vadhAre. chatAM amane paNa saMpUrNa nirbhayatA nathI, kemake samatA pAmyA nathI. amAre tyAM cAritrane akutobhaya kahyuM. anAthImuni rAjamahelamAM anAtha hatA, jaMgalamAM cAre bAju rAnI pazuo pharatAM hatAM tyAre sanAtha hatA. temanA karatAM samatAmAM rahelA munio UMcA. sabhA pApano bhaya hoya to? ma.sA. e to prazasta bhaya Avyo. azubha bhayanA mAraNa tarIke zubha bhaya keLavavo joIe. tamArAmAM pApano bhaya pedA karavA to A durgatinuM varNana karuM chuM. mULa pAyA tarIke durgatimAM bhAre duHkha che, sagatimAM haLavuM duHkha che; paNa cAreya gatimAMthI ekeya gatimAM sukha to nathI ja. mATe durgatimAM DaphaNAM che, mATe nathI javuM tema mAnI tyAM na javuM hoya to paNa khoTuM che. tevI ja rIte sadgatimAM haLavuM duHkha che, mATe sadgati pasaMda karavAnI nathI, paNa sadgatimAM dharma/dharmasAdhanAnI sAmagrI (17) - tA(sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadhAre che. narakamAM samakita pAmanArA ochA, jayAre devalokamAM samakita pAmanArA vadhAre; dharma ArAdhanA karanArA narakamAM ochA/dharmaArAdhanA karanArA devalokamAM vadhAre; manuSyabhavamAM dhArmika vikAsa mATenI tako/sAdhano/skopa-cAnsa/vikAsa vadhAre ane durgatiomAM A badhuM ochuM; mATe ja sadgati pasaMda karavA jevI che, durgati pasaMda karavA jevI nathI. jeo mojamajA karavA mATe ja devaloka/manuSyabhavamAM javA IcchA rAkhe che, to teone sadgatinI IcchAthI paNa pApa baMdhAya che. tevI ja rIte duHkhothI DarIne naraka tiryaMcamAM nathI javuM, to duHkhonI anicchAthI paNa pApa baMdhAya che. sadgatimAM dharmanI sAmagrI che mATe javuM che ane durgatimAM dharmanI sAmagrI nathI mATe nathI javuM; to sadgatinI IcchA/durgatinI anicchA baMnethI puNya baMdhAya che, kema ke zubha Azaya che. AnAthI UlaTuM hoya to pApa baMdhAze. sagati IcchavAnI ane durgatinI anicchA karavAnI, paNa te dharma ane dharmanI sAmagrInI apekSAe; bhautika sukhaduHkhanI apekSAe nahi. gaI kAle bannenA cha-cha kAraNa kahelA ane sAthe kaheluM ke sadgatinAM chae che kAraNo nahi pakaDo paNa eka pakaDazo to paNa sadgati nakkI. vikalpa manapasaMda game tevA che ne? - sadgatinA eka ja kAraNathI sadgati pAmelAnuM dRSTAMta, ApIza. dA.ta. akAmanirjarA hatI ane bIjAM durgatinAM kAraNo hatAM chatAM sadgati maLI. eTale asalAmatI dUra/salAmatI nizcita thaI jAya. maratAM sudhInI geraMTI to beMko/vImA kaMpanIo Ape che, paNa maryA pachInuM zuM? paNa tamane kaI polIsI para vadhAre vizvAsa che? tame atyAre vImAnI polIsImAM eka karoDa mUkavA taiyAra, paNa bhagavAnanI eka polIsImAM 25 lAkha mUkavA paNa taiyAra kharA? tamane saMsAra karatAM dharmamAM kaMIgaNI vizeSa, sarakhesarakhI athavA amuka TakA zraddhA che? sabhA : dharmamAM amuka TakA zraddhA che. ma.sA. te paNa keTalA TakA Ave? vyAkhyAna : 3 tA. 5-6-96, budhavAra. anaMta upakArI, anaMta jJAnI zrI tIrthaMkara paramAtmAo jagatanA jIvamAtrane jaDa ane cetanano viveka karAvavA A dharmatIrthanI sthApanA kare che. cetana mAruM svarUpa che. jaDa e mAruM svarUpa nathI. jaDa pratye parata buddhi pedA thavI joIe. jyAM sudhI A daSTi na Ave tyAM sudhI bhautikatAmAMthI bahAra nIkaLI mokSa tarapha jaI zakIe nahi. jaDa evA karmanA niyaMtraNathI badhuM thAya che. jIva jo badhA jaDa padArthonuM vizleSaNa kare to jaDathI prApta thatAM badhAM sukho tuccha ane asAra lAgavA mAMDe. tenI prAptimAM ane upabhogamAM ApaNI kyAMya marajI (sadgati tamArA hAthamAM !D paNa vAta 18] Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAlatI nathI. tame marajI mujaba zarIra meLavyuM che ke karme jevuM bhaTakADyuM tevuM svIkAryuM che? tamArI IcchA ke anicchA sAthe koI levA devA ja nathI. karme je tamane vaLagADyuM te jiMdagI sudhI laIne pharavAnuM che. jeTalA janme che te badhAnI upara karmanuM niyaMtraNa keTaluM che, te sauthI pahelAM tene je zarIra maLe che tenAthI nakkI thAya che. zarIranI bAbatamAM pasaMdagI/nApasaMdagInI vAta nathI. badhI ja bAbatomAM tevuM banyuM che. bhautika jagatamAM jeTalI jaDa vastu tamArA saMparkamAM AvI hoya ane tene bhogavI zako, te badhAmAM tamAruM niyaMtraNa gauNa che. je vyakti A rIte saMsArane vicAre tene karma yAda Ave. pachI karmabaMdhanuM kAraNa, karmanA prakAro, kayuM karma kaI rIte baMdhAyuM, te badhAnuM maMthana cAlu thaI jAya. tamane lokone AvA vicAro AvatA hoya to sadgati ke durgatinA vicAro tamArA mATe Avazyaka bane. tame loko vartamAnamAM bhale karmanI asara nIce jIvatA ho, paNa tenA anubhavamAMthI bodhapATha letA nathI. moTAmAM moTA salAhakAro, kIDI-maMkoDAnA bhavamAM jAya to ekadama abudha banI jAya che. eno e jIva, paNa karma badalAya eTale tene kyAMthI kyAM mUkI de. hoziyAramAMthI Dobo banAvI de, sazaktamAMthI azakta banAvI de. badhA AtmAnI zakti samAna che, chatAM eka sazakta banyo ne eka azakta banyo. kIDI-maMkoDA-mAMkaDa-macchara-jhADapAnamAM na jaIe tevI koI sAvacetI kharI? ke emane ema ja jIvanamAM jIve rAkho cho? tamAma kAmonA baMdhamAM gatibaMdha e mahattvanuM pAsuM che. gatibaMdha uparathI bIjAM badhAM kamoMno baMdha nakkI thAya che. atyAre koI paNa vyakti kevuM karma bAMdhe che, teno so TakA khyAla to pUrNajJAnI ja ApI zake. kema ke sthUla paNa ApaNe mAMDamAMDa joI zakIe chIe, to sUkSma jovAnI vAta kyAM? chatAM zAstronA AdhArathI tame atyAre kevA prakAranAM karmo bAMdho cho te kahI zakIe. DokTara paNa rogane hAthamAM pakaDIne na dekhADI zake. tamArA jIvanamAM 24 kalAka sAteya karmono baMdha cAlu che. AyuSyakarma satata baMdhAtuM nathI. AyuSyakarma eka vAra je bhavanuM baMdhAI gayuM haze te bhavamAM javuM ja paDaze. bIjAM karmo baMdhAyA pachI pheraphAra thaI zake che, jayAre AyuSyakarmanA baMdhamAM pheraphAra na thAya. sabhA caMdarAjAe manuSyanA bhavamAM kUkaDAnuM AyuSya bhogavyuM? ma.sA. nA, kUkaDAnI gati bhogavI che. manuSyagati ane manuSyaAyuSya be vastu judI che. manuSyagati bAMdhI to AkAra manuSyagatine yogya hoya. ghoDAnI gati bAMdho to AkAra vagere ghoDAno hoya. jevI gati bAMdhI hoya te prakArano AkAra vagere maLe. eTale gatinuM kAma AkAra, vagere ApavAnuM. caMdarAjAne tiryaMcagati udayamAM AvI paNa AyuSya to manuSyanuM ja hatuM. sabhA : AyuSya lAMbuM TUMkuM baMdhAvAnuM kAraNa? ma.sA. te vakhatanA zubhAzubha pariNAma. narakanuM AyuSya choDI bIjAM AyuSya (19) (sadgati tamArA hAthamAM !) -. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puNyaprakRti che. narakanuM AyuSya pApaprakRti che. kemake manuSya, tiryaMca, devalokamAM koI evo jIva nathI ke jene maravuM gamatuM hoya ane jIvavuM na gamatuM hoya. jayAre narakamAM AtmA janme tyArathI huM maruM to sAruM ema thAya. jIvana tene akAruM lAge eTalo trAsa hoya. jyAre pelA traNane (manuSya/tiryaMcadivane) evuM nathI thatuM. mATe AyuSya para AkarSaNa che, ane AkarSaNa haMmezAM puNya tarapha ja thAya. mATe naraka sivAyanAM bAkInAM traNa AyuSya puNyaprakRti mAnI che. duniyAnAM bIjAM badhAM zAstro karma kahIne aTakI gayAM, puNya-pApa kahIne aTakI gayAM, paNa jaina zAstro jevuM karmanuM vizleSaNa kyAMya nathI. cokkasa puNya-pApa kema baMdhAya vagere tyAM nathI. ApaNe tyAM to cokkasa kAraNo che ke, A jIve manuSyagatino ja baMdha kema karyo? to kahe, AvA AvA bhAva hatA mATe. ahIM to pratyeka karmanA baMdha mATe cokkasa bhAvonuM vizleSaNa karavAmAM AvyuM che. sabhA sadgati-durgatine ATaluM vajana kema? ma.sA. kemake sadgatimAM muktimArganI taka che, durgatimAM nathI. vaLI baMdhano AdhAra gati para che ane udayano AdhAra AyuSya para che. gati satata baMdhAya che, AyuSya to eka ja vAra baMdhAya che. have eka vyakti mananA bhAva pramANe cakalIne yogya gatinAmakarma bAMdhe che. karmamAM mecIMga eDajasTamenTa bahu che, eTale cakalInI gati bAMdhavA yogya karma bAMdhato hoya to pachI cakalInA bhavamAM buddhi keTalI maLe? thoDI ja maLe. eTale jJAnAvaraNIya karma paNa evuM ja tIvra baMdhAya ane to ja cakalInA bhavane yogya eDajasTamenTa thAya. have enA badale koI kIDIne yogya karma bAMdhato hoya to? keTalI samaja ochI? mATe tene yogya gati bAMdhato hoya to tenuM jJAnAvaraNIya karma hajI gADha bAMdhato hoya. tevI ja rIte cakalImAM zarIrabaLa keTaluM haze? tamAro be varSano chokaro paNa ene dabAvI deze. mATe cakalImAM janArane zarIrabaLa ochuM ja maLavAnuM. manuSyagatine yogya vIryaMtarAya bAMdho tenA karatAM cakalIne yogya vIryaMtarAya to gADha ja hoya. DokTara sauthI pahelAM hArTa, kIDanI vagere mahattvanAM phankazana, mahattvanAM kAryone tapAse ne? pachI 80% nirNaya laI le. tema ahIM paNa senTrala lAIna kaI gati bAMdhe che te nakkI thAya, to bIjAM badhAM karmonI AuTa lAIna(rUparekhA) ApI daIe. bIjAM karmono baMdha gatinA baMdha tarapha eDajasTa thAya. devagati bAMdhatA hoya to kUbaDuM zarIra maLe? mATe te vakhate khoDakhAMpaNa vinAnA aMgopAMga maLe tevAM nAmakarmo ja baMdhAya ne? tyAM buddhipratibhA keTalI maLe! halakAmAM halakA devane paNa janme tyArathI 72 kalA AvaDatI hoya. tamAre ekaDo zIkhatAM paNa dama nIkaLyo che ne? eTale devagatine yogya karma bAMdhato hoya tyAre jJAnAvaraNIyakarma alpa ja baMdhAya, jethI amuka kalA vagere to ApameLe ja prApta thAya. Ama, eka gatino baMdha pakaDAya to bIjAM badhAM karmonA baMdha pakaDAya. tethI bIjAM karmonA baMdha nakkI karavA mATe mahattvanuM pAsuM gatibaMdha che. mATe ja gati para (sadgati tamArA hAthamAM !) A kAma mA (20) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhano AdhAra che. mATe kaI gati bAMdho cho te khabara paDe to bIjAM karmo bAMdhavAthI bacI zako. atizaya gADha jJAnAvaraNIya karma bAMdhatA ho to ekendriyamAM javAnuM Ave. sabhA H A badhuM jANatA ja nahotA. ma.sA. bhagavAna tattva samajAvavAnI bAbatamAM ekadama opana mAInDavALA (khullA manavALA) hatA. karmabaMdha vagere kevI rIte thAya tenI jANakArI kema na meLavI? karmagraMtha kema na bhaNyA? sabhA H taka na maLI. ma.sA. H A amadAvAdamAM taka na maLe? savAla ja nathI. sabhA : rasa bIje hato. ma.sA. ApaNuM karmasAhitya vizALa che. emAM je baMdha/udaya vagerenI asaronI thIyarI che te jo tame samajatA ho to tarata reDalAITa thAya, sAme jokhama dekhAya. atyAre to jokhama dekhAtuM ja nathI. sabhA : bhagavAna ugAre nahi? ma.sA. te to pelI vyakti ugaravA taiyAra hoya to ugArI zake. bAvaDA jhAlI tArI zakAya? tevuM hota to bhagavAna ahIM ApaNane rAkhIne gayA hota? jainazAsanamAM niyama che ke dareke svayaM sAdhanA karavAnI che. bIjA to sAmagrI/samaja ApI zake. emane ema kalyANa karI zakAtuM hota to tIrthakaro to jIvamAtranuM hita karavAnI IcchAvALA hatA, to ahIM saMsAramAM rakhaDatA koIne rAkhata kharA? sabhA : acijya mahimA kahyo che ne? ma.sA. paNa te kyAre? ciMtAmaNi jo khUNAmAM paDyuM hoya to lAbha maLe ke tamArI pAse hoya to lAbha maLe? te paNa tenI vidhipUrvaka sAdhanA karo pachI ja maLe. moTI moTI kaMpanIvALA potAnI davAono pracAra kare che. have tame sIdho dAvo karo ke mAro roga na maTyo, to pelo pUche, tame davA khAdhI? vidhisara khAdhI? TAima sAcavyo hato? kvonTITI(pramANa) sAcavI hatI? emane ema roga maTe? game tevI camatkArika jaDIbuTTI hoya to paNa te khUNAmAM hoya to tenuM phaLa na maLe. aciMtya mahimA eTale na dhAryuM tevuM phaLa maLe, paNa te kyAre maLe? tame svayaM sAdhanA karI hoya to maLe. khUNAmAM paDyo paDyo dharma kalyANa nahIM karI zake. pahelAM kaI gati baMdhAya che teno vicAra karo. te jANavA mATe gatibaMdhanAM kAraNo jANavAM paDe. mULa vAta gatinA baMdha sAthe bIjAM badhAM karmono baMdha saMkaLAyelo che, mATe gatino baMdha mahattvano che. e mATe ja A dRSTAMta ApyAM. koI vyakti kUtarAnI ( 21 ) (sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gati bAMdhe to vadhAremAM vadhAre amuka ja buddhi Avaze. jhADanI gAMte bAMdhI hoya to pachI tyAM kevI prajJA hoya? mATe je gati bAMdhe tene anurUpa jJAnAvaraNIyadarzanAvaraNIya aMtarAya vagere karmo baMdhAze. baMdhamAM gati sAthe bIjAM badhAM karmonuM mecIMga jainazAsane samajAvyuM che. karmonA udayamAM AyuSyanI pradhAnatA che. kemake AtmA para bIjAM game tevAM karmo baMdhAyelAM hoya to paNa, te AyuSya(bhava) sAthe meca nahi thAya to, tevAM karmono udaya aTakI jaze. dA.ta. kIDInA AyuSyanA udayamAM, game teTaluM jazanAmakarma, saubhAgyanAmakarma bAMdhyuM hoya to paNa, zuM jazasaubhAgya maLaze? mATe bAMdheluM karma sTokamAM paDyuM ja raheze, udayamAM nahi Ave. kemake kIDIno bhava te karmanA udaya mATe anukULa nathI. AtmA para paDelAM karmomAMthI kone udayamAM AvavA devAM tenuM kelakyulezana(gaNatarI) agatyanuM che. dravya-kSetra-kALa-bhAva ane bhava pramANe karma udayamAM Ave. temAMya mahattvano bhava che. cakalInA bhavamAM UDavA mATenI zakti ApameLe maLI jaze. manuSyanA bhavamAM AtmAnI UDavAnI zakti hovA chatAM, vaLI tene anurUpa puNyaprakRti paNa sTokamAM paDI hovA chatAM paNa, manuSyanA bhavamAM AvyA eTale te puNyaprakRti AIDala paDI raheze, AtmA para vipAka nahIM dekhADI zake. mATe je AyuSyano udaya hoya tene anurUpa karmo ja udayamAM Ave. samaya pAkyo na hoya to paDyAM rahe. samaya pAkyo hoya ane pAchAM ThelAI zakatAM hoya to ThelAya athavA kharyA karaze. mATe bhavanA pramANamAM prakRtimAM paNa parivartana Ave che. vAMdaro AgalA bhavamAM game tevI zAMta prakRtivALo hoya, chatAM vAMdarAnA bhavamAM AvatAM vAnarasvabhAva pramANe kUdAkUda cAlu thaI jaze. je AyuSya udayamAM AvyuM tene anurUpa bIjAM karmo kheMcAyA karaze. mATe baMdhamAM gati mahattvanI ane udayamAM AyuSya(bhava) mahattvanuM che. TopalevalanA (sArAmAM sArA) kUtarA paNa 72 kalAo bhaNI zakavAnA? nA, kemake bhava ja evo che. na sabhA : ApaNA para levuM hoya to kevI rIte ghaTAvavuM? ma.sA. H tamane manuSyanA AyuSyano udaya hovAthI tene yogya karmono udaya ja zakya banaze. devatAmAM navAM navAM rUpa banAvavAnI, dUranuM jANavAnI zakti vagere che; paNa tevAM karmo sTokamAM(sattAmAM) hovA chatAM, tevI AvaData atyAre ApaNane che? nA, kema? bhavano udaya ja tevo che mATe. tevI rIte tiryaMcagati/narakagatine yogya karmo AtmA para sTokamAM(sattAmAM)paDyAM haze to paNa te karmo atyAre udayamAM nahi Ave. sabhA H dareka kALamAM A ja niyama? ma.sA. : hA, A badhA trikAlAbAdhita niyamo che, karmagraMthanAM sanAtana satyo che. hA, udayamAM AyuSya ane baMdhamAM gatine veiTeja(vajana) ApavuM paDe. tamAma baMdhanAM kAraNo samajavA mATe sadgatinAM kAraNo jANavAM jarUrI che. tamArA mATe badhI gatinA da2vAjA sadgati tamArAM hAthamAM !) (22) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khullA che. sabhA aMtima samayanI bhAvanA para gati baMdhAya? ma.sA. gati to kSaNe kSaNe baMdhAya che. gati e nAmakarmanI prakRti che. 24 kalAka AtmA rAga-depathI gherAyelo che. jayAM sudhI mana nirmala nathI, jyAM sudhI manamAM rAga 'pa che, tyAM sudhI jaDa evuM karma AtmA para coMTavAnuM che. kemake jaDa para rAga che, jaDanuM AkarSaNa che, cetana para rAga nathI thayo, cetananuM AkarSaNa nathI thayuM. mATe ja saMsAramAM rakhaDo cho ne? tamane AkarSaNa konuM? jaDanuM. mATe ja jaDanA rAgathI jaDa evAM karmo AvI AvIne coMTyA karavAnAM. karmabaMdhanAM kAraNo lojIkala(tarkabaddha) che. jayAM sudhI jaDanuM AkarSaNa che tyAM sudhI jaDa evuM karma coTe che. tarkathI bese tevI vAta che. rAgadveSathI satata karma baMdhAya che. manamAM asaMkhya rAga-dveSa bharelA che. sabhA : asaMkhya kevI rIte? ma.sA. bhAvatI AITamsa(vastu) keTalI? dA.ta. dUdhapAka para rAga che. have duniyAmAM dUdhapAka keTalA? jyAM hoya tyAM tamAro rAga kharo ja ne? hIrAjaDita nekalesa tamArI sAme mUke to zuM thAya? AMkhane gamavAnuM cAlu thaze. have ekeka devatA pAse lAkho alaMkAro che. te badhI vastu para tamAro rAga che. ane je vastu para rAga che tenI virodhI vastu para dveSa che. mATe asaMkhya vastu para rAga-dveSa thayAne? na gamatI vastu para dveSa che. mATe dveSathI paNa karma baMdhAya che. sabhA mokSa pratye paNa dveSa ja ne? ma.sA. tame nakkI karo. huM kahIza to UchaLI paDazo. dveSa e rAganuM proDakTa (pedAza) che. rAga che mATe TreSa thAya che. moTara para rAga hoya to koI moTara para lIsoTo karaze, nuksAna karaze, to tenA para dveSa thavAno ja. covIsa kalAka manamAM asaMkhya rAgadveSa paDyA che, mATe asaMkhya karma baMdhAvAnAM ja. sabhA tiryaMcanI gati baMdhAtI hoya tyAre tene anurUpa rUpa-raMga vagere prakRtio baMdhAya ane bIjI vAra devagati baMdhAtI hoya tyAre tene anurUpa rUpa-raMga vagere prakRti baMdhAya; paNa AyuSya to ekanuM ja udayamAM Ave to pachI bIjI prakRtionuM zuM thAya? ma.sA. sTora hAusa moTuM che. sTokamAM te karmo paDyAM raheze, ane je AyuSya udayamAM haze tene anurUpa bIjAM karmo udayamAM Avaze. sabhA karmomAM TIma varka sAruM lAge che! ma.sA. cokkasa. (23) ( sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabhA karmabaMdhano aMta to Ave ja nahi ne? ma.sA. H Ave ja. anaMtA jIvo karmono aMta lAvI mokSamAM pahoMcI gayA. je kAraNe baMdha thAya che te kAraNo dUra karo eTale baMdha aTake. rIvarsamAM jAo eTale jUnA tUTavAnA zarU thaze ane navA baMdhAvAnA baMdha thaze. AtmAmAM samajadArI che. vaLI AtmA pAse anaMta zakti che. jaDanI zakti UtaratI che. AtmA karatAM karma baLavAna hota to karmano kyAreya aMta na Avata. ma.sA. tame koNa? sabhAH cetana. ma.sA. : karma? sabhA H jaDa. ma.sA. eTale banne judA? bannenI sarjananI zakti keTalI? visarjana karavAnI tAkAta keTalI? AtmA karma karatAM sabaLo ja che. pachI tame nabaLA bano to karma caDI besI zake. sabhAH sthitinuM zuM? ma.sA. skopa(taka) na maLe tyAM sudhI AIDala paDyuM rahe ane sthiti pUrI thatI hoya to binaasarakAraka tarIke kharI zake, athavA parivartana thaI zakatuM hoya to te rIte parivartana thaI asara batAvI kharI paDe. karma je rIte bAMdhyuM hoya te rIte ja udayamAM Ave tevuM nathI. dA.ta. tripRSTha vAsudevanA bhavamAM prabhuvIranA AtmAe dvArapAlanA kAnamAM sIsuM reDAvI bhayaMkara azAtAvedanIya karma bAMdhyuM, paNa te karma udayamAM kyAre AvyuM? prabhu vIranA sAdhanA kALamAM. baMdha ane udaya vacce asaMkhya varSono gepa(gALo) paDyo. have je karma bAMdhyuM hatuM te (kAnamAM pIDA thAya tevuM karma) amuka porzanamAM vibhAgamAM) gADha rasavALuM hatuM. amuka porzanamAM maMda rasa hato. eTale A karmanA udayathI bIjI yonimAM paNa duHkho AvyAM, paNa te karmano pIka pIrIyaDa (kharo tabakko) kyAM Avyo? to prabhu vIranA bhavamAM. vacce devalokanA bhava thayA, paNa tyAM A karmane udayamAM AvavAno skopa nahoto. eTale AIDala paDyuM rahyuM. sabhA saMcAlana kevI rIte thAya? ma.sA. ? oTomeTIka saMcAlana thAya che. atyAranAM komyuTara jaDa che. khAlI memarI(yAdazakti) che. vaijJAniko atyAre buddhizALI komyuTara banAvavA prayatna karI rahyA che. jaDamAM banAvaTI buddhi UbhI karavAmAM ApaNA siddhAMtone vAMdho nathI. vijJAna kahe che komyuTaranI cothI-pAMcamI peDhI Avaze tyAre TelenTa samajaNavALA komyuTara UbhA karI zakazuM. chatAM Aje tene progrAmo lakhI Apo ane seTa karI Apo to te (sadgati tamArA hAthamAM !) do ' (24) maer -- - - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramANe AkhuM kAma karyA kare che ne? have jaDa komyuTara karatAM karmanI zakti vadhAre ke ochI? duniyAnA moTA bhAganA dharmo ahIM muMjhAya che ke, karmanA hisAba-kitAba rAkhanAra vagara, aMdara AtmAmAM loco na paDI jAya? hisAba-kitAba rAkhanAra to koI joIe ne? paNa mAre tamane samajAvavuM che ke, A zarIranuM AkhuM taMtra cAle che te oTomeTIkalI cAle che ne? khorAka khAdhA pachI kayuM tattva ebsorba karavuM, jayAM jarUra hoya tyAM pahocADavuM, badhuM oTomeTIkalI cAle che ne? temAM tame buddhihoziyArI batAvavA jAo to? zreSTha DokTaro paNa kahe che ke aMdaranuM taMtra kevI rIte cAle che te eka ajAyabI che. gayA comAsAmAM govAliyA Teka hato. eka zrAvakane mAMgalika saMbhaLAvavA hospiTalamAM gayA hatA. moTA DokTara tyAre ja tyAM AvyA. mArI sAthe vAta karI kaheluM, "sAheba! ame A badhI davAo ApIe chIe, te to nAmanI che. aMdaranI rIkavarI kevI rIte thAya che te to amAro viSaya ja nathI." zarIranA aMdaranA Avazyaka tattvo zarIra je rIte banAve che te tamArI phekTarImAM kadI banI zake tema nathI. have jaDa evA zarIramAM ATalI cokasAIpUrvaka badhuM thAya che, to jaDa evA karmamAM zakti nathI tema mAnavAnuM kAraNa zuM? eka vAra seTa thAya pachI badhuM oTomeTIka cAlavAnuM. sabhA paNa komyuTara to jIvanI sahAyathI cAle che ne? . ma.sA. hA, to karma paNa jIvanI sahAyathI ja baMdhAya che ne cAle che ne? atyAre paNa mANasa jeTalI bhUla karaze teTalI komyuTara bhUla nahi kare. relve signala vagere komyuTarAIjhUDa kema che? kemake tyAM eksIDanTa ochA thaze. kema ke jaDamAM jaDatA che. ekavAra progrAma ApI dIdho eTale cAlyA karaze. mATe karmano hisAba-kitAba rAkhavA mATe vacce koI haze to bhUla thaze, vacce koI nahIM hoya to bhUla nahIM thAya. duniyAnAM badhAM zAstroe saMcAlaka tarIke izvarane mAnyo, paNa ApaNe tyAM nA pADI. vaLI A to padArthavijJAnanA niyama pramANe cAle che. jaDa padArthamAM cokkasa guNadharma che. te tenA guNadharma pramANe ja kAma karaze. triphaLAnI phAkI mArazo, eTale te tenuM kAma karaze ja. pachI tamAre mAthuM mAravAnI jarUra nahIM paDe ke, kevI rIte aMdara kAma karyuM. jaDanA guNadharmo cokkasa che. Akho karmavAda pyora lojikathI(zuddha tarkathI) bharelo che. vaLI jaDa karmomAM evI zakti batAvI nathI je sthUla jagatamAM vIjhIbala(dazyamAna) na hoya. bahu dUdhapAka bAsudI zIkhaMDa khAo to ghena caDhe, jJAnazaktine AvaraNa kare. enesTesiyA sUMghADIe to pachI tamane koI kApe to paNa khabara paDe? have jaDa enesthesiyA buddhine buddhi kare, to jaDa evuM karma tamArI buddhine buThThI kare temAM zuM vAMdho? je karmamAM je guNadharmo hoya tevuM te kAma kare che. temAM vacce regyulezana (niyaMtraNa) mATe koInI jarUra nathI. jainadarzanano karmavAda barAbara bhaNe tene bhagavAna sarvajJa hatA tenI khAtarI thayA vinA rahe nahIM. aMdaranA pariNAmonuM vizleSaNa koNa karI zake? - - - ke, ' ( sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 6-6-96, gurUvAra. anaMta upakArI anaMta jJAnI zrI tIrthaMkara paramAtmAo jagatanA jIvamAtrane A duHkhamaya saMsArathI mukta karavA dharmatIrthanI sthApanA kare che. corAsI lAkha jIvAyoni ane cAra gatirUpa saMsAra, je najara sAme dekhAya che, tenA mATe jJAnIonuM avalokana che ke, A saMsAra duHkha, duHkha ane duHkhathI ja bharelo che. sukha nAmanI vastu, vAta, kalpanA paNa hakIkatamAM A saMsAramAM nathI. sukha AtmAno guNa che. mATe sukha AtmAnA anubhavathI prApta thanArI vastu che. jaDamAMthI sukha maLI zake tema nathI. paNa A vAta duniyAnA jIvone prAyaH gaLe UtaratI nathI. kAraNake janmathI anubhava ja judo che. kAMI khAie, pIe, harIe, pharIe to sukhano anubhava thato hoya tema lAge che. eTale koine koi jaDanA saMbaMdhathI sukha prApta thAya che tene sukha mAne che. eTale amArI vAta jagatanA jIvone potAnI anubhUti sAthe TelI(susaMgata) thatI nathI. mATe tIrthaMkaronI vAta anubhUtinA stara para virodhAbhAsa lAge tevI che, paNa tIrthaMkaro asatya bole athavA asatya bolavAnI preraNA Ape te bane ja nahi. mATe vicAravuM paDe ke A jaDa, jenA saMyogamAM sukhano anubhava thAya che, te bhrama thavAnuM koi kAraNa hovuM joie. tenuM (bhramanuM) kAraNa mithyAtva che. te vikRti UbhI kare che. dA.ta. kamaLo thayo hoya te vyaktine badhI ja vastu pILI ja lAge; tAva Avyo hoya te vyaktine gaLI vastu khavaDAvo to paNa kaDavI ja lAgaze. tema anubhUtinA stara para mithyAtvarUpI rogajanya UMdho anubhava thAya che. anubhUtinI A vikRti dUra karavAnI jarUra che. ApaNe sukhanI zodha mATe corAsI lAkha jIvAyonimAM paribhramaNa karIe chIe. mithyAtva anubhavanI vikRti lAve che. tethI tamAma prakAranI durgatino skopa che. janarala niyama e che ke mithyAtvane kAraNe jIva anaMtakALamAM anaMtIvAra durgatinA daravAjA khakhaDAvI Avyo. mithyAtva na hota to sadgati nakkI hatI. anaMtakALanA bhramaNamAM durgati-satinA evarejamAM sadgatino samaya nAno, sadgatinA bhavonI saMkhyA paNa ochI; durgatino samaya lAMbo, durgatinA bhavonI saMkhyA paNa vadhAre. anaMtakAlamAM jIva sadgati nathI ja pAmyo tevuM nathI, chatAM paNa durgatimAM jeTalo samaya rahyo, tenA hisAbe sadgatinA bhavonI saMkhyA ane samaya .0000001 paNa na Ave. durgatinA anaMtabhavo, sadgatino eka bhava; evuM evareja mAno to paNa durgatino aMta na Ave. vyAkhyAna 4 ApaNe badhAe moTA bhAgano samaya durgatimAM kADhyo. A bhavamAM bhAgyayoge satimAM AvI gayA. have ahIMthI kyAM javuM tenI pUrepUrI taka che. mATe sadgatidurgati ema baMnenAM kAraNo samajI durgatinAM kAraNo bane teTalAM choDIe. kadAca durgatinAM badhAM kAraNo na choDIe, to paNa sadgatinuM ekAda kAraNa na hoya to durgatimAM cokkasa javuM paDe. mATe jIvanamAM ekAda paNa sadgatinuM kAraNa pakaDI lo, uparAMta satinAM kAraNo jANo eTale bIjAM karmonA baMdhanI lAina paNa pakaDAya. sadgati tamArA hAthamAM !) 26) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadgatinuM paheluM kAraNa : (1) akAmanirjarA H- sadgatinAM cha kAraNomAM akAmanirjarAne paheluM kAraNa mUkyuM. moTAbhAge jeTalA jIvo sadgatimAM Ave che temAM lagabhaga A akAmanirjarA kAraNa che. kema ke jIvasRSTimAM jeTalA paNa ekendriya-vikalendriya-asaMjJIpaMcendriya (eTale kula jIvomAMthI 99% jeTalA AvI gayA.) arthAt saMjJIpaMcendriya sivAyanA badhA jIvo mATe upara AvavAnuM A ja eka mAtra kAraNa che. ApaNo paNa moTA bhAgano samaya ekendriya-vikalendriyamAM gayo. pachI dhIre dhIre puNya bAMdhIne upara AvyA. temAM nisaraNI tarIke sAdhana akAmanirjarA ja hatuM. kemake sadgatinAM bIjAM kAraNomAMthI koipaNa kAraNa A jIvone kAma nahIM lAge. sabhA H akAmanirjarAnI vyAkhyA zuM? ma.sA. : jemAM jIvane karmo khapAvavAnI kAmanA, dharmabhAvanA vagere nathI, chatAM je AtmA AvI paDelAM duHkhone hAyavoya karyA vinA, saMkleza karyA vinA, dveSanA tIvra bhAvo karyA vinA zAMtithI sahana kare che, te badhA jIvo A akAmanirjarA kare che. sabhA H te karavA jIvane koNa prere che? ma.sA. H preraNAno savAla nathI. duHkha veThatAM veThatAM ghaNIvAra svabhAva ja evo thaI gayo hoya ke pachI hAyavoya na kare. jhADapAnane tame preraNA ApI zakavAnA? A jagatamAM corAsI lAkha jIvAonimAM saMjJIpaMcendriyanA bhavone choDI bIjA tamAma bhavo dharmathI saMpUrNa zUnya che. sabhA : akAmanirjarA dharma ja che ne? ma.sA. : nA, akAmanirjarA dharma nathI paNa puNyabaMdha ane sadgatimAM laI javAnuM sAdhana che. jhADa UbhAM UbhAM zAMtithI taDako veThe to dharma kare che? kUtarA vagere duHkha veThI veThI sahana kare che, to zuM dharma kare che? sabhA H jhADa lokone phaLa-phUla vagere ApI puNya bAMdhI zake che ne? ma.sA. : nA, te ApavAnI tenI icchA che? zuM te icche che ke mAruM phaLa toDI tame tRpta thAo? Ama to bIjA badhA jIvo emano bhoga laIne ja jIvana jIve che. ApaNe mAMsAhAra nathI karatA chatAM ApaNA khorAkamAM ekendriyanI hiMsA to Avaze ja. koIne koI ekendriya jIvanA kalevaramAMthI ja tame deha TakAvo cho. Ama jagata AkhAne jIvADavAmAM mahattvano bhAga ekendriyanA jIvono che. sthAvara jIvo bIjA badhA jIvone jIvavAmAM AdhAra bane che. pRthvI-pANI-vAyu vinA tame eka divasa paNa rahI zako? paNa te badhAmAM upakAranI bhAvanA nathI. phaLane tamArA hAthe kapAvAnI icchA nathI, paNa te eTaluM krIpalDa(apaMga) che ke tame cappu calAvo to khasI paNa na zake. vaLI puNya (27) sadgati tamArA hAthamAM ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kyAre baMdhAya? paropakAranI bhAvanA hoya, bIjA mATe zubha bhAvanA hoya, to ja puNya baMdhAya. koI lucco vepArI baLajabarIthI tamArA 100 rUpiyA paDAvI le to tame dAna karyuM kahevAya? koIne tame upayogI thAo teTalA mAtrathI puNya na baMdhAya, paNa tamane tevI (upayogI thavAnI) bhAvanA joIe. sabhA jhADane zAtAvedanIya baMdhAya? ma.sA. nA, paNa tene bIjA jIvone chAMyaDo, khorAka, vagere dvArA zAtA ApavAno bhAva hoya to zAtAvedanIya baMdhAya. paNa tevuM nathI, ane vagara bhAve puNya baMdhAtuM hoya to to saMsAramAM Azrito mATe tame amArA karatAM paNa vadhAre kaSTa veTho cho, to tamane amArA karatAM vadhAre puNya baMdhAya. sabhA pravRttithI pradezabaMdha to che ja ne? ma.sA. paNa rajakaNo para zubha ke azubha lakheluM che? te to tamArA bhAva para ja Avaze ne? mATe koipaNa pravRtti karo te para tamArA bhAva jevA hoya te pramANe zubhAzubha karma "baMdhAya. ame savAramAM vihAra karIe ane tame mornIga voka karo, to tamane mornIga vokamAM puNya baMdhAya? ame vihAra kema karIe chIe? kyAMya paNa jayaNApUrvaka javAnI amArI bhAvanA che. mATe ahiMsaka pravRtti tarIke bhagavAnanI AjJA pramANe vihAra karuM chuM te bhAva joIe. bAkI to tameya ghaNIvAra amArA karatAM paNa vadhAre kaSTa veThatA ho cho. puNya to mAMgaze ke paropakAranI bhAvanA hatI? AzritonuM pAlanapoSaNa paropakAranI bhAvanAthI karo cho? sabhA vRkSane mana to nathI ne? pachI kevI rIte zubha bhAva kare? ma.sA. vRkSane paNa alpaviksita mana to che ja, eTale ochA vikAsa pAmelA jIvo UMcuM puNya ke UMcuM pApa baMne bAMdhI zakatA ja nathI, kemake tevA bhAva karavA skopacAnsa(taka) sAmagrI nathI. bAkI to anAjanA dANA pote marIne tamane jIvADe che, paNa tene tamane jIvADavAno bhAva che? badhA nabaLA jIvonuM tame zoSaNa karo cho, te samaye temano tamane sahAya karavAno aMzamAtra bhAva hoto nathI. zubha bhAvo na hoya to puNya na baMdhAya. sabhA : pApamAM paNa evuM? ma.sA. hA. bhAva na hoya to pApa na baMdhAya, paNa pApamAM bhAva na AvavA te muzkela che. tame zubha pravRttimAM azubha bhAva karavA TevAyelA cho; paNa azubha pravRttimAM zubha bhAva karavA TevAyelA nathI. ekendriya-vikalendriya-asaMkSIpaMcendriya sudhInA tamAma jIvomAM dharmapravRtti dharmabhAva aMzamAtra nathI. dharma pAmavAno, dharma vicAravAno, dharma karavAno koI skopa( sadgati tamArA hAthamAM !) . A vAta che. (28) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAnsa nathI. teTalI zakti/anukULatA tyAM nathI. mATe sadgati pAmavAnuM kAraNa nathI. jIvanamAM covIsa kalAka Arta-raudradhyAna, azubha legyA che. dharma nathI mATe dharmadhyAna Ave ja kyAMthI? satata azubha lezyAmAM paDyA che. jIvanamAM adhyAtmamokSamArgarUpa guNano koI savAla ja Avato nathI. mATe sadgati pAmavAnAM bIjAM je kAraNo che te koI ja tyAM nathI. saMjJAomaya jIvana che. Akho divasa saMkliSTa bhAvomAM hoya. kIDI eMThavADanA kaNiyA pAchaLa jAna ApI de, eTale kaNiyA pAchaLa keTalI mamatA che! teone sadgati pAmavA bIjo koI daravAjo ja nathI. akAmanirjarA ja mAdhyama che. pApathI A badhI gatio pAmelA jIvo che. tyAM du:kha, duHkha ane duHkha ja hoya. Ama to badhAne duHkha Ave che paNa akAmanirjarA karI zakatA nathI. moTA bhAganA to hAyavoya karI keTaluMya navuM karma bAMdhe, paNa amuka jIvo zAMtithI trAsa veThyA kare. badhAnI prakRti sarakhI hotI nathI. je jIva zAMtithI duHkha veThe che, te akAmanirjarA karI tevuM puNya bAMdhe che, je tene sadgatimAM laI jAya che. akAmanirjarA sagatinuM kAraNa che, paNa tame duHkho sahana karI zako? phAve tema che? sabhA bolyA vinA sahana karIe to? ma.sA. paNa manathI zuM thAya che te paNa jovuM paDaze. manathI paNa kazuM na thAya to akAmanirjarA thaze. sadgati apAve tevI akAmanirjarA manuSyabhavamAM to karanAra koI raDyo paDyo hoya. sadgati apAve tevI akAmanirjarA karavI hoya to thoDuM nahi, ghaNuM du:kha veThavuM paDe tema che. sabhA sAmI vyakti anyAya kare ne sahana karI laie to akAmanirjarA kahevAya? ma.sA. anyAya kare ane sahana karI lo eTale akAmanirjarA nahi, paNa zAMtithI sahana kare to akAmanirjarA thAya. sabhA anyAyanI sAme zAMti? ma.sA. : vyaktigata anyAya thAya ane bhautika nukasAna thAya chatAMya zAMtithI sahana karo to te guNa che. bIjAne anyAya thato hoya ane laData Apo to dharma thAya. bAkI svArtha mATe to kUtarAM paNa laDe che. potAnA svArtha mATe laDavAthI dharma kahevAya, to to pachI kahevuM paDe ke duniyA AkhI dharma kare che, pachI amAre dharma karavAno upadeza ApavAnI jarUra ja nahi paDe. tamArA para anyAya thAya ane sahana karo te guNa, bIjA sAme anyAya thAya tyAre laData Apo to paropakAra. sabhA : sAcuM to samajAvavuM paDe ne? ma.sA. savArathI sAMja sudhImAM tame keTalA jIvo para anyAya karo cho? keTalA nabaLA jIvone raheMsI nAMkho cho? tyAre vicAro cho ke A badhA jIvo para (29) nI sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArAthI thatA anyAyano badalo levAmAM Ave to mane keTalI sajA Ave? kIDI-maMkoDA badhAMe tamAro zuM anyAya karyo che? teoe tamAruM zuM bagADyuM che? lAkho karoDo jIvo para anyAya karanArA tame, sTeja anyAya Ave eTale laData ApavAnI vAta? jAta mATenAM ane jagatanA jIvo mATenAM tamArAM kATalAM ja judAM che. bIjA para game teTaluM vitADo to vAMdho nahi, tamArA para kAMI thAya to anyAya? tamAruM koIe badhuM lUMTI nAMkhyuM to paNa ekavAra tamane jIvatA to rAkhyA ja ne? jayAre tame to bIjAne AkhAne AkhA patAvI ja do cho. tamAruM haiyuM kevuM che te ja tamane khabara nathI. tamane tamArAM sukha-duHkha, nyAya-anyAya ane bIjAnA sukha-duHkha, nyAya-anyAya mATe keTalI paDI che, te kyAreya paNa vicAro cho? akAmanirjarAmAM to anyAya, duHkha, saMtApa vagere zAMtithI veTho ane du:kha ApanArAM nimitto pratye dveSa na karo ane te paNa lagAtAra sahana karo, to akAmanirjarA thAya. jayAre tame to moTAM duHkho Ave ja nahi tevI pahelethI ja tajavIja karo cho ne? dA.ta. bhUkhyA taraphaDavuM na paDe eTale pahelethI ja DabbA bharI rAkhyA che ne? garamI na lAge mATe paMkhA e.sI. taiyAra che ne? mATe tamArI duHkha Ave tevI mahenata che ke duHkha kADhavAnI satata mahenata che? tethI akAmanirjarAno skopa-taka tamArA mATe nathI. tamane koI kahe sAvaceta rahejo vAtAvaraNa badalAyuM che to pahelethI ja davAno Dojha laI lo sabhA manuSyabhavamAM akAmanirjarA karI hoya tevo koI dAkhalo kharo? ma.sA : hA, kalpasUtramAM dara varSe kumAranaMdInI vAta sAMbhaLo ja cho. tenI viSayanI lAlasA, kAmuktA khUba che, abajopati che. eTale sAmagrIthI samRddha che. mATe koIpaNa rUpALI kanyA dekhAya eTale tenAM mA-bApa pAse kanyAnI mAMgaNI kare, aDhaLaka nANAM kharce. tevI rIte 500 kanyAne paraNyo che. have A bAju devalokamAM hAsA-mahAsA nAmanI devIono pati marI gayo hato. mATe teo vicAre che ke vagara patie na rahevuM paDe mATe yogya pAtra zodhIe, je ahIM janma le ane ApaNane jaladI pati maLe. pAtranI zodhamAM pharatAM pharatAM kumAranaMdI para najara paDI. devIoe tenA baMgalAnA bagIcAmAM besI potAnuM rUpa dekhADyuM. kumAranaMdI khUba ghelo thayo che. mATe kahe che ke 500ne bhUluM tevuM tamAruM sauMdarya che. devIo kahe che, ame parNa tArI jhaMkhanAthI ja ahIM AvyAM chIe. ame devalokanI apsarAo chIe. nAma-saranAmuM ApI baMne cAlI gaI. A karoDa sonAmahora ApI paMcazIla parvata para pahoMcyo. devIo hAjara che. pelo kahe che ke, have icchA pUrI karo. devIo kahe, A dehathI milana na thAya. milana icchatA ho to deha badalavo paDaze. kumAranaMdI taiyAra thaI gayo. ahIM pAcho Avyo. citAmAM baLavA taiyAra thayo. badhA samajAve che paNa mAnato nathI. mitranI vAta paNa na mAnI. have vicAro citAmAM jIvate jIvatAM baLatAM keTalI vAra lAge? jIva kAMI ekadama javAno che? cAmaDI-mAMsa baLaze, lohI phadaphadaze, jIva jatAM keTalI vAra lAgaze? (sadgati tamArA hAthamAM !) . . (30) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvI sthitimAM mana ThekANe rAkhavuM saheluM che? paNa ANe jhaMpalAvyuM ane prANa gayA tyAM sudhI hAsA-prahAsAnA dhyAnamAM rahyo. te vakhate jo bhagavAnanuM dhyAna karyuM hota to nyAla thai jAta. tame paNa saMsAranAM sukha mATe keTalAM kaSTo veTho cho? Aja sudhI kevuM kaSTa sahana karyuM? have AvA samaye jo te sonI pazcAttApa kare, devIo para dveSa thAta to durgatimAM jAta; paNa vAsanAnI vRtti sAthe maryo to paNa sadgati thai. sAmAnya rIte kAmanI atyaMta vAsanA sAthe mare to marIne kyAM jAya? durgatimAM ja. chatAM A marIne devalokamAM gayo. bhAva, lezyA badhuM ja azubha hatuM, chatAM akAmanirjarAne kA2Ne marIne sadgatimAM gayo. sabhA H akAmanirjarA niyANA sAthe paNa hoi zake? ma.sA. H hA, hoi zake. sabhA H akAmanirjarA kharAba bhAva ne? ma.sA. : nA. temAM dharma pAmelA jIva hotA nathI ke dharmabhAva hoya tevuM nathI, chatAM bhAre kaSTa zAMtithI veTho to akAmanirjarA thAya ane evuM puNya bAMdho to sadgati maLI jAya. cAreya gatio jIvanamAM game tyAre bAMdhI zako cho. sabhA : mornIMga voka karatAM karatAM derAsara jaie to lAbha kharo? ma.sA. : tame mornIMga voka karo cho tyAre khAlI derAsaranA bhAva ja hoya to vAta judI, paNa mornIMga vokamAM zarIra jALavavAnA bhAvo haze to te azubha bhAva ja thavAnA. kemake zubha lakSyathI Arogya jALavavAnI tamArI vRtti nathI. mAtra zarIranI sArasaMbhALano bhAva choDI do ane dharmaArAdhanAnA lakSyathI Arogya jALavavAnA bhAva rAkho to puNya baMdhAze. baMdhamAM parivartana karavuM hoya to bhAvomAM parivartana lAvavAnI jarUra che. halakI gatiomAM bIjAM badhAM durgatinAM kAraNo hovA chatAM eka akAmanirjarA sAdhavAthI ja jIva sadgatimAM Ave che. duHkha veThanArA badhA akAmanirjarA nathI karatA, paNa zAMtithI/hAyavoya karyA vinA veThanArA ja akAmanirjarA kare che. mATe ja duniyAmAM thoDA jIvo ja akAmanirjarA kare che. paNa A upAya tamArA mATe adharo che. ame tamane sahelA upAyo batAvIzuM. tA. 7-6-96, zukravAra. anaMta upakArI anaMta jJAnI zrI tIrthaMkara paramAtmAo jagatanA jIvamAtrane durlabha evA saddharmanI prApti karAvavA dharmatIrthanI sthApanA kare che. mahApuruSonI dRSTie corAsI lAkha jIvAyonirUpa, cAragatirUpa saMsAramAM 31 sadgati tamArA hAthamAM ! vyAkhyAna: 5 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ moTA bhAganI gatio evI che ke, jyAM jIvane dharma prApta thavo ja azakya che. amuka ja evI gatio che jayAM jIva janme to dharma pAmavAnI saMbhAvanA che. vaLI tyAM janmelA paNa badhA dharma pAmaze ja evuM nathI. paNa dharma pAmavAnI zakyatAo che, to kyAM che? saMjJIpaMcendriya jIvomAM. te sivAyanA badhA jIvo dharma pAmavA mATe ToTalI(saMpUrNa) geralAyaka che. tIrthakaro jAya to paNa te jIvone dharma pAmavAnI koI zakyatA nathI. tyAM game teTalo lAyaka jIva hoya to paNa tIrthakaro paNa tene tArI na zake. Ama to tIrthakaronI tAkAta keTalI? temanA dvArA deva, manuSya, tiryaMcagatinA aneka jIvo dharma pAme che. narakanA jIvo to ahIM samavasaraNamAM AvI zaktA nathI. bAkI te paNa dharma pAme. teonI vANI, bodha-prabodha karAvavAnI zakti, vANInA atizayo vagere ja evA che ke jo saMjJIpaMcendriya jIvo lAyaka hoya to dharma pAmI zake. mATe tIrthakaroe pazuone pratibodha karyAnA dAkhalA che, paNa jhADa, pAna, kIDI, maMkoDAne pratibodha kayanA dAkhalA nahIM maLe. A bhavomAM game teTalo lAyaka jIva hoya paNa dharma pAmavA te saMpUrNa geralAyaka che. eTaluM ja nahi paNa teone covIsa kalAka azubha lezyA, Arta-raudradhyAna, badhuM cAlu che. satata Arta-raudradhyAna ja thavAnuM, legyAmAM paNa kRSNa-nIla-kApotamAMthI ja koIka vezyA haze. pariNati, kaSAyo, vRttio paNa saMkliSTa ja. tyAM to kaNiyA mATe mArAmArI thAya. kUtarAo eMThavADa mATe jhaghaDe che. have udAratA guNa Ave kyAre? vaLI tyAM paristhiti paNa evI hoya ke jhaghaDe nahi to tene eThavADa paNa na maLe. potAnI anukULatA mATe ja TaLavaLatA hoya tyAM bIjAne zuM Ape? tame paNa dAna kyAre Apo? pahelAM tamAro potAno vicAra AvavAno. tamAruM thAya pachI ja. mATe te bhavomAM udAratA, paropakAra, dayA, bIjAnI hitaciMtAnI pravRttio vagere thavAno skopa(taka) ja nathI. atyaMta svArthI vRttio hoya, kaSAyo paNa tIvra saMklezavALA hoya, tyAM tamAma durgatinAM kAraNa hAjara che ane sadgatinAM kAraNomAMthI mAtra akAmanirjarAnI ja zakyatA che. sabhA : vanaspati hiMsaka kevI rIte? ma.sA. mANasane khAI jAya tevAM jhADa AphrikAnAM jaMgalomAM che. bhAratamAM paNa evAM jhADa che je jIvajaMtuone khAI jAya. evAM jhADa che ke tenA pAna para koI jIva, pataMgiyuM AvIne bese ke, jhADanuM pAna phaTa daIne biDAI jAya. pachI badhuM lohI vagere cusAI jAya pachI pAMdaDuM kholI de. have jIvaDAne badale tame pAna para kAMkarI nAkho to kAMI nahi kare. eTale ene eno zikAra khabara che ne? evAM jhADa AphrikAnAM jaMgalomAM che ke jenI nIcethI pasAra thAva to sa. 2.2 2.. karatI DALIo Ave ane tamane vIMTaLAI jAya. pachI badhuM lohI cUsI le pachI ja DALIo khUle. jhADapAnane paraspara dveSa paNa hoya. jyAM sudhI cetanA che tyAM sudhI sukhaduHkhanI lAgaNI paNa thavAnI. eTale jenAthI pratikULatA AvavAnI cAlu thAya tenA para aruci thAya. vaLI tyAM sadgatinuM eke kAraNa nathI, mAtra eka ja vikalpa akAmanirjarA. zAMtithI kaSTo veThyA kare to pachI sadgati tamArA hAthamAM !) nI (32) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evo svabhAva thaI jAya. sabhA H zAMti samajathI rAkhe che? ma.sA. H nA, samaja AvI zake ja nahi. sAMbhaLavA kAna nathI, bolavA jIbha nathI, vicAravA mana nathI, jovA AMkha nathI; eTale hitopadeza na ApI zakAya. paNa bahu duHkha sahana karI karIne hAyavoya na kare tevo svabhAva taiyAra thaI jAya. tame paNa AvI akAmanirjarA karI karIne ja ahIM sudhI AvyA cho. A opzana(vikalpa) agharo che. AvuM zAsana, deva-gurU-dharma vagerenI sAmagrI maLI che, chatAM nAnA du:khamAM paNa becena thaI jAo cho ane jenA taraphathI duHkha AvyuM hoya tenA para dveSa vagere thAya che, to pachI moTAM duHkha eka pachI eka sIrIyala vemAM(kramasara) Ave ane chatAM zAMtithIdhIrajapUrvaka sahana karavuM, te baccAMnA khela che? marudevAmAtA paNa akAmanirjarAthI ja A bhavamAM AvyAM che. badhuM puNya keLanA jhADanA bhavamAM bAMdhyuM. (tamAre to zAMti che ne? paNa yAda rAkhajo, puNyanI badhI balihArI che. puNya pUruM thaze pachI anukULatA kyAM cAlI jaze tenI khabara nahi paDe. bhautika ane dhArmika sAmagrIo puNyathI ja prApta thAya che.) temanuM hajAra varSanuM AyuSya hatuM. keLanA jhADanAM pAMdaDAM moTAM hoya, suMvALuM zarIra. kAMTA-phUla banne vanaspatino ja prakAra. tyAM paNa jevI puNyaprakRti bAMdhI hoya tevA dehaAkAra, rUpa-raMga badhuM maLe. have bAjumAM ja bAvaLiyAnuM jhADa che. tamAruM zarIra to keLanA jhADa karatAM ghaNuM majabUta che. chatAM eka paNa kAMTo vAge to? jyAre ahIM to jarAka pavana Ave eTale pelA bAviLayAnA kAMTA A jhADamAM bharAI jAya. AvI pIDAo varSo sudhI sahana karavAnI. uparathI garamI-ThaMDI-varasAda vagere, AjubAju maccharo karaDatA hoya te juduM. moTA bhAge maccharonuM bharaNapoSaNa vanaspati dvArA ja thAya che, kemake mANasa jAta to eTalI svArthI ane krUra che ke kadAca jIvavA ja na de. vaLI tamane to karaDe to halAvavA hAtha-paga paNa che, paNa vanaspati to huMkAro paNa na karI zake. AvuM hajAra varSa veThyuM che. Ama to badhAM veThe che paNa aMdara hAyavoya-dveSa bhayaMkara hoya, paNa marudevA mAtAnA jIve A badhuM zAMtithI vekyuM che, krodha vagere nathI Avyo. sabhA H tIrthaMkaranI mAtAne ATaluM duHkha ApanAra te bAvaLiyAnA jIvanI zI gati thaI haze? ma.sA. tene khabara nathI ke A tIrthaMkaranI mAtA che. vaLI tene duHkha ApavAno irAdo hoya ja tevuM paNa nathI. enA bhAva tyAre kevA hatA te to vizeSa jJAnI kahI zake. jIvo mAtra potAnA jevA adhyavasAya-bhAvo hoya te pramANe karmabaMdha karI rahyA che ane jyAM sudhI cetanA che, rAga-dveSa che, tyAM sudhI aviratapaNe karmabaMdha cAlu che. vaLI jhADa vagerene je du:kho Ave che te vagara vAMke ja Ave che ane tene covIsa kalAka anyAya ja prApta thAya che. A saMsAramAM nabaLA jIvono koI dhaNIdhorI nathI. vaLI teo paNa nabaLA (33) Tena sadgati tamArA hAthamAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kema banyA? sabaLA haze tyAre temaNe paNa bIjAne satAvyA haze ane pApo bAMdhyAM haze eTale atyAre pApano udaya Avyo. anyAyathI ja Akho saMsAra cAle che. sabhA : anyAya calAvI levAno? ma.sA. : tamArA para bhautika dRSTie anyAya thato haze ane sahana karI lezo to kSamAdi guNo khIlaze. sabhA anyAya jo calAvI laIe to nabaLAI na kahevAya? ma.sA. sahana karavAnI tAkAta na hoya ane raDatA raDatA sahana karo to nabaLAI. tame tamArAthI moTA mANaso game tevI rIte tamane henDala kare to calAvI lo cho te nabaLAI che. koI minisTara Ave to AgaLa pAchaLa thAva ne? mAno ke vyAkhyAnamAM gujarAtanA cIpha minisTara AvavAnA hoya to badhA TrasTIo hAjara rahe ne? ane sAdhune TrasTIonAM darzana karavA emanA ghare javuM paDe ne? sabhA ApaNI namratAne koI nabaLAI mAne to choDavI joIe? ma.sA. nA, koI nabaLAI mAne to bhale mAre tamane zuM nuksAna che? paNa tame tamArA mATe koI halakuM ke UtaratuM bole to bhale sahana karo, paNa patnI, dikarA, vagere jo dharma mATe ghasAtuM game tema bole to kaDaka thaIne kahevuM paDe ke, mArA mATe tame game tema bolazo to sAMbhaLI laIza, paNa A gharamAM rahevuM haze ane deva-guru-dharmanI viruddha bolazo to tamAro ne mAro saMbaMdha kaTa. sabhA H bahu kahevAya. ma.sA. bahu nahIM, AvuM kahenArA zrAvako che. sabhA H bhUtakALamAM ke seMkaDo varSo pahelAM thaI gayA haze. ma.sA. nA, atyAre, A kALamAM paNa che. pahelAMnA kALamAM hatA ne atyAre nathI evuM nathI. sabhA to pachI loko kahe dharmanA nAme jhaghaDA kare che. ma.sA. je divase tamArA gharamAM dharmanA nAme jhaghaDA thaze tyAre ame samajIzuM ke tamArA gharamAM dharma jIvato che, kemake tame dharma khAtara kaDavA thavA taiyAra cho. tame paisA, kIrti, ke jenA pratye lAgaNI/rAga hoya tene AMcako Ave to ja jhaghaDo cho. pachI jo dharma khAtara jhaghaDo, kaDavA thAo, to amane lAge ke hajI tamArA dilamAM dharma vasI rahyo che. tamAre tyAM zuM kahevAya? majabUta virodhapakSa taMdurasta lokazAhInI nizAnI che. eTale virodha na thAya to lokazAhI marI paravArI kahevAya ne? tema gharamAM dharma khAtara virodha sadgati tamArA hAthamAM !). kAra bI (34). Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jhaghaDA thAya to daDha dharma pAmyAnI nizAnI kahevAya ne? duniyA AkhI dharmI banI jaze pachI dharmI ne adharmI sAthe matabheda nahIM paDe, ane adharmI sAthe dharmIne bheda paDe to te prazasta vaiSa che. bhagavAne jayAM dveSa karavAno kahyo che, tyAM dveSa na karo to paNa pApa lAge. ApaNe tyAM aprazasta rAgadveSanI niMdA-gAha che, prazastanI nahi. vaMditta sUtramAM zuM Ave che? jaMbaddha... cauhi kasAhi appasacaeNhi. teno artha aprazasta kaSAyanI niMdA karuM chuM, gartA karuM chuM, micchAmi dukkaDa ApuM chuM. prazasta koIpaNa kaSAyanuM micchAmi dukkaDa che? vaMditumAM appasatyehi zabda zuM kAma lakhyo? kemake prazastanI niMdA-gaha che ja nahi. tame prazasta gusso karyo hoya ane pachI koI kahe prAyazcitta Apo to haragIjha na apAya. prazasta kaSAya dharma che ane micchAmi dukkaDa adharmanuM apAya, dharmanuM nahi. tame derAsaramAM bhagavAnanI ekadama sarasa bhakti karo, tamArA rAga viksa, pachI koI kahe rAga karyo tenuM micchAmi dukkaDe Apo, to apAya? aprazasta kapAyanA micchAmi dukkaDaM hoya. jyAM jyAM bhagavAne rAgadveSa karavAnA kahyA che, tyAM tyAM avazya karavA ja joIe, ekAMte rAgadveSa choDavAnA nathI. atyAre azubha choDI zubha pakaDavAnA che. tamArA jIvanamAM deva-guru-dharmanI niMdA sahana karo to doSa ane sahana na karo paNa yogya AcaraNa karo to te doSa nathI, paNa tamArA guNo vikasaze ane ArAdhanA thaze ane sAme yogya pAtra haze to sudharaze. te paNa vicAraze ke AmanI, koI divasa vyaktigata DImAnDa (mAMgaNI) nahi hoya. AvI chApa haze to UlaTAnuM kuTuMbamAM tamArI dekharekha vadhAre rAkhaze. kemake khabara che ke A potAnI jAtanI ciMtA nahi kare, mATe ApaNe ja vizeSa ciMtA rAkhavI. tethI jAta pratyenA anyAya sahana karIne kAMI gumAvavAnuM nathI, A bhava-parabhavamAM lAbha ja che. tamArA mATe koI khoTA abhiprAya Apaze nahi ane ApavA jaze to paNa rIjekTa(asvIkAra) thaI jaze, vaLI eTalA sahiSNutA vagere guNo viksaze. vaLI A bhavamAM je sahana karavAnuM che te to neglIjIbala(nagaNyo che. paraMtu tamArA mATe anAmanirjarA nakAmI. sabhA H e to jhADa ja karI zake! ma.sA. tyAM paNa badhAM nathI karI zakatAM koIka ja kare che. yAda rAkhajo eka vAra saMjJIpaNuM gayuM eTale AvI banyuM samajajo. TUMza nIkaLI jAya eTaluM duHkha veTho pachI kAMIka puNya baMdhAya. tene nadI gola pASaNa nyAya' kahe che. paththara lIso lAge paNa keTalo mAra khAI khAI para lIso thayo hoya? sabhA : pratikramaNa vageremAM UbhA UbhA kriyA karIe to akAmanirjarA thAya? ma.sA. : mokSamArga pAmelA hoya ane dharmakriyA karatA hoya to sakAmanirjarA ane mokSamArganI bahAra hoya to akAmanirjarA kahevAya. sakAmanirjarAmAM kaSTa thoDuM veThavAnuM ane nirjarA asaMkhya gaNI. narakamAM jIvo karoDo varSa je du:kha bhogavIne karma khapAve, teTaluM duHkha dharmAtmA jIva eka navakArazInA paccakhkhANamAM khapAve. eka jIva adhyAtmanA sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArga para caDyA pachI nAnuM paNa kaSTa veThe to moTo lAbha meLave che. hoziyAra DokTara eka nAnuM paNa Ijezana Ape, ijekzananI eka nAnI ja pIDA ApI roganI moTI pIDA radabAtala karI nAMkhe. sakAmanirjarAmAM svecchAe thoDuM paNa kaSTa veThe to keTalAMya karma khape ane bhAvi mahAlAbha. sakAmanirjarA mATe to mokSamArgamAM AvavuM ja paDe. abhavyano jIva aNIzuddha pAMca mahAvrata pALe to paNa akAmanirjarA ja thAya che. saMjJI paMcendriya sivAyanA koI paNa jIvo sakAmanirjarA karI zake tema nathI. pahADa jeTaluM du:kha veThI rAI jevaDI nirjarA te akAmanirjarA ane rAI jeTaluM duHkha veThI pahADa jeTalI nirjarA te sakAmanirjarA. akAmanirjarAthI sadgati pAmavI te mosTa DIphIkalTa ve(ghaNo agharo rasto) che. marudevAmAtAe AkhA bhavacakramAM chelluM aMtarmuhUrta ja ArAdhanA karI che. ivana marudevAmAtAnA bhavamAM paNa navakArazI/sAmAyika/pratikramaNa/tapatyAga kAMI karyuM nahotuM, kemake zAsana sthapAya te pahelAM to moze pahoMcI gayAM che. sabhA maMda kaSAya hato? ma.sA. ? haze, paNa ApaNe tyAM sadgatinA kAraNarUpa je maMdakaSAya kahyo che tevo maMdakaSAya nhoto. teo mATe akAmanirjarA ja zabda vAparyo che. mATe eka paNa sadgatinuM kAraNa Ave eTale sadgati nakkI. ahIM keLanA bhAvamAM vezyA azubha, bhAva azubha che, paNa akAmanirjarA sadgatinuM kAraNa hAjara che. sabhA sadgatinuM eka kAraNa hoya ane durgatinAM bIjAM badhAM kAraNa hoya chatAM sadgati kema maLe? ma.sA. : sadgatinAM kAraNa eTalAM prabaLa che ke emAMthI eka paNa kAraNa tame lo to badhAM durgatinAM kAraNo havA khAtAM rahI jAya. saMsAramAM paNa eka dAdAne pakaDI lo to bIjA badhA sAmAnya guMDA to besI jAya ne? Ama paNa adharma karatAM dharmanI tAkAta vadhAre che. ajJAna karatAM jJAnanI, aMdhakAra karatAM prakAzanI tAkAta vadhAre ne? guphAmAM hajAro varSothI ghanaghora aMdhAruM jAmeluM hoya paNa Torca laI jAo ane eka prakAzanuM kiraNa reDo to aMdhakArane bhAgavuM paDe ne? AtmAmAM anaMta jJAna che. bhaNavAnuM cAlu kare eTale jJAna pragaTatuM jAya. tema anaMtakALathI karmo aDDo jamAvI beThelAM che, paNa jIva saheja puruSArtha kare eTale karmo khasavA mAMDe. jo dharmanI tAkAta ochI hota to jIva anaMtakALathI paDelA adharmane khaseDI ja na zake. badhe khoTA karatAM sArAnI tAkAta vadhAre ja hoya. dharmAtmAnuM AtmabaLa paNa vadhAre ja hoya. jayAM AtmA dharmanI paDakhe beTho che, tyAM adharmanI majAla nathI ke dharmane dabAvI zake. AvuM zAstromAM Thera Thera lakhyuM che. sagatinuM bIjuM kAraNa - (2) maMdakaSAya - Avo jIva paNa niyamA saddagatimAM jAya. zAstramAM ( sadgati tamArA hAthamAM !) paNa che. (36) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMdakaSAyane mATe yugalikAdi jIvonAM dRSTAMta che. manuSya bhava tame paNa pAmyA cho ane yugaliko paNa pAmyA che. vaLI teonuM to lAMbuM AyuSya-asaMkhyAta varSonuM. have jIvana lAMbuM eTalI pApapravRtti vadhAre ne? vaLI tamArA karatAM kai gaNI mojamajhA tyAM che. manuSyabhavamAM paNa bhoga mATe to anukULa bhava yugalikono ja bhava. vaLI tamArI karmabhUmi, te bhogabhUmi. tyAM bhoga bhogavavA janma maLyo che. tamAre koi bhoga joie to maphata maLe ke pahelAM majUrI karavI paDe pachI maLe? yugalikone kamAvA javAnI jarUra nahi. tamAre tyAM to zrImaMtonA dIkarAone paNa sakhata mahenata karIne DIgrI meLavavAnI. pachI game teTalo moTo udyogapatino dIkaro hoya paNa mahenata to karavI paDe ne? jyAre yugalikone to potAnI sevAmAM kalpavRkSo hAjara ja hoya. khAvA, pIvA, rahevAnI koi ciMtA nahi. rUpALA, sazakta, nIrogI deha hoya. janme tyArathI rUpALA, nIrogI. vaLI joDaluM janme, kalpavRkSa satata sevAmAM hAjara, uparAMta kALa paNa anukULa. jamIna paNa kevI hoya? zAstramAM varNana che. ahIMnI svAdiSTamAM svAdiSTa mIThAimAM je mIThAza hoya, tenA karatAM anekagaNI mIThAza te samayanI mATImAM hoya. mATIno eka phAkaDo mArI de to paNa kAma thai jAya ne? tyAM kAMi ArAdhanA nahi. jiMdagI AkhI mojamajhA-jalakrIDAo vagere kare. saMsAramAM Amoda-pramoda-nRtya vagere karavAnAM. jIvanamAM AnA sivAya bIjuM kAMi nahi. sabhA : devaloka jevAM sukha hoya? ma.sA. : nA, tenA karatAM nIcAM. game tema to paNa A to martyalokanA bhoga che. zAstramAM temanA AhAra-nIhAra, te samayanuM vAtAvaraNa vagere badhAnuM varNana che. ahIM paNa pahelA-bIjA-trIjA ArAmAM yugaliko hatA. teonA jIvanamAM ArAdhanA/dharma kAMi nathI. mokSamArganI sAdhanA, guNasthAnaka, dravyathI paNa virati, vagere sadgatinuM bIjuM koi kAraNa nathI. paNa teo marImarIne devalokamAM ja jAya. sabhA H kai lezyA hoya? ma.sA. H cAra mAnI che. ghaNA kRSNa, nIla, kApotamAM paNa hoya. koikane zubha lezyA paNa hoya, paNa dhyAna azubha hoya. temanA jIvanamAM durgatinAM pAMceya kAraNo che, paNa eka sadgatinuM kAraNa beThuM che. mATe eka paNa kAraNane apanAvI lo eTale maryA pachI salAmatI sunizcita che. have maMdakaSAya samajavAnuM jarUrI che. bAkI tamArAmAMthI ghaNAne atyAre bhramaNA che ke amArA kaSAyo have maMda thayA che. yugaliko lAkho-karoDonI saMkhyAmAM vasatA hoya. samudAyamAM rahe che paNa koi sattAdhIza nathI. rulara rulDa koi nathI. koine koinA para caDI besavAnI vRtti ja nathI. tamane cAramAM vajana pADavAnI icchA rahe ne? ruAba paDe tevI icchA thAya ne? ahIM to lAkho-karoDo bhegA rahe paNa koine koinA para sattA jamAvavAnI vRtti ja na jAge. A parikathA nathI, zAstronI vAto che. pati-patnI paNa karoDo varSothI sAthe hoya, paNa koi jhaghaDo na thAya. A (37 sadgati tamArA hAthamAM ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamArA jainamaracanTamAM evuM eka paNa ghara maLe ke divasamAM eka vAra jhaghaDo na thAya? sabhA AkhA pAlaDI vistAramAM na maLe. paNa sAheba ! buddhizALImAM ja jhaghaDA thAya ne? ma.sA. to A badhA mUrkha hatA? sabhAH icchAthI joie teTaluM maLatuM hatuM ne? ma.sA. tame paccakhkhANa karo ke vagara mahenate je maLe te bAbatamAM jhaghaDo nahi karuM. are vagara mahenate nAnuM Tebala maLyuM haze to paNa, koI emane ema upADI jaze to laI javA dezo? sabhA : nimitta vinA to maMda kaSAyo ja hoya ne? ma.sA. aMdara hoLI saLage che tenuM zuM? sabhA aMdara hoLI thAya, bahAra na Ave, to cAle ne? ma.sA. karma aMdara vhAra bannethI baMdhAya che. sabhA tyAM janmathI sukho hoya eTale ApaNe tyAM ja janmIe to sAruM ne? ma.sA. ApaNA bApanuM rAja che? e bhava emane ema maphatamAM nathI maLato. puNya bAMdho pachI bhava maLe. sabhAH zuM karIe to yugalika thavAya? ma.sA. zAstramAM ekendriya beindriya/te indriya/caurindriya/paMcendriya, temAM paNa nAraka, manuSya temAM paNa yugaliko, devaloka temAM halakA-UMcA devo; badhAnA bhavA mATenA kevA adhyavasAyo manobhAva joie, tenA cArTa taiyAra ja che. yugalika eka paNa divasa dhamarAdhana nathI karatA chatAM zAstra kahe che, marIne devalokamAM jaze; kemake maMdakaSAya che. vyAkhyAna : 6 tA-8-6-96, zanivAra. anaMta upakArI, anaMta jJAnI zrI tIrthaMkara paramAtmAo jagatanA jIvamAtranA A corAsI lAkha yonirUpa, caturgatirUpa saMsArano uccheda karAvavA dharmatIrthanI sthApanA kare che. mahApuruSonI daSTie ApaNe badhA cAra gati-corAsI lAkha yonimAM rakhaDyA karIe te barAbara nathI. vAraMvAra janma-maraNa, Adhi-vyAdhi-upAdhimaya jIvana AtmA - saddgati tamArA hAthamAM !) ke , 38) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATe kalaMkarUpa che. paNa atyAre cAre gatino uccheda karavo zakya nathI. jo cAre gatine choDI pAMcamI gati(mokSa) prApta karI zakIe ema hoya to pachI sadgati paNa pasaMda karavA jevI nathI. tIrthaMkaro sAdhanA karI cAra gatino tyAga karI mukti gatine pAmyA che, eTale meLavavA lAyaka to muktipada ja che; paNa te na maLe to saMsAramAM beThA cho tyAM sudhI kayA bhavane pasaMda karavo? bAkI to eka paNa bhava pasaMda karavA jevo nathI. paNa A bhavamAM parama sAdhanA karI mokSa pAmIe tevI koI zakti nathI. kALabaLa viparIta, manobaLa-saMghayaNabaLa nabaLuM, vikAsa mATenI sAmagrI paNa ochI, mATe ahIMthI mokSamAM to nathI ja jaI zakyAnA. bIjI bAju mRtyu nizcita che. maryA pachI paraloka cokkasa che. to pachI jayAM vikAsanI taka, sAmagrI, ArAdhanAno skopa hoya tevI sadgatino vicAra karavo joIe. sadgatinAM kAraNomAMthI koIe eka, bIjAe bIjuM ema jeTalA paNa manuSyabhava devalokamAM pahoMcyA che, te badhAe AgalA bhavamAM koI ne koI sadgatinuM kAraNa seveluM, mATe ja ahIM sudhI pahoMcyA che. tame paNa AgalA bhavamAM sadgatinA koI paNa kAraNanI sevanA karelI, mATe ATalA levala sudhI pahoMcyA cho. have AnA karatAM uparanI keTegarImAM(kakSAmAM) javuM che ke nIcenI keTegarImAM javuM che te vicAravAnuM che. tame dhaMdhAmAM thoDuM kamAo, seTala thAo, pachI lakSya zuM hoya? AgaLa vadhavAnuM ke pAchaLa javAnuM? have AnAthI halakuM-nIcuM nathI joituM evuM mAnasa to kharuM? ghaNA gAmaDAmAMthI AvyA hoya tyAre nAnI rUmamAM rahetA hoya, pachI nAno phleTa, pachI moTo phleTa, pachI baMgalo, paNa kyAMye DIklAIna(UtaratI) dRSTi kharI? ApaNe bhUtakALamAM kayA satinA kAraNanI sevanAthI A bhavamAM sadgati pAmyA chIe, te vicAravAno ApaNo viSaya nathI. te viziSTa jJAnI ja kahI zake. paraMtu have AnAthI upara javuM hoya ke levala jALavI rAkhavuM haze to paNa sadgatinAM kAraNane jIvanamAM goThavavAM paDe. atyAre tamAro puruSArtha UMcA levalano che ke nIcA levalano che? UMcI gatimAM javuM haze to taiyArI vadhAre ja karavI paDaze. duniyAmAM pAMca abajanI manuSyonI vastImAM tamane mAnavabhava, temAM Aryadeza, temAM pAchuM Aryakula, emAM paNa jainakula, jainajAti, jainadharmanI sAmagrI vagere maLyuM. AvA mANasonI saMkhyA lAkhomAM ja Ave. temAM tamAro naMbara lAgyo, chatAM ghaNo khAmIyukta manuSyabhava prApta thayo che. chelluM saMghayaNa, nirbaLa manobaLa, viziSTa jJAnI puruSono yoga nathI. atyAre koI trikALajJAnI maLe tema nathI. eTale khAmIo paNa che ne? have A levala TakAvI rAkhavA ochAmAM ochuM gayA bhava jeTaluM puNya to meLavavuM ja paDe. ane ahIM je prApta thayuM che tenAthI AgaLa javA to tenA karatAM paNa vadhu puNya joIze. sagatimAM paNa bheda che. mahAvidehamAM janmI viziSTa jJAnIno yoga vagere pAmyA hota to AtmAne vikAsanI phesIlITI(anukULatA) keTalI? tyAre koI tamAro parabhava athathI Iti sudhI kahe ane jAtismaraNajJAnathI te dekhAya to paNa paralokanI zraddhA keTalI vadhe? atyAre AvA guruo na maLe. atyAre trikALajJAnI to zuM paNa cauda pUrvadharo, avadhijJAnI, eka { 39 ) sadgati tamArA hAthamAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUrvadhara, zrutakevalI, are! viziSTa nimittazAstranA jANanAra paNa koI nathI. eTale A ochuM kema maLyuM? puNya kAcuM hatuM, ochuM hatuM mATe ja ne? AjathI baso varSa pahelAM ATalI azraddhA nahotI, paNa puNya kAcuM eTale atyAre badhuM lUTita-khAmIvALuM maLyuM. maMdakapAya-ApaNe sadgatinuM bIju kAraNa maMdakaSAya vicArI rahyA chIe. maMdakaSAyavALA jIvo saMsAranI badhI pravRtti karatA hoya, bhoga-vilAsanI pravRtti paNa karatA hoya, paNa te vakhate maMdakaSAyane lIdhe tIvra pApa nahi bAMdhe, paNa puNyaprakRti ja bAMdhaze. maMdakapAyavALA AtmAmAM amuka zubha pariNAma thavAnA, jethI amuka puNyaprakRti to covIse kalAka baMdhAvAnuM cAlu ja rahe. tenA daSTAMtamAM yugaliko to che ja, paNa te sivAya manuSyabhavamAM paNa keTalAya evA hoya je maMdakaSAyathI durgati na bAMdhe. sabhA H daSTAMta Apo. ma.sA. trizaSTizalAkApuruSa caritramAM prabhu AdIzvara prabhunI sAta peDhI sudhInuM varNana Ave che. te varNana veda-upaniSadomAM paNa Ave che. ItihAsakArone paNa ApaNo dharma prAcIna che te kabulavuM paDyuM che, kemake temane tyAM Rgvadane atiprAcIna gaNe che, temAM bhagavAna zrI RSabhadevanI sAta peDhInuM varNana Ave che. temAM pahelA kulakara vimalavAhana, A bhavamAM yugalika che, AgalA bhavamAM vimalavAhanano jIva moTA zreSThI-zrImaMtano putra hato. bhogavilAsa karanAro hato. e eka divasa mitro sAthe pharavA gayo che. bharayuvAnI che. zokhIna jIvaDAo udyAnamAM krIDA karI rahyA che. paNa A vimalavAhananA jIvanamAM anAcAra/vikRtio nathI. kalAsaMpanna (72 kalAthI yukta), buddhizALI/nipuNa catura/prajJAsaMpanna puruSa che. temAM yogAnuyoga te ja nagaranI zreSThIkanyA sakhIonI sAthe te ja udyAnamAM AvelI, harIpharI krIDA karI rahI che. A kanyA phUla cUMTI rahI che. te vakhate tenA rUpane joIne mohita thayelo duSTa bhAvavALo koI puruSa eno hAtha pakaDI enuM apaharaNa karavAno prayatna kare che. te kanyA cIsAcIsa kare che. A zreSThIputra te sAMbhaLe che. eTale kanyAnA rakSaNa mATe doDe che ane kanyAne bacAvavA pelA duSTa puruSane jhapAjhapImAM mahAta karI, kanyAnuM rakSaNa karI, kanyAne choDAvI, tenI sakhIo sAthe ghera pahoMcADe che. A banAva pachI kanyAnuM mana te puruSa para AkarSita thayuM che. pachI mAMguM mukAyuM. baMne ekabIjAne yogya hatAM. lagna thayAM. pelI atyaMta rUpavatI kanyA hatI. banneno yogya rIte saMsAra maMDAyo che. have patino eka mitragoThiyo joDIdAra jevo che. te mitrane zreSThIputra sAthe ghaNo saMbaMdha hato. paNa zreSThI ghaNo catura hato. eTale eka divasa putrane kahe che, "A tAro mitra mane bahu yogya lAgato nathI, mATe enI sAthe saMbaMdha na rAkha." mitra svabhAvathI svArthI, lucco che, te tenA pitA pArakhI gayA che. paNa pelo bhoLo ke mitrane oLakhyo nahi. chatAM pitAnI vAta mAne che. sAthe kahe che, "pitAjI! Ama to mane evuM lAgatuM nathI. paNa Apa kaho cho to have pachI enI sAthe sAvacetIthI rahIza. paNa ATalA badhA saMbaMdho ekadama kevI rIte toDI zakuM? chatAM huM ucita vyavahAra karIza." ema kahI vinayathI vAta TALI dIdhI. (sadgati tamArA hAthamAM !) . , , , , , , C 40) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tevAmAM AnI patnI joi pelA mitrane tenI upara anurAga thayo che. tenI buddhi bagaDI che. pU. hemacaMdrAcArya mahArAja sAhebe trizaSTizalAkApuruSa caritramAM varNana kareluM che. A baMne pati-patnI jIvanamAM koi viziSTa dharma ArAdhanA adhyAtmanI sAdhanA vagere karatAM nathI. bhogavilAsa pramANenuM jIvana jIve che. saMsAramAM seTala thai rasathI jIve che. jo ke Ama to aneka anAcAra/durAcAra vikRtionA mArge jai zake tevA skopa che, chatAM paNa teo sajjanane zobhe tevI rItanuM jIvana jIve che. have teno mitra to rokaToka vinA tenA gharamAM jAya che. ekavAra tenI patnI ekalI hatI ane te mitra Avyo che. avasara maLavAthI najIka besI mIThI mIThI vAto zarU karI. A samaje che ke Ano enA pati pratye anurAga ghaNo che. eTale jyAM sudhI AnuM mana tyAMthI UThe nahi tyAM sudhI mArA para nahi Thare. eTale enuM pati parathI mana UThe tevI goThavaNI karI pachI kahe che, "bhAbhI tame to bahu bhoLAM cho" pelI pUche che "kema?" mitra kahe "tamAro pati, mAro jIgarajAna mitra, tamArA para lAgaNI che mATe hitakArI tarIke kahuM chuM ke, bahAra kyAM jAya che te tamane khabara nathI.'' pelI kahe "emAM zuM? kAmakAje vyavahAramAM jatA haze.'' mitra kahe "ema nahIM. chUpI rIte bIjI strIo pAse jAya che.AvA AvA saMbaMdho che.'' vagere vAto kare che. pelI khijAi jAya che ane kahe che "have pachI mArA patinI niMdA karazo nahi.' ema kahI dhamakAvIne kADhI mUke che. zreSThIputranuM ghaDatara-vartana ja evuM che ke tenA paDachAyA jevo mitra AvI vAta kare che chatAM patnIne zaMkA jatI nathI. patnInA manamAM enuM sthAna kevuM haze? khAsa mitra kahe che paNa mAnavA taiyAra nathI. AvI rIte ekavAra banyA pachI paNa pelA mitre bIjI vAra ayogya mAMgaNI karI. patnIe pharI dhamakAvIne kADhyo che. yogAnuyoga zreSThIputra sAme maLyo. AnuM to mhoM paDI gayeluM che. pelA zreSThIputrane AnA para anahada lAgaNI che. mATe pUche che, "mitra! tAruM moM kema paDI gayuM che? ciMtA, udvega, zoka kema che?'' pelo kAMi kahevAnI nA pADe che. eTale zreSThIputra kahe che "mArAthI aMtara?' have A ustAda che, mAne che ke lAga sAro che. eTale pachI kahe che, "mitra! zuM vAta kahuM? kahevAnI ciMtA che ane nahi kahevAmAM paNa tArA hitano savAla che." pelo Agraha karI pUche che eTale kahe che, "mitra! tArI patnI maryAdAmAM nathI." "evuM te zuM joyuM? mane koi evo aNasAra paNa Avyo nathI." pelo kahe "mArA para vizvAsa hoya to kahuM ke, mArI pAse anucita mAMgaNI karI, mATe huM udvigna thai bahAra nIkaLI gayo, paNa tuM sAvadhAna raheje.' moTAmAM moTuM vaimanasya UbhuM thai zake tevo poinTa(muddo) che. pelAne mitra para vizvAsa che, mATe vicAre che, "zAstra kahe che, kyAre mana caMcala thAya te kahevAya nahi.' have AvuM manamAM besI gayA pachI zuM hAlata thAya? patnIne beThuM mitra naMga che, patine beThuM patnI maryAdAmAM nathI, kuzIla che. chatAM pati aMda2 gharamAM Ave che paNa tenA vyavahAramAM-bhAvamAM koi phera nathI. gama khAi jAya che. vicAre che, "A saMsAramAM zuM na bane?" tenA rAga-AkarSaNamAM phera paDI jAya che, paNa vyavahArathI-bahArathI abhivyaktimAM koi phera nathI. zAMta, sahiSNu, udAra che. patnIne kAMi kahyuM nathI. A saddgati tamArA hAthamAM 41 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAju patnIne thayuM, "baMne khAsa mitro che. mArA patine mArA karatAM paNa mitra para vadhAre lAgaNI che. kadAca mArA rUpathI enuM mana bagaDyuM mATe huM sAvadhAna thai jaiza, paNa AvI kharAba/niMdanIya vAto patine zuM kAma karavAnI? ane karIza to baMnenA jIvanamAM vaimanasya thaze. huM have sAvadhAna thaI jaIza." eTale te paNa patine kahetI nathI. patnIne zaMkA nathI paNa patine to zaMkA paNa jAya che. AvuM jIvRnamAM banyuM chatAM banne mRtyu sudhI e ja rIte dAmpatya jIvana jIvyAM che. bannee ekabIjAne koi UNapa AvavA dIdhI nathI. tame bannenA svabhAva samajI zakazo? gaMbhIratA/sahiSNutA/udAratA keTalI haze? tame koinI paNa khAmI jANo to tene kIdhA vagara rahI zako kharA? ane na kaho tyAM sudhI cena paDe? tamArA ane A lokonA kaSAyo kevA? koI divasa enA nAmathI jIvanamAM khaTarAga/saMkleza nahi. patnIe koI divasa mitranI niMdA nathI karI ke patie paNa koi divasa patnIne ochuM AvavA dIdhuM nathI. sabhAH khulAso to karavo joie ne? ma.sA. saMsAramAM ghaNI vAto evI hoya che jene jANyA pachI peTamAM dAbI devAnI hoya. jenA khulAsAmAM hita hoya teno ja khulAso karavAno. khulAso na karo to tamane nukasAna na hoya ane khulAso karo to sAmenI vyaktine nukasAna thAya tema hoya, chatAM tame khulAso karyA vinA rahI zako kharA? AmanA jIvanamAM bIjo koI moTo dharma nathI, paNa ATalA maMda kaSAya hatA to banne marIne vimalavAhana tarIke yugalika thayA ane temAMya zreSTha kuLamAM ke jenAthI prabhu RSabhadevano vaMza nIkaLavAno che. kevaLa maMdakaSAyane lIdhe ja prakRtimAM eTalAM dAkSiNyatA/saumyatA/sahiSNutA/zAMtatA/gaMbhIratA hoya ke vagara kAraNe koI sAthe saMkleza kare ja nahi, ane AvI moTI vAta khamI khAnArane pachI nAnI nAnI vAtomAM takarAra thAya? tamArAmAM AvI khamI khAvAnI zakti kharI? sabhA have amArAmAM paNa thoDo phera paDaze. ma.sA. tamAre to prakRti ja evI ke icchAo na saMtoSAya to vAMdhA vacakA, saMkleza to ruTInanI jema sAthe pharatA hoya. sabhA maMdakaSAya prayatnajanya hoya? ma.sA. dharma vagara thatA hoya eTale haLukarmI hovAne kAraNe necarala korsamAM (kudaratI rIte) paNa hoya. prayatnamAM to prakRti saMklezavALI hoya chatAM dharmabuddhi bhautika puruSArtha, prayatna dvArA prakRti zAMta paDe to te puruSArthathI prApta karelI prakRti kahevAya. sabhA H puNya kone vadhAre? ma.sA. bannene. maMdakaSAyathI zubha pariNAmane kAraNe puNya baMdhAya. dharmabuddhi hoya to tenA eksTrA vadhArAnA) lAbha thAya te vAta judI. tamArI prakRti tamAruM ja sarjana che. ( sadgati tamArA hAthamAM !) TET (AkA ( 42) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tenuM vighaTana/visarjana paNa tame karI zako tema cho. sabhA : prakRti ne prANa sAthe na jAya? ma.sA. AvuM jainazAsana mAnatuM nathI. to to pachI bhagavAnathI mAMDI amArA sudhInA badhA upadezako binaupayogI thaI jaze. kemake tame jevA cho tevA ja rahevAnA ho to upadezanI jarUra kharI? tamane mULamAMthI aMdaranI prakRti/aMdaranA bhAvo badalAvavA, te ja to dharmanuM kAma che, tamArA rUpa-raMga badalavA te dharmanuM kAma nathI. jema jema upadeza ApavAmAM Ave tema tema prakRti badalAya. jamyA tyArathI Aja sudhImAM keTalI prakRti badalAI gaI? atyAre dhULamAM ramazo? nAnapaNanI prakRti Aje che? samajaNA thayA tema prakRti badalANI? pahelAM badhI vastuo moMmAM nAMkhatA, have nAMkho cho? ghaDapaNamAM yuvAnImAM/bAlapaNAmAM prakRti judI. vaya pramANe pheraphAra Ave ja che. jemaNe jIvanamAM prakRti badalI hoya tevA hajAro dAkhalAo ApuM. tame paNa dhAro to tIvra kaSAyamAMthI maMda kaSAyavALI prakRti karI zako cho. vaLI yugalikomAM dayAdAna paropakAra/tapatyAga/saMyama vagere koI dharmanI ArAdhanA nathI, chatAM badhA marImarIne devalokamAM ja jAya. jIvanamAM bIjuM koi dharmanuM baLa nathI. maMdakaSAyathI ja devagatiprAyogya rUpa, raMga, zarIra vagere baMdhAya. sabhAH haLukarmI kahevAya? ma.sA. nA, jenuM AtmakalyANa thavAnuM che, saMsAramAMthI jaladI mokSamAM javAnA che, te haLukarmI. vaLI yugalika to durbhavya paNa hoya. temano saMsAra kapAvAno che evuM nathI. pahelAM AMtarika tIvra kaSAyanA bhAvo kayA kayA che tenuM enAlIsIsa(pRthakkaraNa) karo, pachI A badhuM zuM kAma UbhuM karuM chuM te vicAro, pachI oLakhI oLakhI tenI saphAI karavAnuM zarU karo. sabhA : vyaktivizeSe puruSArtha badalAze? ma.sA. hA, ghaNA Ama badhuM calAve, paNa gharavALAM thoDI sarabharA na kare to AvI bane. ghaNA badhI sarabharA nA kare to calAve, paNa jamatI vakhate na sacavAya to? badhAnI vRtti judI judI hoya che. te anusAra puruSArtha badalAze. sabhA : amAre to eka kaSAya zAMta karavAthI bIjo prabaLa bane che. ma.sA. TekanIka(rIta) khoTI apanAvI che. bAkI to kaSAya mAtra kharAba lAgato hoya to eka zAMta karI bIjo prabaLa kare? eka ThekANe DresIMga karatAM bIjo moTo ghA karI Ape evA DresIMga karanArane zuM kahevAya? hakIkatamAM to tamane eTalA ghA paDyA che ke ekane DresIMga karatAM bIjA ghaNA dekhAvAnA cAlu thAya che. ghaNAne aMdaramAM dharabAine badhuM paDyuM che, divAsaLI cAMpe eTalI ja vAra che. jayAre je vRtti udayamAM Ave tyAre te khabara (43) sadgati tamArA hAthamAM!) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDe. bAkI badhuM suSupta thai aMdaramAM paDyuM rahe. aMda2mAM tamAruM moDhuM dhoLuM ke kALuM che te jovAnI jarUra che, paNa aMdarano arIso rAkhyo che kharo? tame to khAlI bahAranA ja arIsA rAkhyA che ne? pelA lokonA jIvanamAM vaimanasya thayuM? zreSThIputrane to patnI para zaMkA paNa gai, chatAM gaMbhIratA keTalI? AkhI jiMdagImAM patnIne potAnA zakanI khabara suddhAM paDavA dIdhI nathI. sabhA H mana vALI lIdhuM? ma.sA. H nA, teNe mana vALI lIdhuM nathI. tamAre mana vALI levuM paDe. kemake tamAre patnI vinA cAle tevuM nathI. ahIM evuM nathI. mana vALavuM te to niHsAttvikatA/namAlApaNuM che, te maMdakaSAya nathI. tame to dharavALAne choDI zako tema nathI. apekSAo AsaktionA kAraNe khAmI calAvI lo cho. sabhA : na calAvIe to bhaDako thAya. ma.sA. H tamArAmAM apekSA na hoya to badhI khAmIono ukela lAvI zako tema cho. bannene apekSAnA kAraNe majabUrI che ne? satya kahevA jAva to tamArI nabaLAi hovAthI kahI zako tema nathI. bAkI to.badhA upAya che. paNa tamaneya apekSAo che, eTale tamAro hAtha paNa dabAyelo che. A to patnI vinA cenathI jIvI zake tema che, chatAM vicAre che ke saMsAranuM svarUpa ja AvuM che ke, AvI suzIla patnImAM paNa AvI khAmI AvI zake che. eTale apekSAnA kAraNe dabAine AvuM vicArato nathI, paNa guNavattAnA dhoraNe vicAre che. gaMbhIratA/sahiSNutA/khAnadAnI vagere guNo che. maMdakaSAyamAMthI A badhA guNo phalita thayelA che. chatAM haju vicAravAnuM ke AvI ucca maMdakaSAyatA hatI chatAM marIne yugalika thayA, paNa devalokamAM na gayA. devaloka mATe to hajI AnAthI paNa UMcI guNavattA mAMgaze. AThamAthI uparanA devalokanA devo marI marI manuSyabhavamAM jAya che. tyAM koi dharmadhyAna na paNa hoya, puNya ja bhogavyuM hoya. traiveyakamAM ghaNA devatAone jIvanamAM koi ArAdhanA dharmadhyAna nathI maLyuM. te pAMceya indriyonA bhogo bhogave che. chatAM maMdakaSAyanA prabhAve dharma hoya ke na hoya chatAM manuSyabhavamAM javAnA. paNa temanA maMdakaSAya kevA, khabara che? traiveyakanA devatAmAM tAkAta keTalI? cosaTha indrone capaTImAM coLI nAMkhe teTalI tAkAta, cakravartIo to magatarA samAna, duniyA AkhIne kaMTrolamAM rAkhavAnI tAkAta, chatAM koi abhivyakti kharI? tamArAmAM khAlI amadAvAdane ja kabajAmAM rAkhI zako tevI tAkAta hoya, to bIjuM badhuM to pachI paNa tame cAlo ja kevI rIte? pachI jamIna para cAlo kharA? atyAre to zaktipuNya nathI maLyAM, bAkI zakti-puNya hoya to zuM karo? tamArI pAse koi camatkArika zakti hoya, chatAM maratAM sudhI koi na jANe tevuM bane? paNa A devone kadI paNa devalokamAMthI UThI duniyAmAM mAro vaTa batAvuM tevo bhAva ja thato nathI. mAnakaSAya kevo maMda haze? tame kyAM ane e kyAM? emanAmAM paNa rAga-dveSa to paDyA che, paNa temanA kaSAya maMda keTalA? mATe sadgati tamArA hAthamAM!) 44 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ emane ema ja sadgati nathI maLatI. AvAne puNyaprakRti baMdhAya temAM navAi zuM ? atyAre koi nAstika hoya, AtmA paraloka na mAnato hoya paNa kapAyo maMda hoya to kahIe A jIva sagatimAM jaze. ghaNAne manamAM thAya che ke gati to ociMtI baMdhAya. sArI pravRtti karatA hoizuM tyAre gati baMdhAze to loTarI lAgI jAya. paNa A tamAro bhrama che. gati to mRtyu sudhI covIse kalAka baMdhAya che. ghaNA mAne che ke derAsaramAM sadgati baMdhAya ane dukAna/peDhImAM durgati baMdhAya. paNa A gerasamaja che. kemake maMdakaSAyavALo jIva game tyAM jAya, saMsAranA koi paNa bhogavilAsanI pravRtti karato hoya, paNa haMmezAM sadgati ja bAMdhato hoya. pachI maMdakaSAya cAlyA jAya to vAta judI che. vimalavAhananA dAkhalAmAM, te vepAra-dhaMdhe gayo hoya, sodA karato hoya, te sAthe dhaMdhAnA vicAra to cAlatA ja hoya, chatAM tyAre paNa maMdakaSAyane kAraNe sadgati ja baMdhAyA karatI hoya. sabhA : maMdakaSAya eTale Asakti na hoya? ma.sA. : maMdakapAyavALAne Asakti hoya paNa Asakti tIvra nathI. Asakti na hoya ane anAsakta hoya to to bhoga bhogavavAnI jarUra ja zuM? yugalikomAM anAsakti nathI. vaLI teone tamArA jevI paLojaNa paNa nathI. saMtAno paNa tamArI jema upAdhiothI moTA karavAnI jarUra nathI. suMdara vAna, nIrogI zarIra, kalpavRkSa badhI icchA pUre, kAyama krIDA karatA hoya, kyAMka jalakrIDA karatA hoya to kyAMka saMgIta sAMbhaLatA hoya, nRtyo jotA hoya, kalpavRkSa nIce ramatA hoya; Ama saMsAranA raMgarAga-Asakti badhuM ja che, paNa te vakhate paNa sadgati ja bAMdhI rahyA che; kAraNake kAryo maMda che. mATe to samajAvavuM che ke sadgatinuM eka kAraNa paNa pakaDI lIdhuM eTale sadgatinuM rIjharvezana thai jAya. tamArA mATe salAmatI hoya tevI skIma (yojanA) batAvuM chuM. sabhA : AyuSyano baMdha paDI gayo hoya to? ma.sA. H to ekavAra te bhavamAM javuM paDaze, paNa pachI paNa gati to baMdhAi rahI che. dRSTAMta tarIke-eka jIve kUtarAnuM AyuSya bAMdhI dIdhuM hoya, paNa pachI sArAM kAraNo hoya to devagati bAMdhI zake. have kUtarAnA bhavano samayagALo nAno che. pachI peluM badhuM kAma lAgaze ja. sadgati game tyAre baMdhAya, AyuSya baMdhAyA pahelAM baMdhAya ke pachI paNa baMdhAya, paNa sadgatinA baMdhamAM lAbha ja che. sadgatinAM kAraNo anAmata tarIke goThavAi gayA pachI kAma pUruM thai gayuM. pachI koi bhaya/ciMtA nathI. bhagavAne tamane trizaMkunI jema laTakatA nathI rAkhyA. sabhA : sadgatino baMdha karanArane saMsAranI bAbatamAM alipta rahevuM paDe? (45): Jain Educationa International ( sadgati tamArA hAthamAM ! For Personal and Private Use Only Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma.sA. evuM nathI. tIvra kaSAya na hoya, maMda kaSAya hoya to sadgatinA baMdhamAM vAMdho che ja nahi. haMmezane mATe salAmatI hoya tevA rastA batAvuM chuM. koI vyakti bajAramAM navo Avyo hoya tene barAbara dhyAna rAkhavuM paDe. paNa je vyakti dhaMdhAmAM goThavAI gayelo hoya, te becAra divasa Ama tema jAya to dhaMdhAmAM vAMdho Ave kharo? tevI ja rIte sadgatinAM cha kAraNomAMthI eka paNa kAraNa jIvanamAM goThavyuM hoya to te seTalDa mANasa kahevAya. have paralokamAM bhayaciMtAnuM kAraNa nathI. ATaluM karavuM che? sabhAH tame karAvI Apo. ma.sA. puruSArtha tamAre ja karavAno che. te karazo to ja thaze. akAmanirjarA nahIM karI zako paNa maMdakaSAya to karI zakazo. paNa te samajI levAnA. maMdakaSAyamAM rAga-dveSa nahIM ja thAya tevuM nathI, paNa amuka limiTathI vadhAre rAga-dveSa vakaravA na joie. yugalikane paNa vastu vageremAM rAga hoya, paNa badhAmAM maryAdA hoya. te vastunA nAmathI bIjA sAthe jhaghaDo nahi kare. badhA kaSAyo hoya, paNa e paNa maryAdAnA, ke jenA kAraNe bhAre saMgharSo na ja thAya. tamane badhAnI aMdara koI vakhANe to game kharuM, paNa kyAMka koI mahattvana Ape to? chaMcheDAI jAo tevuM na banavuM joIe. tame uzkerAo te zuM batAve che? ke A tIvra kaSAyavALA jIvo che. temanA mATe sadgati nathI. mATe maMdakaSAya joie. vyAkhyAna : 7, tA. 96.96, ravivAra anaMta upakArI anaMta jJAnI zrI tIrthaMkara paramAtmAo jagatanA jIvamAtrane janmamaraNanI zRMkhalAmAMthI mukta karAvavA mATe dharmatIrthanI sthApanA kare che. AtmA mATe janma levo te sArI vastu nathI, paNa karmane paravaza hovAthI , baLajabarIthI janma levo paDe che. hakIkatamAM jo marajIthI janmavAnuM hoya to koI AtmA atyAranI A janma levAnI prosesa(prakriyA) pasaMda kare ja nahi. mAnA peTamAM jaI nava mAsa sudhI azuci-maLamUtrathI bharelA sthAnamAM UMdhA mAthe laTakyA pachI janma levAno. mATe gamatI cIja tarIke A pasaMdagInI vastu nathI. saMsAranuM svarUpa ja evuM che ke bhagavAnane paNa chellA bhavamAM janmavAno A ja rasto che. sarva karmano kSaya nahIM karIe tyAM sudhI AvI rIte janmavuM paDaze ane janmyA tenuM mRtyu paNa nizcita. mRtyunuM kAraNa janma, janmanuM kAraNa karma. akarmAne janma nathI ane janma nathI tenuM mRtyu nathI. jagata AkhuM mRtyuthI bhAgAbhAga kare che paNa janmathI kaMTALelA ochA. mahApuruSo to pharamAve che ke kharekhara janmathI kaMTALelA ho to sarva karmano kSaya karI mokSamAM jaladI pahoMcavuM joIe. eTale pasaMda karavA lAyaka sthaLa to mokSa ja che, paNa evuM AtmabaLa-zakti nathI. siddhadazA mATe takhto goThavAI jato hoya to to pachI UMcAmAM UMcI sadgati paNa pasaMda karavA jevI nathI. kharAba ane ochA kharAbamAMthI paNa kAMI pasaMda karavAnuM hoya (sadgati tamArA hAthamAM !) , (46) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to ochA kharAbane ja pasaMda karo, tevuM A che. duniyAmAM du:kho ja che tevuM nathI. paNa 99.99 TakA azubha lezyA, ArttadhyAna, saMtApa, viSaya-kaSAya tenAthI ja AtmA gherAyelo che. narakanA jIvanuM mana ja azubhamAM evuM gherAyeluM che ke zubha lezyA, zubha dhyAna vagerene koi taka ja nathI. duniyAmAM bAhya duHkho ja che tevuM nathI, AMtareka duHkhono paNa koi pAra nathI. AMtarika duHkho adharmanI nizAnI che. bAhya du:kha, pachI te zArIrika, kauTuMbika ke mAnasika hoya paNa te bhUtakALanA pApanA vipAka che. bhUtakALanuM pApa udayamAM AvI hisAba lai rahyuM che. duHkha Ave tyAre, du:kha pApathI AvyuM te yAda karavAnuM. tame A vAta bhUlI jAo cho, mATe duHkhanA samaye bIjI nimittabhUta vyakita para dveSa thAya che. paraMtu vagara pApe koine duHkha Ave tevo eka paNa dAkhalo nathI. bhagavAnane paNa duHkha AvyuM tyAre zAstroe kahyuM ke bhagavAnanA bhUtakALanA pApanA udayathI du:kha AvyuM che. mokSe janArA badhAne sarakhAM kaSTo, duHkho AvatAM nathI. ghaNAne sukhena-avighnana mokSagAmI paNa kahyA che. koi paNa jAtanA kaSTa vinA saDasaDATa mokSe jAya che. kAraNa pApano udaya na hato. ghaNA aneka kaSTo veThI mokSe gayAnA dAkhalA paNa maLe che. eTale badhA sAdhako sarakhI rIte mokSe jatA nathI. mATe jyAre jyAre paNa jIvanamAM kaSTa Ave tyAre tyAre tamane pApa yAda AvavuM joie. AMtarika kaSTa Ave tyAre yAda AvavuM joie ke, mArA jIvanamAM adharma che. te kyAM to azubha dhyAna, azubha lezyA, khoTA saMkalpa-vikalpa, khoTI manodazA, tIvra kaSAyonA Avega; A badhAne kA2Ne mAnasika du:kha UbhuM thatuM hoya che. amArI dRSTie A badho doSorUpa adharma che. mATe AMtarika duHkha Ave tyAre vicAravAnuM ke adharmanuM tatkAla phaLa maLI rahyuM che. adharmathI pApabaMdha thAya che ane pApa dvArA bAhya kaSTa-du:kha Ave che, eTale bAhyakaSTa te adharmanuM lAMbA gALAnuM phLa che; adharmanuM insTanTa rIjhalTa(tAtkAlika pariNAma) jIvanamAM AMtarika azAMti/duHkha UbhAM karavAM te che. Agane aDo to tatkAla dAjhI jAva, pachI dAjhavAthI lAMbA gALe nukasAna thatAM hoya te judAM. tema jIvanamAM adharma sevyo ane tatkAla AMtarika du:kha na Ave te traNa kALamAM zakya nathI. na sabhA : unALAmAM A/C(erakaMDizana)mAM besIe to zuM duHkha? ma.sA. H unALAmAM A/CmAM besatI vakhate AsaktithI beso cho ke nirlepatAthI? sabhA H AsaktithI. ma.sA. : eTale A/C pratyeno rAga, Asakti, mamatA che te eka prakArano talasATa ajaMpo ja che ne? sabhA : ajaMpAno anubhava thato nathI. ma.sA. : dAjhyA pachI davA lagAve to kahe baLavAno anubhava thato nathI, tevI vAta karo cho. A/C AvyAnA samAcAra AvyA sAMbhaLyA tyAre ThaMDaka manane thai ke zarIrane? 47 sadgati tamArA hAthamAM ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only. Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane ThaMDaka kema thaI? dAjhelA hatA mATe ja ne? dasa lAkhanI loTarI lAgyAnA samAcAra sAMbhaLI mAnasika AnaMda thaze. te kema thayo? keTalA varSothI paisAnI tarasa hatI? aMdaramAM keTalA TaLavaLatA hatA? bAkI mane koI kahe, "mahArAja sAheba! tamane lAkha maLyA" to mane AnaMda thAya? dhananI tarasa che tene ja dhana maLavAthI AnaMda thAya che ne? evA zrAvaka che jene saMtoSa hoya ane parigraha parimANa vrata laI lIdhuM che, tevAne koI kahe paisA maLyA, to AnaMda thaze? paNa majurane kahe paisA maLyA to tethI paNa adhika AnaMda thaze, kemake zrImaMta karatAM ene aMdara talasATAajaMpo vadhAre che. ghaNAM duHkha aMdara che ja ane duHkha hatuM mATe ja sukha thAya che. lAkha rUpiyA na maLavAnuM duHkha bhogavI bhogavIne ghaNA herAna thayelA hatA, mATe lAkha rUpiyA maLatAM sukha thayuM. A/C vinAno trAsa saMtApa tame ghaNo vekyo che, mATe A/CthI AnaMda thaze. tamane lAkha rUpiyA meLavatAM je AnaMda nahIM thAya enA karatAM kaMI gaNo AnaMda bhikhArIne thaze. kemake teNe tamArA karatAM paisAnuM duHkha vadhAre vekyuM che. jeTalI duHkhanI kvonTITI(jaththo) vadhAre, teTaluM ja sAme geIna (lAbha) tarIke sukha maLavAnuM cAlu thaze. sAmAnya rIte pANI pIvAthI je AnaMda Ave tenA karatAM khUba tarasa sahana karyA pachI pANI pIzo to vadhAre AnaMda thaze. bAjavAnI dAMDI jevAM bhautika sukhaduHkha che. jeTalAM A bAju vajanarUpe duHkha mUko teTaluM pelI bAju sAme sukha maLe. vadhAre du:kha mUko, vadhAre sukha maLe. ochuM duHkha mUko, ochuM sukha maLe. jarAye du:kha na mUko, jarAye sukha na maLe. saMsAranI caDaUtaranI nisaraNI evI che ke jeTaluM Utaro teTaluM caDavuM paDe, paNa raho TheranA Thera jo tamAre sukha joituM hoya to pahelAM duHkhamAMthI pasAra thAo. A badhA yunivarsala laoN(vaizvika niyamo) che. mAthAM pachADI marI jAo to paNa pheraphAra na thaI zake. DresIMga karavA gumaDuM to pedA karavuM paDe ne? vagara ghAe zuM pATApIMDI karI zakazo? saMsAranAM sukhaDresIMga jevAM ja che, ghA pahelAM pADavo ja paDaze. AtmAnA sukhamAM svataMtra sukha che. tyAM duHkhasApekSa sukhanI vAta ja nathI. enuM astitva svataMtra che. nirapekSa sukha che. saMsAranAM sukho sApekSa che. atyAre paDachAyo tamArI sAthe vaNAyelo ja che. tema saMsAranuM sukha e duHkhano paDachAyo ja che. tethI duHkha vagara tenA paDachAyArUpa sukha maLe kharuM? saMsAranA bhautika sukhamAM niyama che ke pahelAM duHkha bhogavavuM paDe, pachI ja sukha Ave. tame AkhI duniyA pharo, rAjA, mahArAjA, cakravartI are! indronAM sukho lAvo to paNa vAta A ja che. zAlibhadrane paNa sukha bhogavavuM hoya to prosesa(prakriyA) A ja che. sabhA devone du:kha hoya? ma.sA. tyAM duHkha na hoya to mokSe javAnI jarUra ja na rahe. pahelAM ja kaheluM ke durgatiomAM bhAre duHkha che, satiomAM haLavuM duHkha che, paNa saMsAramAM to duHkha, duHkha, ne duHkha ja che; bhautika sukhanuM svataMtra astitva koI sAbita karI zake tema ja sadgati tamArA hAthamAM !, , , , (48) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI. bhautika sukha je che te badhA duHkhanA paryAya ja che. jene devalokamAM sukha dekhAya che tene mATe ame mAnIe ke te hajI mokSa samajayo nathI. ane mokSa na samajAyo hoya tene mokSanuM AkarSaNa hoya ja nahi. atyAre mokSa zabda sAMbhaLatAM moMmAM pANI chUTe che? mokSanI vAta sAMbhaLatAM zuM thAya che? saMsAramAM hajI ghaNuM meLavavAnuM/bhogavavAnuM bAkI che. pachI chelle mokSe jaIzuM ema ja thAya che ne? sabhA : je lADavAno kaNiyo cAkhyo nathI pachI tenI icchA thAya kema? ma.sA. zAstra kahe che ke varSothI dharma karanArane paNa A ja muzakelI che, kemake AtmAnuM sukha cAkhyuM/anubhavyuM nathI. jene jANakArI anubhUti/samajadArI nathI te vyakti mokSane kai rIte mUlave covIsa kalAka AtmA sAthe rahevA chatAM AtmA khAlIkhama che ne? duniyAnI badhI mojamajhA tamane bahAra ja dekhAya che ne aMdaramAM to bheMkAra aMdhAruM ja dekhAya che ne? tamane khUNAmAM besADI kahIe ke AtmA sAthe vAta karo to muzkelI Ave ne? have jyAM sudhI mokSa na samajAya tyAM sudhI mokSanI tAlAvelI jAge kyAMthI? AtmAnA utthAnamAM A agatyano seinTara poinTa(mudo) che. te viSaya kyAreka laizuM. atyAre satinI vAta che. paNa saMgatine sukhamaya jIvana ke kAyama rahevA lAyaka mAnatA ho to khoTuM che. hakIkatamAM sagati to haLavA duHkhavALI ane dharmanI sAmagrI maLe tevI che. vaLI sIdhA mokSamAM jaI zakAya tema nathI mATe ja saMgati pasaMda karavAno prazna che. paNa sadgati pasaMda karavA mAtrathI maLI nahIM jAya. IcchAne yogya puruSArtha karavo paDe. yogya puruSArtha mATe zAstro sadgatinAM cha kAraNo batAve che. te kAraNo akADhyuM che, je eka vakhata pakaDyuM eTale pachI kAma pUruM thaI gayuM, sadgatinI geraMTI. vaLI chae cha kAraNo apanAvavAM paDe tevuM paNa nathI. cAra traNa/be are! ochAmAM ochuM eka apanAvo/sevana karo, to paNa zAstro kahe che ke AMkha mIMcAyA pachI paralokanI ciMtAnuM kAraNa nathI. mRtyu nizcita che. kyAre kevI rIte Avaze koIne khabara nathI. ghaNA mAne che mRtyu vakhate jevA manobhAva haze tevI gati thaze. mATe mAne che ke maratI vakhate thoDo TAima sAcavI laizuM. sabhA puNyaprakAzanuM stavana sAMbhaLI laizuM. zAstra kahe che. ma.sA. A chamAMthI eka kAraNa goThavAyuM hoya, pachI game te rIte mare, zAstra satinI khAtarI Ape che. te sivAya zAstra sadgatinI koi khAtarI ApatuM nathI. koI dAna Apato Apato marI gayo hoya eTale marIne sadgatimAM jaze evuM nathI; ke koi dukAnamAM gallA para paisA gaNatAM gaNatAM marI gayo eTale durgatimAM jaze evuM paNa nathI. zAstra to pUchaze, chamAMthI eka paNa kAraNa hatuM ke nahi? kAraNake saMsAramAM zrAvaka covIse kalAka dharmaArAdhanA karI ja na zake. zrAvakajIvanamAM to amuka kalAka sAMsArika pravRtti raheze ja. ane saMsAranI pravRtti to badhI pApapravRtti ja che. have pApapravRtti (49) ka ba (sadgati tamArA hAthamAM ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karato hoya/pA5pravRttinA vicAramAM hoya ane te vakhate durgati ja baMdhAtI hoya to to pachI bhagavAnanA koipaNa zrAvaka mATe satata sadgatino baMdha rahe ja nahi. kemake AnaMda zrAvaka, puNiyo zrAvaka vagere jevA paNa dhaMdho to karatA ja hatA ne? mATe gRhastha game teTalI dharmaArAdhanA kare to paNa satata sadgatino baMdha che ja nahi, ema kahevuM paDe. paNa AvuM nathI. zAstra to UlaTAnuM kahe che ke bhale pApapravRtti karato hoya paNa chamAMthI eka paNa kAraNa hoya to sadgati thavAnI. mATe tame kyAre zuM karo cho, mRtyu vakhate kevI pravRtti hatI, tenA AdhAre gatino nirNaya na karAya. chamAMthI eka paNa kAraNa hatuM ke nahi te ja jovAya. bAkI to tame kAraNa vinA koIne anyAya karI do. have ApaNe eka eka karI sadgatinAM kAraNo vicArIzuM. (1) akAmanirjarA - kaSTa Ave ne zAMtithI veThI lo, tenAthI evI akAmanirjarA thAya che je AtmAne sadgatiprAyogya puNya baMdhAvI sadgatimAM laI jAya che. vaLI asaMjJIpaMcendriya sudhInA jIvo akAmanirjarA dvArA ja sadgatimAM jAya che. vaLI saMjJIpaMcendriyamAM paNa pazu-narakanA jIvo paNa akAmanirjarA karI sadgati pAme che. dharmanA kSetramAM paNa kamaTha tApasa akAmanirjarA karIne ja devalokamAM gayo; kemake jIvanamAM ATaluM kaSTa zAMtipUrvaka veThe che, tapa-tyAga-saMyama pALe che. dharmano UMDo viveka na hoya to dharmamAM sahana karAtA kaSTane paNa ajJAna kaSTa ja kahevAya. akAmanirjarA sadgati apAve. kamaThano tapa nakAmo nathI gayo. AvI rIte devalokamAM janArAnA hajAro dAkhalAo zAstramAM Ave che. upamitimAM dRSTAMta che. hAthI hAthiNIo sAthe krIDA karatA pharI rahyo che. Amoda-pramoda karato vanano rAjA hoya tema phare che. temAM gADha jaMgalamAM dAvAnala pragaTa thayo. Aga cAre bAju thaI gaI. hAthI gabharAIne bhAgyo che. hAthI doDyo paNa vicAryuM nahIM ke mArAM baccAMnuM, hAthiNIonuM, AzritonuM zuM thaze? badhAthI vikhUTo paDI gayo. have nasIba kharAba ke eka moTA khADAmAM UMdhe mAthe paDyo. badhe khUba ja vAgyuM che. jAte bahAra nIkaLI zake tema nathI. apaMga thayelo khADAmAM paDyo che. sAmAnya rIte AvuM thAya eTale jIva hAyavoya ja kare ne? tene badale tene vicAra Avyo ke huM A ja lAgano hato. A kaSTa vAjabI ja che, kemake huM kevo svArthI ke mArA kuTuMba-parivArano vicAra karyA vinA phakta mArI jAtanI ja rakSA mATe doDyo. mATe A badhuM thayuM te mArA mATe vAjabI ja che. AvA zubha bhAvathI zAMtithI badhuM veThe che. vicAre che ke thayuM te khoTuM nathI thayuM. have A sAmAnya pariNAma che? keTalAya divaso sudhI A kaSTa veThyuM. marIne rAjakulamAM rAjakuMvara thayo. e rAjakuMvara banavAmAM kAraNa zuM? to akAmanirjarA. have khADAmAM paDatAM gusso Avyo hota, kAgaDA-cakalA cAMco mAre tyAre Arta-raudradhyAna karyuM hota, to AtmAne bhAre karI, narakAdi gati bAMdhI durgatimAM cAlyo jAta. vaLI bahAra nIkaLavAno rasto paNa na hato eTale veThavAnuM to cokkasa ja hatuM. paNa akAmanirjarA karI eTale sadgati pAmyo. akAmanirjarA keTalI karo cho te mahattvanuM nathI. ahIM veThavAnuM cokkasa hatuM paNa akAmanirjarA karI eTale ( sadgati tamArA hAthamAM !) 5O Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadgatimAM gayo. bhAre kaSTo zAMtithI veTho eTale akAmanirjarA thAya. paNa A kAraNa tamArA mATe kaThaNa che. sa.bhA : yuddhanA medAnamAM laDatAM laDatAM bhAvo jALavI zakAya? ma.sA. H A avasarpiNI kALanuM moTAmAM moTuM yuddha koNika ane ceDArAjA vaccenuM thayuM. paheluM-bIjuM vizvayuddha tenI pAse nAnuM. karoDo ne karoDo baMne pakSe khapyA che. koNikanA pakSe anyAya che. koNike nAnA bhAio halla- vihallane anyAya karyo che, eTale teoe muMjhAine rAtorAta rAjamahelamAMthI nAsI jai enAthI baLavAna evA ceDArAjA pAse rakSaNa mAMgyuM che. koNike kaheNa mokalyuM che, mArA bhAio soMpI do ane teo je devatAi vastuo lai AvyA che te ApI do. ceDArAjAe na mokalyA. yuddhamAM karoDo ne karoDo maryA che. badhAne rASTraprema hato. ceDArAjA para paNa bhakti hatI. sarvasvanuM balidAna ApIne rASTranI khAtara karoDo maryA. chatAM zAstra kahe che, maryA temAMthI be ja sadgatie gayA. eka ceDArAjA pote, bIjo temano samyagdaSTi dharmAtmA zrAvaka maMtrI che; te be ja sadgatimAM gayA. eTale yuddhamAM bhAva jALavavA khUba ja muzkela che. sabhA : A yuddha dharmayuddha kahevAya? ma.sA. : nA, nyAya-nIti-sadAcAra mATe laDAtAM yuddho dharmayuddho che. te laDanAra yogya kare che tema kahevAya. Ama to jainadharma ahiMsAmAM mAne che, chatAM te ja jainadharma prasaMga Ave tyAre lokadaSTie paNa hitAhitano vicAra karI kahe che ke, karoDo durgatimAM jatA hoya to javA devA paNa nyAya-nItimArgane kyAMya UNI AMca AvavA na devI joie. ceDArAjAe kAMi dharma khAtara yuddha nahotuM karyuM. ceDArAjA namatuM jokhe to dharma nAza pAmavAno na hato ane baMnene soMpI de ke temanI vastuo pAchI Ape to paNa yuddha aTakI jAta. paNa kSatriya tarIkenAM kartavyo ceDArAjA cUkI jAta. kemake kSatriyamAM niyama che ke prANanA bhoge zaraNAgatanuM rakSaNa karavuM. kSAtranItine AMca na Ave mATe ceDArAjAe A yuddha karyuM che. mATe ceDArAjAnI paNa niMdA zAstramAM nathI. koNike kaheNa mokalyuM che, kAM to bhAio athavA to teo pAsenI devatAi vastuo pAchI ApI do. ceDArAjAe paNa kahevaDAvyuM che ke, tame ke A koi pArakA nathI. traNeya mArA dohitro che, badhA pratye lAgaNI che. chatAM tame paNa kSatriyo cho, eTale khabara che ke kSAtradharma zuM che. zaraNAgatanuM rakSaNa karavuM te mArI pharaja che, mATe dabANa nahIM lAvI zako. ceDArAjA trizalAmAtAnA sagAbhAi. vaLI pArzvanAtha bhagavAnanA zAsananA vratadhArI zuddha samatidhArI zrAvaka hatA. te vakhate bhAratavarSamAM temanuM nAma gAjatuM hatuM. chatAM temano dharma sAMbhaLo to khabara paDe. sAta dIkarIo che. chatAM paccakhkhANa hatuM ke ekane paNa paraNAvavAno prayatna nahi karavo. kyAreya dharma, nIti, rASTranI rakSA khAtara yuddha karavuM paDe to pahelA vratamAM paccakhkhANa ke zatrune ekathI vadhu tIra mAre na mAravuM, tethI vadhAre zasra calAvavAM nahi. kevA te dharmAtmA haze! have yuddhanA medAnamAM laDanArA yuvAna ja hoya ane (51) sadgati tamArA hAthamAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyuSyabaMdha to uttarArdhamAM paDe, eTale prAyaH yuddhanA medAnamAM ja baMdha paDe. ceDAmahArAjA roja eka ja bANa choDe, paNa te senApati para ja choDe. A rIte koNikanA sagA dasa bhAio dasa divasamAM khapI gayA. koNika jANe che ke huM morace gayo to huM paNa khapI javAno. vaLI koNikanuM paNa puNya evuM ke saudharmendra teno mitra hato. senApatio khapyA eTale kaTokaTImAM saudharmendrane yAda karavA sAdhanA kare che. sahAya tarIke saudharmendra, dharaNendra banne AvyA che. koNike kahyuM, ceDArAjAne ja khalAsa karI do. saudharmendra kahe huM nahIM karI zakuM, kemake ceDArAjA mArA sAdharmika che, samyagdaSTi paramabhakta paramazrAvaka che. mATe temanuM mRtyu mArA hAthe na mAMga. koNika pUche che to zuM karavuM? saudharmendra kahe, tAruM rakSaNa karuM. koNika kahe che, to rakSaNano upAya karo. huM senApati banuM ane mane mAre evuM na banavuM joie. mATe ceDArAjA tIra mAre tyAre indra vacce zilA vikurve che. eTale koNikane pachI mokaLuM medAna maLI jAya che. chatAM ceDArAjAne AvuM thatuM nathI ke meM kyAM A pratijJA lIdhI! zuddha samyagdaSTi che. teo mATe durgatino koi cAnsa nathI. jyAre AkhuM jIvana nIti khAtara prANa ApanAra evA cakravartI, vAsudevo paNa marI marIne narake gayA. mATe mAtra naitikatA e sadgatinuM kAraNa nathI. amAre to sadgatinAM je kAraNo mAMgyAM che, temAMnuM koi joie. (2)maMdakaSAya :- nIti pALo eTale maMdakaSAya na kahevAya. vAsudevo, nItipUrvaka ja badhuM bheguM kare che. emaNe pramANikatAthI, nIti-nyAya mArgathI, sattAsaMpatti meLavI hoya che. cakravartI cha khaMDa sAdhe, paNa saMpUrNa nItipUrvaka. paNa tene maMdakaSAya na kahevAya. tripRSTha vAsudeva mATe pU. hemacaMdrasUri mahArAja lakhe che ke A vAsudevane, vAsudeva thayA e pahelAM pelA prativAsudeve kahevaDAvyuM che ke siMhathI prajAnuM rakSaNa ka2vA cokI pahero karavAno che. te lazkara sAthe siMha pAse jAya che. siMha paNa baLavAna che. vAsudeva sainya sAthe jAya che. siMha ekalo che. mATe vicAre che huM sainya sAthe jAuM to anIti kahevAya. mATe rathamAM besI jAya che. pachI avAja karIne siMhane bahAra kADhe che. paNa vAsudeva vicAre che ke huM ratha para ane e nIce. A rIte rathamAM besI laDavuM paNa yogya nathI. mATe nIce UtarI AgaLa gayA. siMha pAse zatru nathI eTale potAnuM zastra paNa nIce mUke che. prANanA bhoge paNa nIti nathI choDatA. hajI vicAre che ke kSatriyanI nIti e che ke sAmI vyakti prahAra na kare tyAM sudhI prahAra nahIM karavAno. paNa AvA nItivAna tripRSTha vAsudeva paNa marIne kyAM gayA? sAtamI narake. eTale mAtra nItinyAya-sadAcAra te maMdakaSAya nathI. ATalI nIti pALavAthI zubha lezyA AvatI nathI. mATe to kahevuM che ke sadgatinAM cha ja kAraNo che. te sivAyanuM koi paNa kAraNa tame tamArI kapola kalpanAthI vicAryuM haze to te khoTuM che. hA, tamArAmAM guNo hoya to sadgatinAM kAraNomAM praveza karI zako, paNa sadgatinA kAraNanuM sevana to karavuM ja paDe. bAkI thoDA paropakAra/dayA/mAnavatAnItithI sadgati maLavAnI nathI. hA, te badhA dvArA puNya baMdhAze, paNa puNya to durgatimAM paNa bhogavI zakAya che ne? dAkhalA sadgati tamArAM hAthamAM! Ana (52) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tarIke gulAba thaze. puNya hatuM mATe ja sArA rUpa-raMga maLyA ne? sabhA H nIti paNa maMda rAga-dveSa hoya to ja pALI zakAya ne? ma.sA. : nIti pALavA maMda rAga-dveSa joie tevuM nathI. nIti mATe to niSThA joie. mane koi chetare to mane na game, to huM bIjAne chetaruM te kema cAle? vagere bhAvo hoya. vaLI sadgati pAmavA maMdakapAyanI je tIvratA mAMgI che te to ghaNA ochAmAM hoya. gai kAlanA yugalikanA dRSTAMtamAM joyuM ke kapAyo keTalA zAMta haze ke AkhI jiMdagI koine A vAta kahetA nathI! AvI gaMbhIra vAta paNa baMne jIvanabhara gaLI gayAM! maMdakaSAyamAM kaSAyo hoya kharA paNa tenI cokkasa maryAdA hoya. dAkhalA tarIke yugaliko suMdara vastro vagere Asakti-rAgathI pahere che, paNa bIjAnAM savAyAM vasro vagere jue to paNa irSyA nahi thAya. tame tamArAthI caDiyAtuM bIjAnuM kAMi juo to zuM thAya? mAre ochuM che, ema asahiSNutAno bhAva Ave ne? teone potAne maLe temAM saMtoSa che. tIvra AsaktivALAne to gamyuM to maLavuM ja joie ane na maLe tyAM sudhI cena na thAya. AvI tIvratA ghaTI satata maMdakapAyanI mAtrA rahetI hoya to sadgatimAM vAMdho nathI. sabhA : maMdakaSAyamAM krodhanI mAtrA hoya? ma.sA. H yugaliko karoDo varSo sudhI sAthe rahe to paNa ekabIjAne aNagamatuM vartana karatA ja nahIM hoya ema tame mAno cho? kadAca vartana na game paNa te kAraNe krodha vigere thai jAya tevuM na bane. sabhA H vyakta na thAya evuM na bane? ma.sA. : nA, mAtrA ja ochI che. vyakta thAya to paNa amuka sTejanuM ja hoya. tamArAmAM je sTejanuM vyakta thAya che ane saMgharSa thai jAya che, tevuM na hoya. bAkI tamAre kaSAya karavAnI taka na hoya ane jiMdagI AkhI kaSAyo dabAvI rAkho te maMdakaSAya na kahevAya. ahIM evuM nathI. dA.ta. tamane koi kalA vagere AvaDatI hoya ane bIjAne na batAvo to zAMti thAya? are stavana gAtAM AvaDatuM hoya ane Adeza na maLe to? sabhA H lAbha na maLe ne? ma.sA. : lAbha na maLe tenuM duHkha nathI paNa potAnI AvaData koine jaNAvavAnI taka na maLI teno ajaMpo che. lAbha na maLyAnuM duHkha hoya to khUNAmAM jai bhagavAna pAse gAi zake ne? gAnArano muDa paNa kyAre Ave? 50 jaNa sAme hoya to ne? ghaNI vAra zrAvako dharmanA kSetramAM bhegA thAya to paNa caDabhaDa thAya. jyAre pelA to karoDo varSo saMsAranA kSetramAM rahe che, chatAM kAMi batAvuM, mAruM badhA mAne, tevA bhAva ja na Ave. mATe ja tyAM rAja nathI, badhI prajA che. tamAre tyAM korTa, jelo, poliso hoya nahIM to zuM (53) sadgati tamArA hAthamAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAya? sabhA H te kALa paNa evo hato ne? ma.sA. : hA, paNa kALanA prabhAve maMda kaSAyo kevA che te jovAnuM. tame tamArA eka gharamAM koine kAbUmAM na rAkho to? tyAM to karoDo sAthe che, chatAM kAMi nathI thatuM. emane ema sIdhA na cAle tene ja kAbUnI jarUra ne? mATe ja tamArA para sAmAjika, rAjakIya, kauTumbika, pArivArika, rASTrIya keTalAM dabANo mUkavAM paDe che? ane A badhAM dabANo haThAvI levAmAM Ave to tamAruM kharuM svarUpa pragaTa thAya ne? aMdara kaSAyo kevA che? tame saMsAramAM DAhyADamarA thaine jIvo cho, temAM kAraNa tamArA para je paribaLo che, te che. e loko para koinA kaMTrolano savAla nahIM, chatAM badhuM vyavasthita cAle. asaMkhya varSo sudhI bhoga-vilAsa kare, pAchuM AMkha mIMcAi eTale devaloka taiyAra che ane teone dharma sAthe levAdevA paNa nahIM. TUMkamAM sadgatinAM bIjAM koi kAraNa tyAM nathI. teonI saraLatA, RjutA, bhadrikatA vagere juo to tame khuza thai jAo. atyAre yugaliko tamArI sAthe hoya to Amane ekadama phAvI jAya. sabhA H temane amArI sAthe na phAve ne? ma.sA. : tame keTalI khabara pADo te to tame jANo, paNa temano svabhAva joine tame khuza thai jAo. nIcenA devalokomAM paNa roja jhaghaDA thAya che. mATe apekSAe devo karatAM yugalikonA kaSAya maMda. sabhA : u52nA devaloko na maLe? ma.sA. nA, UMcA devaloka to dharmanI sAdhanAthI ja maLe. paNa teone gati to devagati ja maLe. tevI rIte uparanA devalokanA devatAmAM dharma na hoya, paNa marI marIne UMcI manuSyagati maLavAnI. kemake deva marIne deva na thAya, mATe temanA mATe sadgati manuSyagati ja Ave. sabhA : badhA ja kaSAyo maMda joie? ma.sA. H tamAma kapAyo as a whole(samagrapaNe) maMda joie. bAkI to eka maMda hoya paNa te bIjAmAM pheraphAra thaine bIjA vadhAre tIvratAthI uchere. tamAre tamArA kaSAyonuM avalokana karavA jevuM che. tame koi krodha na karo, eTale mAnazo ke tamArA kaSAyo maMda che. dAkhalA tarIke tamAro ghATI tamArA baMgalAmAM zAMta beTho hoya to tenA kaSAyo maMda che? ene chUTako nathI eTale zAMta beTho che, bAkI badhAM niyaMtraNa haThAvI mokaLuM medAna maLe pachI khabara paDe ke kaSAyo kevA che? tamAre krodha-mAna karavA cAnsa paNa joie ne? A jagatamAM moTA bhAganA jIvonA kaSAyo zAMta che, kemake tene vakarAvavAnI taka nathI maLI. kemake puNya ochuM che. tamArA kaSAyo saLavaLatA nathI, kemake taka nathI. bAkI sadgati tamArA hAthamAM!) 54) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamArA para kaMTrola na hoya, badhI sagavaDatA maLI hoya, pachI kevo svabhAva hoya te vicAravuM. atyAre tamAro je svabhAva che te orIjInala vAstavika svabhAva nathI. ghaNo ghaDavo paDyo che. tame Aje hIrAnA hAra nathI paheratA temAM kAraNa tamane sAdagI game che mATe nathI paheratA? sabhA maLatA nathI mATe. zAlibhadrane roja peTIo UtaratI. ma.sA. te sAMbhaLI tamane moMmAM pANI chUTe che ne? yugalikamAM A nathI. jeTaluM mAMge teTaluM maLe tema che, paNa teone be joDI maLI jAya pachI mAMge nahIM. sabhA kemake temane khabara che ke mAMgIzuM tyAre maLaze ja. ma.sA. evuM nathI. yugalikanI jagAe tame janmyA ho to kalpavRkSanAM mULiyAM UkheDI nAMkho. kalpavRkSane paNa thAya ke koI akarAMtiyo AvI gayo che. tamane thoDuM maLe ne saMtoSa thai jAya e zakya ja nathI. sabhA ame paNa puNya to bAMdhyuM haze ne? ma.sA. hA, tyAre to sadgati maLI haze ne? sabhA A vRttio kyAM gaI? ma.sA. ? atyAre gaI. pAchuM sadgatimAM javAnuM haze tyAre te vRttio khIlaze. A badhA audayika bhAvanA ja pariNAmo che, paNa zAstramAM sagatinA kAraNe tenI noMdha lIdhI che. mATe amAre outline(rUparekhA) ApavI paDe che. atyAre saMgrahavRtti keTalI che te khabara paDe che? ghaNAne to dhULano Dhagalo kampAunDamAM paDyo hoya ane paDozI be tagArAM UpADI jAya to paNa tarata asara thAya. kampAunDamAM DabaluM paDyuM hoya to? sabhA : amane pUchIne laI jAya to vAMdho nahIM. ma.sA. H to ye na Apo bApA! te paNa tame kacarAvALAne ApI paisA lo evA cho. jUnAM kapaDAM paNa vecI do cho ne? ke koI garIbane Apo? sabhAH jUnAM koine na apAya ne? ma.sA. nA. anukaMpAbuddhithI garIbane apAya, vAMdho nahIM. mATe atyAre evo koi manuSya prakRtithI maMdakapAyavALo hoya to tenI sadgatinI geraMTI ApIe. saddagati Ave eTale AtmAnuM kalyANa thaze evuM nathI, paNa sadgatimAM kalyANa sAdhavAnI taka che. taka tarIke eka cAnsa maLe che. pachI kalyANa pAme ke na pAme te tenI lAyakAta puruSArtha para AdhAra che. TA mA (sadu gati tamArA hAthamAM ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadgatinuM trIjuM kAraNa H (3) zubha lezyA :- satinAM pahelAM traNa kAraNamAM dharma sAthe sIdhA kAMi levAdevA nathI. dharmazUnya jIva paNa traNa kAraNathI sadgati pAmI zake che, jyAre bIjA traNamAM dharmanuM joDANa che. dharma vinA zubha dhyAna, guNasthAnaka ke dravyavirati na pAmI zake. amArI dRSTie Topa levalanuM kAraNa guNasthAnaka che, jemAM AtmakalyANa ane sadgati banne samAyelAM che. bAkInA pAMcamAM AtmakalyANa thAya ke na paNa thAya, jyAre guNasthAnaka pAmelo jIva niyamA AtmakalyANa karI zake che, paNa guNasthAnakano vikalpa agharo che. sahelAmAM saheluM kAraNa dravyavirati che. paNa guNasthAnaka jevA lAbha bIjA koi kAraNamAM nathI. ghaNuM vAMco to paNa na maLe tevuM krIma(sAra) tarIke tamane sIdhuM maLI jAya che. ghaNA jIvomAM kaSTa veThavAnI taiyArI nathI. veThavAnuM Ave to AkuLa-vyAkuLa thai jAya. te kAMi akAmanirjarA karI na zake. vaLI maMdakaSAya mATe joie eTalo svabhAva zAMta thayo na hoya, to te jIvo maMdakaSAyarUpa kAraNamAMthI nIkaLI jAya. teo AmAM zubha lezyAmAM AvI jAya. ghaNAnI vRttio kharAba hoya. koikanA gharamAM bagADa thato hoya to ene asara thai jAya. basa vRtti ja kharAba che. dA.ta. koi nokara enA mAlikanI gerahAjarImAM kAMi khAi le ane pelAnI najara paDe to sahana na thai zake. mAlikane vAMdho paNa na hoya. asahiSNutA mAyAvIpaNuM/vakratA/saMkliSTatA; AvI vRttio azubha che. jyAre ghaNA udAra vRttivALA hoya. jatuM karavAmAM vAMdho na Ave. paNa svabhAva sTreiTa phoravarDa(saraLa) na hoya. ghaNI vAto kahevAmAM nukasAna-vAMdho paNa na hoya, chatAM emanI pAsethI sAcI vAta jANavA UlaTa tapAsa levI ja paDe. ghaNAM nAnAM chokarAM bahAra tophAna karIne AvI gharamAM gupacupa besI jAya. vakra svabhAva kharo ne? jyAre ghaNAM kahI de ke bahAra huM AvuM karIne Avyo chuM. sabhA H jamAnA pramANe svabhAva badalavo paDe ne? ma.sA. : tame jamAnA pramANe svabhAva badalazo paNa karmasattA koinI zarama nahIM rAkhe. karma nahIM kahe ke A jamAnAmAM janmyA hatA eTale guno mApha. dhaNAnI vRtti ja evI ke sIdho javAba ja na Ape. ghaNAne kAma soMpo to bahAnuM kADhaze. ahIM vAtavAtamAM koikane chetaravAnI vRttio Avaze, eTale karmabaMdha cAlu raheze. tamAro dIkaro nAno hoya ane bahAra javuM hoya ane dIkaro pUche to zuM kaho? DokTara pAse jAuM chuM. eTale pelo sAmethI kahI de ke mAre nathI AvavuM. AvuM tame be cAra vakhata kaho, eTale pelo samajI jAya ke mane na lai javo hoya tyAre pappA DokTarane ghare jAuM chuM, ema kahI de che. pachI tamArA para vizvAsa rahe? azubha lezyAvALo jIva sAro dharma karato hoya to paNa azubha lezyAthI pApa baMdhAyA kare. zubha lezyAvALo jIva pApa karato hoya to paNa zubha lezyAthI covIsa kalAka puNya baMdhAtuM hoya. sabhA H zubha lezyAvALAnAM dRSTAMta che? sadgati tamArA hAthamAM!) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only. (56) Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma.sA.: UMcA devalokanA devatAo AkhI jiMdagI zubha lezyAmAM rahe che, mATe marImarIne sadgatimAM ja jAya. nava raiveyakamAM abhavyano jIva paNa hoya. teo tyAM aham indra jevA. koi mAlika-sattAdhIza nahIM. indra karatAM paNa siddhi riddhi vaibhava vadhAre. upara jaie tema vimAnanI saMkhyA ochI thatI jAya ane eka ja vimAnamAM ghaNA devatA hoya. vaLI badhAnAM AyuSya sAgaropamanAM hoya, paNa jamyA pachI A devatA pADozI devatA zuM kare che, enI pAse keTalI siddhi/riddhi vaibhava che, te vicAre paNa nahIM. badhA eka vimAnamAM rahe che. tamAre to paDozI potAnA ghare rahe che, chatAM tenI pAse kevA prakAranI milakata che tenI, tenA javA AvavAnI badhI khabara rAkho cho ne? vaLI A badhA covIsa kalAka navarA che. tamAre to kAma paNa hoya, chatAM tamArI jema paDozI pAse javAno, khabaraaMtara pUchavAno, ke e keTalAmAM che te tapAsI AvIe, evA vicAro paNa na Ave. pArakI paMcAtamAM rasa ja nathI. sabhA teo zuM kare? ma.sA. maLyuM te bhogave che. tame maLyuM te bhogavo cho ke bIjAnI tapAsa karyA karo cho? tame navarA ho to keTalA vicAra Ave? eka kalAka paNa cena che? aMdarathI saLavaLATa cAlu ne? have tyAMnA devatAnI AvI prakRti hoya to pachI zakti keTalI? avadhijJAnathI ahIM tamane joI zake che. AkhI duniyA zuM kare che te jANavAnI, samajavAnI ane temAM palaTo lAvavo hoya to te paNa lAvI zake tevI zakti che. tame tamArA gharamAM paNa palaTo lAvI zako kharA? sabhA A kALamAM zubha lezyAvALA jIvo kharA? ma.sA. 4 hoya. sabhAH traNamAM A kAraNa ThIka lAge che. ma.sA. to sAruM. tamane ThIka lAge ene pakaDo. tenA mATe to A varNana karuM chuM. tamAre zubha lezyA keLavavI hoya to A azubha vRttiono jIvanamAMthI nikAla karI nAMkho. temAMthI maLatuM kAMI nathI paNa koIvAra to AvI vRttiothI AbarU gumAvo cho, lokapriyatA gumAvo cho, koikane tamArA para aNagamo abhAva thAya che. A vRttio kADhazo to A bhavamAM paNa lAbha thaze ja. A vikalpa pasaMda karavA jevo che. ekavAra zubha lezyA keLavI pachI svapnamAM paNa sArI gati ja baMdhAze. sabhA : tIvra kaSAyavALAne zubha leyA hoya? ma.sA. hoya. sabhA H dAkhalo? 1 gati tamArA hAthamAM ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma.sA. H gobhadramunino dAkhalo. caMDakoziyAnA pUrvabhavamAM temaNe (gobhadramunie) mahAtmAno paricaya thatAM vairAgyapUrvaka saMyama svIkAryuM. varSo sudhI nirmaLa cAritra pALyuM. kamanasIbe eka vA2 rastA parathI jai rahyA che ane sAthe bAlamuni che. tyAre rastA para nAnI nAnI hajAro deDakIo che. temAMnI eka deDakI paga nIce cagadAi gai. bAlamuninI cakora najara gai. mahArAja sAhebane kahe che, tamArA paga nIce deDakI cagadAi gai. paNa AgaLa nIkaLI gayA che. pelA mahAtmA paNa joine cAlanArA ja mahAtmA che. eTale kahe che ke rastAmAM ATalI badhI deDakIo paDI che te meM mArI che? koie mArI haze mAre zuM levAdevA? bAlamunie najare joyeluM eTale sAcuM mAnatA nathI. aMda2mAM kacavATa rahe che. upAzraye pahoMcyA. guru sAme gocarI Alove che. pelA bAlamuni pAchA kahe che ke pelI deDakInI AlocanA karo; ema kahI pAchI vAta kADhI. sAMje pratikramaNa karavA beThA. bAlamuni pAchuM yAda karAve che. mahAtmAne gusso Avyo. tamane pahelI vAramAM ja gusso Ave ke ATalI vAra pachI gusso Ave? mahAtmA vicAre che ke, A Amane Ama keDo nahi choDe. bAlamunine sIdhA karavAno bhAva che. daMDo lai pAchaLa doDyA, paNa pelA sarakI gayA. mahAtmA to thAMbhalA sAthe athaDAyA. manamAM mAravAno vicAra che, te paNa sAdhune mAravAno ane te paNa lAkaDI sAthe. tyAM ne tyAM AyuSya/gati baMdhAi. chatAM jyotiSa vimAnamAM gayA. kemake te vakhate paNa zubha lezyA hatI. tame zuM mAno ? navakAra gaNatAM gaNatAM jAya, to devalokamAM jAya. A mahAtmAne bhale gusso Avyo che paNa zubha lezyA hatI. mahAtmA tarIke uttama prakRti/ vRtti che. A mahAtmA dharmanA prabhAve devalokamAM nathI gayA, kAraNake cAritra gumAvyuM che. hiMsAnA vicAro AvyA, eTale chaThThuM guNasthAnaka paNa gayuM. vaLI tenuM duHkha paNa nathI. eTale mithyAtva paNa AvyuM. paNa zubha lezyAnA baLathI sadgatimAM gayA. sabhA : dravyadIkSA to kharIne? ma.sA. : dravyadIkSA ane tenAM pariNAmo paNa kAraNa che, paraMtu guNasthAnaka ane ahiMsA mahAvrata paNa gayuM che. sabhA H dravyathI paNa mahAvrata gayuM che? ma.sA. : hA, paNa bIjAM mahAvrato che. jarA paNa dravyavirati nhotI evuM na kahevAya. ekavAra to devalokamAM pahoMcI gayA. tyAM sAvadhAna thai gayA hota to hajI caDhata, paNa tyAM paNa sAvadhAna na thayA, eTale pachI caMDakoziyAnA bhavamAM javuM paDyuM che. have ghaNA jIvo janmathI ja uttama vRttiothI zubha lezyAmAM hoya. ghaNAne khabara paDe ke azubha lezyA choDavA jevI che, durgatinuM kAraNa che, to te prayatnathI azubha choDI zubhamAM goThavAya. sabhA H azubha lezmA choDavA zuM prayatna karavAno? sadgati tamArA hAthamAM ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only. 42 58 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma.sA. mahenata karavI hoya to dizA tarIke zuM vicAravAnuM? ke jIvanamAM dareka saMyogamAM mArI vRtti kevI thAya che? dA.ta. huM koikane tyAM jamavA jAuM to kevI rIte jamuM chuM? ane mArA ghare? ghaNAne maphatamAM kAMI maLatuM hoya to vAparavAnI vRtti paDI ja hoya ane potAno bhoga Apavo paDato hoya to? gharanAM gAdalAM kevI rIte vAparo? ane dharmazALAnAM gAdalAM kevI rIte vAparo? koIvAra ghare cA na pIvo paNa koI kahe to tarata laI lo. peTamAM bhUkha hoya tevuM nathI, pIvuM ja paDe tevuM paNa na hoya, chatAM lezyA ja azubha hoya. mATe vicAro ke pArakI vAta Ave ane mArI vAta Ave to mAro svabhAva zuM? AvI vRttio jema jema tapAsatA jazo tema tema khyAla Avaze. pachI cokhkhAI karo. sabhA pArakuM levuM nahIM ane ApaNuM ApavuM nahIM te kevI vRtti? ma.sA. tamArI mAmUlI vastuthI koIne sAruM thatuM hoya to ApavAmAM zuM vAMdho? badhuM chAtIe bAMdhI paralokamAM laI javAnA cho? koine tamArI tuccha vastuthI zAMti thatI hoya to ApavAmAM zuM vAMdho? thoDuMka manane pahoLuM karo. huM ane mAruM evuM na rAkho. AvI vRttiothI covIsa kalAka baMdha kevo thAya? bIjAno kasa kADhavAno bhAva hoya to aMtarAya karma kevAM baMdhAze? bhavAMtaramAM tamAro kasa nIkaLe evAM ja karmo baMdhAze. amArI dRSTie tame jIvanamAM thoDuMka avalokana cAlu karo to ghaNAM saMzodhana thAya ane parivartana ApameLe AvI jAya. zubha legyA keLavavA mATe pahelAM tamArI vRttionuM avalokana karo. pachI te kevI che te nakkI karo. nakkI thAya pachI azubhane kADhavAno vicAra karo. amuka kADhavAthI|rAkhavAthI naphA-nukasAnanAM gaNita mAMDI lo. dhIme dhIme karazo to zubha leyAnuM bekagrAunDa taiyAra thaze. lagabhaga vRttio sArI joie. tamArA manobhAvanI vAta karatAM cAra jaNa vacce zarama na Ave te sArI vRtti. vaLI azubha vRttio te te nimitte pApa karAvaze. azubha lezyA e sAmuhika azubha vRttiono jaththo che. leNyA zubha hoya to jaththAbaMdha puNya baMdhAya ane legyA azubha hoya to jaththAbaMdha pApa baMdhAya. mATe koI vyakti zubha lezyAvALI hoya to te game te rIte marI gayo hoya, to paNa ame kahIe ke sadgatimAM gayo haze. sagatinuM cothu kAraNa: (4) zubhadhyAna -sadgatinA A kAraNane pAchaLa mUkuM chuM. pahelAM guNasthAnaka kAraNa laIza. zubhadhyAna eTale dharmadhyAna ane zukladhyAna. ane A to viziSTa dharmAtmAne ja Ave. mATe A kAraNa ApaNe pAchaLa rAkhI atyAre guNasthAnaka kAraNa lauM chuM. (59) bI C sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadgatinuM pAMcamuM kAraNa: (5) guNasthAnaka - A sadgati mATenuM amogha sAdhana che. je loko pAse sadgati-durgatinAM kAraNonuM rekhAcitra haze, teo nevuM TakA karmabaMdha samajI jaze. te samajAze eTale badhI daSTio khulI jaze. pachI samajI zakaze ke AnAthI A karma baMdhAze, eTale sAvaceta thavAno prayatna karaze. jene bhaya ja na dekhAya te sAvacetI zuM rAkhavAno? karmavAdane bhaNavo-samajavo te moTAmAM moTI kaLA che. pachI to moTI asalAmatI dUra thai jAya. jokhamI karma nahIM baMdhAya. AtmAmAM bhayajanaka sthAno jANazo pachI ghaNAM parivartana Avaze. ame kahIe chIe ke dharmanA kSetramAM jIvanane upayogI jJAna meLavI lo. vadhAre jJAna nahIM bhaNo to nukasAna nahIM thAya, paNa amuka to bhaNavuM ja joIe. sagatinuM paheluM kAraNa akAmanirjarA hatuM. tenI viruddhamAM sakAmanirjarA che. A sakAmanirjarA koNa karI zake? guNasthAnaka para caDhelo jIva thoDuM kaSTa veThIne paNa sakAmanirjarA karI zake che ane guNasthAnaka vinAno jIva ghaNuM kaSTa veThe to paNa AkAmanirjarA ja thAya. mATe guNasthAnakamAM sakAmanirjarA che. akAmanirjarA ane sakAmanirjarA baMne sagatinAM kAraNo che, paNa sakAmanirjarA sagatinuM prabaLa kAraNa che. guNasthAnaka zabda jainazAsanane choDIne bIje kyAMya nahIM maLe. mATe ja guNa karatAM guNasthAnaka zabda kAMika juduM kahevA mAMge che. mATe guNa Ave eTale guNasthAnaka AvI jAya evuM nathI. sthAnaka zabda saMskRtamAM utpattinA arthamAM vaparAyo che. je guNo utpanna thavAnuM sthAna te guNasthAnaka. ratna ane ratnanI khANa judAM, sonuM ane sonAnI khANa judAM, tema ratna jevA AdhyAtmika guNo AtmAmAM jyAMthI utpanna thAya tevI AtmAnI je dazA te guNasthAnaka. bhAvArthamAM AdhyAtmika guNonI utpattinuM sthAna te guNasthAnaka. mATe jenAmAM AdhyAtmika guNonI utpatti na thAya te guNasthAnaka pAmyo nathI ane jenAmAM AdhyAtmika guNo AvelA che te vyakti guNasthAnakamAM che. guNothI AdhyAtmika guNo levAnA ane AdhyAtmika guNo dvArA prApta thatuM sthAna te guNasthAnaka. te kAraNe amArI daSTie uttama che. koI sadgatinAM pAMceya kAraNo apanAve, koI ekaluM guNasthAnaka apanAve, to Atmika dRSTie guNasthAnaka vadhAre sAruM. kemake AtmAe anaMtIvAra A pAMceya kAraNo sevyAM che to paNa guNasthAnaka nathI pAmyo, mATe ja A saMsAracakramAM rakhaDe che. mATe ja mokSamArgano rAjamArga to guNasthAnaka ja che. koI paNa jIva guNasthAnakamAM caDhyA vinA mokSamArga pAmyo nathI. sadgati pAmavA mATenA ghaNA upAyo che, paNa mokSe javAno eka ja rasto che ane te che guNasthAnakanI prApti. te sivAya mokSamArga para caDhe ke AgaLa vadhe te traNeya kALamAM zakya nathI. mATe guNasthAnaka e sadgati ane mukti baMnenuM kAraNa che. bIjAM kAraNomAM ekAMta nathI, vikalpa paDe. mATe badhAM kAraNo karatAM A juduM che. keTalAMya zAstronA vizleSaNa pachI sAra rUpe vAta karuM chuM. pU.haribhadrasUri mahArAja sAheba pharamAve che ke sakAmanirjarAno guNasthAnakamAM samAveza thaI jaze. bIjAM zAstromAM tamane mAtra guNa zabda jovA/sAMbhaLavA maLaze, paNa guNasthAnaka zabda jainazAsanane choDI sadgati tamArA hAthamAM !) 60) - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIje kyAMya nahIM maLe. mATe gokhavA/yAda rAkhavA jevI vAto che. A badhuM magajamAM phIDa nahIM thatu hoya to eka sadgatinuM kAraNa pakaDazo eTale harakhAI jazo, paNa haju AtmakalyANanA mArge javAnuM bAkI che, te vAta yAda nahIM Ave. sabhA AdhyAtmika guNo eTale? ma.sA. je tamane AtmAnA svarUpano AsvAda anubhUti karAve te AdhyAtmika guNo sabhA nAma? ma.sA. kakSamAM paNa AdhyAtmika guNa che. paNa guNasthAnaka na pAmyA hoya tyAMsudhI te guNo AdhyAtmika guNo na kahevAya. saMsArathI virakta dazA pAmelA AtmAnA badhA guNo AdhyAtmika guNo bane. vairAgya AvyA pachI ja AdhyAtmikatA AvavAnI zakyatA che. mokSamArgamAM Avela nathI tevI vyaktinA guNonI be kakSA che. dhArmika sadguNa ane sAmAjika guNa, dhArmika sadguNa hoya to thoDI UMcI guNavattAnuM puNya bAMdhe. eka vyakti sAmAjika rIte kSamA kare to te sAmAjika guNa. tame guNo vikasAvo eTale ame dRSTikoNa pUchIe ane te pachI ja enI kiMmata karIe. Ama sAmAjika, dhArmika ke AdhyAtmika dRSTie guNo keLavo tenuM mUlya juduM juduM hoya. sabhA sevApUjA karato hoya to? ma.sA. te kayA dRSTikoNathI pUjA karo cho te parathI nakkI thAya che. huM pUchuM ke A bhagavAnanI bhaktimAM zuM rasa che? to zuM kaho? sabhA emanA guNonI prApti karavI che. emano ghaNo upakAra che. ma.sA. badhAe sarasa javAba ApyA che. paNa eka eka ne pakaDavA jevA che. tame kaho cho prabhuno ghaNo upakAra che, mATe sevA karIe chIe. to prabhu tamArA upara je upakAra karavA mAMgatA hatA te upakAra game che? bhagavAna tamane mokSe mokalavA ane te mATe saMyama levaDAvavA-saMsAra choDAvavA mAMgatA hatA. have saMsAra choDI na zako paNa choDavAnI icchA kharI? kyAre bahAra nIkaLuM, kyAre nirmaLa mahAvrato svIkAruM tevI icchA che? bahu ja muzkela che. bhagavAna je upakAra karavA mAMgatA hatA te gamyo che ke nahIM te pahelAM vicAro, svIkAravAnI vAta pachI. koI kahe che, bhagavAna jevA thavuM che. to mAre eTaluM ja pUchavuM che ke bhagavAne je choDyuM che te tamAre choDavuM che? ane bhagavAne je meLavyuM che te tamAre meLavavuM che? jIvanamAM bhagavAne je choDyuM che te meLavavAno ke bhagavAne je meLavyuM che te meLavavAno saMgharSa cAlu che? pAchuM temAM khoTuM paNa nathI lAgatuM. AdhyAtmika guNo kyAre Ave? bhagavAna je Atmasukha pAmyA che te mane kyAre maLe, tenI jIbha para tarasa lAge, tyAre A guNo pragaTyA kahevAya. tamane bhagavAnamAM majhA (61) kare tethI sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAge che? bhagavAnanI je avasthA che te tamArA mATe agavaDatAvALI che ke sagavaDatAvALI che? na phAve tevI avasthA che ne? AkSepa nathI karato. tamArA manane DhaMDhoLavA mATe A badhI vAto karuM chuM. bhagavAne je tyAga karyo te tyAgano paDachAyo paNa tamAre nathI joito ne? AdhyAtmika dRSTi AvavI ghaNI ja muzkela che. mATe jene saMsAra para vairAgya na janme te bhagavAnanI pUjA kare to paNa adhyAtma na Ave. hA, te dhArmika bane te zakya che. mATe dhArmika bane te sAro paNa adhyAtma na pAme tyAM sudhI ame ene nIco ja kahIe. dhArmikatA karatAM AdhyAtmikatA anaMta gaNI UMcI che. tA. 10-6-96, somavAra. anaMta upakArI anaMta jJAnI zrI tIrthaMkara paramAtmAo jagatanA jIvamAtranA Atmika utthAna mATe A dharmatIrthanI sthApanA kare che. vyAkhyAna: dharma e mukhyatve AtmAne lakSyamAM rAkhI kalyANanI vAto kare che. saMsAramAM bhautika vikAsa paudgalika vikAsanI vAto ja Avaze, dharmakSetramAM AtmAnI vAto Avaze. dharma tamArA astitvano ja vicAra kare che. mATe tamAro vikAsa, tamArI pragati kema thAya te batAvavuM te ja dharmanuM kAma che. saMsAramAM tamArA vikAsanI vAto nahi Ave, badhe jaDa padArthanA vikAsanI vAta Avaze. saMsAramAM tamane choDIne badhAnI ciMtA che. za2I2, samAja, parivAra, kuTuMba badhAmAMthI tamane radabAtala karI bAkInI AkhI duniyA te saMsArano vyApa che. jyAre dharmanA kSetramAM mahApuruSo kahe che ke bIjuM badhuM choDo, tamArI vAta karo. tamAruM zuM? AtmAnuM zuM? zuM karazo to AtmAnuM utthAna/vikAsa thaze? AtmAnA vikAsathI ja A dharmano prAraMbha thAya che ane AtmavikAsa na game tevA loko hakIkatamAM dharma karatA ja nathI. Atmarasika nathI banyA tyAM sudhI dharma gamaze nahIM. Atmarasika jIvano AtmakalyANa karavAno vikAsakrama tene ja guNasthAnaka kahe che. e AtmavikAsano Akho krama-mArga, tenAM eka pachI eka pagathiyAM che, jeno saMkSepamAM samAveza karIne ekathI cauda guNasthAnaka kahyAM che. jemAM bIjuM, trIjuM, agiyAramuM e traNa guNasthAnaka AdhyAtmika vikAsamAM ADarastA jevAM che. vikAsa kharo paNa sAiDamAM thato vikAsa. saDasaDATa caDhavAmAM bIjuM, trIjuM, agiyAramuM upayogI nathI. have saDasaDATa mokSe jAya te badhA mATe bAkInAM agiyAra pagathiyAM caDavAnAM. saDasaDATa mokSe janAre bIjA, trIjA, agiyAramA guNasthAnakamAM praveza ka2vAnI jarUra nathI. dA.ta. pU. marudevAmAtA A traNane sparza karyA vinA ja mokSe padhAryAM. vaLI te traNa to paDatAne athavA to ADAavaLA mokSe janArane ja Ave, paraMtu vikAsakramamAM agiyAra pagathiyAM to badhAMne anivAryapaNe pAmavAM paDe. A pagathiyAMmAM AtmAnA guNo che te sara karavA ja paDe. traNa kALamAM, traNa lokamAM, jaina ke jainetara sarve mATe mokSe javA mATeno rasto to A ja che. jainataro tyAM rahIne paNa A raste ja mokSa pAme. AtmakalyANa karavA mATe adhyAtmanI bhUmikA siddha karavI paDaze. sadgati tamArAM hAthamAM ! 62 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sanAtana zAzvata AtmakalyANano mArga niyata che. anaMtA tIrthakaroe A ja 14 guNasthAnakanI prarUpaNA karI. te ja adhyAtmanA vikAsano sanAtana, zAzvata, niyata, cokkasa mArga che. guNasthAnaka nahi pAmyA hoya to pahelethI pAmavuM paDaze ane pAmyA haze to tyAMthI AgaLa zarU karavuM paDaze. mATe AtmakalyANa mATe bIjo koI vikalpa ja nathI. sadgati pAmavI ane AtmakalyANanA mArge caDhavuM sarakhuM nathI. te judAM che. evo eka paNa jIva nathI je prAyaH karI sadgati na pAmyo hoya. badhA jIvo anekavAra manuSyabhava-devalokamAM jaI AvyA che. saMsAramAM kALa anAdi anaMta che. vaijJAniko paNa kahe che kALa anAdi anaMta che. saMsAramAM ApaNuM paribhramaNa anaMtakALanuM che ane kALa amaryAdita che. bIjI bAju jIvAyonino AMkaDo corAsI lAkhano maryAdita che. eTale A corAsI lAkha jIvAyonimAM ja anaMtakALa pharavAnuM. mATe evI koI gati yoni avasthA/bhava nathI, jemAM ApaNe eka be vAra nahi paNa anaMtI vAra gayA na hoIe. AnI pAchaLa lojIka-tarka che. A bAju AMkaDo 84 lAkhano che. pelI bAju AMkaDo anaMtakALa che. dA.ta. tamane koI eka kUMDALuM karI Ape ane kahe ke ATalA cakramAM savArathI sAMja sudhI pharavAnuM, to tame kUMDALAnI ekanI eka jagA para keTalIye vAra Avo ne? ghaNAne corAsI lAkhamAM adhadhadha thaI jAya che, paNa tamArI duniyA mAhitI/jANakArI keTalI? vaijJAniko paNa cAlIsa lAkha jeTalI jIvanI jAto mAne che. kemake teo paNa jema jema zodhakhoLa kare tema tema keTalIye jIvonI jAto navI navI maLe, eTale emano AMkaDo vadhe ja. mATe corAsI lAkha jIvAyonino AMkaDo azakya nathI. A jIvAyonio gharamAM beThAM nahi dekhAya, duniyAmAM pharo to khabara paDe. jaMgalamAM jAo to keTalAya jIvo judA judA maLe. hakIkatamAM saMsAranI vAstavikatA joI jJAnIoe A AMkaDo kahyo che. ApaNe vAraMvAra eke eka bhavamAM gayA ja chIe. durgatimAM anekavAra ane sadgatimAM ochI vAra. to paNa AMkaDo to anaMtano ja Ave. sabhAH corAsI lAkha vyavahArarAzinA ke baMnenA? ma.sA. : vyavahAra, avyavahAra ema tamAma maLI corAsI lAkha thAya. tame badhe pharI AvyA cho, chatAM saMtoSa nathI. eTale hajI haravA-pharavAnuM mana thAya che. ghaNA kahe che ke sAheba kAzmIra pharI AvyA. paNa jANatA nathI keTalIya vAra kAzmIra jai AvyA. are! kAzmIranI lIlotarImAM paNa keTalIya vAra janmI AvyA cho. tyAre tamane badhA jovA AvatA hatA ane joI joI harakhAtA hatA. tame sAcuM bolo AvI lIlotarI joI tamane zuM thAya? sabhA keTaluM suMdara che! ma.sA. paNa koI mArmika dRSTie pUche ke suMdaratA zuM che? dA.ta bIca para gayA ho, dariyAnuM pANI chavAyeluM hoya, mojAM paththara sAthe athaDAI athaDAine pAchAM jAya che. (63) kAma che. sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have AmAM suMdara zuM? apakAyanA keTalAya jIvonAM mAthAM pachaDAI pachaDAIne mare che. tame paNa evI rIte aneka vAra maryA cho. eka paNa sInasInerI evI nathI jenA sarjanamAM aneka jIvonI hiMsA na hoya. sabhAH kudaratI rIte ramya lAge che ne? ma.sA. DuMgarA dUrathI raLiyAmaNA lAge. game teTalI suMdaratA dekhAya paNa aMdara zuM hoya? AMkhamAM navuM navuM rUpa, raMga, DIjhAInsa jovAnI tarasa paDI che, eTale AvuM jotAM AMkhane ThaMDaka maLe che. te joIne jIvonI hiMsA che te badhAnI anumodanAnuM pApa lAge che, te khabara paDe che? tamArI tarasa zamAvavAno A mArga nathI. duniyAmAM koI sthaLa evuM nathI ke tame joyuM na hoya, chatAM hajI dharAyA nathI. saMsAranuM svarUpa ja evuM che ke bhautika sukho game teTalAM bhogavo kAyamanI tRpti Ape ja nahIM ane evI rIte tRpta thavAtuM hota to tame keTalAya varSothI bhogo bhogavo cho, atyAre tRpta thaI gayA hota ne? amAre tyAM to kahyuM ke kudaratI dRzyo jotAM bhAvanA bhAvavAnI ke A bhavomAM huM paNa jai Avyo che. A yonimAM huM paNa eka vAra apaMga thai paDyo hato ane tyAre mane joi joi bIjA harakhAtA hatA; paNa mArI dayAjanaka sthiti hatI. AvuM badhuM vicAro to vairAgya Ave. vaLI A mana manAvavAnI vAta nathI, paNa hakIkatamAM saMsAranuM nagna satya che. koI evI yoni nathI jayAM tame utpanna nahIM thayA ho ane ribAI ribAI jIvyA na ho, chatAM Aje jovAnuM, joI joI harakhAvAnuM mana thAya che. have sIna sInerI joI temAM tIvra rasa hoya, khUba ja Asakta thaI jotA ho, to ghaNIvAra evuM bane ke, evI gati baMdhAya ke tamAre paNa tyAM ja janamavuM paDe, e ja sIna sInerImAM jaDAI javuM paDe. mATe ekalI sadgati pAmI javAthI kAma thatuM nathI. tethI AtmAnA utthAnano mArga eka ja che ke guNasthAnakanI prApti. bAkI bIjAM kAraNothI sadgati pAmyA eTale tame bhautika hADamArImAMthI saheja sagavaDabharyuM jIvana pAmyA. tenAthI thoDI rAhata thAya. te ja rIte jayAre jIva durgatimAM hoya tyAre to satata eka pachI eka vipattio ja hoya, vipattiono khaDakalo ja hoya. dA.ta. kabUtara hoya. te khorAka pANInI zodhamAM nIkaLe. pachI raheThANa vagere baccAMnI sArasaMbhALa vagere. tyAM pAchI zikArInI ciMtA, mAMdagI na Ave tenI ciMtA, temAM sAjuM-mAMduM thayuM to AvI bane. vaLI kabUtaro to saMjJI paMcendriya, ghaNA vikasIta gaNAya, paNa tenAthI nIcenAne to hajI ghaNo trAsa. mATe jIva durgatimAMthI bahAra nIkaLyo eTale duHkhamAMthI kAMIka haLavAza maLe ane sadgatimAM Ave to thoDo dharma karI zake, eTale AtmakalyANano cAnsa che; paNa AtmakalyANa pAmaze ja evuM nathI. jyAre guNasthAnakamAM to jIvane sadgati to kharI ja, paNa AtmAne paraMparAe mokSanuM saMdhAna paNa karAvI Apaze. mATe AtmA A guNasthAnaka pAme eTale saMsArathI pAra pAmavAnI dizA maLI gaI. bIjAM kAraNothI AtmAne sadgati maLe, paNa pachI nIce-upara ema caDatI paDatI cAlyA kare. eTale akAmanirjarA/maMdakaSAya/zubhalezyA vagerethI sadgati (sadgati tamArA hAthamAM !) rA ii ii tAkAta che , vINI (64) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAmo to AdhyAtmika vikAsa nathI, paraMtu te mATenA eka cAnsa tarIke kiMmata che; tenAthI vadhAre kiMmata nathI. dA.ta. tamane jIvanamAM sAro dhaMdho karavAnI taka maLI te tamArI khuzanasIbI, paNa te taka jhaDapI nahIM to artha zuM rahyo? basa, AvI ja rIte jIva anaMtavAra saMsAramAM taka pAmyo che ane tene gumAve che. paNa have khovuM ke na khovuM te tamArI marajInI vAta che. bAkI to anaMtI tako sarI gaI temAM A ekano umero ja thaze. mATe bIjA kAraNathI AvatI sadgati ane guNasthAnakathI AvatI sadgatimAM bahu taphAvata che. bIjI rIte pAmelI sadgati to nAmanI sadgati che. adhyAtma vinAnA jIvonI sagati to dravyathI sadgati, bhAvathI to ene durgati ja kahI che, sAcI sadgati to adhyAtma pAmelA jIvanI ja che. abhavyano jIva cheka nava raiveyaka sudhI jAya, chatAM tenA mATe kahyuM-durdevatva che. tyAM prazna karyo ke durdeva kema kaho cho? ATaluM bhautika sukha, zAMti, doma doma sAhyabI chatAM paNa durgati? tyAM javAba Apyo ke game teTalAM tenI pAse bhautika sukha, sAhyabI, zAMti vagere hoya, paNa tenI pAse sAcuM AMtarika sukha nathI. tevI game te gati hoya tene hakIkatamAM durgati ja kahIzuM. kemake bahArathI sukhamAM jhaboLAyelo hoya paNa aMdarathI zAMta nathI, tevA jIvonI ame sAcI sadgati kahevA mAMgatA ja nathI. mATe samajo, bhAvathI sagatinuM keTaluM mahattva che, ane te sadgati guNasthAnaka sAthe ja joDAyelI che, bAkI to dravyathI sagati hoI zake. mATe AdhyAtmika tattva bhaLe eTale samajavuM bhAvathI sadgati AvI. mATe sadgatinAM badhAM kAraNomAM ame guNasthAnaka kAraNane uttama kahIe chIe, kadAca zubhadhyAna/zubhalezyAmaMdakaSAya/akAmanirjarA dravyathI virati kazuM na hoya to paNa cAle; AtmA guNasthAnaka pAmato hoya to kahIzuM teno bhava saphaLa. adhyAtmanA mArganA vikAsano A joradAra pAyo che. have guNasthAnaka pAmyo che ke nahi te kevI rIte nakkI thAya? te pAmyAnI nizAnI zuM? vagere prazno tamane saheje thAya. to guNasthAnaka zabdathI AdhyAtmika guNanI utpattinuM sthAna laIe chIe. AtmAnI evI saraLatA jemAM adhyAtmaguNa pedA thai zake, ane jenA vyaktitvamAM eka paNa AdhyAtmikaguNa pedA thai zakyo hoya, tene ame guNasthAnaka pAmelo jIva kahIzuM. guNasthAnaka pAmelA keTalA, kevA te hamaNAM vAta nathI, paNa badhA guNasthAnaka pAmelA mATe sAmAnya vidhAna ke Atmika vikAsa to joie ja. adhyAtma sivAyanA badhA guNo geralAyaka gaNAya. guNo tamArAmAM game teTalA hoya, thoDA tyAgI sadAcAra/bhakti/udAratA vagere guNo to kharA. saMkhyA, guNavattA ochI vadhAre hoI zake paNa guNo to che ja. tame saMtAnone yogya javAbadArI sAthe uchero to kartavyaparAyaNatAno guNa to kahevAze. are, kuTuMba-samAjamAM rahevA paNa amuka prAthamika saguNa to keLavavA ja paDe che. paNa ahIM AdhyAtmika guNanI vAta che. zAstra kahe che, ekalA guNa AvavAthI vyakti AdhyAtmika banatI nathI. paheluM dhoraNa e ke tamane AtmA game che? temAM rasa che? AtmAthI virodhI jaDano saMyoga kevo lAge che? tenA tarapha abhigama kevo che? jyAM sudhI AtmAthI virodhI pratyenuM valaNa spaSTa na thAya, tyAM (65) zikAra karI lIdhI (sadgati tamArA hAthamAM!) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhI adhyAtmanuM levala nakkI na karAya. vartanamAM koI dayALu, sahiSNu vagere hoya to tene AdhyAtmika tarIke nizAnI apAya che, je khoTuM che. AdhyAtmikatA nakkI karavA mananuM avalokana karavAnuM. AtmA ane jaDa mATeno teno mata kevo che? te jaDathI keTalo kaMTALelo che? adhyAtmano artha ja A che. adhyAtma =adhi + AtmA, arthAt jenuM AtmA tarapha valaNa-rasa che, tevA jIvo ja adhyAtmamAM Ave. e rasa keLavavA jaDa evA saMsAra taraphathI moM pheravavuM joie. mATe sAcA vairAgyathI ja adhyAtmanA daravAjA khUlI zake che. mATe pUrvagrahathI rahita, Atmarasika jIvane saMsArajaDa padArtho nirasa lAge che, sukhanuM darzana AtmAmAM thAya che. tevuM jenuM mAnasa te AdhyAtmika mAnasa. sabhA te vyakita paugalika pravRtti kare kharI? ma.sAH hA, paugalika pravRtti to ame paNa karIe chIe. gharabAra-saMsAra choDyo paNa zarIra to sAthe ja laine AvyA chIe. khAie-pIe chIe. jyAM sudhI jaDa sAthe saMyoga che tyAM sudhI jaDane anurUpa pravRttio to rahevAnI ja. paNa ame prAthamika jarUriyAto rAkhI che, jyAre tame mojazokhanI jarUriyAto paNa rAkhI che. mATe tamAro bhautikatAno vyApa ghaNo che. sabhA adhyAtma mATe AtmAnuM sukha zraddhAthI dekhAvuM joIe? ma.sA. nA, AtmAnA sukhanuM darzana, mAtra zraddhAthI nahi paNa anubhUtinA levalanuM hovuM joie. zraddhA vastu khoTI nathI. huM tamArI zraddhA toDavA mAMgato nathI, paNa phakta zraddhA/vizvAsa haze ane anubhUti judI haze, to aMdaramAM virodhAbhAsa thaze. tame manane kAMIka kahezo ane mana bIjuM ja anubhavaze, eTale saMgharSa raheze. dA.ta. huM tamane kahuM kariyAtuM gaLyuM che. have tamane mArA para zraddhA hoya ane mAnI lo, to paNa aMdara anubhava judo ja che, eTale haMmezAM saMgharSa raheze ja. jIvanamAM ghaNIvAra koI kahe A Ama ja che, to vaDIla vagere pratye sabhAva hoya to vAta svIkArI le, paNa aMdarathI to saMgharSa ja rahevAno. vyaktinA vizvAsathI vAta mAne che, paNa anubhava judo thavAne kAraNe aMdaramAM saMgharSa thayA kare. sabhA : azraddhA thaze? ma.sA. nA, vAta ja na mAno to te azraddhA. atyAre huM kahuM erakaMDIzanamAM sukha nathI, pApa che. huM kahuM eTale tame mAno to kharA, paNa anubhava to UMdho ja rahevAno ne? dharmanA kSetramAM je jIvo zraddhAthI Ave che, temAMnA 99 TakAmAM to A rIte virodhAbhAsa rahe ja che. parokSanI vAta to kadAca mAnazo paNa pratyakSa sAthe to anubhavano saMgharSa ja thaze. dA.ta. huM kahuM ke upavAsamAM sukha eTale parokSa mAno, paNa upavAsa karo tyAre pratyakSa sukha nahi ja thAya. huM sAmAyikanA sukhanI vAta-varNana karuM, tyAre zAstra (sadgati tamArA hAthamAM !) paNa hatI 66) For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramANe bolato hovAthI te vAtane tame kADhI to nahi nAMkho, paNa aMdara anubhUtinA stara para to mArI vAta evI bese ja nahIM. Avo to navvANuM TakA virodha cAlu ja che. kema ke zraddhAnA stara para ja saMdhAna thayeluM hoya che. guNasthAnakamAM anubhUti mAMge che, mATe ja agharuM che. zraddhAthI mAnavAnuM hoya to ghaNuM ja saheluM che. pU.haribhadrasUri mahArAja sAheba pharamAve che ke guNasthAnakano Akho mArga tattvasaMvedanathI bharelo che. arthAt jyAM tattvanuM saMvedana nathI tyAM guNasthAnaka mAnavA mATe mahApuruSo nA pADe che. zraddhA mATe jeTalAM karmanAM AvaraNa toDavAnAM che, tenA karatAM kaMi gaNAM AvaraNa anubhavanA stara mATe AtmAe toDavAnAM che; kAraNa ke anaMta kALathI je anubhava karo che, tenA karatAM ThIka virodhI anubhava karavAno che; ane to ja mokSamArga para caDhI zako. bAkI to ame mokSanI vAto karyA karIzuM ane tamane thaze ke vAta sAcI paNa aMdara kAMi dekhAtuM nathI. jeo anubhavanI dRSTie zUnyamanaska che tevA lokonI A sthiti che. khAvA-pIvA, haravA-pha2vAmAM badhe anubhavano AnaMda dekhAya che ane ahIM evo koi AnaMdano anubhava dekhAto nathI. sabhA : tarkathI kabUla karAvAya ne? ma.sA. : tarkathI buddhine kabUla karAvI zakAya paNa aMdaranI pratIti judI thAya to? sabhA H te aMdaranI pratIti paNa na karAvI zake? ma.sA. H hA, buddhithI samajelo hoya to pratIti karAvavAmAM saheluM paDe che, paNa buddhi jAte ja pratIti nathI. tapa/tyAga/saMyama badhA bhAvo AtmAnA zItala pariNAmo che. te badhAne bhAvazIta kahyA che. e.sI./erakulara/paMkhA vage2e bAhyazItalatAnAM kAraNo che. tevo ja tapa/tyAga saMyamarUpa dharma aMda2mAM satata bhAvazItalatAne ApanAro che. ThaMDakamAM hAtha nAMkhIe to ThaMDakano anubhava thAya ane te vakhate dAha zame ja. dharmanI koipaNa pravRtti karatAM aMdarano dAha zamavo joie. dA.ta. esIDITIvALAne pittanAzaka vastu Apo to aMda2mAM keTalI ThaMDaka thAya? tevI ja rIte tapa/tyAga/saMyamathI ArAdhanA barAbara thatI hoya to amuka levalanA viSaya-kaSAyano dAha zame ja. te samaye aMdaramAM tRpti/zAMti/sukhAsikAno AnaMda thAya ja. sabhA : amane to pAraNAmAM zAMti thAya che! ma.sA. : pAraNAmAM zAMti bAhya bhUkha zame che mATe thAya che. tamane aMdaranuM saMvedana khUlyuM che ke nahIM te ja prazna che. pAMca indriyonI ja saMvedanA khUlelI hoya to enuM ja phIlIMga(lAgaNI) thayA kare. aMdaranI cetanA khUlI hoya tene aMdaranI baLatarA-zAMtino paNa khyAla Ave. navvANuM TakA AMtarika saMvedanA khUlI ja nathI, mATe saMsAramAM nAnA paNa duHkhano khyAla Ave paNa AtmAnAM moTAM moTAM duHkhono paNa khyAla nathI Avato. je jIva guNasthAnakamAM Ave teNe viziSTa AtmAnI duniyAmAM praveza karyo (67) sadgati tamArA hAthamAM ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahevAya. te praveza zarUAta rUpe che ane tenI parAkASThA e mokSa che. mATe guNasthAnaka e sadgati ane AtmAnA utthAna baMne mATe kAraNa che. saMsArano sAco vairAgya jene Ave te badhAne zAstra guNasthAnakanI prAraMbha dazAmAM svIkAra karyo che. guNasthAnakanI kharI sthiratA samakitathI Ave che, kAraNake prathama guNasthAnakamAM kadAca 1% paNa durgatinI saMbhAvanA che jyAre samakitanI hAjarImAM koi kALe durgatinA baMdhano savAla ja nathI. vaLI sadgati paNa UMcI ane te paNa dharmasAmagrIthI paripUrNa ja maLaze. samakitanI hAjarImAM koi jIva raudradhyAnamAM, kRSNalezyAmAM hoya, hiMsAnI moTI pApapravRtti paNa karato hoya to paNa te gati kai bAMdhe? ema pUchIe, to zAstra kaheze UMcI vaimAnikanI gati ja bAMdhaze. eTale durgatinAM bIjAM jabarajasta kAraNo hoya chatAM guNasthAnakanA prabhAve UMcI sadgati thaze. paNa te samakita pAmavuM duSkara che, ramatamAM pAmI zakAya tema nathI. sabhA : samakita ekavAra AvyA pachI cAlyuM jAya? ma.sA. : kALajI na rAkho to cAlyuM paNa jAya. tamArI karoDo rUpiyAnI mUDI hoya to emane ema cAlI jAya? tamane gumAvAnI icchA kharI? jene saMpattinuM mUlya hoya te saMpatti gumAve? eka vAra samakita Ave ane samakitano svAda cAkhe pachI mUkavAnuM mana na thAya. mATe samakita emane ema jatuM nathI. sabhA : jAya pachI pAchuM Ave kharuM? ma.sA. : paNa pAchI mahenata karavI paDe ne? saMpatti-UMcI sArI vastu meLavavA ane meLavyA pachI sAcavavA paNa eTalI ja mahenata karavI paDe. jara-jhaverAta lAvyA pachI khUlluM mUkIne sUi jAo to jatAM ja rahe ne? vaLI samakita to cAreya gatimAM pAmI zakAya, AkhI jiMdagI sAthe rAkhI zakAya ane bIjA bhavamAM paNa sAthe lai jai zakAya. cAritra badhI gatimAM nathI maLatuM ane temAMye sarvavirati to manuSyabhavamAM ja maLe. tiryaMcamAM vadhAremAM vadhAre dezavirati maLe. UMcAmAM UMcuM cAritra pALanAra paNa cAritra sAthe lai jai zakatA nathI. bIjA bhavamAM pharI pAmavuM ja paDe. eka vAra to gumAvavuM ja paDe. jyAre samakita to A bhavamAM ane parabhavamAM paNa mAnA peTamAM jAva tyArathI sAthe rAkhI zake cho. sabhA : samakita mATe dIkSA levI paDe? ma.sA. nA re, cAreya gatimAM kahuM chuM. have deva-narakamAM, tiryaMcamAM kyAM dIkSA levAnA? cAreya gatimAM AtmA mithyAtva choDI samakita pAmI zake che. te mATe cAritra levuM ja paDe tevuM nathI. ochAmAM ochuM saMkSIpaMcendriyapaNuM joie. kemake te sivAya to dharma ja pAmI zakAto nathI, pachI samakitanI kyAM vAta che? tame dhAro to AkhI jiMdagI samakitane pakaDI rAkhI zako cho. samyadRSTi AtmA kalpanA paNa na karI zako tevA ( sadgati tamArA hAthamAM ! (68) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UMcA bhava pAme che. mATe guNasthAnakavALo AtmA bhAvathI samakita pAme che, UMcuM samakita pAme che, dharmanI sAmagrI sahitanI sadgati pAme che ane bhavAMtaramAM paNa sAthe samakita lai jAya che ane AtmAnuM kalyANa cAlu rAkhI zake che sabhA pratIti karavAno sahelAmAM sahelo rasto? ma.sA. : prayoga para jAo. saMsAramAM prayogathI ja khAtarI karo cho ne? bhagavAne sAcuM, nakkara batAvyuM che. bhagavAne potAnA satyane vANImAM mUkI spaSTa karI zakAya teTaluM karavAno prayatna karyo che. Atmasukhano mArga vANIthI bane teTalo samajAvyo che ane te pAmavAnAM anuSThAno paNa batAvyAM che. paNa atyAre tame anuSThAno prayogAtmaka rIte paNa nathI karatA, mAtra sArAM mAnI karo cho. dA.ta. vijJAnanI vAta prayogAtmaka rIte ja hoya che ne? tyAM niyama zuM? je rIte vaijJAnika prayoga karyo hoya ane pariNAma AvyuM hoya te rIte ja bIjo prayoga kare to pariNAma Ave ne? ke game tema kare to paNa pariNAma Ave? te ja rIte nAnI kriyAmAM paNa je rIte AdhyAtmika bhAvo karavAnA kahyA che, te rIte kriyA karo. nAnA chokarAne hajAra vAra kahezo ke kAca-kAMTo vAgaze, to paNa vAge nahIM tyAM sudhI vAta sAMbhaLaze? vAta mAne kharo? paNa sIdho kyAre thaze? kAMTo vAgaze pachI ja ne? arthAtu anubhava AvyA pachI ja ne? tame kerI cAkhI nahIM hoya tyAM sudhI game teTalAM varNana/vakhANa karuM paNa kharI khAtarI to hAthamAM laI cAkho tyAre ja thaze ne? mATe anubhUtinA stara para dharmane lAvo. sabhA dravyathI to karI zakAya paNa bhAvathI na karAya. ma.sA. tame to dravyathI paNa nathI karatA. sabhA dravyathI zakya che. ma.sA. are, huM to mAnuM chuM e paNa tamAre azakya che. eka khamAsamaNa sAcuM ApavA paNa keTalI vidhi karavI paDe che? paMcAMga praNipAtamAM tamArA pAMca aMgo jamInane aDe kharAM? zabdanA uccAraNanI zuddhi keTalI mAMgI che te khabara paDe? varSo spaSTa, saMyukta hoya tyAM saMyukta, asaMyukta hoya tyAM asaMyukta, jyAM aTakavAnuM hoya tyAM aTakavAnuM, svaro zuddha, vagere keTaluM mAMge? are, eka mahinAnI TreinIMgamAM paNa eka khamAsamaNanI vidhi pUrI na thAya. zuddha kriyA baccAMnA khela nathI. tenI sAthe vaLI bhAva bheLavavA paDaze. bhAvayukta vidhiomAM ja badhI anubhUti paDelI che. icchAmi khamAsamaNo, jAvaNijAe, nisAhiAe vagere eka ekanA bhAvo mUkIe to pachI eka khamAsamaNa paNa mahAzAstra thaI jaze. pratyeka kriyA A rItanI che. eka sAmAyikasUtra para pU.jinabhadragaNi pUrvadhara bhagavaMte mahAbhASya racyuM. tenA para pU.haribhadrasUri mahArAja sAheba vageree vivecana karyuM. enuM kada sattAvIsa hajAra zloka pramANa. vaLI eka zlokanuM vivecana karavAmAM eka pAnuM bharAI jAya. tamane to zloka vAMcatAM paNa na (29) sI jI : che sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvaDe. tamane sAmAyika sAmAnya lAge che ne? paNa tIrthakarone choDIne sAmAyika dharmanI zodha, upadeza koie karyo nathI. tyAM prazna karyo ke sAmAyika dharmanA praNetA, ugama bindu koNa? to lakhuM tIrthakaro. te sivAyanA bIjA koinI buddhimAM tAkAta nathI ke Avo sAmAyika dharma batAvI zake. vaLI teoe svayaM sAmAyika dharma Acaryo ane enI paripUrNatA pAmyA, pachI ja jagatane te batAvyo. mATe A badhuM anubhavanA levala para jAo to ja khabara paDe. vaijJAniko paNa leboreTarImAM prayoga karatI vakhate sAvacetI rAkhe che. kema? khabara che ke prayoga yogya nahIM hoya to pariNAma khoTuM Avaze ane UlaTA ApaNe geramArge jaIzuM. atyAre dharmamAM lola ke lola cAle che ne? temAM mAre anubhUti-khAtarI kyAMthI lAvavI? kemake prakriyAmAM goTALo karyo eTale pariNAma paNa pharavAnuM ja. mATe nAnI paNa kriyA zodhI prayogAtmaka rIte karo to ame khAtarI ApIe chIe ke anubhUti thaze ja. sabhA saheluM nathI. ma.sA. dhaMdho sahelo che? saMsAranI badhI hADamArI sahana karo tyAre tamane badhuM phAve che. ahIM jyAre prayogAtmaka rItathI praveza karazo tyAre khAtarI thaze. sabhA nAnapaNathI koie A rIta batAvI nathI. ma.sA. : to avidhi karavA kahyuM che? hA, kadAca vidhipUrvakano Akho dharma karavo te mahAsAtvikanuM kAma che, paNa kAMIka nAno dharma to vidhipUrvaka mULarUpamAM karo. dA.ta. bhagavAnanAM darzana. darzana paNa bhagavAnanAM sAcAM darzana thAya te rIte karavo che? vyAkhyAna * 9 tA.11-6-96, maMgaLavAra. anaMta upakArI anaMta jJAnI zrI tIrthaMkara paramAtmAo vItarAga paramajJAnI banyA pachI parama mAdhyastha bhAvathI dharmatIrthanI sthApanA kare che. mATe tIrthakaroe sthApelA zAsanamAM evI vAta nathI ke jena ja, amane mAnanAro ja, mokSasadgatine pAme. ahIM to dhoraNa e ke AvA AvA adhyAtmaguNo jenAmAM hoya tevA jIvo game tyAM hoya to paNa mokSe jai zake che. mATe mArA anuyAyIo sadgatimAM jaze ane nAstiko ke bIjA dharmanA anuyAyIo durgatimAM jaze, evAM dhoraNa ahIM nathI. paNa eka ja dhoraNa ke sadgatinAM cha kAraNomAMthI koI paNa kAraNa jenA jIvanamAM hoya, pachI te jainetara hoya, nAstika hoya ke Astika hoya, dharmI hoya ke adharmI, to paNa tenI sAthe sadgatinA kAraNane saMbaMdha nathI. tethI nAstikamAM paNa akAmanirjarA ke maMdakaSAya hoya to zAstra kaheze tene sadgatino baMdha cAlu che. tIrthakaronA upadezamAM keTalo mAdhyastha bhAva che, tenI A nizAnIrUpa chAMTa che, jemAM sadgati durgatinAM dhoraNomAM amAro anuyAyI hoya evo koI Agraha nathI. dhoraNa zuM? ATalA (sadgati tamArA hAthamAM !) ja che ke kema ja 70) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ATalA guNo hoya to sadgati pAme, ATalA ATalA guNo hoya to mokSa maLe. mATe badhAmAM varNana nizcita dhoraNarUpe Ave ke, ATaluM dhoraNa je pAmaze te badhA sagatine pAmaze. mATe saMgati-durgatinAM kAraNo vizvavyApI kahevAya. koI paNa dharmamAM rahelAne A chamAMthI ekAda kAraNa AveluM hovuM joIe. ApaNe tyAM tattvanI vyApaka dhoraNe vicAraNA che, mATe ja jayAre paNa sadgati pAmyAnA dAkhalA maLe to temAMthI guNa pakaDI zako. te vakhate vicAravuM joie ke A jIva sadgati pAmyo to A che kAraNamAMthI kayuM kAraNa pakaDI sadgati pAmyo? koInA jIvanamAM ghaNAM kAraNo hoya tevuM paNa bane. bhagavAnanA zAsanamAM dharmAtmA zrAvaka, bAravratadhArI, pAMcamA guNasthAnakane pAmelAnA jIvanamAM chae cha sadgatinAM kAraNo paNa hoI zake. sabhA samakiti AtmA akAmanirjarA kare? ma.sA. samakiti AtmA vepAra dhaMdho kare ane te samaye taDakAmAM Ubho rahI kaSTa sahana kare to tyAM sakAmanirjarA thAya? saMsAranI pravRttimAM kAyakaSTa zAMtithI veThe eTale tyAM to akAmanirjarA ja thAya, paNa samakiti AtmA dharmabuddhithI je tapa/tyAga/saMyama kare che, temAM tene sakAmanirjarA thAya. paNa jIvanamAM evAM paNa pAsAM che jemAM kaSTa veThatAM sIdhA Atmika lAbho paNa nathI. saMsAramAM kaSTa keTaluM veTho cho? tamane phUlanI jema badhA rAkhatA hoya tevuM puNya to nathI ne? vaLI bAMdhI dIdhA eTale kaSTa veTho cho evuM nathI. kaSTa zAMtithI svecchAe veTho cho. ghaNIvAra to umaLakAthI kaSTa veThatA ho cho. sIjhana hoya, paisA maLatA hoya to bhUkha-tarasa, garamI-ThaMDI, mAna-apamAna, vagere keTalAM kaSTa veTho cho? zAMtithI hAyavoya karyA vagara veTho eTale akAmanirjarA thAya ja. ame paNa mokSamArgamAM na AvelA hoie to amAruM paNa saMyama jIvananuM badhuM kaSTa akAmanirjarAmAM ja Ave. vihAramAM jaIe, patarAMno upAzraya maLe to tyAM rahIye, paNa manamAM icchA to sArAnI ja paDI hoya. niraticAra cAritravALA mahAtmAne to patarAMno upAzraya maLe ke Arasano upAzraya maLe kAMI phera na paDe. sukhanI icchAthI bArI kholavAno prayatna karuM to paNa te viratimAM aticAra ja che. ArAdhanA mATe nathI kahetA, paNa du:kha nathI joituM ane sukha joie che te mATe bArI kholuM to te aviratino aMza che. sabhA eTale kaSTa ja veThavAnuM? ma.sA. tamAruM puNya hoya to jaMgalamAM maMgala thaI jAya. zarIrane kaSTa ja ApavAnuM tevI vAta nathI, paNa kaSTa nathI joituM ane sukha joie che te aviratino pariNAma Avyo. sabhA H kaSTa dUra nahIM karavAnuM? ma.sA. H ArAdhanA karavAnI che. kaSTa Ave to hasatA moMe veThavAnuM che ane sukha (71) kAra ( sadgati tamArA hAthamAM !) Ine ka ka kAra + ka = '. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ave to paNa rAga nathI karavAno. bhautika anukULatA para rAga Avyo ke bhautika pratikULatA pratye dveSa Avyo eTale ArtadhyAna AvyuM. bhagavAnanuM zAsana kahe che ke tapa tyAga/saMyama badhuM ja karo paNa bhAva na badalo to kAMI kAma na thAya. sabhA zuM vicAravAnuM? ma.sA. vicAre ke durgatimAM keTaluM veThatA hatA ane saMsAra choDyo che te AlIzAna mahelomAM rahevA choDyo che? vaLI A kaSTa to saMyama jIvananA guNo khIlavavAmAM kAraNarUpa che, ArtadhyAna na AvavuM joie. bhale kaSTa veThatAM gALo na Ape, paNa anukULatA joIe che ane pratikULatA nathI joItI, tevA bhAvamAtrathI kaSTa veThe to akAmanirjarA ja thAya. dharme to manobhAvane toLI toLI phaLa batAvyuM che. gRhastha jIvanamAM cha e cha durgati athavA cha e cha sadgatinAM kAraNo hoI zake che, paNa mAre to kahevuM che ke duniyAmAM koine paNa sadgati pAmavI hoya to A che kAraNothI ja pAme. vaLI durgatimAM janArAnA jIvanamAM paNa A cha kAraNo ja hoI zake. vartamAnamAM navvANuM TakA jIvo durgatimAM javAnA. mAnavabhava pAmelAno paNa aMdAja mAMDo to navvANuM TakA durgatimAM javAnA che. temanA jIvanamAM chae cha durgatinAM kAraNo akabaMdha paDyAM che. sukhazIlatA tIvrakaSAya/azubhalezyA/guNasthAnaka rahitapaNuM, azubhadhyAna/avirati; badhAMya kAraNa hoI zake. keTalAkanA jIvanamAM to kevaLa durgatinAM ja kAraNo goThavAyelAM hoya. dharmakSetramAM paNa AvA jIvo maLe. vaLI halakI yonimAM to lagabhaga jIvonI sthiti ja evI che ke chae cha durgatinAM kAraNo hAjara hoya. have A jIva kyAMthI upara caDhe? durgati to bhInA kAdava jevI che. temAM eka vAra paga lapasyo/khUMpAyo pachI bahAra AvavAnI jema jema mahenata kare tema tema aMdara khUpe. dA.ta. eka jIva kUtarAnA bhavamAM gayo. pachI to tenA jIvanamAM cAre bAjuthI durgatinAM kAraNo beThAM hoya. covIse kalAka vezyA, vRttio, dhyAna, badhuM azubha ja hoya. kaSAyo paNa tIvra ja hoya. samaja che nahIM ane samaja ApI zakAya tevo skopa-cAnsa paNa nathI. svabhAva paNa evo hoya ke koIne sahana karI zake nahi. tame enA dekhatAM eka bhikhArIne roTalo Apo to paNa bhasaze. tame tamAruM koIne Apo to te paNa kUtaruM joI ja na zake. tevI ja rIte tenA dekhatAM bIjA kUtarAne tame kAMI Apo to paNa te sahana nahIM karI zake. potAnA eriyA-kSetramAM bIjAM kUtarAMne ghUsavA ja na de. asahiSNutA/Sa keTalo? hiMsaka vRttio kevI ke cakalI/kabUtara vagere to Ave eTalI vAra che. eTale tene 24 kalAka durgati ja baMdhAya. te kUtarAnA bhavathI paNa halakI gati baMdhAya. temanA bhAvo ja evA ke AvA ja baMdha karAve. saMsAranI sthiti A ja che. eka vAra halakI gatimAM jIva gayo pachI nIce jatAM jatAM taLiye jaIne ja bese ane pachI tyAM anaMtakALa rahe. mATe chamAMthI eka kAraNa pakaDanAra jIvo paNa bahu ochA che. mATe ja saMgatimAM AvanArano AMkaDo ghaNo alpa che. sadUgati-durgatinI sarerAza keTalI Ave? poInTa karIne anaMtAM mIMDAM mUko pachI ekaDo mUko to ja Ave. eTale kula (sadgati tamArA hAthamAM!). karI che . (72) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvano anaMtamo bhAga Ave. A tarkabaddha rIte sAbita thAya tema che. durgati-sagatimAM jIvonI saMkhyA mAMDo. jaththAbaMdha jIvonI saMkhyA durgatimAM jAya che ane tenA hisAbe sadgatino AMkaDo ghaNo ocho che. kAraNa ke chamAMthI eka paNa kAraNa pakaDavuM saheluM che? tame kayA kAraNathI sadgati pAmyA te to viziSTa jJAnI ja kahI zake, paNa moTe bhAge to jIvo akAmanirjarAthI ja sadgati pAme che. devalokamAM paNa pazuyonimAMthI akAmanirjarA karIne AvelA jIvo ja vadhAre che. manuSyothI akAmanirjarA bahu na thai zake, paraMtu satimAM je jagA che te moTe bhAge bha2nA2A akAmanirjarAvALA che ane akAmanirjarAvALA sadgatimAM AvavAnA baMdha thai jAya to sadgatinI moTA bhAganI jagAo khAlI rahI jAya. sabhA : sadgatinA kAraNanuM satata sevana karavAnuM ke amuka TAima ja? ma.sA. H jayAre sadgatino baMdha karavo hoya tyAre sadgatinuM kAraNa joie. atyAre bhAva karo pachI phaLa mAMgo ke phaLa atyAre mAMgo ane bhAva pachI karo to cAle? jIvanamAM chae cha durgatinAM kAraNa hoya tyAre durgati baMdhAtI ja hoya. pachI jevuM eka paNa sadgatinuM kAraNa Avaze eTale sadgati baMdhAze. AyuSya baMdhAya tyAre sadgatinuM kAraNa hAjara hoya to tamane eka sAro bhava thoDA samaya pUrato maLe, paNa je durgati bAMdhI che teno hisAba to Apavo ja paDaze. te karmone bhogavIne ukheDo ke sAdhanAthI ukheDo paNa karmo ukheDavAM to paDaze ja. AyuSyabaMdha vakhate sadgatinAM kAraNa sevo eTale bacI gayA, paNa jUnAM karmo cUkate karavAM ja paDaze ne? A kudaratamAM nirdoSane sajA nathI ane gunegArane chaTakabArI nathI. sabhA : pApamAM bAdabAkI thAya? ma.sA. H te mATe paNa sAdhanA to karavI ja paDe ne? koine sajA thAya, pachI sArA vartanathI chUTI jAya te bane che. sajAmAM bAdabAkI maLe to sArA vartanathI maLe. mATe tame eka pApa karyuM ane pachI sArAM karma karI Apo to pApamAM bAdabAkI thAya. enAthI UlaTuM paNa che. ApaNA karmavAdanA siddhAMto bahu spaSTa che. ApaNe puNya-pApamAM saravALA-bAdabAkI-guNAkAra-bhAgAkAra rUpAMtara badhuM mAnyuM che. karmanI vyavasthAmAM to jainadarzane khUba ja vyavahAru vAta karI che. jIvana vyavahAra sAthe susaMgata thAya tevo karmabaMdha che. ApaNe tyAM eka vAra karma bAMdhyuM eTale jaDanI jema phaLa maLaze ja tevuM nathI; paNa karma bAMdhyA pachI paNa te vyakti kevA bhAvo vagere kare che tenA para AdhAra che. bIjAM darzanoe karmanA vipAka bAbatamAM phleksIbIlITI(parivartanazIlatA) nathI mAnI, to temane thatA praznonI carcA paNa ApaNAM zAstromAM karI ja che. dA.ta. eka vAra karma baMdhAyA pachI vagara bhogave khapatuM na hoya to prAyazcitta zuM kAma karavAnuM? te prAyazcitta saphaLa kyAre gaNAya? baMdhAyeluM karma vagara bhogave khapI zake teTalA mATe to prAyazcitta che. karmamAM ekAMtavAda mAno to prAyazcittanI vAto DhaMgadhaDA vinAnI thAya che, ane A 73 sadgati tamArAM hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAyazcittanI vAta tamAma dharmoe svIkArI che. karelAM puNya-pApa svataMtra rIte asara batAvavAnAM che, eTale sAmAnya saMyogomAM kAMi pheraphAra na thAya; paNa puruSArtha karo eTale badhuM thAya. bAkI ekAMte ema na bolAya ke karelAM puNya-pApa baMdhAyAM te rIte ja bhogavavAM paDaze. ghaNA kahe che pApa karIne paisA meLavavA ane pachI satkAryo karI puNya bAMdhazo to pApa-puNya baMne vadhAryAM. puNyathI pApamAM mAphI nahIM maLe. paNa ApaNo karmavAda AvuM nathI mAnato. ApaNe tyAM to pApane khapAvavAmAM puNya sAdhana paNa bane che. sabhA : nikAcita puNya-pApa hoya to paNa? ma.sA. : nA, te mATe be vikalpa ja. (1) bhogavI teno kSaya karo ke (2) kSapaka zreNI mAMDo, to temAM nikAcita karmo paNa khape. nikAcita karmo viziSTa prakAranAM karmo che. tenA nIti-niyamo cokkasa che. sAmAnya puNya-pApamAM AvI vAta nathI. zubha bhAvo tIvra karo to manamAM rahelA azubha bhAvone phaTako paDe che, azubha bhAvo tIvra karo to manamAM rahelA zubha bhAvone phaTako paDe che. mATe evuM manAya ja nahIM ke puNya-pApamAM saravALA-bAdabAkI hoya ja nahIM. ghaNA mAne che ke satkArya e duSkAryanuM mAraNa nathI, paNa te hakIkatamAM khoTuM che. vyakitanA jIvanamAM eka vAra anAcAra/durAcAra/duSTAcAra sevAi gayA, pachI tenA mAraNa tarIke zAstramAM satkAryo ja batAvyAM che. ame paNa koi pApanuM prAyazcitta levA Ave to tapa/tyAga/zIla vagere satkAryo ja batAvIe chIe ne? adharmanuM mAraNa dharma ja che. nahIM to eka vAra koinI bhUla thAya pachI kyAreya tenA phaMdAmAMthI chUTI zake ja nahi. koie adharma karyo hoya ane pachI perelala(samakakSa) dharma seve to te sadgatimAM ja javAno. amane paNa bhagavAne kahyuM ke zrAvakane upadeza Apo ke, jIvanamAM pApa nathI choDI zakAtAM to tenA mAraNa tarIke dharma kare. sabhA : koino Azaya evo hoya ke kharAba kAma karI lo pachI sArAM kAma karIzuM, to? ma.sA. H atyAre khoTa karI lo pachI kamAi laizuM evo vicAra tamane saMsAramAM Ave che? atyAre puNya bAMdhavuM hAthamAM hoya chatAM puNya-pApano vicAra koNa na kare? jene puNya-pApamAM zraddhA nathI te ja. vaLI tamane khabara che ke tamAruM AyuSya keTaluM che? pahelAM pApa karazo ane pachI tarata paralokamAM UpaDI jazo to kyAM puNya karavA jazo? dhaMdhAmAM nukasAnI paNa kevI veTho? bhaviSyamAM napho kamAvI Ape tevI ja ne? puNya-pApa mAnanArane atyAre pApa karI lo pachI joyuM jaze, evI vRtti/vicAra Ave kharo? atyAre hoziyArI mAro cho paNa pachI phaLa Avaze tyAre chakkA chUTI jaze. ghaNAne to huM zuM karuM chuM ane enuM phaLa zuM te ja khabara nathI. atyAre eka cappuno ghA sahana karI zakatA nathI, paNa pachI AkhAne AkhA kApI de, rAMdhI de tyAre zAMti raheze? durgatimAM mAruM zuM thaze e vicAra kharAba vicAra nathI, zubha vicAra che. zAstra kahe che- zrAvaka pratidina mRtyune yAda kare ane sAdhuo mRtyune yAda karAve, to te kharAba vicAra che? sadgati tamArAM hAthamAM 74 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabhA mRtyu yAda karIne to cAlu jIvana bagaDI jAya ne? ma.sA. nA, sudharI jaze. mRtyu roja yAda AvatuM nathI eTale ja vAMkA thaI pharo cho. karmasattA phUTabolanA daDAnI jema game te gatimAM phaMgoLI zake tema che ane tyAM jema karma rAkhe tema rahevuM paDaze. ahIMthI kIDInA bhavamAM gayA pachI A badhuM gumAna raheze? bAvaDAM caDAvazo? tyAM bAvaDAM ja nahIM hoya pachI zuM caDhAvaze? A bhava pANInI jema vahI jaze. mRtyu koInuM rokyuM rokAvavAnuM nathI. paraloka nizcita che. hamaNAM AMkha mIMcAmaNAM karyAM haze paNa pachI kAMI nahi cAle. atyAre sAvadhAna thavA pUrepUro skopa che. mATe saMgatinA eka kAraNa sAthe have jIvana zarU thavuM joIe. chamAMthI eka kAraNa paNa jIvanamAM na dekhAya to rAtre UMgha na AvavI joie. paraloka najara sAme dekhAto hoya tene thAya ke AMkha mIMcAyA pachI mAruM zuM thaze? jene jIvanamAM satata paralokanI daSTi/ciMtA hoya te ja AstikatAnuM lakSaNa che. vicAra Ave ke Aloka to ghaNo nAno che, paraloka ghaNo moTo che. paralokanI ciMtAtaiiyArI nahi karI hoya to AvI banaze. mATe sadgatino vicAra to Avavo ja joIe. mATe chamAMthI kayuM kAraNa pakaDavuM te nakkI karI lo. sabhA H kula jIvonA anaMtamA bhAganA jIvo ja jo sadgatimAM jatA hoya to amAro naMbara zI rIte (kevI rIte) lAge? ma.sA. tamAro naMbara lAgyo eTale to ahIM manuSya bhavamAM AvyA cho. vaLI ahIM A bhavamAM dhAro to sagatimAM javuM ghaNuM saheluM che. eka mANasa pAse karoDo rUpiyA hoya to bIjA navA karoDa kamAvA keTaluM saheluM thaI jAya? paNa jenI pAse pAI paNa na hoya tene lAkha rUpiyA paNa kamAvA hoya to? sadgatimAM beThelAne sadgatibAMdhavI sahelI che. pazu karatAM to manuSyamAMthI sagatimAM vadhAre jAya. tyAM pazuyonimAM sagatinI keTalI tako ane tamArI pAse sadgatinI tako keTalI? sadgati ema sulabha nathI, paNa jAgRta thaI mahenata karo to sulabha che. saMsAramAM tame saMkalpa karo ke koI paNa rIte thALe paDavuM che, to pachI mahenatanI sAme juo cho kharA? ahIM zaheramAM AvyA tyAre gAmaDAmAMthI zuM lAvelA? chatAM saMkalpa hato to seTa thayA ne? ahIM pacAsaso varSanuM ja seTalamenTa, sadgatimAM lAMbu seTalamenTa che ane mokSamAM kAyama mATenuM seTalamenTa. guNasthAnaka AtmakalyANa ane sadgati baMne sAthe apAve che. emAM AvanArA jIvonuM ochAmAM ochuM dhoraNa saMsArathI sAcA arthamAM vairAgya ane madhyasthatA che. jo ke temAM pAchAM levalsa hoya. samakita jeTaluM levala hoya to cothuM guNasthAnaka, bhAvazrAvaka hoya to pAMcamuM guNasthAnaka, bhAvasAdhu hoya to chaThuM guNasthAnaka. te jANavAnI phUTapaTTIo zAstramAM ApI che. vaLI A mApadaMDa-mInImama/meksImama(jadhanya utkRSTa) baMne ApyA che. samyagdaSTinI khAmI doSa hoya to vadhAremAM vadhAre keTalI hoya? (75) zirIramAM sArI sadgati tamArA hAthamAM!) . rAjakoTa :.. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raudradhyAna/dekhAvamAM tIvra kaSAya/sukhazIlatA/pApapravRttinI tIvratA/hiMsAdi badhuM hoya, paNa teTalA mAtrathI samakita cAlI nathI jatuM. tevI rIte jaghanya doSa keTalA? khAlI aviratino bhAva hoya, eTale pApano virAma nathI. te sivAya eka paNa azubha bhAva/doSa na maLe. tevI rIte sAme guNa mUke. jaghanyathI heya-upAdeyano saMpUrNa viveka hoya. temAM eka Tako paNa khAmI hoya to samakita na rahe. sabhA saMpUrNa viveka eTale? ma.sA. je choDavA jevuM te choDavA jevuM lAge, AcaravA jevuM te AcaravA jevuM lAge, niMdA karavA jevuM hoya to niMdA karavA lAyaka lAge, vakhANavA jevuM hoya te vakhANavA lAyaka lAge. temAM saheja paNa phera Avyo to tenuM samakita na rahe. kartavya/akartavyano viveka joie. eka paNa niMdA karavA lAyaka vastu vakhANavA lAyaka lAge ke vakhANavA lAyaka vastu vakhoDavA lAyaka lAge to paNa mithyAtva ja gaNAya. sabhA dRSTAMta tarIke? ma.sA. tame lagna vagere prasaMgomAM haro pharo paNa je kharAba ke niMdA karavA lAyaka hoya te sAruM na lAgavuM joie ane prazaMsA karavA lAyaka hoya te prazaMsA karavA lAyaka ja lAgavuM joIe. A viveka. dA.ta. TI.vI. vinA cAlatuM haze? AvuM to keTaluMya magajamAM beThuM hoya. tamAre dikaro ejInIyarIMgamAM pharsTaklAsa pharsTa laI Avato hoya to tame vadhAvo ja ne? te vakhate bIjo bhAva hoya? A viveka nathI. sabhA bhaNIne Ave eTale khuzI to manAvIe ne? ma.sA. to to pachI sinemA joi Ave ane ekTara-eDresanI mAhitI laI Ave to paNa vakhANo ne? game te jJAna laIne Ave eTale zuM vakhANavAnuM ja? gRhasthanA kartavyanI pravRttio sArI ja hoya, tenAthI viruddhanI pravRtti jIvanamAM hoya to te vakhANavA jevI lAge? ane AtmAnuM bhayaMkara ahita kare tevuM zikSaNa laI Ave to vakhANavAnuM hoya? bAkI to kaho ke bhAI! mAruM kamanasIba ke tane bhaNavA mokalavo paDe che ane tAro pApodaya ke bhaNavA javuM paDe che. sabhA nAsIpAsa na thaI jAya? ma.sA. nAsIpAsa zuM kAma thaze? eTaluM yAda rAkhajo, tamAro dIkaro AvuM badhuM bhaNIne Avaze pachI tamane bApa nahIM buDathala mAnaze. tyAM bhaNAve che ke ApaNA pUrvajo vAMdarAmAMthI taiyAra thayelA che. mATe nAnAM bALako pahelAM ghaNAM sArAM hoya paNa bhaNyA pachI tamane kAMI pUchaze kharAM? bAkI Arya paraMparAmAM to zIkhavADAtuM ke ApaNA vaDIlo jJAnavRddha che. atyAre to tamArA bALakonI sAyakolojI(mAnasa) kevI taiyAra kare che te tamane khabara nathI. eka kolejanA jaina prInsIpAla mArI pAse AvelA. mane kahyuM ( sadgati tamArA hAthamAM !). TIma jahka nI 76) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAheba! ame bALakone ghaDatara ApavA prayatna karIe chIe. meM kahyuM paNa tame evuM : bhaNAvo cho ke pelAnA guNo mULamAMthI ja khalAsa thaI jAya che. atyAre tame have grejayuala ivolyuzana(kramika vikAsa)nI thIyarI laI AvyA. duniyAno koI dharma nathI jemAM A pramANe AvatuM hoya. tamAruM zikSaNa ja grejayuala ivolyuzananI thIyarInI vAta kare che. mATe dharmathI/saMskArothI bALakone vimukha karavA AvI vAto kare che. vaLI A thIyarI to hajI sAbita paNa nathI thai. sArA vaijJAniko to kahe che ke A thIyarI saMpUrNa rIte avaijJAnika thIyarI che. chatAM paNa chokarAMone e ja bhaNAvavAmAM Ave che. mAtra krizcIyAnITIne enI sAthe meLa khAya che. ApaNA dharma pramANe grejyuala DIklAIna che. A avasarpiNI kALamAM buddhi/puNyazakti/vikAsa badhu ghaTe che ne? vijJAna zuM batAve che? grejayuala ivolyuzana dvArA svarga/nAka/puNya/pA5/paraloka, AtmA badhAne mULamAMthI hAsyAspada banAvavAmAM Ave che. A eTaluM kAtila jhera che ke tamane kalpanAmAM paNa na Ave. sabhAH utsarpiNI kALamAM grejyuala ivolyuzana kahI zakAya? ma.sA. paNa te vijJAna jevuM nahi. bAkI to eka vaijJAnike kaheluM ke A thIyarI kema bhaNAvAya che, te ja amane khabara nathI paDatI. vijJAnanA kSetramAM paNa rAjakAraNa keTaluM che, teno A purAvo che. sabhA eTale A bhaNAvavAnuM ja nahIM? ma.sA. hA, to enI hAlata sArI thaze ane bhaNAvo to khoTuM bhaNyA pachI paNa enuM breInavoza karajo. kahejo bhaNAvavA khAtara tane bhaNAvyo che, paNa AmAM satya kazuM ja nathI. tuM A svIkArIza nahIM. A vastu khoTI che. ATaluM magajamAM nAMkhyuM haze to moTo thayA pachI dharmathI vimukha thavAnuM moTuM paribaLa tUTI jaze. eka zrAvaka vAta karatA hatA ke mAro chokaro 16 varSano thayo tyAM sudhI mahinAmAM cAra pauSadha karato, Akho divasa sAdhu bhagavaMto pAse ja raheto. ghare bolAvavA mahenata karavI paDe, paNa have te derAsara javAnI paNa nA pADe che. meM kahyuM tame ene DokTara banAvyo eTale have e AtmAne ja nathI mAnato, pachI derAsara zuM kAma jAya? samakita lAvavA mATe sArAne ja sAruM mAnatAM zIkhavuM paDaze, jene heya-upAdeyano viveka nathI teno samakita sAthe meLa ja nahi paDe. eka paNa vakhoDavA lAyaka cIja sArI na lAgavI joie. vyAkhyAna : 10 tA. 12-6-96, budhavAra, anaMta upakArI, anaMta jJAnI zrI tIrthaMkara paramAtmAo jagatanA jIvamAtrane A agAdha saMsArathI tAravA mATe A dharmatIrthanI sthApanA kare che. 77) kAkI kAkI " ka ( sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAstramAM saMsArane je sAgaranI upamA ApI che te barAbara baMdhabesatI che. samudra agAdha jalathI bharelo che. cAre bAju pANI patharAyela che paNa dariyAnA pANIno koI upayoga nahi. ema Akho saMsAra agAdha khArA pANInA jala jevo che. jayAMthI cAkho moM khAruM ja thavAnuM. game teTalo tarasyo samudranuM pANI pIve to tarasa to chIpAya nahIM, paNa pAchuM thAya ke na pIdhuM hota to sAruM. sTImaramAM koivAra pANI khUTI jAya to musApharo cAre bAju pANImAM hovA chatAM paNa pANI mATe valakhA mAratA jIve che. cAre bAju pANI, paNa tRpti/zAMtino anubhava karAvI zake nahIM. tevI ja rIte saMsAramAM sukha tRptino svAda karAvavAnI tAkAta nathI. tamane Akho saMsAra khArA pANInA samudra jevo na lAge ane vacce mIThuM pANI lAge to te tamAruM mithyAtva/bhrama che. sabhA samudramAM paNa mIThA pANInA jharA hoya che ne? ma.sA. : samudramAM paNa mIThA pANInA jharA hoya che paNa te kone mATe? je barAbara jharAnA pANI pAse jaI bese tene mIThuM pANI maLe. vaLI mIThA pANInA paNa jharA ja hoya che, paNa nadIonI nadIo hotI nathI. e to saMsAramAM paNa mokSamArga che ja. cauda guNasthAnako/derAsaro/upAzrayo che, te badhA mIThA pANInA jharA jevA ja che. zAstramAM zrAvakane zRMgI macchanI upamA ApI che. dariyAmAM mAchalAM ghaNAM che ane te badhAM moTe bhAge khArAM pANI pIne ja jIve che. eTale dariyAmAM khAruM pANI phAve tevAM mAchalAM ja vadhAre che. jyAre zRMgI maccha to viziSTa jAtinAM mAchalAM che. te janme khArA pANImAM, jIve khArA pANImAM, chatAM mIThuM pANI pIve. eTale te je kSetramAMthI mIThA pANInA jharA nIkaLatA hoya, tyAM pahoMcI pANInI tarasa lAge tyAre te ja pANI pIve. A upamA zrAvakasAdhu mATe. zrAvaka saMsArarUpI khArA pANImAM janme, jIve, pravRtti kare; chatAM paNa jIvanamAM mIThA pANIrUpa dharmasukhano AsvAda le. kemake khArA pANInI khArAza mANavA jevI nathI. rahe saMsAramAM paNa khArAzane mANato nathI paNa dharmanI mIThAzane ja mANe che. tenA mATe mANavA lAyaka koi vastu hoya to te dharma. teno anubhava karI tRpta thaIne ja pharato hoya. bAkI to saMsAramAM je paNa karIzuM, kaDavo ja anubhava thavAno che. - have sadgati/durgatinI apekSAe vicAro to dariyAnA pANImAM koine satata sapATI para rahevuM hoya to taryA ja karavuM paDe ane te mATe covIsa kalAka hAtha-paga halAvavA paDe. tame game tevA taravaiyA ho ane koI dariyAmAM pheMkI de to taravA zuM karavuM paDe? hAtha-paga halAvavA paDe. game tevA taravaiyAne paNa taravA mahenata karavI ja paDe. DUbI gUMgaLAI marI na javAya mATe satata hAtha-paga halAvI pANI kApyA karo to ja jIvI zako. jIvana bhale kaThinAIvALuM hoya paNa jIvana tame jIvI zako, marI na jAo, ane A AphatamAMthI bahAra nIkaLavuM hoya to to taratAM taratAM kAMThe javuM ja paDe. kemake dariyAmAM cho tyAM sudhI DUbavAno bhaya che. tarIne kAMThe pahoMco pachI DUbavAno bhaya nathI. tema saMsArasAgarane tarIne pAra pAmI jAya, arthAt mokSa/muktie pahoMce, tene saMpUrNa salAmatI. ene gUMgaLAine DUbavAno ke maravAno bhaya nathI. je mokSa sudhI nathI jaI sadgati tamArA hAthamAM !) kATA ka aa aa 78) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakato athavA javAnI taiyArI nathI, tevAne saMsAranAM du:khomAM, bhayaMkara gUMgaLAmaNamAM marI na javuM hoya, to satata sadgatinAM kAraNonuM sevana karavuM paDe. ahIM sapATI eTale sadgati, dariyAnuM taLiyuM te durgati ane kAMThe pahoMcavuM te mokSa. ghaNA kahe che dharma karIne eTaluM icchIe chIe ke maLyuM che te kAyama TakI rahe. eTalI icchAthI paNa dharma karanAro varga che, paNa kAyama A levala para koI rahI zake nahIM. hoziyAra taravaiyo paNa sapATI para kyAM sudhI tarI zakaze? moTA moTA sAgaro taranArA taravaiyA che. atyAra sudhInA rekorDa pramANe vadhAremAM vadhAre ekavIsa divasa taryAno rekorDa noMdhAyo che. ekavIsa divasa pachI zuM hAlata thaI hoya? eTale sapATI para taravAnI to maryAdA ja che. amuka samayamAM kAMThe pahoMcyA to pahoMcI gayA, bAkI to vikalpa DUbI ja maravAno che. tema pAMca-pacIsa bhava sadgati maLe, pachI kAM to muktie pahoMco athavA durgatino akhADo. game tevA dharmAtmA, ivana tIrthaMkarano AtmA hoya to paNa A ja niyama. sadgatinA bhAva vadhAre nathI. paMcendriyapaNuM vadhAremAM vadhAre hajAra sAgaropama, trasapaNAmAM be hajAra sAgaropama rahI zakAya. tenAthI vadhAre trasapaNuM paNa na rahI zake. trapaNAmAM to beindriya, te indriya, caurindriya paNa Ave. eTale be hajAra sAgaropama pachI to sthAvaramAM javuM ja paDe. prabhu vIrano AtmA nayasAranA bhavamAM samakita pAmyo. marIcinA bhavamAM samakita gumAvyuM. marIne pAMcamA devalokamAM gayA. kemake sadgatinAM kAraNo ghaNAM hatAM. tyAMthI manuSya devaloka/manuSya ema keTalAka bhava cAlyuM. pharI pharI tridaMDI thAya ane tridaMDInA bhavamAM akAmanirjarA cAlu thai jAya ane devaloka maLe. AvI rIte thoDA bhava rahyA. bhagavAna vIranA 27 bhava to moTA kahIe chIe paNa asaMkhya bhava thayA che. ra7 bhava gaNIe to to baso/pAMcaso sAgaropamano gALo ja thAya. paNa prabhue samakita pAmyA pachI Akho cotho Aro pasAra karyo. abajonA abaja sAgaropama thAya. eno artha ke tIrthaMkarano AtmA paNa lAMbA samaya sudhI sagatimAM na rahI zake. sabhA pelAmAM to taravaiyAnI zArIrika zakti khalAsa thAya che. ahIM zuM? ma.sA. saMsAranuM svarUpa ja evuM che ke tame sadgatimAM vadhAre rahI ja na zako. kemake puNyathI sadgati maLe, tyAM sArA bhogavilAsa maLe, puNya bhogave eTale pApa baMdhAya. eTale pApathI pAchA durgatimAM javAnuM. sabhA sadgatinI sAyakala nathI cAlatI? ma.sA. ? sAyakala calAvavI hoya to puNyAnubaMdhI puNya bAMdhavuM paDe ane e puNya to tamane kAMThe ja mUkI Avaze. samakita pAmyA pachI jo samakita jALavI rAkhe to gaNatarInA bhavamAM, ane game teTalAM pApa kare to paNa ardhapudgala parAvartamAM to mokSanI geraMTI. Ama to te kALa paNa ghaNo moTo che, paNa bhUtakALamAM ApaNe bhaTakyA tenA karatAM te kALa ghaNo ocho che. durgatimAM lAMbo samaya TakI zakAya che. lAMbo samaya eTale tamArI (79) kone karI temAM mI sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ marajI hoya teTalo lAMbo samaya rahevAya. temAM koi maryAdA nathI. anaMtA pudgala parAvarta paNa durgatimAM pasAra karI zakAya che. jayAre sadgatimAM eka sImA bAMdhI che. dariyAnA taLiye DUbIne paDyA rahevuM hoya to kAyama mATe paDI rahI zakAya ne? taravAmAM mahenata che paNa DUbavAmAM zuM mahenata? upamA barAbara che. saMsAra ane sAgaranA guNadharma samAna che, mATe A upamA ApI che. dariyAno svabhAva ja evo ke je enA sapATAmAM Ave ene haDapa karI taLiye mUkI Ave. saMsArano paNa svabhAva ke durgatirUpa taLiye mUkI Ave. mATe sadgatimAM AvavuM hoya, AvIne rahevuM hoya, to paNa satata mahenata karavI paDe. taLiyethI sapATI para AvavA ane sapATI para satata rahevA paNa satata mahenata karavI paDe. atyAre tame sapATI para AvI gayA cho. gUMgaLAIne marI jAo tevI sthiti tamArI nathI. sabhA pelAmAM to sTImaramAM TikiTa laI besI jAya to paNa kAma patI jAya ne? ma.sA. sTImarano cArja to cUkavavo paDe ne? to ahIM paNa dharmarUpI sTImara che ja. akAmanirjarA vagere hAtha-paga halAvavA jevuM che. dharma sTImara jevo che. tamane saraLatAthI durgatimAM laI javA te ja saMsAranuM kAma che. durgatimAM sarakavA mATe badhAM bAraNAM khullAM che. paraMtu je puNya bAMdhI sadgati meLavI che, te puNyamAM sAvadhAnI na rahe to te ja puNya tamane durgatimAM gabaDAvI de. puNya jeTaluM TesTathI bhogavo teTaluM ja pApa baMdhAya. te pApamAM tAkAta che ke te tamane durgatimAM lai jAya. pAchuM durgatimAM durgatinA baMdhanAM kAraNo bharapUra pramANamAM hAjara che. eTale durgati durgatinuM ja kAraNa bane che. eka mANasa garIbAImAM janme eTale bhaNavA-gaNavA, dhaMdhA-dhApAnI tako nahIM maLe. mATe buddhi haze to paNa jatI raheze. mATe ja vyavahAramAM kahevAya che ke garIbAI garIbAIne lAve. kemake paristhiti ja evI sarjAya ke te bicAro kAyama garIba ja rahe. paisA paisAne kheMce. zrImaMtane jIvanamAM AgaLa AvavAnI tako vadhAre ne? eTale garIba garIba ja rahe ane zrImaMta zrImaMta ja rahe tevuM sAmAjika mALakhuM che ne? tema durgati durgatine lAvaze. ema viSacakra cAlyA karaze. vaLI ahIM to UMdhuM che. sadgatimAM paNa kALajIpUrvaka na rahyA to durgatine lAvI zake. saMsAranuM AvuM svarUpa hovAthI durgatithI khUba gabharAvuM joIe. paNa tame gabharAtA hoya, ciMtA karatA hoya tevuM lAgatuM nathI. tamane gabharAvavA A vAta nathI karatA, paNa vAstavikatA tarapha dhyAna dorIe chIe. bhagavAna mahAvIra marIcinA bhavathI mahAvIranA bhavamAM gayA, tyAM sudhI eka koTAkoTI sAgaropamano kALa thayo. temAMya navvANuM TakA bhavadurgatinA. sAmAnya niyama evo che ke samakita pAmelA jIvo pUrvanAM gADha karmo na hoya to saDasaDATa muktimAM pahoMcI jAya. A covIsInA sattara tIrthakaro to traNa ja bhavamAM mokSamAM pahoMcI gayA. bIjAnA paNa kramasara caDiyAtA bhavo thayA. zAMtinAtha bhagavAnanA soLa bhava thayA. nemanAtha bhagavAnanA nava bhava thayA. te paNa satata UMcA bhava. bhagavAna vIra cAra vAra ( sadgati tamArA hAthamAM !) ka kA 80) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samakita pAmyA, traNa vAra samakita gumAvyuM. temane paDavA-caDavAnuM vizeSa thayuM che. samakita pAmatAM pahelAM je karmo hatAM teno to hisAba cUkavavo paDe ne? tame atyAre karoDo kamAyA ho paNa te pahelAM je khoTA sodA hoya teno hisAba to cUkate karavo paDe ne? aSADhI zrAvake pArzvanAtha bhagavAnanI mUrti bharAvI tyAre prabhu kadAca ekendriyamAM haze. kadAca tamArA badhAnA gharamAM temano jIva athaDAto haze. eTale sapATI para to lAMbo samaya rahevAya ja nahIM. pesiphika vagere mahAsAgaromAM ghaNAM mAchalAMo haze, je sapATI para to varSamAM ekavAra paNa nahi AvatAM hoya. sadgati paNa AvI ja che. sapATI para to lAMbo samaya rahevAya ja nahi. kAM to pAra pAmo athavA pAchA durgatimAM jAo. pAra pamADanAruM kAraNa guNasthAnaka che. guNasthAnaka sivAyanAM bIjAM kAraNomAM sapATI para lAvavAnI tAkAta che, paNa pAra pamADavAnI tAkAta nathI. tethI sadgatinuM UMcAmAM UMcuM, meLavavA lAyaka, ArAdhavA lAyaka kAraNa guNasthAnaka che. tene je pAmI jAya tene mATe saMsAramAM khUba ochAM bhayasthAno che. vaLI guNasthAnaka pAmelo jIva kadAca gabaDe to paNa pAcho mokSe to javAno ja. mATe pU.haribhadrasUri mahArAja sAheba kahe che ke, jIva yoganuM bIja pAme eTale have saMsArarUpI kedakhAnAmAMthI bahAra javAnI sAyarana vAgI rahI che. paheluM guNasthAnaka paNa pAme to A vAta che. bhavacAraka palAyana kAlaghaMTA lakhyuM che. pahelA guNasthAnaka mATe paNa AvuM kahetA hoya to AgaLanAM guNasthAnakanI to zuM vAta? bIjI bAju A saMsAramAM sadgatimAM paNa jeTalA UMcA lAbha che, te badhA guNasthAnakavALA mATe ja rIjharva (anAmata) che. dA.ta. guNasthAnaka pAmelA ja sakAmanirjarA kare. vaLI bIjA jIva game teTalAM satkAryo/zubha pariNAma kare, paNa puNyAnubaMdhI puNya to guNasthAnakavALo ja bAMdhe. tattvathI paheluM guNasthAnaka apunabaMdhakane ja Ave. nAmathI paheluM guNasthAnaka to abhavyane paNa hoya. tema jagatamAM UMcI jagAo jevI ke cakravartI, vAsudeva, baladeva, Indro ane evI viziSTa bIjI jagAo paNa guNasthAnaka pAmelA mATe ja rIjharva(anAmata) che. apunabaMdhaka avasthA pAmelo jIva vadhAremAM vadhAre eka pudgala parAvartamAM mokSe jAya. temAMya janmathI jainazAsana pAmyo hoya ane pachI apunabaMdhaka avasthA pAme to zAstro kahe che ke ardha pagala parAvartamAM teno mokSa nakkI. sabhA taphAvata kema? ma.sA. mokSamAM javA mATenA AdhyAtmika bhAvo sparzavAnI A zAsanamAM eTalI badhI sugamatA che ke, jIva yogya hoya to sahelAIthI sparzI jAya. mATe apunabaMdhaka avasthAnI zarUAta thaI tyArathI saMsAranI maryAdA zarU thaI. paribhramaNanI zarUAta kyArathI thaI te to khabara ja nathI. tevI ja rIte bIjo cheDo paNa zaramAvartamAM na Avo tyAM sudhI nakkI nathI thayo. tyAM sudhI keTaluM bhaTakI zakAya te kahevAya nahIM. , , , , , , PSI , sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabhA H ca2mAvarta eTale? ma.sA. ca2mAvarta e Akho viSaya judo che. atyAre to ATaluM ja kahIe ke ca2mAvartanuM mukhya lakSaNa guNano adveSa. saMsArano sAco vairAgI, kadAgraha rahita jIva te apunarbaMdhaka. muktinI sAcI jijJAsA te caramayathApravRttikaraNa. mokSane AMzikapaNe oLakhe eTale yogAvaMcakapaNuM, muktino sAco rAga pragaTe eTale bodhibIja; Ama badhAM pagathiyAM nakkI che. zAstramAM beromITara ApelAM che. te dvArA potAnI bhUmikAnuM mUlyAMkana karavuM joie. guNasthAnaka pAmelAne ja UMcA devaloka paNa maLe che. puNyaprakRtimAM tIvra zubha 2sa guNasthAnaka pAmelo ja pADI zake. pApaprakRtimAM tIvra UMco rasa guNasthAnaka nahIM pAmelo pADe. pApaprakRtimAM maMda rasa guNasthAnaka pAmelo pADe. chello phAyado e ke AtmAno kharo AnaMda/sukha/tRptino anubhava guNasthAnaka pAmela jIva ja karI zake. UMcAne UMcA badhA lAbho satinA A kAraNa sAthe saMkaLAyelA che. A pAmavuM agharuM che, paNa UMcAmAM UMcuM kAraNa to A ja che. sahelAmAM saheluM kAraNa dravyavirati. sabhA H samAdhAna zuM Ave? ma.sA. : bhale dravyathI virati svIkAro, paNa paheluM guNasthAnaka to pAmI ja jAo, jethI sadgati ane mokSa beyanI geraMTI thai jAya. sabhA : A zakyatA A kALamAM che? ma.sA. che ja. prayatna karo. tamane je zAsana ane manuSya bhava maLyAM che, te zAsanamAM paheluM guNasthAnaka pAmavuM hoya to azakya che ja nahi. paNa Ama lAMbA thai besI rahe na cAle. sabhA : ATaluM to karIe chIe. have zuM karIe? ma.sA. : A ja UMdho abhiprAya che. tamArAM samaya/zaktino saMsAramAM keTalo upayoga karo cho? ane dharmakSetramAM keTalo upayoga karo cho? tamane maLela mana-vacana-kAyAnI zakti,bhautika anukULatAo, samaya, badhAno upayoga dharmamAM vadhAre thAya che evuM tame kahI zako? hA, gRhastha maTIne sAdhu na bano tyAM sudhI pUrepUrI zakti dharmaArAdhanAmAM vaparAya ja nahi, paraMtu vadhAre kyAM? saMsAramAM ke dharmamAM? bAkI to dharmakSetramAM dhoraNa ja eTalAM nAnAM hoya che. tame mAno cho ke kalAka-be kalAka dharma karI lIdho eTale thai gayuM. pachI keTaluM karavAnuM hoya? dharmane kayuM dhoraNa Apo cho? UMcAmAM UMcuM dharmanuM dhoraNa hoya to thAya ke dharmane jeTaluM mahattva apAya teTaluM ochuM che. tamane koi kahe tamArA mATe jarUrI saMpatti kADhI bAkInI bIjAne Apo, to ochAmAM ochuM aDadhuM to tamArA mATe rAkho ja ne? to A paNa AMtarika mUDI ja che ne? dharmamAM kAMi karazo te ja tamArA mATe che, bIjuM badhuM to pArakA mATe che. huM dharma mATe bAra kalAka kADho ema kahuM to moM pahoLAM sadgati tamArA hAthamAM ! 82 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thai jAya ne? azakya kahIne ja mane rada karI do ne? kemake svatvabuddhi nathI. bAkI, dhAro to paheluM guNasthAnaka ane sadgati mATe dravyaviratinuM kAraNa paNa pakaDI zako. sadgatinuM cothuM kAraNa - (4) zubha dhyAna - sadgatinuM cothuM kAraNa zubha dhyAna che. ApaNe eno naMbara pAMcamo lIdho che. durgatinuM kAraNa azubha dhyAna che. dhyAnanA cAra prakAra che. temAM be zubha dhyAna ane be azubha dhyAna che. ArtadhyAna, raudradhyAna te azubha dhyAna che, durgatimAM laI janArAM che. jyAre dharmadhyAna ane zukladhyAna te zubha dhyAna che. baMnenAM cokkasa kAraNo batAvelAM che. A be dhyAna Ave to sadgati mATe bAMhedharI. tevI rIte Arta-raudradhyAna hoya to bhayasthAna che. mAtra ArtadhyAna-raudradhyAnathI durgatimAM ja javAya tevuM nathI, paNa te eka bhayasthAna jarUra che. dhyAna viSaya moTo che, paNa atyAre to sadgatinA kAraNa tarIke ja te vicAravAno che. covIsa kalAkamAM ApaNo jIva satata dhyAnamAM hoto nathI. koI paNa AtmA satata dhyAnanI dhArA-pravRttimAM rahI zakato nathI. dhyAnanI kSaNo to alpa hoya che, paNa dhyAna mATenI pUrva-uttarabhUmikAmAM ja samaya vadhAre jAya che. dhyAna e cittanI atyaMta ekAgratA che. te mATenI zarata zuM che? to kahyuM, atyaMta sthira adhyavasAya. ApaNuM mana prAyaH karIne covIsa kalAka caMcala vadhAre hoya che. rakhaDatuM vadhAre che? ke eka ThekANe sthira thaI jAya che? (1)ciMtA, (2)bhAvanA, (3)anuprekSA ane (4)dhyAna A cAra cittadazA che. ciMtA eTale eka prakAranuM ciMtana, saMsAranI ciMtA nahi. ghaNAne te ciMtana paNa nathI hotuM. ghaNA to emanA manamAM kayo vicAra kyAre Avyo, te temane ja khabara na hoya. game tyAre game tevo bhAva tamArA manamAM praveza pAmI jAya. koI niyaMtraNa kharuM ke manane mokaLuM medAna ApyuM che? vaLI tame to manane kahyuM che ke tuM jyAM rakhaDIza, tyAM pAchaLa pAchaLa huM paNa AvIza. sabhAH javuM ja paDe ne! ma.sA. nA, tevo niyama nathI. mana karatAM tamArI tAkAta vadhAre che.eTale mana tamane ghasaDIne laI jaI zake tema nathI, paNa mananI sAthe rakhaDavuM tamane paNa game che! rajhaLapATavALA jIvone dhyAna ochuM hoya che. tamArA manamAM ArtadhyAnanI ciMtA bhAvanA hoya eTale pUrvabhUmikA hoya. paNa tame ekAgra thAo, vadhAremAM vadhAre vRttine eka ThekANe sthira karo, tyAre dhyAna AvatuM hoya che. ciMtA-bhAvanA pUrvabhUmikA ane anuprekSA uttarabhUmikA che. dharmadhyAna mATe pahelAM dharmanuM ciMtana ane pachI bhAvanAmAM goThavAvuM joie. te AtmasAt thAya eTale dhyAna Ave ane dhyAnamAM satata na rahI zakAya eTale pachI dharmanI anuprekSA karavI. je mahApuruSo kAussagna dhyAne UbhA hoya tyAre A sAyakalamAM ja ramatA hoya. (83) mAM " , , (sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabhA manana eTale zuM? ma.sA. ? manana eTale bhAvanA. mananamAMthI dhyAna ane pachI bahAra nIkaLe eTale anuprekSA kare. tame durgatinA kAraNarUpa azubha dhyAnamAMthI bahAra nIkaLo cho ke bahAra ja nathI nIkaLI zakatA? dhyAnamAM krUratA, uzkerATa, Avega, parapIDA, temAM AnaMdanI vRttio vagere krUra-hiMsaka dhiSThAinA bhAvo Ave to te raudradhyAna che. ciMtananuM vAraMvAra punarAvartana thAya to bhAvanAmAM UMDA Utaro. tyArapachI dhyAna Ave. sagatinuM eka paNa kAraNa na hoya ane raudradhyAna Ave to durgati ane te paNa narakagati ja baMdhAya ane te gati baMdhAtI hoya tyAre bIjAM karmo paNa kevAM baMdhAtAM hoya te khabara che? sAvaceta hazo to raudradhyAna kadAca TALI zakazo paNa ArtadhyAna TALavuM to muzkela che. tenuM madhyabindu iSTano saMyoga, aniSTano viyoga. A paDyuM hoya ane te kAraNe thatuM ciMtana-manana te ArtadhyAnanI pUrvabhUmikA che. anukULa hajAro vastunI icchA ane pratikUla hajAro vastunI anicchA, dA.ta. badhA rogo na Ave to sAruM, eTale ArogyanAM pAsAM pratye rAga thayo. Ama, badhAmAM AvI anukULatA joie. ema, jayAM jyAM anukULatA pratye rAga ane pratikULatA pratye dveSa che, temAM ArtadhyAna ja che. covIsa kalAka ciMtana zenuM cAle che? samyagdaSTi AtmAne paNa covIsa kalAkamAM ghaNuM ArtadhyAna thatuM hoya. bhAvathI chaThThA guNasthAnakavALA sAdhu mATe paNa lakhyuM ke ArtadhyAnanA saMkalpavikalpa kADhavA kaThina che. tenAthI tiryaMcagati baMdhAya. paraMtu atyAre to vyApaka pramANamAM A dhyAnanAM kAraNo taiyAra che. A ArtadhyAnanI bhUmikA TALI zubhadhyAnanI bhUmikA lAvavI te paNa jIvanamAM eka ArAdhanA che. vyAkhyAna : 11 tA. 13-6-96, gurUvAra, anaMta upakArI, anaMta jJAnI zrI tIrthaMkara paramAtmAo jagatanA jIvamAtrano A bhayAnaka ane raudra saMsAramAMthI uddhAra karAvavA A dharmatIrthanI sthApanA kare che. A jagatamAM je vyakti A saMsAranA svarUpanuM avalokana/vicAra kare, ene saMsAranuM bihAmaNuM-bhayAnaka dezya upasyA vinA rahe nahi. ApaNI pAse vAstavika svarUpanuM avalokana karavAnI dRSTi nathI, mATe A saMsAra raLiyAmaNo lAge che. cAre bAju AdhivyAdhi/upAdhi paDyAM che. eka eka jIvanI takalIpho vagereno vicAra karo to thAya ke, A saMsAranI bhayAnakatA/raudratAno koi pAra nathI. rAtre bAra vAge smazAnamAM cAre bAju maDadAMo baLatAM hoya, pazu-pakSI bhaTakatAM hoya, kUtarAMo bheMkAra avAje raDatAM hoya to eka miniTa paNa tyAM rahI zako? ApaNe tyAM saMsArane smazAnanI upamA paNa ApI che, je vAstavikatA sAthe barAbara baMdhabesatI thAya che. jagatamAM dareka kSaNe keTalAya janme che, keTalAya kare che. eTale ke janma/mRtyu/roga/AdhivyAdhi/upAdhi ke mAnasika saMtApathI aMdaramAM pIDAya che. eTale sukhI koNa? sukhI kyAM? te zodhyo jaDe (sadgati tamArA hAthamAM !) mA koI TI. DI . (84) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tema nathI. paNa jyAM sudhI enI AvI pratIti na thAya tyAM sudhI saMsAra ramaNIya ja lAge. paNa A ramaNIyatA e daSTino bhrama che. jIva jyAre vAstavikatAno vicAra kare che, tyAre to A vAta ja AvIne UbhI ja rahe che. AvuM lAge pachI jIvane thAya ke durgatio to bihAmaNI/bhayaMkara che ja, ane sadgatiomAM paNa lAMbo samaya rahevA jevuM nathI. kemake bhavabhramaNano aMta lAvavA mATe ja sadgatimAM rahevAnuM che, ane sadgatimAM jo lAMbo samaya pasAra karavA gayA, to game tyAre nIce durgatimAM sarakI jaizuM. mATe tamArA manamAM saMkalpa joie ke, bhale A bhavamAM saMsArathI pAra na pamAya, paNa pAMca paccIsa bhavamAM to have mokSamAM pahoMcavuM ja che. A mATe thavuM joie ke durgatinAM kAraNone choDI dauM ane sadgatinAM kAraNone pAmuM to sAruM. akAmanirjarA, zubhalezyA, maMdakaSAya vagere prakRti sAthe saMkaLAyelAM che. dhyAna, vartamAna vicAradhArA sAthe saMkaLAyela che. upayogAtmaka mananA vibhAga sAthe dhyAna saMkaLAyeluM che. zubha/azubha vicAro upayoga sAthe saMkaLAyelA che. dhyAna vicArAtmaka pAsAne kavara karI le che. prakRti sAthe laine jema pharo cho tema mana paNa koine koi vicAramAM phare ja che. mana niSkriya banatuM nathI. ane jyAre manathI niSkriya banazo te divase paralokamAM pahoMcI gayA hazo. "upayogo jIvasya lakSaNam". evo koi jIva nathI jenI upayogadhArA cAlu na hoya.. manano upayoga keLavavo hoya to manane ekAgra karavuM paDaze. bhIMtamAM manane ekAgra karavA bhIMtanuM jJAna joie. pahelAM bhIMta dekhAya, pachI sapheda vagere, pachI kharabacaDI/lIsI vagere. manane koipaNa vastumAM ekAgra karyA vinA upayoga pedA thato nathI. ahIMyAM ekAgratA eTale tamAruM mana jyAM kendrita thAya te ja. paNa dhyAnanI ekAgratA levAnI nathI, mananI levAnI che. A Tebala paDyuM che, paNa temAM mana parovAya pachI ja TebalanuM jJAna thAya. jyAre jyAre je je vastu jANo, tyAre tyAre te te vastumAM tamAruM mana parovAyeluM che. tamAruM mana caMcala/bhaTakatuM/asthira hoya, paNa te jyAre te vastune jANe che, tyAre te vastumAM eka sekanDa mATe to parovAya ja che. te sivAya tene jANI zakatA nathI. zAstramAM dhyAna mATe lakhyuM "sthira adhyavasAyaM dhyAnam'. manano adhyavasAya sthira thAya, dhArArUpa thAya, te paNa hAi kvolITInuM(ucca kakSAnI) maximum concentration(utkRSTa ekAgratA) Ave, tyAre dhyAna thAya. eTale manane kyAMya parovavuM hoya tyAre tyAM ekAgra karavuM paDaze. kathA/vArtA karatI vakhate dhyAna bIje jAya? upayoga maMda hoya to cAlaze. kAraNa UMDI buddhi doDAvavI paDe tevuM nathI. UMDANa Ave tyAM ekAgratA vadhAravI paDe. zAstramAM agharI vAta batAvI hoya to dhArI dhArI vicArI vicArIne vAMco to gahana artha hAthamAM Ave. bhaNelI, bhASAprAza vyaktine paNa avadhAraNa mATe manane ekAgra karavuM paDe. prayatna jeTalo sateja karo teTalo zrama vadhAre paDe che. agharI vastu samajavA pA/aDadho kalAka kADho eTale thAkI jAo. gahana viSayanA svAdhyAyamAM buddhizALI sAdhu paNa kalAkamAM thAkI jAya, kAraNa ke manane ekAgra karavAmAM paNa parizrama paDe che. dhyAnamAM to badhI zaktine ekAgra karavAnI che. atyAre prati kSaNa (85) ja sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ badhI zaktino upayoga karatA nathI, dhaNI zaktio suSupta paDI che. zakti keTalI che, te to tIvra icchAkaTokaTI Ave tyAre khabara paDe. sAmAnya saMyogomAM so grAma vajana paNa na UMcakAya paNa pAMcaso grAmanI kImatI vastu hoya ane ociMtI Aga lAgatI hoya to tarata upADIne bhAgo. te vakhate tAkAta kyAMthI AvI jAya? tAkAta to hajI paNa suSupta paDI che. tema mananI vadhAremAM vadhAre kepesITI(zakti) vaparAtI hoya tevA prakAranuM ekAkAra mana thAya, tyAre dhyAna Ave che. pachI te zubha ke azubha hoi zake. saMsAranA jIvone viSaya kaSAyamAM rasa che. mATe tyAM ja mananI tIvra zakti vaparAvAnI che. ghaNAMne sInemA bAbatamAM khUba yAda rahe, mana sakriya hoya ane vAraMvAra mana tyAM jAya. eTale saMsAramAM je viSayomAM tIvra ekAgratA Avaze, tyAre saMsAranuM dhyAna AvavAnuM cAlu thaze. duHkha, vyathA, saMtApa, Adhi, vyAdhi, du:khanI pIDAmAMthI pedA thayeluM ciMtana manana te ArtadhyAna. vaLI jIva dhyAna nathI karato tyAre paNa tenI pUrvabhUmikA to hoya ja. maMda maMda vicAro/bhAvo karato hoya, paNa temAMya ArtadhyAna cAlu hoya. kemake covIsa kalAka ciMtA hoya che ke, jIvanamAM maLelI sagavaDatAo vadhe paNa ghaTe nahi, navI agavaDatAo Ave nahi ane je che te ochI thAya. tamArA jIvanamAM ciMtanano sArAMza A ja che. pachI dukAna/dhaMdho/zarIra/khAvA-pIvA/haravA-pharavA game te viSe vicAro, paNa saravaiyuM to A ja Ave. chokaro janme tyArathI tene paraNAvavA sudhInA vicAro cAlu hoya. vicAronI A hAramALAmAM 99.99% ArtadhyAna ja hoya. sabhA : enAthI karma baMdha paDe? ma.sA. : khAlI paDe nahi, satata tiryaMcagatino baMdha paDe. sabhA : dhyAnanI pUrvabhUmikA paNa gatibaMdhanuM kAraNa bane? ma.sA. H ArtadhyAnanA saMkalpa vikalpo ArtadhyAna ane tenI pUrvabhUmikA/uttarabhUmikA banne te te gatibaMdhanAM kAraNo che. tamane A sAmAnya lAge che. paNa AvuM vicAratAM pAponI je sIrIyala cAle tenI khabara nathI. eka nAno azubha vikalpa karo cho temAM paNa anaMtA jIvonI hiMsA goThavAyelI hoya che. sabhA : svAbhAvika ja Ave che. ma.sA. : svAbhAvika nathI paNa khoTI mamatAthI thAya che. bAkI A saMsAramAM tamArA jIvanamAM paNa tame tamArA mananuM dhAryuM karI zakatA nathI, to bIjAnA jIvanamAM tamArI icchA pramANe karI zakavAnA cho? sabhA : bALakanI ciMtA to karavI ja paDe ne? ma.sA. : te to kartavyanI ciMtA che. tyAre to thAya ke saMsArasAgaramAM rakhaDatAM rakhaDatAM A AtmA mArA ghare Avyo che. A amAro navo saMbaMdha paNa baMdhAyo hoya ke pUrvano sadgati tamArA hAthamAM ! (86) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMbaMdha paNa hoya, paNa atyAre A mAro Azrita che. to te mATe tene yogya taiyAra karavo ane tenA hitAhitamAM tatpara rahuM, tevuM thAya che? sabhA kalyANa to vicAravuM joie ne? ma.sA. kalyANa to nakkI ja che. game tenuM game temAM kalyANa mAno to te cAle? mUrkha bApa hoya ane mastI-tophAna-ramatamAM chokarAnuM hita mAne to te mAtrathI hita thaI jaze? ene tamane zuM game che te parathI hita nakkI thAya? tamArA gamA-aNagamAthI hita nakkI thatuM hoya, to to keTalAno dATa vALI Avo! koivAra hita kaDavI davA jenu paNa hoya, paNa mohanA pariNAmathI vicAro to sAcuM hita nakkI karI zako ja nahi. eka sArI lAinamAM goThavI lAkho karoDo kamAya evI icchA haze. pelo to karaze tyAre karaze paNa tamane atyArathI pApa lAgavA mAMDe che. mana ThekANe rahetuM ja nathI. tamArAM mana ThekANe na hoya to duniyAbharanAM Artaraudra dhyAna laine pharatA ho. tenAthI jIvanA evA saMkalpa/vikalpa cAlu ja hoya. vaLI gati to te anusAra dhArAbaddha rIte baMdhAI ja rahI che. temAM to breka AvavAnI ja nathI. sabhAH dhyAnanI pUrvabhUmikA covIsa kalAka cAlu hoya? ma.sA. ? hA, hoya che. moTA bhAganAne azubhanI hoya ane koikane zubhanI paNa hoya, dharmane anurUpa manoratha/saMkalpa vikalpa ciMtana cAlu karo to dharmadhyAnanI pUrvabhUmikAmAM Ave, ciMtanano Akho viSaya badalavo paDe. atyAre to jevA navarA paDe tevA azubha dhyAnanI hAramALA rUpe vicAro cAlu, zarIranA viSayamAM vicAra cAlu, gharaDA na dekhAie, camaka TakI rahe, zarIra nabaLuM na paDe, nabaLAI na Ave, vagere mATe azubha saMkalpa,vikalpa cAlu ja ne? temAMya vaLI dhoLA vALa dekhAya eTale kALA kema karavA tenI ciMtA cAlu. jIvanamAM moTA bhAganA viSaya ArtadhyAnanA ja che. te khUTe ja nahi. savArathI sAMja sudhI cAlu ja hoya. eTale ja tiryaMcagatino baMdha oLaMgavo bahu duSkara che. manuSyabhavamAM paNa 95% thI 97% jIvo tiryaMcagati ja bAMdhatA hoya. emanI manodazA-bhAvone anurUpa gatino baMdha che. jainazAsananAM durgati/sadgatinAM kAraNo duniyA mAne tema nathI. ahIM to spaSTa batAve. atyAre koI nyAya nIti,sadAcArathI jIvatA hoya to loko mAne mANasa sAro che, marIne sadgatimAM jaze, paNa tema nathI. sadgatinAM kAraNonAM dhoraNo bAMdhyAM che. kemake tame ekeka vicAra karo cho tyAre temAM aneka jIvone mAravAnA/kilAmaNA ApavAnA bhAvo baMdhAyelA che ane tenAthI tamane paNa pIDAkArI bhava ja maLe. aneka jIvonI hiMsAmAM rAjI cho to tamane tenAthI azAtA maLyA vinA rahevAnI che? bIjAne pIDA thAya tevA bhAvomAM rAcatA ho to tamane paNa evo ja bhava maLe ne? sabhA ArtadhyAna, saMkleza ane saMkalpamAM zuM phera? ( 87) nokarI nI ja kAno (sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma.sA. : kaSAyo icchA pedA kare te kakSAnA hoya to te saMkalpa kahevAya ane kaSAyo Aveza pedA kare te kakSAnA bane to saMkleza thayo kahevAya. ArttadhyAnamAM Artta zabda eTaleduHkhI, pIDita. mATe tame duHkha/pIDAnI vedanAthI tamAruM mana mukta thAya evuM je vicAro te ArttadhyAna che. vartamAnamAM je dhyAnazibiro bharAya che, temAMnI moTA bhAganI amArI dRSTie ArttadhyAna ja che. teo duHkhathI chUTavA ja Ave che. vaLI sAMbhaLyuM hoya ke dhyAnathI ekAgratAnI tAkAta paNa tIvra thAya che, tethI moTI moTI kaMpanImAM to sTAphane dhyAnanA klAsa bharAvavA mokale che. kAryakSamatA vadhe te mATe kaMpanInA ekjhIkyuTIva dhyAnanI prazaMsA kevI kare ke dhyAnathI sTAphamAM kAryakSamatA/zista vagere AvI gayuM. A badhuM ArttadhyAna ja che ne? AmAM ghaNIvAra raudradhyAna paNa AvI jAya che. moTA bhAganI zibiramAM zubha/azubha dhyAnanuM vizleSaNa ja na hoya. pU.upAdhyAyajI yazovijayajI mahArAja sAheba pharamAve che ke game tevo mANasa dhyAna karavA bese ane sukha-sagavaDanI apekSA rAkhato hoya, to te bagalAnuM dhyAna che. bagalo chIcharA pANImAM bese che, paNa samaje che ke pANI halaze to mAchalI upara nahi Ave ane mAchalIne lAge ke A bagalo UMghe che, tyAre ja u5ra Ave. eTale bagalo AMkha baMdha karIne zAMtithI beTho hoya. jANe prazAMta mudrA AvI gai hoya. paNa vRtti zuM? tene hoya ke kyAre mAchalI upara Ave ane pakaDI lauM! jeTalA sukha-sagavaDanI apekSAvALA ane duHkhanI sAmagrImAMthI bahAra javAvALA, te badhAthI ArtadhyAnamAMthI bahAra nIkaLavuM zakya nathI. tamArI zibiromAM e.sI., sophA vagere hoya, vacce sophTa Drinksa(ThaMDAM pINAM) Ave, badhuM sagavaDabharyuM, kharcALa hoya che. pachI dhyAnanI vAto thAya! A to manane ekAgra karI phAvatA viSayamAM lai javA mATe prekTIsarUpe kasarata che, zubhAzubha sAthe levAdevA nathI. vaLI jainazAsanamAM to dhyAnanA aneka mArga che. kula bheda cAra lAkha tresaTha hajA2 upara kAMika che. nakkI AMkaDo yAda nathI. ATalA dhyAnanA prakAro. keTalo vistRta viSaya haze! temAM zubha, azubha keTalA? zubha pAmavAnI sAmagrI vagere badhAnuM varNana maLe. varNana che paNa khAlI ADedhaDa vAMco to prApta na thAya. tame dharmapravRtti karatAM dharmanA zubha saMkalpavikalpamAM Avo tyArathI mAnIe ke pAsuM badalAyuM ane sadgatinA kSetramAM AvavA tatparatA AvI. mATe navarA beThA ho tyAre paNa dharmanA zubha saMkalpavikalparUpa pariNAmanI dhArA cAlavI joie. dharmamAM kema dIvAsvapro nathI dekhAtAM? kyAreya thAya che ke zrAvakamAMthI sAdhu banI pachI AvI suMdara ArAdhanA kyAre karIza? evA manorathanI hAramALA thAya che? saMsAramAM nAnI nAnI pravRtti/vicAramAMthI manorathanI sIrIyala cAlu thAya che, tevI ahIM thAya che? kyAreka thAya che ke atyAre eka sAmAyika karI pachI pauSadha karIza? pachI A dharmamAM sthira thaiza, pachI cAritra laiza vagere thAya che? ke pachI jaladI sAmAyika patAvI dauM tevuM thAya che? AvI vRttithI sAmAyika karo to teno artha nathI. jene roja navuM vadhAravAnA, AgaLa AgaLa ullAsa lAvavAnA vicAro sadgati tamArA hAthamAM! (88) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ave tene dhyAna Ave. AvA vicAro na Ave to rasanI khAmI che. eka mahAtmAne vahorAvatAM bhAva thAya ke ApaNe kyAre A rIte jayaNApUrvaka vahoravA jaizuM? tamane dhyAna mATenAM zubha saMkalpa/vikalponAM nimitto ghaNAM che, paNa cAlu nathI thatAM, manorathamALA nathI thatI, kemake dharma karo cho paNa raMga nathI lAgyo. saMsAramAM raMga jAmelo che. kyAreka to saMsAranI manorathamALAmAM praveza kyAMthI karyo, kyAMthI nIkaLyo te khabara paDatI nathI. AvA manoratho saMsAramAM sugama che, dharmakSetramAM duSkara che. paNa tame saceta thAo. atyAre tiryaMcagatinA baMdhane anurUpa saMkalpavikalpadhArAmAM ramI rahyA cho. sukha to jIvano svabhAva che, to jIva te ja dhyAna karavAno. paNa tamAre kayuM sukha joie che? je sukha meLavatAM bIjA badhAnA kaccaraghANa nIkaLe tevuM sukha joie che, ke nirdoSa sukha joie che? keTalAyanA hAyakArAmAMthI maLatuM sukha joituM hoya to bIjAne parezAna karavAnI bhAvanA che. bIjAnI hiMsA karavAno ijAro tamane koNe Apyo che? bhautika sukhanI icchA Ave tyArathI A cAlu. kemake temAM kcaraghANa karavAno ja vicAra hoya che. bIjAnA jIva jatA rahetA hoya chatAM tame mahAlyA karo to te vAjabI che? tame tamArI bhUlathI dAjhyA ke paDyA ho ane koi hase to tamane zuM thAya? tamane thaze to khabara paDaze evuM kahone? tamArA mota para koi ujANI Ujave to kevuM lAge? tamArA mRtyunI koi rAha jotuM hoya to tenA mATe tamane zuM bhAva thAya? bIjAnA nisAsA para tame khuza thAva cho. mATe tamAruM mana azubha na hoya to tame bhautika sukha bhogavI ja na zako. garama kacorI khAtAM thAya ke mane TesTa Ave che paNa A jIva marI gayA baphAi gayA tenuM zuM? sukhanI icchA svAbhAvika che, paNa jIvane jyArathI AtmAnA sukhanI icchA thAya tyArathI ja puNyabaMdha/karmanirjarA cAlu ane jeTaluM Atmasukha bhogavo teTalI jIvanamAM karmanirjarA vadhaze. ame sukhanI icchA karavAnuM, sukha bhogavavAnuM paNa kahIye chIe. sAro mANasa hoya to zuM kahe? nirdoSa AnaMda meLavavo sAro ke bIjAne trAsa ApIne AnaMda meLavavo sAro? ghaNAno svabhAva ja evo ke koine UMdhA mArge doDAvavA/mUrkha banAvavA vageremAM majhA Ave. saMsAranAM sukhono bhogavaTo eTale aneka jIvone trAsa ApI bhoga bhogavavA. sabhA : phUlevaranA zAkanA bhogamAM rAjIpo hoya to? ma.sA. H phUlevaranA zAkanA bhogamAM sukha kyAre AvyuM? te jIvane mAryA tyAre ne? mRtyunI ujANI che. saMsAranAM bhoga-sukhone zAstramAM pApasakhA kahyAM che. tethI kahyuM jema bhoga bhogavo tema pApa baMdhAya. samyagdaSTine saMsAranAM badhAM sukho sIdhAM pApa sAthe saMkaLAyelAM ane pAparUpa dekhAya che. bhautika sukhanI icchA karavI te pApa che evuM jene na lAge, to samajavuM tene mithyAtva che. bhautika sukhanI icchA vAjabI lAge ane temAM pApa na lAge tevuM mAne, to jIvamAM mithyAtva ane aviveka che, che ne che ja. koi paNa bhautika sukhanI icchA kare to baMdhAya to pApa ja. pachI bhautika sukhanI icchAthI dharma (89) sadgati tamArA hAthamAM ! Jain Educationa International . For Personal and Private Use Only Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karo to dharmathI kadAca puNya baMdhAze paNa bhautika sukhanI icchA to pApa ja baMdhAve. samyagdaSTi AtmA paNa bhautika sukhanI icchAthI dharma kare to ene paNa icchA nimittaka pApa ja baMdhAya. sabhAH samyagdaSTi AtmA bhautika sukhanI icchAthI dharma kare kharo? ma.sA. na rahevAya to kare. sabhA to pachI samakita Take kevI rIte? ma.sA. : kemake icchAne sArI nathI mAnato . emAM jo ruci AvI jAya to samakita paNa na Take. sabhAH icchA kare ne ruci na hoya? ma.sA. nathI rahevAtuM mATe icchA kare che. umaMga-ullAsathI icchA karavI temAM phera che. eka hoMze hoMze bIDI pIve ane eka bacapanathI vyasana lAgu paDI gayuM ane na rahevAtuM hoya te kAraNathI bIDI pIve che, to baMnemAM phera keTalo? samyagdaSTine saMsArasukhanI icchA thAya paNa te icchA na game. samakitanAM lakSaNo to cokhkhAMcaTa che. sukhanI icchAo hajI thAya paNa icchA karavA lAyaka lAgatI nathI. IcchA pratyeno aNagamo paDyo ja che. vartana pApanuM che paNa ruci puNya/dharmanI che. tame dhAro to tamArI bhUmikA nakkI karI zako. zAstramAM badhAnAM spaSTa vibhAjana bhedarekhA pADIne ApyAM che. zAstra kahe che- samyagdaSTi zuM paNa bhAvasAdhu paNa kyAreka divasamAM moTAbhAge ArtadhyAnamAM rahetA hoya, paNa tethI tiryaMcagati nahi baMdhAya. kema ke guNasthAnakane kAraNe eTalI salAmatI che ke sadgati ja baMdhAze. zAstramAM pAMca guNasthAnaka sudhI raudradhyAna mAnyuM che. chaThThA guNasthAnake te na Take, kemake raudradhyAnamAM hiMsAnA pariNAmo che ane mahAvrata sAthe te TakarAya che. zrAvaka AraMbhasamAraMbhamAM beTho che, eTale prasaMge raudradhyAna AvI jaI zake che. paNa Ave tyAre paNa tenuM guNasthAnaka hoya eTale gati zubha ja baMdhAya. kemake bIjo dharma eTalo badho hAjara che ke jene ATaluM nabaLuM pAsuM kAMi na kare. karoDo kamAyelAne be-pAMca lAkhanA nukasAnathI moTI uthalapAthala thAya? paNa jenI pAse samakita/guNasthAnaka nathI tene to vicAravuM paDaze ne! satata sArA vicAramAM rahevAno svabhAva to dharmAtmAne ja Ave. paraMtu koine chetaravAnA, corInA, dhADa pADavAnA, vicAra kare te ja pApanA vicAro tema nahi, paNa kartavyanA vicAra paNa ArtadhyAna ja che. baheno athANuM banAve, anAja bhare, sApha karavAnA vagere vicAro kare, to te paNa ArtadhyAna ja che. kartavya bhAvanAmAM to zrAvikA tarIke kevA bhAvo joie? saMsAra mAMDyo che mATe gRhiNI tarIke rasoi rAMdhI badhAMne jamADuM, tenA dvArA zarIramAM zakti Ave, tenAthI teo satkAryo kare, dharma kare, evA bhAvo karavAnA che. bhagavAnanI AjJA mujaba kartavyanA bhAvo (sadgati tamArA hAthamAM!) tarIke kAma (90) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavAnA. bhagavAnanI AjJA mujaba kartavyanA bhAvo karatA hoya to te puNyabaMdhanA kAraNabhUta zubha pariNAmo che. paNa atyAre ArtadhyAna ja koThe paDI gayuM che. bhautika sukha mATe dharma karavAnI bhAvanA te ArtadhyAna che. bhautika sukha mATe siddhitapa karyA, temAM bhautika siddhinI icchA jeTalA aMze che te ArtadhyAna ja che. paNa pachI tenA mATe AhArano tyAga kare te ArtadhyAna nathI paNa te dharma ArtadhyAna prerita dharma che. sabhA dharma ArtadhyAna prerita hoya? ma.sA. gavarnIga roMga(prerakabaLa khoTuM) che. aMkuza khoTo hoya to-pAvara keTalo ocho AvavAno? eTale to nA pADIe chIe ke saMsAranI bhAvanAthI dharma na karo. gavarnaMga roMga che eTale aMtima pariNAma paNa roMga ja Avaze. aMtima pariNAma sAruM joituM hoya to prerakabaLa sAruM lAvo. azubha AzayathI jIva sAruM phaLa meLavI zake tevuM bane ja nahi. jyAM irAdo ja melo che, tyAM phaLa paNa meluM ja AvavAnuM. vyAkhyAna : 12 tA. 14-6-96, zukravAra, anaMta upakArI anaMta jJAnI zrI tIrthaMkara paramAtmAo jagatanA jIvamAtrane AtmakalyANanI prApti karAvavA dharmatIrthanI sthApanA kare che. mahApuruSonI daSTie AtmAnuM kharuM kalyANa mokSanI prAptimAM ja che. kemake caturgatirUpa saMsAramAM jIva game tyAM jAya, game teTalo puruSArtha kare, paNa kharA arthamAM jIvanamAM sukhIpaNuM tRpti/zAMtino haMmezane mATe anubhava na ja karI zake. kAyama khAte thALe paDavuM hoya to mokSa ekamAtra vikalpa che. paNa moTe bhAge jIvone mokSa ke tenuM svarUpa zuM? kevI rIte maLe? tenA upAya vagere bAbatamAM spaSTa samajaNa nathI. mATe ja keTalAka jIvo to mokSanI kAmanA ja karatA nathI. pazusRSTimAM to muktinI kAmanA karanAro jIva prAyaH che ja nahi, paNa manuSyasRSTimAM paNa muktinI kAmanA karanAro varga ocho che. prAya karIne jIvo mokSanI kAmanA nahi paNa bIjI bIjI kAmanA karanAra che. emane koI kahe durgatimAM duHkho che mATe sadgatinI kAmanA karo, to te kAmanAnI kAMI kiMmata nathI. paNa sadgati pAmyA vinA AtmakalyANa na karI zakIe evuM bese, pachI sadgatinI jhaMkhanA te ja sAcI sadgatinI jhaMkhanA che. AvI sadgatinI jhaMkhanA kare to sadgati maLe temAM bahu takalIpha nathI. saMsAranI pravRtti karatA hoya tyAre paNa koI paNa nimitta pAmI dharmanA vicAramAM garakAva thAo cho? ke dharmanI pravRtti karatAM paNa koI paNa nimitta pAmI saMsAranA vicAramAM garakAva thaI jAo cho? tamArI hAlata zuM? tamAro naMbara zemAM Ave? bAkI dharmamaya 1mAnasavALo to saMsAranuM paNa kAMIka nimitta maLatAM dharmanA ja vicAra karaze. AvA mAnasavALA dharmarasika jIvo mATe dharmanI bhUmikA AvavI sahelI che, dharmadhyAna/zukladhyAna paNa sahelAM. sArA AcAra/sArI pravRtti/sArA vicAra vagere karatA hoya teTalA mAtrathI sadgati na baMdhAya, paNa ciMtana ane (sadgati tamArA hAthamAM ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manana dharmamaya ke dharmane anurUpa hoya to ja sadgati baMdhAya. sTeja koIne duHkhI joI mana pIgaLatuM hoya, thoDI mAnavatA/dAnadayAnA vicAro karyA te kAMI sagatinA kAraNa mATe paryApta nathI. te mATe to dharmanA vicAro ja joize. te vicAro jyAre mAnasamAM Dagale ne pagale AvatA hoya to mAnavAnuM ke dharmanuM mAnasa khaDuM thaI rahyuM che. sabhA H dAnanI pravRti karatAM dharmanA zuM vicAra karavAnA? ma.sA. je dAna, dharmanI sAmagrI sAthe saMkaLAyela nathI tevA dAnanI khAsa kiMmata nathI. tevA vicAra kare ke bicAro duHkhI che, saheja sahAya karo, tevA vicAra dharma sAthe saMkaLAyelA na kahevAya. dharmanI vAtomAM, AtmA/paraloka/puNayapApakarma/karmanI vicAraNA/mokSa/mokSamArga vagere, A badhAnuM anusaMdhAna ciMtana hoya. dharmadhyAnanA cAra pAyAmAM dharmanA tamAma vicArono samAveza thAya che. dA.ta. AjJAvicaya, saMsthAnavicaya, vipAkavicaya, apAyaricaya. karmanA vipAkanA svarUpanuM UMDANathI citana te vipAkavicaya-dhyAna. vAstavika saMsAranI lokasthitinuM rAgadveSanA Aveza vinA ciMtana karo to lokasaMsthAnavicaya-dhyAna. sabhA rAga-dveSanA Aveza vinAnuM vicAro, eTale? ma.sA. tame amerIkA, yuropa vagerenA samAcAro chApAmAM vAMco, eTale te lokasthitisaMsthAnavicadhyAnamAM nathI AvatuM. sabhA: kevI rIte? ma.sA. H jayAM vikAsa jhAkajhamALa vagerenI takonI sAmagrI hoya tevI vastu/vAto vAMcavA/vicAravAmAM majhA Ave che. kemake temAM rAga che. perIsanA bagIcAno vicAra Ave che, paNa AphrikAnI jaMgalI prajAno vicAra Ave che? bAkI to AjanA kosmolojIsTa to lokasvarUpanuM ja ciMtana karatA hoya che ne? vizva kevuM? kevI rIte racanA thaI? pahelAM zuM hatuM? pheraphAro kevI rIte thayA? vagere vicAro cAlu ja hoya. tamane khabara nathI, duniyAmAM prakhyAta hoya tevA vizvavyavasthAnA jANakAra to vizvano vicAra karatAM karatAM dhUnI jevA thaI gayA hoya, chatAM temane lokasaMsthAna- vicayanuM dhyAna thoDuM kahevAya? kemake apekSA zuM che? vizvamAM sAruM jANanAro thAuM, mArI thIyarI svIkAra thaI mArI kerIyara bane, vagere vicAro te rAganA Avezamaya che ne? tene dhyAna kahevAya? tamArA manamAM dharmanI ja vicAraNA nathI ane dharmadhyAnamAM ghUso te traNa kALamAM azakya che. tamArA vicAro-bhAvanAmAM dharmanI chAMTa hovI joie. dharmanI asaro dvArA kaMI nimitta maLatAM saMkalpa vikalpa Ave, bAkI to duniyAnI koIpaNa vastuno vicAra dharmadhyAnamAM AvI zake, viSayanI koI maryAdA nathI. A bAraNAM, Tebala, tamAruM zarIra game te dharmadhyAnano viSaya banI zake. sadgati tamArA hAthamAM !Daa kA kAkI kAkI 92) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabhA : bAra bhAvanA dharmadhyAnamAM Ave? ma.sA. tenA karatAM paNa dharmadhyAna ghaNuM vyApaka che. bAra bhAvanA to dharmadhyAnamAM pUraka che, paNa dharmadhyAnano viSaya to bahu ja vizALa che. koi paNa vastu para ciMtana manana dharmanA pAyA para karavAnuM cAlu kare, temAM tIvra ekAgratA Ave, te dharmadhyAna. jeTalA ArtadhyAna-raudradhyAnanA viSayo che, teTalA ja dharmadhyAnanA viSayo che. dhULanuM rajakaNa paNa dharmadhyAnano viSaya banI zake che. sabhA A kapaDuM kevI rIte dharmadhyAnano viSaya bane? ma.sA. : kapaDuM joI dhArmika mANasa hoya to thAya ke A paNa jIvanuM klevara ja che. vicAro Ano jIva kaI yonimAM hamaNAM pharato haze ane Aje enuM kalevara kaI rIte vaparAya che? Aje rUpavAna, raMgavAna te kAle kadarUpuM paNa hoI zake che. A rUpa-raMga indriyane game che, te paNa kSaNika ja che. paNa tamane rAga-dveSa, vikAra, vAsanA ghaTe te rIte vicAravAnuM phAve? sAco dharma e ke je aMdaramAM ThAre. paNa aMdaramAM bALe te dharma kahevAya? je ciMtanamanana tamArA aMdaranA rAga-dveSa, saMkalpa-vikalpa, uzkerATa vagerene zAMta kare che te ja dharmadhyAna che. sabhA tanAvamuktithI dhyAna thaI zake? mAnasika zAMti te cittazuddhinuM kAraNa che? ma.sA. tanAvamukti mATe dhyAna karavAnI bhagavAne vAta karI che? mATe to AjanI moTI moTI kaMpanIonA ekajhIkyuTIva kahe che, dhyAna thAya pachI sTAphanI kAryazakti vadhe che. to tene dharmadhyAna kahevAya? sabhA kAryazakti vadhe tema dharma karavAnI zakti paNa vadhe ne? ma.sA. to to pachI mAMdA hoya ane davA levAthI paNa sArA/svastha thAya to te davA paNa dharmadhyAnanuM sAdhana kahevAya. pU.upAdhyAya mahArAja sAheba pharamAve che ke Atmazuddhi vinAnI cittazuddhinI amAre mana phUTI koDInI paNa kiMmata nathI. mATe to cittazuddhinA be prakAra - (1) Atmazuddhi karAve tevI cittazuddhi ane (2) Atmazuddhi na karAve tevI cittazuddhi. je Atmazuddhi na karAve tevI cittazuddhi paNa anarthakArI che. je cittazuddhimAM Atmazuddhi nathI tevI cittazuddhi to mohagarbhita che. evI cittazuddhine ame anarthakArI mAnIe chIe. kAmakrodha,vikAro ghaTyA pachI mananI zAMti vadhI, tevI zuddhi paNa Atmazuddhi vinA hoya to te nakAmI che. A dharma karIne tamAre tamArA AtmAne pavitra banAvavAno che ke khAlI mana-vacanakAyAne pavitra banAvavAnAM che? dhyAna karI AtmA zuddha karavo che ke mana? te hoya to dhyeya ke irAdA vagere zuM hoya? tanAvathI mukta thavuM hoya to to eka haLavAzanI paLI lo to paNa mukta thaI zakAya. (93) nA roja C sadgati tamArA hAthamAM ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabhA cittazuddhi vinAnI Atmazuddhi hoI zake? ma.sA. hoI zake, mana-vacana-kAyAnI zuddhi na hoya chatAM Atmazuddhi hoya. sabhA : cittazuddhi hoya to AtmazuddhinI tako vadhe che. ma.sA. tako vadhe te barAbara. jo ke davA levAthI svasthatAnA kAraNe dharma karavAnA cAnsa vadhe che to paNa davA levI e dharma kahevAya? A dhyAna zibiromAM sAcuM dhyeya ja batAvatA nathI, lakSya ja khoTAM batAve che. sabhA : dhyAnanuM sAdhana Ape che. ma.sA. : dhyAnanuM sAdhana nathI ApatA paNa dhyAna mATenI saMkalpavikalpanI bhUmikA Ape che. bAkI to lekTarane dhyAnanI vyAkhyA ja khabara nathI. amane to prekSAdhyAna zabda sAMbhaLIe eTale hasavuM Ave. kemake zAstra kahe che ke je vyakti prekSAmAM hoya tene dhyAna na hoya ane dhyAnamAM hoya to prekSA na hoya. cittanI cAra bhUmikAciMtana/manana/prekSA/dhyAna. jemAM lakhyuM ke je prekSAmAM hoya te dhyAnamAM na hoya ane dhyAnamAM hoya te prekSAmAM na hoya. AmaNe navuM prekSAnuM dhyAna kADhyuM. prekSAno zAstrIya artha anuprekSA. te dhyAna pahelAM ane pachInI bhUmikA che. mahApuruSo dhyAnadhArA tUTe te pachI anuprekSA kare, paNa je vyakti anuprekSAmAM hoya te dhyAnamAM na ja hoya. kAle kahezo ciMtanadhyAna, paNa ciMtana ane dhyAna baMne sAthe hoI zake? have prekSAdhyAna kahe, pachI kahe sthira beso ane manane halakuM banAvo. sabhA prekSAmAM UMDuM avagAhana karavAnuM kahe che, te zuM? ma.sA. : ciMtana-bhAvanAnA ghaNA prakAro che, paNa A to zubha-azubhano bheda ja na paDe. khAlI kahe manane zAMta karo, tanAvathI mukta raho, khulluM mUko. ema to haThayogamAM paNa tarata ja mana halakuM thAya ane mAnasika zAMti maLe, eTale tame tarata camako. A to lokone chetaravAnA kImiyA che. enA karatAM ApaNe tyAM dhyAnanA 21 mArga batAvyA. bheda-prabheda lagabhaga 4,63,000 batAvyA. eTale ApaNe tyAM dhyAna viSaya para sAhitya keTaluM che! pahelAM dharmanA saMkalpa/vikalpa karo, pachI levala hoya to dhyAna karo. huM to kahuM chuM pahelAM dharmadhyAnanI bhUmikA lAvo. te mATe dhArmika mAnasa banAvo. chokaro mAMdo paDe to vicAro ke zarIranuM svarUpa ja kevuM? game teTaluM sazakta hoya to paNa TAima Ave bagaDe ja. AtmA kevo paravaza thAya che? atyAre tame nimitta maLe che, to saMsAranA saMkalpa/vikalpa karo cho, paNa amAre tamArI pAsethI dhArmikatAnA vicAra karAvavA che. nimitta to paDyAM ja che. tame tene kevI rIte sparza karo cho tenA para AdhAra che. saMsAramAM vividhatA/vicitratA maLe to tarata karmanuM svarUpa yAda AvavuM joie. tamArI sAme Akho saMsAra khaDo che. badhAnA roja anubhava thAya che. temAM kaDavA anubhava keTalA? mIThA anubhava keTalA? nimitta maLatAM kaDavA anubhava thAya to vicAravAnuM ke viSaya sadgati tamArA hAthamAM ! che ne kaI (94) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaSAyanuM svarUpa zuM? pachI to vicAra karavAno mArga judo thAya. ciMtanamAMthI bhAvanAmAM Ave, pachI kyAreka dhyAna Avaze. dharmanI koi paNa vastumAMthI dharmanA saMkalpa vikalpa karI zako tema cho ane tenA bhAvomAM ramatA ho tyAre sadgati baMdhAyA ja kare. paNa prakRti rUpe AvuM ghaDatara thavuM joie. dharmanI chAMTa nathI to hajAro sArA vicAro paNa sadgatino baMdha karAve tema nathI. tamArA pratyeka vicAramAM dharmano prabhAva paDavo joie. koikanuM bhaluM to sajjana paNa vicAre, paNa dhamabhA to tenAthI kyAMya AgaLa vicAre. bhikhArI/duHkhIne jue tyAre mAtra dayA ja Ave te na cAle, paNa vicAra Ave ke "e paNa AtmA huM paNa AtmA. paNa atyAre enA ane mArA vacce keTalo taphAvata? meM kyAreka puNya kayA haze, A bhikhArIe pApa bAMdhyAM haze. mAtra thoDA sajjanatAnA vicArone ame sadgati mATe paryApta nathI kahetA. cAra mukhya viSayo AjJA, vipAka, apAya, saMsthAna. vicAronuM citra to vizALa che. jhADa juo to vicAro ke "A keTaluM apaMga! Ane zuM joItuM hatuM? mane AvuM na thayuM, ene kema AvuM thayuM?" paNa atyAre to jhADa juo eTale kudaratI drazya joI harakhAo cho, rUpa-raMga joI Asakti thAya che. ghaNA vicAre ke kevA mukta jIvo che? paMkhIo UDatAM hoya to muktagaganamAM viharI rihyA che ema thAya; paNa e bicArA mukta che ke pAMgaLA? ghaNA kahe kudaratamAM cAre bAju suMdara dazyo paDI rahyAM che. sabhAH A jharaNAM khIla khIla kare che! ma.sA. : zabdonA sAthiyAnA raMga pUravA judI vAta. vAstavikatAmAM to te bicArAM apaMga, anAtha, atyaMta paravaza dazAmAM che. teone joIne saMsAranuM tAdaza dazya yAda AvavuM joie. raMgaberaMgI DIjhAina jovAthI zuM phAyado? tame paNa AvA bhavamAM pharatA hatA tyAre loko tamane joine harakhAtA hatA, paNa tyAre tame aMdaramAM baLatA hatA, sabhA dharmadhyAnanA cAreya prakAra vairAgya orIenTeDa ja che? ma.sA. hA, kemake vagara vairAgye dharma hoya ja nahi. dharmanuM svarUpa ja evuM che. dharma pahelAM to AtmA/paraloka/puNaya/pApa batAve. AtmA mAnyo eTale ja duniyA jaDa, parAi mAnI. A zarIra mAruM nathI. huM eno nathI. vairAgya vinA dharmano ekaDo ja na thAya. mAtra bhagavAnane hAtha joDavAthI dharma nathI Avato. AtmAmAM na mAnatA hoya to pachI bhagavAnane paNa mAnavAnI jarUra zuM? mATe dharmadhyAnamAM vairAgya orIenTeDa nahi vairAgyano pAyo ja rahevAno. vairAgyanI chAMTa na hoya to ame sArA vicAro kahIe? AtmA-paraloka mAne te Astika. have Astikane ja dharmAtmA kahevo che ke bIjAne? AtmA mAnyo eTale deha paNa mAro nahi ne? have deha ja parAyo to pachI bIjuM zuM tamAruM ane tamArI prItI kyAM hoya? (95) pALI sadgati tamArA hAthamAM ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ potAnA para ja ne? pArakA para prItI thAya? puNya-pApa mAne, temAM Dagale ne pagale karmanA vipAka dekhAya, pachI tene saMsAra bihAmaNo ja lAge. mahAlavA jevo bagIco lAge? tamAruM ciMtanamanana dharmanA pAyA para hovuM joie. te nathI hotuM. ghaNuM to sAmAjika/vyavahArika/bhautika dRSTithI vicAratA ho cho, je vAstavikatAthI dUra ja hoya. sArA dharmAtmAnuM mana moTe bhAge zubha vicAromAM rahe che. tevA mATe sadgatinI zakyatAo keTalI vadhe? 24 kalAka dharmadhyAnathI sadgati joie tevA jIvone sthitaprajJa banavuM paDe. chaThThI kAMtAdRSTimAM rahelA jIvonuM mana haMmezAM zrutadharmamAM ja hoya. ve opha thIMkIMga(vicArapaddhati)mAM kyAreya adharmano praveza paNa na thAya. pravRtti hoya paNa vicAra/mAnasaciMtana/manana dharmamAM ja hoya. te bahu UMcI dazA che. ame tamArI pAsethI ATalI badhI AzA rAkhatA nathI, paNa tame dhAro to azubha saMkalpa vikalpa ghaTADI dharmadhyAnanI bhUmikAno gALo vadhArI zako. Teva pADo to bane. sArA vicAra kare to sadgati baMdhAya tevuM nahi, paNa dharmadhyAna kare to sadgati baMdhAya. sabhA : maraNa pathArIe paDelAne zuM saMbhaLAvavAnuM? ma.sA. H saMsAranuM svarUpa, dharmanuM svarUpa, AtmAnI paravazatA, bIjI paNa zubha saMkalpa vikalpa pedA kare tevI bAbato/vAto. amArI dRSTie pahelAM to A ApaNuM nathI, ekavAra choDavAnuM che, jatAM pahelAM enAthI aLagA thai gayA hoizuM to jatI vakhate saMtApa nahi rahe, A badhuM tene kaMTALo na Ave te rIte kahevAnuM. UMdhuM na mAne te rIte bolavAnuM. ghaNAne paralokanI vAto karo eTale evuM thAya ke A badhA have huM paraloka jAuM evuM icche che. tevAne sIdhI dharmanI pojhITIva vAto karavI joie, tIrthayAtrA yAda karAve, vagere. atyAre derAsara-upAzraye AvanArA vargane thoDI paNa vairAgyanI vAto karIe eTale kaMTALo caDe. negeTIva(nakArAtmaka) lAge. kadAca evuM paNa kahe ke dRSTi doSagrAhI che. ghaNAne dharmanI sAcI vAto para ja pUrvagraha che. dharma eTale durgatithI AtmAne dhAraNa karI paramagati sudhI pahoMcADe. duniyAne jotAM cAre bAju adharma ane adharmanAM phaLa dekhAya ane te jovA chatAM dharma yAda na Ave te kevuM kahevAya? saMsAramAM 99.99 TakA dekhAya che zuM? adharma athavA to adharmanAM phaLa. AkhuM vizva AvuM ja che, to pachI tene te rIte ja jovAnuM ne? emAM ame zuM karIe? jevuM che tevuM vicAravAnuM hoya. to vizvamAM adharma ane adharmanAM phaLa ja vadhAre che. mATe asAra ja vadhAre che. mATe dharma ane dharmanAM phaLa ja sAra che. paNa te keTalA vicAre? mATe ciMtana-manana karAtI vAtomAM to vairAgya bhAvanA ja Avaze. dharmadhyAna bhale na Ave, paNa tenI bhUmikA Avaze to paNa sadgati baMdhAze, mAtra dhyAna ja sadgatinuM kAraNa nathI. jema ArtadhyAna/raudradhyAna ane tenI pUrvottara bhUmikAo durgatinuM kAraNa che, tevI rIte dharmadhyAna/zukladhyAna ane tenI pUrvottara bhUmikAo sadgatinuM kAraNa che. sadgati tamArA hAthamAM ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 96 Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabhA : dharmadhyAnathI sadgati maLyAnA dAkhalA? ma.sA. zAlibhadranA AgalA trIjA bhavamAM te kaMjUsa zeThiyo hato. paNa aMtima samaye evI dharmavicAraNA pragaTI ke ekavAra to sagatimAM gayo. pUrva taiyArI tarIke dharmadhyAna nahi, paNa dharmadhyAnanI bhUmikA AvI gaI hatI. te jainakuLamAM janmelo vaNika hato. vaLI mobhAdAra/vaibhavadAra zrImaMta Astika zrAvaka hato. paNa kRpaNatA hatI. udAratA na hatI. saMghamAM AgevAna hato. ghaNA vahIvaTadAro vahIvaTa kare paNa gAMThanuM kharcavAmAM ati alpamAM patAvavAno vicAra kare. AvI vRttithI karma kevAM baMdhAya? ahIM zuM thayuM? pote satkArya karavA taiyAra nahi. satkArya karavAnI takane lAta mAre. satkArya saMghamAM thatuM hoya to potAne kharcavuM paDe eTale TALe. bAkI to anaMtakALamAM durlabha evI bhaktinI sAmagrI maLe tenAthI tamArA AtmAnAM anaMtakALanAM duHkho kApI zako. maLelI sAmagrIne yogya rIte nahi vAparo to ATheya karmo evAM bAMdhazo ke bhavAntaramAM satkAryo karavAnI zakti to nahi maLe, paNa potAne paNa koI bhautika sahAya nahi maLe. A zeThe AvI rIte durgati ghaNI bAMdhI che. pAcho Astika che. saMghamAM AgevAna che. paNa kRpaNatA khUba ja. paNa enuM nasIbabhavitavyatA sArI ke enA jIvanamAM dharmadhyAnanI bhUmikA AvI tyAre AyuSya baMdha paDyo. emAM eka prasaMga banyo ke, enI putravadhUo eka vAra vyAkhyAnamAM gaI haze. AgaLa AvIne beThI. jUnI paraMparAmAM AgevAnonI jagAo paNa rIjharva hoya. je AgevAna bane teNe AkhA saMdhane ArAdhanAmAM sahAya karavAnI. pachI saMgha paNa tenAM vakhANa kare. te rIte zeThanI putravadhUo pAchaLathI AvI paNa AgaLa beThI. temAM koI bAie ToNo mAryo. AgaLa AvI besavuM che, paNa varSa daramyAna saMghanuM kAma zuM karyuM? putravadhUo ghare AvI che. cena paDatuM nathI. vaLI jANe che ke A vAta paNa sAcI che. AvIne cAre putravadhUoe vAto karI ane saMpa karyo ke A vakhate to saMghajamaNa karAvavuM ja che. moM caDhAvI besI gaI che. zeThanA putro pUche che, to kahe che ke bahAramAM amArI AbarU bilakula nathI. ema kahI saMghajamaNa karavAnI vAta karI, ane te nahi thAya to ame pIyara cAlI jaIzuM ema kahyuM. chokarAone to vAMdho na hato paNa bApanI ja ciMtA hatI. jUnA jamAnAmAM vaDIlanI icchAnuM ullaMghana paNa na karI zake. chelle nakkI karyuM ke pitAjIne jaNAvyA vinA gupta rIte saMghajamaNa goThavavuM. moTo baMgalo hato. gharamAM ja badhuM goThavyuM. te divase bApane sAta mALanA baMgalAmAM dhaMdhAnA hisAbakitAbanA kAmamAM goThavI upara besADI dIdhA. bArobAra nIce saMghajamaNa patI jaze. paNa avAja bahu thayo. eTale zeTha nIce AvyA. lokone joyA. utAvaLathI nIce UtaratAM nisaraNI parathI paga sarakyo. mAthuM bhaTakAyuM. paDyA. paNa paDatAM paDatAM joyuM ke Akho saMgha jamI rahyo che. eTale thayuM ke mane aMdhArAmAM rAkhI saMghajamaNa dIkarAoe karyuM che. paNa AvA samaye AkhA vicAroe palaTo khAdho. vicAryuM, bahu sAruM karyuM. mArA dikarAo sArA pAkyA, jemaNe AvuM satkArya karyuM. vaLI kokanuM peTa bharAyuM, tevI paNa bhAvanA nathI, paNa sAdharmika bhakti ane dharmabhAvanAnA vicAro che. eTale manuSyagati baMdhAI. zAse lakhyuM-AkhI jiMdagI kRpaNatA karI tenuM durgatirUpe phaLa na maLyuM, paNa (7) paNa ne sadgati tamArA hAthamAM ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImaMtane tyAM janmyo. chatAM mA-bApa marI gayAM eTale bharavADa jevuM kAma karavuM paDyuM. chatAM sadgati maLI ane ekavAra AtmakalyANano cAnsa maLI gayo. zukladhyAna bahu UMcuM che. apramatta AtmAne AvanAruM che. jo ke te zreSTha sadgati ApanAruM che, paNa ApaNe temAM praveza pAmI zakavAnA nathI, mATe tenI vAto karatA nathI. vyAkhyAna : 13 tA.15-6-96, zanivAra. anaMta upakArI, anaMta jJAnI zrI tIrthaMkara paramAtmAo jagatanA jIvamAtrano A bhayAnaka ane raudra saMsAramAMthI uddhAra karavA dharmatIrthanI sthApanA kare che. AtmA koipaNa bhavamAM jAya, koI paNa pravRti kare, to te dvArA moTe bhAge pApa ja baMdhAya. vaLI khUbI e ke bAMdhelAM pApa vipAkarUpe udayamAM Ave tyAre AtmA pAse pAchuM navuM pApa karAve. eTale pApanI ja sIrIyala cAle che. durgati eTale bIjuM kAMI nathI, paNa pApanuM hAramALArUpe cakra cAlyA kare che. tyAM pApapravRtti karavAnA ja bhAvo hoya. eka pApa bAMdhe ke tethI AtmA durgatimAM jAya, pachI tyAM pAchAM navAM pApa bAMdhe. Ama cakra cAlyA ja kare. ekavAra durgatimAM gayelo AtmA saMsAracakramAM anaMtakALa sudhI sthira thaI paDyo che. durgatinuM cakkara evuM cAle che ke durgatimAM gayA pachI AtmA para pApanI paraMparA cAlu ja. temAM kyAreka atyaMta duHkho veThI akAmanirjarA thAya. pAcho caDhe, vaLI paDe. ema karatAM AtmA sadUgatimAM Ave. tyAM AvyA pachI puNya kare. puNya thavAthI paNa pAchAM bhogasukho maLe. badhI zakti sAmagrI anukULa maLe. tenAthI sukho bhogave ane te bhogave eTale pAchuM pApa baMdhAya. eTale cakra ja evuM ke moTe bhAge puNya kare ja nahi ane kare tyAre puNyanA phaLarUpe bhogo bhogavavAmAM masta thAya, eTale pAchI pApa- baMdha ane duHkhonI zRMkhalA cAlyA kare. kyAreka to pApanA pUraka tarIke ja puNya AvI jAya. pApamAM saplImenTrI/komplImenTrI (pUraka/sahAyaka) banavA mATe ja puNya kAma lAge. te mATe ja AvyuM hoya. AvA puNyathI AtmAno uddhAra thayo nahi. AvuM anaMta kALathI cAlyuM Ave che. je jIvo anubaMdhanA cakramAMthI bahAra nIkaLe che, ane pApanI hAramALA toDavA prayatna kare che te jIvo ja mokSamArga para caDhI jAya che. bAkI bIjA to A ja dazAmAM jIve che. sadgatinuM chaThThuM kAraNa (6) dravyavirati - 84 lAkha jIvAyonimAM sagati ja durlabha ane te maLe to temAM virati maLavI te durlabha. viratinI vizALa tako manuSya bhavamAM che. saMjJI paMcendriya evA tiryaMco koI prasaMgamAM virati pAmI zake che. e sivAyanA nIcenA koI jIvo mATe viratine avakAza ja nathI. samyagdarzana, jJAna pachI cAritra. eTale virati Topa levala para che. cAritra=virati paryAyavAcI zabda che. te pApanA virAmanA ( sadgati tamArA hAthamAM !) kAraNa C 98) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvarUpa ke pApanI pravRtti aTakAvavArUpa che. devanAraka ekendriya/vikasendriya sudhInA jIvo to viratinA pariNAma na pAmI zake, jayAre paMcendriyamAM saMjJI paMcendriya pazuo rera(bhUja) kesamAM (koIka jIva) pAme. vadhAremAM vadhAre cAnsa manuSya bhavamAM ane sarvavirati to phakta manuSyo ja pAmI zake. manuSyane ja evuM mana maLe che, je manamAM viratidharma parAkASThAno pAmI zake. UMcA dharmanI ArAdhanA mATe phakta zarIrabaLa ja nahi, manobaLa paNa joie che. amuka prakAranuM mana, te te saMyogomAM te te bhAvo karI zake che. devalokamAM ApaNA karatAM sazakta zarIra, sagavaDo vagere che; paNa temanuM mana viratidharma mATe ayogya. viratidharma ArAdhavA mATeno niyata bhava mAnavabhava ja. mAnavabhavano mahimA AnA (viratidharmanA) kAraNe ja ATalo che. viratidharma be prakAre (1) dravyathI virati ane (2) bhAvathI virati. bhAvathI viratidharma to guNasthAnaka pAmelo AtmA ja pAmI zake. mATe bhAvavirati sadgatinA guNasthAnakanA kAraNamAM jaze. bhAvavirativALA mATe sadgati niyata che. tene guNasthAnaka sAthe cheDAcheDI baMdhAyelI che. je AtmAmAM samyagdarzana vagere guNo pragaTatA nathI te AtmA pApano bhAvathI virAma karI zakato nathI. mATe pApano tyAga judI vastu ane bhAvathI virati judI vastu che. badhA cAritradharmamAM pAyA tarIke samakita mUkyuM che. zrAvakanAM vratomAM paNa samakitamUla bAra vrata che. mATe eka paNa vrata uccaravuM hoya to pahelAM samakita uccaravuM paDe. pachI dravya vrata uccarAya, to dravya samakita uccare; bhAvathI vrata uccare, to bhAvathI samakita uccare. mATe samakita te prathama zarata che. kemake ApaNe tyAM zraddhAnI paripUrNatA pachI AcaraNa mUkyuM che. zarata e che ke nAno paNa dharma, AcaraNa karavo hoya to pahelAM zraddhAthI paripUrNa bano. zraddhA vinA kareluM anuSThAna niSphaLa javAnuM che. jo zrAvakapaNuM bhAvathI pAmo to A zraddhA bhAvathI gaNAze, nahi to pachI dravyazraddhA gaNAze. mATe devadarzana jevI kriyAmAM paNa pahelI zarata cAMllo. je bhagavAnanI pUjA karavA icchuM temanI vAta mAnuM chuM. bAkI pahelAM tame pUjanIya pachI bhagavAna pUjanIya evuM nathI. kemake jene prabhu para zraddhA nathI te prabhune pUje to paNa koI artha nathI. bhagavAnanI pUjA dharma-AcaraNa pachI, pahelAM zraddhA. sabhA : zraddhA dravya-bhAva baMnethI hoya? ma.sA. : dravyazraddhAmAM guNasthAnaka na hoya. meM sAdhupaNuM lIdhuM. aNIzuddha pAMca mahAvrata pALuM, bhagavAne kahelA je vicAro/bhAva vagere rAkhuM, paNa chaThThA guNasthAnakano sparza na thayo hoya to dravyasAdhupaNuM kahevAya. koI zrAvaka bAra vratano svIkAra kare che. mana-vacana-kAyAthI pALe che. paraMtu pAMcamuM guNasthAnaka sparzato na hoya to dravyathI vrato che, bhAvathI nathI. zraddhA-AcaraNa eTaluM ja hoya paNa guNasthAnakanI prApti na hoya to bhAva zabdano prayoga na thAya. te te guNasthAnaka sAthe te te bhAvonuM niyojana karavAmAM AvyuM che. AtmA te guNasthAnakane spardho na hoya to bhAvathI viratinI khAtarI zAstra ApatuM nathI. sAmAyikamAM beso ane UTho tyAM sudhI saMsArano 99) sI karI , che sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vicAra nathI Avato, sAmAyikamAM bahAranI asara paNa nathI, pApothI manane alipta karI svAdhyAya vagere sAmAyikamAM karo, jayaNApUrvaka karo, evuM sAmAyika karo paNa pAMcamuM guNasthAnaka na aDe to sAmAyika kahevAya to dravyathI ja. zAstra, tene bhAvathI sAmAyika na kahe. anivAryapaNe bhAva guNasthAnaka sAthe saMkaLAyelA che. jevuM bhAvathI samakita Ave te sAthe cothuM guNasthAnaka hoya ja ane jevu cothuM guNasthAnaka Ave te samaye bhAvathI samakita haze ja. sikkAnI be bAju jevAM che. sikkAnI eka bAjune bIjIthI alaga na karI zakAya. bhAvanI cokkasa vyAkhyA che. tame jene bhAva mAno cho tene zAstra bhAva zabdathI sparzo nathI. tame kaMdamULano tyAga karyo hoya, tamane badhA kaMdamULamAMthI banatI vAnagI para Asakti, icchA, rAga, dveSa, gamo, aNagamo nathI, mana taddana alipta che, paNa tamane pAMcamuM guNasthAnaka na hoya to kahIe ke A paccakhkhANa tame dravyathI pakaDyuM che, bhAvathI to dUra che. vagara guNasthAnake bhAva zakya ja nathI. bhAva sAthe guNasthAnakane bAMdhIne rAkhelA che. te te guNasthAnakano bhAva te te AtmAno bhAva. tame kaMdamULa na khAdhuM eTale pApathI virAma pAmyA tema kahIe paNa bhAvathI virAma pAmyA tema nahi kahevAya. sabhA : dravyavirati vinA bhAvavirati na ja Ave? ma.sA. : evuM nathI. koi jIvone dravyavirati vinA paNa bhAvivarita hoya che. paNa rAjamArga e ja ke jIva dravyavirati dvArA ja bhAvavirati prApta karato hoya che. mATe dravyaviratinI niMdA, TIkA-TIppaNa na karIe, kAraNa tarIke svIkArIe, paNa baMnenA phaLa vacce jamIna AsamAnano taphAvata che. bhAvaviratinuM AkhuM pAsuM guNasthAnakamAM cAlyuM jaze. je AtmA bhAvaviratimAM hoya, pachI te game te pravRtti karato hoya, game tevA manamAM saMkalpo, Arta-raudra dhyAna karato hoya, to paNa UMcAmAM UMcI gati bAMdhe. bhAvivativALA jIvo raNamedAnamAM yuddha karatA hoya, sainikone raheMsI raheMsIne cAlyA jatA hoya, chatAM gati to UMcI ja bAMdhe. mahAbhAratanA droNAcArya, kRpAcArya, bhISma pitAmaha vagere mahArathIo kauravapakSe laDyA che. bhISma pitAmahe to bANazayyA para saMyama svIkAryuM che. paNa droNAcArya chelle sudhI laDatA hatA. hajAronAM mAthAM kApI nAMkhyAM che. chatAM pAMcamA devalokamAM gayA che. teo ekadama salAmata che. guNasthAnakanI dRSTie UMcAmAM UMcuM pAmIne beThA che. pachI bhale saMsAramAM beThA che. bhISma pitAmahane rAjapATa, vaibhava, AraMbha-samAraMbhamAM paNa bhAvo juo to temanuM satya Dagale pagale dekhAya. temane koipaNa saMyogomAM sadgati to niyata che. paNa bhAvathI guNasthAnaka na pAmelA jIvone sadgatimAM javuM hoya to dravyavirati sahelAmAM sahelI che. bIjA badhA mATe puruSArtha, sAvadhAnI ghaNAM joie. tame akAmanirjarA to karI ja na zako ane karo to paNa sadgatinA levalanI to na ja karI zako. kaSAyo paNa sadgatinA levala karatAM thoDAka paNa tIvra thAya to jokhama rahe. tevI ja rIte zubhalezyA paNa hadathI nIce jAya to sadgatinI geraMTI na rahe. jyAre dravyavirati sadgati tamArA hAthamAM!) (100) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ meLavavI-pAmavI sahelI che. sagatinI bAMhedharI cokkasa che. bhAvavirati to guNasthAnakamAM cAlI javAnI. enI ahIM vAta nathI. atyAre vikalpa dravyaviratino che, mATe guNasthAnakano koI Agraha nathI. mahAbhAgyathI jainakuLa, jainazAsana maLyuM che. viratidharmanA siddhAMta sAMbhaLavA maLe tevuM vAtAvaraNa che. bIjA badhAM dharmo pAse A nathI. badhA dharmo pApanI vAta kare che ane pApathI alaga rahevAnI vAta kare che, pApa tyAga karI guNo keLavo, vagere vAto kare che. badhA dharmomAM pApanA tyAganI, pApa kharAba che te rItanA upadezanI preraNA che, paNa te pApanuM vistArathI svarUpa ane tenAthI virAma pAmavAnuM anuSThAna je che, te virati, A jaina dharmamAM spezyala pAribhASika zabda che. koI paNa dharmamAM pApatyAganI vAta na batAvI hoya, tevI jhINavaTabharI vAta tIrthakaroe batAvI che. dravyaviratinA be bheda (1) sarvavirati-sarvathI pApano tyAga ane (2) dezavirati-aMzathI pApano tyAga. dravyathI dezavirati manuSyagatinA baMdhanuM kAraNa che. dravyathI sarvavirati devagatinA baMdhanuM kAraNa che. satata devagati bAMdhavI hoya to sarvaviratino dravyathI pariNAma joie. manuSyagatino saLaMga baMdha karavo hoya to dravyathI dezaviratino pariNAma joie. A eka kAraNa hoya pachI badhAM durgatinAM pariNAmo-jokhamo hoya to paNa sagatinI geraMTI. jeNe dravyathI dezavirati dhAraNa karI lIdhI che, pachI te game te karato hoya paNa AnA prabhAve ene manuSyagati ja baMdhAya. sarvaviratinA pariNAma jeNe jIvanamAM dhAraNa karI rAkhyA che, tene devagatinI geraMTI. jo ke sAdhunAM kapaDAMmAM marIne sAtamI narake gayelAnAM zAstramAM dRSTAMta che. tethI mAtra zrAvaka/sAdhunAM cihna svIkAro to sadUgati mATe lAyaka nathI banatA, baMnene dravyathI pariNAma joIe. paNa dravyathI dezaviratino pariNAma cIja zuM che? AmAM manuSyagatinI geraMTI kema ApI? A pAsAM buddhi sAthe saMgata thAya te rIte zAstramAM varNavavAmAM AvyAM che. sau prathama ApaNe cetana chIe. 24 kalAka ApaNAmAM cetanA che. mATe A duniyAnA koIne koI rIte vicAra cAlu ja che. A mana che, emAM 99% binajarUrI azubha bhAvo/pApo paDyAM che, jenI sAthe tamAre levA-devA matalaba nathI. chatAM A bhAvone kAraNe jIva navaro hoya tyAre paNa durgatiyogya karmabaMdha thAya che. kUtaruM zAMta beThuM hoya ema lAge paNa te samaye paNa manamAM binajarUrI pAponI vRtti-icchA-pariNAma-pariNati paDI che. mATe zAMtithI beThuM hovA chatAM amuka pApo bAMdhyA ja kare. sabhA vicAro nA hoya to paNa? ma.sA. hA, atyAre tame paisAnA vicAro nathI karatA chatAM gharamAM mUDI paDI che, tenuM pApa lAge ja che. lobhiyo paNa paisAnA 24 kalAka to vicAra nahIM ja kare, eTale zuM pApa baMdhAtuM aTakI jAya? ghara mUkIne AvyA cho paNa gharanI mamatA to paDI ja che. sabhAH labdhimanamAM hoya to? stry. Like 101) spha{JIO kAma karI rahI che. koDa re sadagati tamArA hAthamAM !! ki . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma.sA. hA, labdhimAna ja moTuM sTorahAusa che. jema eka sAthe aneka pravRtti karI zakAtI nathI tema eka sAthe aneka pApanA vicAro paNa karI zakAtA nathI. chatAM mana jabaruM che. te badhAya pApanA bhAvano saMgraha karI rAkhe che. mATe vagara kare paNa pApa cAlu ja che. pravRttithI ja pApa mAnIe to adharmI/pApAtmA phAvI jaze. dA.ta eka kasAI vadhAremAM vadhAre 10-15 jIvone mAraze. kAlasaurika roja 500 pADAne mArato paNa atyAre evI zArIrika tAkAta dharAvanAra kasAio paNa nathI. have te mAre pa-2pa500pazuone, paNa pazuonI saMkhyA duniyAmAM ghaNI hoya. temAMthI pa-2pa-500nI ja hiMsA karI paNa bAkInAnI to ahiMsA ja karI. have pravRttithI pApa baMdhAya to A vyaktie hiMsA karatAM ahiMsAnI ja pravRtti vadhAre karI che. tevI ja rIte jUThuM bolanArA paNa jIvanamAM sAcuM to vadhAre ja bolaze. koI pUche-zuM kare che? to kahe jamuM chuM. AvI to keTalIya sAcI vAto karaze. eTale pApapravRtti karavAmAM to maryAdA ja che. khAvAnI vastuo ghaNI paNa pravRttirUpe khAvAnuM keTaluM? khAvAthI ja pApa baMdhAtuM hoya to to khAdhA karatAM tyAga vadhAre karyo. to to pachI te badhAthI puNya ja baMdhAya. paNa evuM nathI banatuM. mATe pravRtti karatAM pariNAmathI ja vadhAre pApa lAge. labdhimanamAM pApanA pariNAma paDyA ja che. sabhAH labdhimanamAM sArA vicAro paNa paDyA hoya ne? ma.sA. to eno phAyado paNa maLaze ja, sadgatinuM eka paNa kAraNa jo tamArA manamAM goThavI do to tamane covIse kalAka teno lAbha maLyA karaze. tamane jemAM rasa nathI tevI vAto mana saMskArarUpe paNa grahaNa karatuM nathI. ochAvattA rasano taphAvata paDaze, paNa rasa ja na hoya evA bhAvo labdhimanamAM TapakI paDavAnuM koI kAraNa nathI. jemAM rasa che te varSo pachI paNa yAda rahe che ane jemAM rasa nathI te svapnamAM paNa yAda nahi Ave. amAre tyAM lakhyuM ke badhI anubhUtinA saMskAra paDatA nathI. jemAM rasa che, tevI anubhUtinA saMskAro ja paDaze ane te pAchA smRtipaTa para chavAze. vartana dvArA mananA bhAvonuM anumAna karI zakAya. AtmA para game te vastunA saMskAra paDatA nathI. jIvanamAM eka vAra nAnuM paNa suMdara dezya joyuM hoya to te kAyama yAda raheze, kemake tIvra rasa paDyo che. mATe tevI rIte dveSa haze to paNa AvuM thaze. dharmamAM ruci na hoya tyAM sudhI dharmanA saMskAra na paDe. sabhA saMskAra to AtmAmAM paDe che ne? ma.sA. AtmAmAM saMskAra paDe. mana te saMskArane vyakta kare. mana to sAdhana che. rucipUrvaka dharma karo to cokkasa AtmA para saMskAra paDe. mATe ja dharmamAM ruci bheLavI tenA saMskAra pADavA anivArya che. mATe jene dharmanI ruci nathI tenA AtmA para dharmanA saMskAra ja paDatA nathI. tamArA manamAM paDelAM 99% binajarUrI pApo che. eTale zrAvakadharmanI - sadgati tamArA hAthamAM !) . jarA 102) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dezivaritamAM AcaraNa 1% ka2vAnuM ane lAbha 99% no meLavavAno che. dezaviratimAM AcaraNa dezathI(aMzathI) karavAnuM che, paNa binajarUrI pApo DhagalAbaMdha nIkaLI jAya che. A amadAvAdamAM paNa AkhA nagara, teno vistAra, badhI vyakitano tamAre upayoga che?tamAre to tamAruM ghara, kuTuMba, mitramaMDaLa ja kAmanuM ne? chatAMya ApaNuM gAma evI mamatA lai 24 kalAka pharatA ho to AkhA gAmamAM je hiMsA-AraMbha-samAraMbha-pApo je kAMi thAya te badhAnuM pApa lAge. zerInuM kUtaruM mAne zuM? mArI zerImAM bIjuM koi Ave to bahAra kADhI mUkuM. tema tamAruM mAnasa zuM? aviratinA bhAvothI binajarUrI pApo baMdhAya che. eka mananI vRtti paDI che. bAkI tenAthI ene koi phera paDato nathI. have jeTalA para rAga hoya tenAthI viruddha badhAnA dveSa paNa paDyA hoya. A badhA bhAvo aviratinA kAraNe ja che. ApaNI jJAti evuM eka mamatva hoya to pachI jJAtimAM koi bhaNe, gaNe, AgaLa Ave, samAjamAM mobho vadhe to tamane AnaMda thAya. tenAthI pApa bAMdho. kemake mamatva paDyuM che. tevI rIte jJAtimAM paDatI vagere thAya to dveSa thAya che. e badhAM pApa paNa cAlu che. aviratimAM ahIM beThAM traNa lokanAM, traNa kALanAM sarva pApo baMdhAvavAnI tAkAta che. manamAM tevA tevA bhAvo paDyA che. jeTalA pApanA pariNAma paDyA che, vRttio rUpe rAga-dveSanI pariNatI che, tenAthI satata pApabaMdha cAlu ja che. zAstramAM aviratine DAkaNanI upamA ApI che. enA paMjAmAM phasAyelo jIva Akhone Akho khalAsa thai jAya to paNa te tene choDe tema nathI. vaLI ghaNAne to khabara paNa na hoya ke mane paNa amadAvAda mATe keTaluM mamatva che! ghaNAne dveSa paNa hoya, to tenA dveSanA nimitte pApabaMdha cAlu. pariNAma aMdara evA hoya ke tene khabara ja na hoya ke huM beTho beTho keTalAM pApa bAMdhyA karuM chuM. aviratino kyAsa kADhavA mATe manane pUcho ke taka maLe to keTalAM keTalAM pApa karavAnI tatparatA che? prasaMga Ave to keTaluM karavA taiyAra? temAM paNa be vikalpo. janaralamAM zuM karavA taiyAra? kaTokaTImAM zuM karavA taiyAra? dA.ta. tame sAmAnya saMjogomAM eka ja dhaMdho karatA ho, paNa evI kaTokaTI Ave to bIjA dhaMdhA karavAnI taiyArI paNa kharI ne? arthAt temAM te pApa karavAnI je vRttiorUpe taiyArI paDI che, tenAthI paNa pApabaMdha cAlu. avirati jaththAbaMdha pApa karAvI zake che. aviratimAM rahelA jIvo mATe karmabaMdhanuM A kAraNa che. sabhA H karmabaMdhanA kAraNamAM pApa karavAnI taiyArIno bhAva Ave? ma.sA. : karmabaMdhano vistAra aviratinAM kAraNothI ane karmabaMdhamAM dRDhatA mithyAtvathI che. tamAma prakAranAM pApo baMdhAya aviratithI ane mithyAtvathI tIvra thAya che. sabhA ajJAna zuM kare? ma.sA. : ajJAna mithyAtvane saporTa(Teko) kare che. jo ajJAna na hota to mithyAtva TakI 103 sadgati tamArA hAthamAM ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja na zakata. tamArI badhI khAmIo akabaMdha jaLavAi rahevAmAM ajJAna kAraNa che. pApa baMdhAya che mithyAtva, avirati, kaSAya ane yogathI. A cAra kAraNomAM paheluM mithyAtva mUkyuM, kemake badhAM kAraNone dRDha karanAra mithyAtva che. pachI bIjuM kAraNa avirati Avaze. vaLI A mithyAtva-avirati choDelAne paNa kaSAyo herAna kare ja che. mahAtmAoe badhuM choDyuM paNa kaSAyo herAna kare che. kaSAyo nIkaLe, vItarAga thAya, tyAre paNa mana-vacana-kAyAnA yoga che. eTale jaDanI pravRtti cAlu che. yoga eTale mana-vacana-kAyAno vyApAra. hAtha-paga halAvo to kAyayoga, manane sakriya karo to manoyoga ane bolo to vacanayoga. yoga pravRtyAtmaka che. cArethI karmabaMdha thAya che. paraspara pUraka banavAnA svabhAvavALA paNa che. baMdhanA prakAra paNa kAraNa pramANe vaheMcI lIdhA che. tarkabaddha che. tamane thAya che ke aMdaranI sRSTinuM kAma kevuM che? A pApanA pariNAma-vRttiothI kramasara choDAvavA te dezivaratinuM kAma che. eka jhATake choDavA hoya to sarvavirani joie. tame badhA dhAro to dravyathI dezavirati ArAmathI lai zako ane pALI zako. sarvavirati svIkAravAnI badhAnI tAkAta na hoi zake. jo ke dhAre to te paNa lai zake, paNa dezaviratimAM to koine paNa prazna na thAya. kAraNa ke gRhastha jIvananAM badhAM dhoraNo jALavIne paNa majethI pApono tyAga karI zako tema cho. rAjA-mahArAjAo, cakravartIo, je cha khaMDanA dhaNI hatA, te paNa majethI bAra vrata pALI zakatA. bharata cakravartIne rAjapATa, vaibhava, sattA, saMpatti, AraMbha, samAraMbha keTalo? chatAM te pALI zake, to tame na pALI zako? pALavAmAM AcaraNa rUpe 1 Tako ane 99 TakA pApathI chUTavAnuM. tyAga ochAmAM ocho paNa ghaNAM pApomAMthI chUTakAro. jarUriyAtane kAraNe gRhasthajIvanamAM amuka pApa karavAM paDe che, paNa dezaviratimAM tenA sivAyanAM pAponI maryAdA AvI jAya che. jarUrI nathI tevAM pApone mAthe laine pharavAnI zuM jarUra che? dravyathI viratino khyAlasiddhAMta zuM? dA.ta. duniyAmAM khAvA-pIvAnI vastuo paDI che, paNa badhA sAthe ApaNe levA-devA nathI. te badhA pratyeno rAga-dveSa mAthe laine zuM kAma pharavAnuM? kapaDAM vagere paNa keTalAM? temAM paNa paheravAnAM keTalAM? temAM paNa jAto ane kvolITI keTalI? badhuM bhogavavAnA cho? paNa manamAM paDyuM che ke je maLaze te cAlaze. sabhA H pasaMdagI khullI che. ma.sA. : hA, tamAre virati dvArA pApono baMdha ocho karavo ja nathI. jyAMthI maLe tyAMthI lAbha levAno, paNa khabara nathI lAbha pApano maLyA kare che. binajarUrI badhAM pApo mAthe laine pharavuM evI mananI vRtti che. A pAMdaDAne paNa duniyAbharanA pApabaMdha lAge che. kemake taka maLe to bhogavavAnI vRtti cAlu che. AvA jIvo kare kaMi nahi, paNa aviratinAM pApo lAge che. manathI paNa pApa baMdhAya che, ane te na baMdhAtAM hota to pApathI chUTavAnuM ghaNuM saheluM thai jAta. mAtra kAyAthI ja pApa baMdhAtAM hota to pApa ochAM thAta ane pApamAMthI chUTAta paNa jaladI. paNa mananI pApa karavAnI ane pApa sati tamArA hAthamAM ! (104] Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ choDavAnI baMne tAkAta che. je je vastu karo te vakhate tevA tevA bhAvo thAya ane te bhAvothI tevo tevo karmabaMdha thAya. jJAtino dIkaro amerIkA jai Ave to hAratorA karI Avo ne? kema? sAruM bhaNI Avyo, kamAI Avyo. sabhA ame enI hoziyArInuM sanmAna karIe chIe, pApa karI Avyo tenuM nahi. ma.sA. hA, tamane koI kahe ke mAre to maTana(mAMsa) sAthe saMbaMdha che, paNa pAchaLanI hiMsA thAya che te huM icchato nathI, to cAlaze? sabhA paNa hoziyArI guNa che. ma.sA. sArA viSayamAM hoziyArI guNa che ke kharAbamAM hoziyArI guNa che? guNa na hoya ne guNamAM khapAvo to pApa lAge. bAkI to ghaNAM jugAra ramavAmAM evA hoziyAra hoya ke jota jotAmAM badhAne harAvI de. tame tenI pAse bAghA jevA lAgo. to tenAmAM guNa che ane tamArAmAM doSa che? ghaNA bhalabhalAne AMkhamAM dhULa nAMkhI tenuM taphaDaMcI kare tevA hoziyAra che, to zuM kahezo? hoziyArI jAte guNa nathI, hoziyArI kyAM vApare che te para AdhAra che. kalA zemAM che te jovAnuM ane kyAM vApare che te nahIM? kharAba hoziyArImAM rAjIpo e pApanI anumodanA che. tamAro dIkaro paNa kaI bAbatamAM hoziyAra hoya to rAjI thavAya? mATe preraka baLa ja khoTuM hoya, mATe ja pApo baMdhAya che. mora nAcato hoya ane mora para rAga hoya to A rAganuM mULa ja khoTuM ne? je more lAkho jIvaDAMo khAI zarIra banAvyuM che. rUpa, raMga, zarIra zenA che? keTalA jIvanA kaccaraghANa kADhI baneluM che! dezaviratino pariNAma paNa joIe, mAtra vrato uccarAvo te na cAle. vyAkhyAna = 14 tA.16-6-96, ravivAra. anaMta upakArI. anaMta jJAnI zrI tIrthaMkara paramAtmAo jagatanA jIvamAtrane sarva pApothI mukta karAvavA A dharmatIrthanI sthApanA kare che. dharma tamArI pAsethI bIjuM kAMI nathI mAgato paNa tamane sarva pApothI mukta karAvavA mAMge che. navakAramAM paNa paMca parameSThIne namaskAra karyA pachI zreSTha phaLa zuM batAvyuM? eso paMca namukkAro, sava pAvappaNAsaNo. utkRSTa- zreSTha phaLa sarva pApono kSaya. tamane A zreSTha phaLanI vAMchA che ke bIjA koI phaLanI vAMchA che? tamane ema thAya ke A paMca parameSThInA AlaMbanathI mArAM pApono kSaya thatAM thatAM eka divasa sarva pApono kSaya thaze, pachI mAro mokSa thaI jaze? eno artha e ke pApa (malinatAasvacchatA-gaMdakI), je kAMI AtmAnI azuddhi che, te dUra karI AtmAnuM zuddha svarUpa pragaTa karavuM, te ja dharmanuM phaLa che. mATe ja tame pApono tyAga karo, tenAthI aTako, bhUtakALanAM pAponuM prAyazcitta karI khapAvo, navAM pApa na bAMdho, ane kadAca navAM pApa (105) . . . . ( sadgati tamArA hAthamAM) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAMdhavAM paDe to bhAre to na ja bAMdho, A ja dharma tamArI pAse mAMge che. sabhA pApanI jugupsA kaI rIte nakkI thAya? ma.sA. : tamane TaTTI-pezAba vagere para arucisUga keTalI hoya che? ociMtI jhADApezAbanI koI vAta kare to paNa sUga thatI hoya che. AvI gaMdI vastunuM nAma paNa levuM na game, pachI enI sAthe vyavahAra karavAnI to vAta ja kyAM? eTalI jugupsA hoya che. zAstra pharamAve che ke, dharma pAmyA tenI nizAnI ja e ke pApanI jugupsA pedA thaI che ke nahIM? jeTalI dharmanI zraddhA vadhe teTalI pApa pratye sUga/aruci/jugupsA vadhaze. je AtmAne A rIte pApa pratye arucisUgano abhigama jAge, pachI tene te pApathI chUTavAno je upAya batAvavAmAM Ave che, te upAya te virati, badhA dharmoe pApane pApa tarIke choDavA jevuM, pApathI mukti meLavavA kahyuM, paNa temAMthI chUTavAno nakkara upAya batAvavAmAM teo niSphaLa gayA che. kemake jainadarzanamAM jevo viratino khyAla che tevo viratino khyAla emanI pAse che ja nahi. jainazAsanamAM gaLathUthImAM ja evA pApathI chUTavAnAM anuSThAna batAvyAM hoya tevo temane tyAM vicAra paNa nathI. dA.ta. zastro vagere susajja karIne nahi rAkhavAM. kemake zastro susajja paDyAM hoya to game tyAre game tene upayoga karavAnuM mana thAya. ema thAya to aneka jIvonI hiMsA thAya. mATe zrAvaka ochAmAM ochAM zastro (cappa, gharaghaMTI vagere) rAkhe, jarUra pUratAM rAkhe, paNa te susajja karIne to na ja rAkhe. duniyAnA bIjA dharmomAM AvI jayaNAnI vAtanI kalpanA paNa nahIM karI hoya. pADozI zastra mAMge to zrAvaka bane tyAM sudhI ApavAnI vAta TALe ane Ape to taiyAra to hoya ja nahi. sabhA mALiyA para hoya? ma.sA. hA, mALiyA para mUke, chUTAMchavAyAM paDyAM hoya, jethI sIdhuM ApavAno samaya ja na Ave, kemake A hiMsaka zastro che. bIjAne tyAM AvI daSTi ja nathI. eTale viratinA AvA vicAro paNa bIjAne pharyA nahi hoya. eTale bIje AvAM pApa, pApanA tyAganI vAta ja nathI karI, to pachI chUTavAnA upAyanI to vAta ja kyAM? sarvavirati eTale AcAramAM jIvananI badhI prAthamika jarUriyAto pUrI thAya chatAM saMpUrNa ahiMsAmaya jIvana, sarva pApono virAma. virati mATenA AcAro gRhastha jIvanamAM paNa adbhuta che. zrAvaka 12 vrata vAMce, eka-eka vikalpa vAMce, to tene thAya ke hiMsA-ahiMsAno keTalo sUkSma vicAra che! adharmanA tyAgano vicAra sUkSma che, mATe dravyathI paNa virati kone gamaze? jene pApanI aruci-jugupsA thaI haze, tenAthI akaLAyo-kaMTALyo haze tene tema nahIM hoya to A vAtomAM rasa nahi paDe ane mana paNa duniyAbharanAM pApo sTora karIne rahyuM haze. ghaNA duniyAnI pApapravRttino anaMtamo bhAga paNa potAnA jIvanamAM mAMDa mAMDa karatA haze, chatAM manamAM duniyAbharanAM pApo bhAvarUpe saMgrahAyelAM paDyAM che, mATe pApabaMdha cAlu che. kemake prakRtimAM pApa pratye sUga aruci nathI ane ( sadgati tamArA hAthamAM !) ka ka ) nArAja . 2012 jA . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duniyAnAM pApa karavAnI, karAvavAnI, anumatinI anumodanAnI vRttio-taiyArIo aMdara paDI che. ApaNe tyAM zuM karo cho te vAta nahIM, paNa karavAnI, karAvavAnI, anumatinI anumodanAnI vRttio-taiyArIo keTalI aMdara paDI che te jovAya. eka mANasa khUna nathI karato paNa lAga Ave to mAravAnI vRtti paDI che, to tene mAre ke na mAre hiMsAnuM pApa lAge ja. karmanA siddhAMta pramANe pravRtti karo cho mATe ja pApa baMdhAya che evuM nathI, paNa pravRtti karavAnI icchA hoya to paNa pApa baMdhAya che. sabhA : taratamatAmAM phera paDaze ne? ma.sA. taratamatAmAM jeTalI tIvra taiyArI teTalo tIvra baMdha ane ochI taiyArI teTalo maMda baMdha. mATe ja maMda bhAva=maMda pApabaMdha, tIvra bhAva=tIvra pApabaMdha. sabhA : aticAra-anAcAramAM taphAvata zuM? ma.sA. dA.ta. paccakhANa lIdhuM hoya ane pANI pIvAnI icchA thai to paccakhkhANamAM aticAra, paNa pI le to anAcAra. ApaNe tyAM mana-vacana-kAyA traNa rIte pApa thAya che. mATe mAnasika-vAcika-kAyika darekanA atikrama-vyatikrama-aticAra-anAcAra paNa judA judA thAya. dA.ta. manathI pravRtti karI lo to mAnasika anAcAra. sabhA manathI kevI rIte pANI pIvAya? ma.sA. ghaNA svapnamAM pI le che. tame jAgatA ho to paNa keTalAM dIvA-svapno jotA ho cho? ghaNA jAgatAMnI sAthe ja manathI dukAnamAM pahoMcI, dhaMdho-sodo cAlu karI Ave. ahIM beThAM AkhI duniyAnAM kAma karI Ave. sabhA mAnasika anAcAra hAtha bahAranI vAta che. ma.sA. : UMghamAM je svapno-je vicAro Ave che te, aMdara je vRtti-saMskAra paDyA che tenI anubhUti che. tyAga-vratanA saMskAra aMdaramAM daDha hoya to UMdhamAM paNa vicAra na Ave. tamane UMghamAM plenamAM besavAno vicAra Ave, mane na Ave. UMgha e to jAgRti vakhatanA tamArA mananuM pratibiMba che. sabhAH svapnamAM sAdhu tIrthanI yAtrA karI Ave to? ma.sA. tIrthayAtrAnA vicAro Ave, paNa Trena/plenamAM besIne javAnuM svapna na Ave. Ave to mahAvratomAM doSa lAge. tamArA mananuM ghaDatara tame ja karyuM che. pheravavuM hoya to te paNa tamArA hAthamAM che. jAgatI vakhate amuka prakAranA saMskAra-vRttionuM ArtadhyAna karatA ho to UMghamAM UbharAya che-abhivyakta thAya che. zAstra pharamAve che ke daDha vratanA pariNAmavALAne UMghamAM paNa vratathI viruddha icchA/bhAvanA na thAya. teonA 107) . sadgati tamArA hAthamAM ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anakonsIyasa mAInDa(ajAgRta mana) sudhI vratanI icchA pahoMcI hoya te ja kharuM vrata che. sAcA vratadhArIne to UMghamAM paNa pApanA vicAra na Ave. bAkI anakonsIyasa mAinDamAM pApa paDyuM che eTale vrata nabaLuM che. sabhA ? ame to evuM mAnatA hatA ke icchA thai to aticAra ane pApa kare to anAcAra. ma.sA. mAnasika icchA thaI to mAnasika aticAra. manamAM pApa karyuM to mAnasika anAcAra. pachI vyavahAranI paribhASAmAM aticAra gaNIe to ThIka, bAkI tattvadRSTie te anAcAra che. paNa tame je kaho cho temAM IcchA che paNa taiyArI nathI. huM je IcchA kahuM chuM te taiyArIrUpa icchAonI vAta karuM chuM. khAlI taka nathI maLI mATe pApa nathI karato, pravRttimAM(ekzana) nathI AvatuM, kemake saMyogo nathI. te hota to hamaNAM amalamAM Ave. AvAM je je pApa karavAnI tamArA manamAM icchA hoya te te pApano baMdha satata cAlu ja hoya. ghaNAne rAtribhojanatyAgamAM ke upavAsamAM, mevA-miThAI joI saheja manamAM saLavaLATa thAya, paNa IcchA thavA chatAM koI DIzamAM mevA-mIThAI Apaze to paNa khAze nahIM, UlaTAnuM kaheze mAre upavAsa che. ahIM IcchA thaI te kharAba. paNa huM A icchA nathI leto, huM to jemAM pApa karavAnI taiyArIo che te icchA lauM chuM. khAlI taka maLe teTalI ja vAra che. dA.ta. atyAre koI jAhera kare ke phrI opha cArja(maphatamAM) AkhA yuropano pravAsa karAvaze, jovAlAyaka jagAo batAvaze, to keTalA taiyAra na thAya ? sabhA rojano jinapUjAno niyama hoya te taiyAra na thAya! ma.sA. are, te to kahe- bhagavAna sAthe laI jaIe. vaLI bhArata bahAra na javAnuM vrata lIdhuM hoya tene zuM thAya? A badhA phAvI gayA, huM rahI gayo. sabhA prAyazcitta karI laIzuM. ma.sA. AvI prAyazcittanI vidhi nathI. sabhA teno bhAva nabaLo na kahevAya? kemake prAyazcitta karavAnI taiyArI che. ma.sA. ahIM to pApa che ane sAthe sAthe prAyazcittanI ThekaDI paNa che. bhagavAne AvuM prAyazcitta batAvyuM che? dhaMdhAmAM koI kahe hamaNAM nukasAna karI laiza pachI napho karI laIza, to zuM kahe? mUrkha! atyAre nukasAna karavAnI zuM jarUra? AvAne tame zuM kaho? tame ene kharAba-pApa mAno cho? pachI na chUTake karavuM paDe, athavA evA saMyogo UbhA thAya ke e pApathI bacI zako tema nathI, athavA AvazyakatA ja evI che ke jenI pUrtimAM te pApa karavuM ja paDe tema che, te vakhate tame pApa karyA pachI prAyazcittano bhAva rAkho to vAMdho nathI. zrAvakane pRthvI-apa-vAyu-vanaspati vagerenI virAdhanA rojanI ruTIna che - sadgati tamArA hAthamAM !) sarakArI nI sAdI 108) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane lagabhaga anivArya. (jo ke tame jeTalI hiMsA karo cho teTalI Avazyaka nathI kaheto) paNa dharmAtmA zrAvakane paNa A badhI hiMsAo AvavAnI? A hiMsA anivArya che. anivArya pApo zrAvaka jIvanamAM to roja karaze ane tenA prAyazcittarUpe ja pratikramaNa vagere karaze. vaLI bIje divase A pApo pAchAM karaze, pAchuM pratikramaNa, evI sAyakala cAlyA kare. paNa A pApo choDI na zakAya tevAM che. jayAre ahIM to vagara jarUre karavuM ane vicAre ke karyA pachI prAyazcitta karIzuM, to tevI vyavasthA nathI. sabhA nivArya-anivArya eTale? ma.sA. anivAryapaNe nabaLAithI saMyogo khAtara karyA hoya te anivArya pApa kahI zakAya, paraMtu jarUra vinAnAM, nivArI zakAya tevAM pAponI prAyazcittavidhimAM vAta nathI. nahitara pachI dhIme dhIme bAlamuni ane kuMbhAranA micchAmi dukkaDa jevuM thaI jAya. baMnenA micchAmi dukkaDaMthI zuM vaLe? pApa nizcitapaNe kare pachI kahe prAyazcitta karI laIzuM, tevo bhAva to prAyazcittano ja avarodhaka bane. tevo bhAva mULamAMthI mithyAtvanA kAraNe Ave che. prAyazcittano bhAva te pApanI aruci-pastAvAno bhAva che. have A bhAva hoya to TesathI(rasapUrvaka) pApa kare ja nahIM. dravya-bhAva baMne virati mATe (bejha)pAyA tarIke pApa pratye aNagamo, aruci, kheda, jugupsA to joie ja. te nathI to dravyathI ke bhAvathI dezavirati-sarvavirati mATe lAyaka nathI. nAnAmAM nAnA pApane aTakAvavAnI tAkAta kyAre Avaze? pApa nahIM gamatuM hoya tyAre. jene pApa game che tene hajI pApanA bhAvo paDyA che. te ochA-vattA kADhI zako te bane, paNa aNagamo to badhA pApabhAvo pratye joie ja. pApanA bhAva keTalA paDyA che te mATe jAtane pUchavAnuM ke taka Ave to keTalAM pApa karavA huM taiyAra? vartamAnamAM pApa nathI karatA kAraNake taka ja nathI. bAkI icchA nathI eTale nathI karatA evuM nathI. duniyAmAM ghaNAne baMgalA-gADI nathI te badhAmAM kAraNa zuM? meLavavA bhogavavAnI icchA nathI mATe ke meLavavA/bhogavavA mATe tAkAta-nasIba nathI mATe? kAle nasIba khUlI jAya ane gADI-baMgalA maLI jAya to TesTathI bhogave ne? hA, badhAne meLavavuM che, saMcaya karavo che, mAlikI sthApavI che, paNa atyAre taka nathI mATe beThA che. sabhA : pApanAM sAdhano vasAvyAM hoya paNa aMdaramAM khaTako hoya to? ma.sA. khaTako hoya chatAM mojamajAnAM sAdhana vasAvyAM che, to upayoga karatI vakhate athavA vagara upayoge paNa, jeTalo te sAdhana dvArA pApa karavAno bhAva che teTaluM pApa lAge che. mAtra tIvratA-rasa jeTalo ocho hoya eTaluM ochuM pApa lAge. paNa huM to eTale sudhI kahuM chuM ke nathI vasAvyAM tevAM sAdhanomAM paNa icchA hoya to pApa lAge che. aviratinuM eTaluM vizALa stara(broDa levala) che ke duniyAnuM evuM koi pApa nathI je tamane vaLagADavAnI tAkAta aviratimAM na hoya. jIve prakRti ja evI ghaDI che, mana ja evuM che ke badhA pApono bhAva jAgyA kare. dA.ta. tamArAmAM 109) sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dezaprema hoya to dezano saheja Arthika dRSTie vikAsa thAya athavA to tevI vAta Ave to vakhANa kare, athavA A vikAsa joI rAjI thAya tevA keTalA che? ghaNA kahe che ne ke dezane AgaLa lAvavA udyogono vikAsa karavo joie. sabhA dezaprema dezabhakti na rakhAya? ma.sA. A dezabhakti nathI. sAcA arthamAM A vikAsa to vinAzanuM eka pAsuM che. TAimsa opha inDiyA-nyujhapeparamAM ekavAra lakheluM ke bhArata svataMtra thayuM tyArathI Aja sudhI dezamAM audyogika vikAsanA nAmathI poNA be karoDa mANaso gharabAra vinAnA thaI gayA. ghaNA bApadAdAnA samayathI ghara-kuTuMba jamIna-dhaMdhA hatA temAMthI rakhaDI gayA ane atyAre nirAzrita/vaNajhArA jevA phare che. emanI peDhIo, kuTuMbo, saMsAra, barabAda thaI gayAM. khAlI mAnavatA hoya to paNa haiyuM kakaLI jAya. bIjAM pazupaMkhIono, nAnA jIvono to vicAra ja nathI karatA. eka eka projekTamAM keTalAyanI jamIno gaI. A vikAsa kono thAya che? amuka lokone thoDI sagavaDatA maLe te mATe bIjA badhAno kaccaraghANa nIkaLe tene vikAsa kaho cho? bIjA ekendriya jIvonI to vAta ja nathI. paNa A kemIkalsa nadIomAM javAthI Dhoro pANI pIe che to te marI jAya che. vaLI e pANI jamInamAM Utare te pANI tame pIo to tamane paNa kensara vagere keTalA rogo thAya che? AvA vikAsane dezabhakti mAnatA hoya to judI vAta. bIjA dezomAM loko tenA vikAsanAM kaDavAM phaLa cAkhI rADo pADe che ane teo salAmatInA vikalpo vicAre che. amerikA have eka paNa moTA baMdhano projekTa karavA taiyAra nathI. Ajano jeTalo audyogika vikAsa che temAM rurala(grAmINa) prajAnuM bhaluM nathI. dharmasaMskAra bAju para mUko paNa sAmAnya rIte paNa phAyado nathI ane A vikAsane tame zrAvaka, AtmAparaloka-puNya-pApa-ahiMsAne mAnanArA biradAve kharA? dezanA vikAsamAM muThThIbhara mANasone sagavaDo maLavAnI, bAkInA badhA rIbAI rIbAIne marI javAnA. eka roDa pAchaLa keTalo kharca? paNa te roDa para moTara laI pharavAnA koNa? paNa teo khAtara garIbonA hAla zuM thavAnA? ame AMkaDAo ApavAnuM cAlu karIe to khabara paDe. A badhI moMdhavArInuM mULa kAraNa tamAro A kahevAto audyogika vikAsa che. sabhA H vikAsanA hisAbe amAruM gaNita UMdhuM paDyuM. to pachI have baLadagADAnA yugamAM javuM? ma.sA. : jUnA jamAnAmAM mAtra baLadagADAM ja hatAM? atyAre je jhaDapathI oTomobAila phare che tene badale bhUtakALamAM je vyavasthA hatI te dhImI hatI ema mAno cho? bhUtakALamAM mukhyatve ratho vagere hatuM. atyAre vAhananI sarerAza jhaDapa zaheramAM kalAke 11 thI 12 kI.mI. che. kAraNa ke TrAphIka ja eTalo che. paraMtu 60-70 kI.mI.nI jhaDapathI cAlI zake tevA ratho atyAre paNa banAvAya. bhUtakALamAM 100 kI.mI./kalAkanA gativALA banAvatA. eka tamArI moTaramAM tame majethI pharo ane bIjA keTalAyane kensara thAya te [ sadgati tamArA hAthamAM ! ja kAraNa che dA . ja karI, i Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adharma nathI? AryadezamAM vikAsa hato paNa te vakhate vikAsanI vyAkhyA zuM hatI? tame vikAsa karo paNa bIjAne sApha karI vikAsa karo te vikAsa nathI paNa lUMTa che. hiMsA, AraMbha, samAraMbha to temAM paNa hatAM, paNa AnA karatAM kaMI gaNAM ochAM hatAM. bhautika vikAsamAM hiMsA to hoya ja, paNa A vikAsa to bahu ja bhAre pApabaMdhamAM sAdhana bane tevo che. mATe A vikAsano rAga, prazaMsA, karavA-karAvavAnA bhAva AvatA hoya to tamArA mATe jaththAbaMdha pApono baMdha thavAno. tamArI nAnI sagavaDa khAtara game teTalA moTA pApone mAthe levA taiyAra ho tevA manavALAne karmabaMdha kevA thAya? jeTalAM pApa karavAnI, karAvavAnI, anumatinI/anumodanAnI taiyArI che, teTalA baMdha cAlu che. mATe jIvanamAM binajarUrI pApo sAthe kanekzana ja toDI nAMkhavuM che, tevA bhAvono manamAMthI nikAla lAvavo che. pApanA bhAva manamAMthI nahIM nIkaLe to pApanuM paccakhkhANa lezo to paNa pApa aTakatuM nathI. zAstra to pharamAve che ke bhAva tUTe eTale pApa aTake ane pApanA bhAva cAlu che, to pApa paNa cAlu. paccakhANa to bhAvone aTakAvavAnuM prabaLa sAdhana che. game te paccakhANa lo to eka gaNita mAMDavAnuM ke A paccakhANathI ATalAM pApo manamAMthI vosirAvavAnAM che. ApaNe tyAM badhAM paccakhkhANamAM vosirAmi zabda to Ave ja che. eTale kAMIne kAMI paccakakhANamAM vosirAvavAnuM che. vosirAvavAnuM zuM? pApanI pravRtti-bhAvo bane. akhANuM vosirAmimAM baMne vastune sAthe lIdhI che. mATe paccakhkhANa Ave tyAre lIMka joDI devAnI. te mATe pahelAM sarca(tapAsa) karavAnI ke keTalA bhAvo manamAM paDyA che? sabhA : navakArazInA paccakhANamAM zuM? ma.sA. cAreya AhAranI be ghaDI mATe Asakti/mamatA/khAvA vagerenI icchA choDavAnI che. duniyAmAM AhAra keTalA? eka eka AhArano jaththo, peTA bheda keTalA? te badhuM be ghaDI mATe vosirAvavAnuM che. mATe ja navakArazInA paccakhANamAM ghaNo lAbha che. jainadarzanamAM kaMdamULanA paccakhkhANamAM to hajAro hajAro kaMdamULanA prakAra, ekaekamAMthI banatI vAnagIo hajAro Ave, have eka eka vAnagIono jaththo keTalo? A badhA pratyenA khAvA-nimittanA rAgadveSa,Asakti/mamatA badhuM choDavAnuM. mATe eka kaMdamULanA tyAgamAM paNa asaMkhya rAgadveSano tyAga Ave. sabhA : Sano tyAga kevI rIte? ma.sA. emAMthI banelI vastuo aNagamatI hoya to veSa ja thAya ne? ghaNAne kAMdAnI vAsa na gamatI hoya to vaghAra thAya tyArathI ja nAkanuM TeravuM caDI jAya. tamane kariyAtA para rAga che ke dveSa? evI ghaNI vastuo che jenAM gaMdha,svAda/raMga paNa na gamatAM hoya. to jenA pratye aruci-dveSa che tenA pratyenAM pApa paNa cAlu. te chUTatAM pApa paNa tyAga. sabhAH kaMdamULa jAta pratye ja vaiSa hoya to? 111) da C saMgati tamArA hAthamAM ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma.sA. kaSa kema che? nA khavAya eTale dveSa nA karAya. bhagavAne khAvAnI nA pADI, paNa dveSa karavAnuM nathI kahyuM. temAM hiMsA che mATe na khavAya, paNa eno svAda nathI sAro mATe na khavAya evuM nathI. kaMdamULa keTalAMka svAdiSTa paNa che, keTalAMka svAdiSTa nathI, paNa hiMsA che mATe badhAM na khavAya. mAMsa/mAchalI para durgadhane kAraNe dveSa hoya to azubha bhAva che. mATe pApabaMdha cAlu. hiMsAne kAraNe Sa hoya to zubha bhAva che mATe puNyabaMdha thAya. sabhA : baMne hoya to? ma.sA. puNya-pApa baMne. sabhA H bhagavAne kaMdamULanI manAI karI che mATe kaMdamULa pratye napharata hoya to? ma.sA. H bhagavAne kaMdamULanI manAI kema karI? hiMsA che mATe ja ne? je kAraNe manAI karI che te kAraNa para napharata che? ghaNA svayaMsevako dArUne bhayaMkara mAnI dArU pratye virodha-jehAda jagAve che. kemake temane thAya ke dArUnA vyasanamAM ja kuTuMba/parivAra vagere barabAda thaI jAya che. sAmAjika/Arthika kauTuMbika dRSTie paNa nukasAna mATe dArU kADhavA jevuM vyasana che. ghaNA svayaMsevako koI dArU pIe che tevI khabara paDeto tene bolAvI 500 rUpiyA ApI IcchApUrti karI dArUnI lata choDAvavA prayatna kare, paNa bhAva zuM? dArU sAmAjika/Arthika bhautika nukasAna kare che, mATe virodha kare che, ke hiMsA che mATe virodha kare che? te rIte dArUno virodha-dveSa hoya to puNya na baMdhAya, pApa baMdhAya. dhumrapAna nukasAnakAraka che, mATe hAnikAraka che, mATe rogo na thAya mATe ja virodha che, paNa hiMsA-pApa-adharmanA kAraNe virodha nathI; Arogya khAtara vyasanathI dUra rahe che, to tenAthI puNya baMdhAze? tyAM bIDI pratyeno dveSa, hiMsA adharma che mATe nathI, tethI te 'SathI pApa baMdhAze. Arogyane hAnikAraka vastu para dveSa thaze to pApabaMdha ane Arogyane hitakArI vastu para rAga thaze to paNa pApabaMdha thaze. sabhA H bhagavAne vyasananI nA ja pADI che ne? ma.sA. H hA, paNa kAraNa zuM? dArU vageremAM mahAhiMsA che mATe. sabhA H bIDI/sigAreTamAM kyAM hiMsA che? ma.sA. ? bIDI pIvAthI vAyukAyanA/agnikAyanA jIvonI hiMsA keTalI? sabhA H cha kAyanA jIvonI hiMsAne ame hiMsA gaNatA nathI. ma.sA. paNa bhagavAne to temAM hiMsA mAnI che. sabhA ame mAnIe chIe, gaNatA nathI, (sadgati tamArA hAthamAM !) ane nA ( 112) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma.sA. H khADo mAno ane gaNo nahIM to? paNa Atmika dRSTie nukasAna che mATe bhagavAne nA pADI che. mATe bhautika dRSTie jeTalA rAga-dveSa karo tenAthI pApa to baMdhAya ja. prazasta bhAva hoya to doSano dveSa che mATe puNya baMdhAze. sabhA H ahiMsA pratye rAga hoya ane hiMsA pratye dveSa thAya to te guNano rAga? ma.sA H hiMsA/ahiMsAmAM paNa indriyone phAve/na phAve mATe rAgadveSa thAya to to pApa ja baMdhAya. sabhA : bimArImAM sAjA thavA abhakSya davA vAparIe to? ma.sA. bimArImAM elopathI abhakSya davA khAva te vakhate jevA davA pratye bhAva hoya te pramANe baMdha thAya. moTAbhAge to sAjA thavA pratyenA irAdA ja khoTA hoya che. eTale abhakSya zuM bhakSya davA vAparo to paNa pApa lAgavAnuM ja. tame sAjA zuM kAma thAva cho? pApa karavA ja ne? sabhA : dharma karavA sAjA thavAno bhAva hoya to? ma.sA. H to nakkI karo ke sAjA thayA pachI zarIranA mana-vacana-kAyAnA yogonI zakti dharmamAM ja vAparIzuM. evuM haze to bhakSya zuM abhakSya davA vAparazo to paNa pApa nathI. have elopathI dhasamasatI/pUrabahAramAM phelAi che. galIgalIe DokTara maLaze paNa zahera AkhAmAM vaigha pAMca nahIM maLe. mATe prasaMge sAdhu paNa sAjA thavA elopathInI davA le to paNa kahe ke mahArAja sAhebane paNa davA levI paDe to bIjAnuM zuM? to sAdhu ArAdhanA mATe davA le che. bIjAne paNa virAdhanAnA bhAva na hoya to bhagavAne mAMdA rahevAnuM ane ArogyamAM vikSepa thAya tevuM karavAnuM nathI kahyuM. mATe elopathI davA le to paNa Azaya keTalo pavitra che te jovuM paDe. jyAre tamAro to Azaya ja pahelethI malina che. mATe khoTI bhAvanAthI sAjA thavuM che ane jhaTa sAjA (haTTA-paDhA) thavA je kaho te levA taiyAra, tevA bhAva che. to krUra pariNAmonA kAraNe ghaNo pApabaMdha thavAno. pachI to rIbAi rIbAine davAnA jIvonI jema anekavAra maravAnuM Avaze. eka vekasIna bane che te banAvavAnA rIporTa vAMco to khabara paDe. have veksIna le ane AvA AzayathI le to veksIna banAvavA pazupaMkhIne je rIte rIbAi rIbAine mAryAM che, tevI rIte rIbAvuM paDaze. tyAre hAla zuM thaze? kudaratanI vyavasthA che ke tame bIjA 52 je vItAvo te rIte tamArA para vItavAnuM. mATe mAMdA paDo ane sAjA thavuM hoya to pavitra Azaya lAvo. jIvana jIvavA zubha bhAvo-irAdA pedA karo. malina AzayathI jIvatA hazo to Thera-Thera pApanA khaDakalA thavAnA. je jIvanamAM jIve che temAM sArA irAdA joie. pachI ghaNo pApabaMdha haLavo thaze. sabhA : khAvAmAM svAda Ave to pApa baMdhAya te vAta besatI nathI. (113) - Jain Educationa International sadgati tamArA hAthamAM ! For Personal and Private Use Only Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma.sA. : kema besatI nathI? tamAruM mana te vakhate kharAba bhAvo kare che ane kharAba bhAvo karo to kudaratamAM pApa na thAya tevuM bane? tamane koi UMghamAM paNa mAravAno vicAra kare to tamane game? vaLI UMgha eTale ajAgRta-abhAna avasthA. have ajAgRtaabhAna dazAmAM pApa karo to pApa na lAge? zAstra kahe che-game te dazAmAM pApa karo, jevA bhAva haze tevAM pApa lAgaze. sabhA : UMdhamAM mana-vacana-kAyAthI pravRtti thAya? ma.sA. : UMghamAM jaine kApaDanA tAkA phADI AvyA tevA paNa dAkhalA che. vaLI te samaye jevo bhAva thayo tevuM pApa lAgavAnuM ja. be varSanA bALakane paNa doDatAM kIDI maraze to pApa lAgaze ja. evuM na hoya to jhADane to koi pApa ja na lAge. ApaNe tyAM to vItarAga sivAya 84 lAkha yonimAM rahelA badhA jIvone bhAva pramANe karmabaMdha cAlu ja che. sabhA : UMghamAM AtmA para karmabaMdha hoya? ma.sA. : hA, UMghamAM sAte sAta karmano baMdha satata cAlu ja che. sabhA H porisI bhaNAvIne sUie to? ma.sA. H porisI te vyavahArathI bhaNAvo cho paNa badhA pApathI aLagA thai jAo cho? porisI bhaNAvIne sUtA ho pachI UMghamAM Tebalano avAja Ave, ane khabara paDe ke koi kAMi lai jAya che, to hAMphaLAphAMphaLA thai pAchaLa paDo ne? UMghamAM paNa mamatA sAthe ja laine sUo cho ne? sabhA H to porisI nahi bhaNAvavI? ma.sA. H porisI bhaNAvavI te to sArI ja kriyA che, paNa sAcI rIte vosirAvatA nathI. saMpUrNa bhAva to na ja karI zako. UMghamAM paNa A badhuM mAruM, huM eno, e bhAva che ja. jaDa sAthenI eTecamenTa(mamatA) ekapakSIya che ane temAM duHkha AvyA vinA rahevAnuM nathI. dA.ta. tamane koi vyaktinI oLakha Ape ke Amane tamArA mATe kAMi lAgaNI nathI, tame jIvo-maro tene kazuM nathI, to tamane tenA para lAgaNI thAya? paNa A jaDane tamArA mATe kAMi ja nathI chatAM tame tene vaLagI vaLagIne pharo cho. mATe UMdhamAM karma ochAM baMdhAtAM hoya to pachI tamArA mATe moTAmAM moTo dharma UMghavuM e ja. pachI to saheja AghApAchA thAva to tamane UMghADI daie? sabhA : bhagavAne kahyuM, pApI jaNa UMghatA sArA. ma.sA. H A kayA pApInI vAta che? pApIo be prakAranA - (1) aMgata jIvanamAM potAnI rIte pApa karatA hoya te. ane (2) pote to pApa kare paNa bIjAne paNa sakhe sadgati tamArA hAthamAM !) - 114 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only. Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ besavA na de, jayAM jAya tyAM upadrava ja kare che. to A bIjA prakAranA pApIo UMghatA hoya to sAruM. tamArA pApabaMdhanuM mAraNa UMgha nathI. tamane to pApathI aTakAvavA prabhue paccakhANa-niyama-sAmAyika-pratikramaNa vagere batAvyAM che. pApamAMthI chUTavA bhagavAnanA zAsanamAM virati sivAya koi dharma ja nathI. sabhA : UMghamAM puNyano baMdha/karmanirjarA thAya? ma.sA.: UMghamAM puNyabaMdha/karmanirjarA thAya, jevA tamArA bhAva. dayALu UMdhe to dayAnuM puNya UMdhamAM paNa baMdhAyA kare. samakitI UMdhe to paNa samakitanA nimitte nirjarA cAlu. sAdhu bhagavaMto UMdhe to pAMca mahAvratonA kAraNe puNyabaMdha karmanirjarA cAlu hoya. mATe tame UMdho sAdhu UMdhe to karmabaMdhamAM ghaNo taphAvata paDe. kemake bhAvamAM jamIna-AsamAnano taphAvata che. UMdhamAM paNa sAdhu mahAtmA hiMsAno vicAra nathI karatA ke zrAvaka paNa hiMsAno vicAra nathI karato, paNa sAdhunA manamAM AjIvana ahiMsAno pariNAma che mATe puNyabaMdha cAlu. zrAvaka abrahmanI pravRtti na kare to paNa UMghamAM paNa pApa cAlu, kemake abrahmano pariNAma to paDyo ja che. mATe ja emane ema pApanA baMdhamAMthI aTakI nathI zakAtuM, tene mATe virati ja amogha upAya che. pachI jeTalA viratimAM Avo eTalA pApabaMdha aTake. eka vyakti kaMdamULa khAya che, bIjo kaMdamULa nathI khAto virati che. pahelAne kaMdamULanI badhI vAnagInA rAgaicchA/Asakti paDyAM che, mATe pApabaMdha cAlu che. bIjAne tenA nimittanA pApabaMdha nathI. vaLI paccakhANa lIdhA pachI paNa bhAva hoya to pApa cAlu. paccakhANa to bhAva pedA karavAnuM sAdhana che. zrAvaka pauSadhamAM hoya to karaNa karAvaNanuM pApa na lAge paNa anumatinuM pApa cAlu. sabhA: kevI rIte? ma.sA. atyAre ahIM beThA hoya ane vicAro Ave ke sodA vagere karavA che, to sodA karaze kAle, paNa icchA to atyAre che. mATe pApabaMdha AjathI cAlu. sabhA sAMjanA marI jAya to? ma.sA. sAMje marI jAya to pApa sAthe laIne jAya. sabhA H AvuM koI na mAne. ma.sA. tame mAno ke na mAno. zAstra kahe che ane tarkathI huM sAbita karI ApuM. amuka mANasa koInA khUnano vicAra kare che to polIsane khabara paDe tyArathI polIsa enA para voca rAkhe? eka mANasa khoTuM kAma ke smaglIMga karavAno che tevI sarakArane jANa thAya tyArathI ja pUrI de ne? kAyadA ame paNa jANIe chIe. UThAM mane na bhaNAvazo. samAjanA kAyadA karatAM karmanA kAyadA UMDA che. karma to duniyA jANe ke na jANe paNa tamArA bhAva thayA ke tarata phoTo kopI levAI jAya. mATe bhaviSyamAM pApa karavAnA (115) haka ( sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAva che, to tenuM pApa paNa cAlu. ghaNAne dIkaro janmyo tyArathI paraNAvavAnI icchA cAlu che. sabhA H bIje divase AyaMbila ka2vAno bhAva hoya to? ma.sA. : bhaviSyamAM karavAnAM satkAryono saMkalpa AjathI karo to puNya paNa baMdhAze. jAtrA karavA cha mahinA pachI javuM che paNa AjathI manamAM saMkalpa karyo tyArathI puNyabaMdha cAlu thai gayo. sabhA : koi kAraNasara na karI zakAya to? ma.sA. : yogya kAraNasara na karI zakAya to doSa na lAge, paNa pramAdAdinA kAraNe na kare to doSa lAge. koi zrAvake manoratha karyo hoya ane ociMto marI gayo to pApa na lAge. tamArA hAthanI vAta na hoya ane zubha saMkalpa pAra na karI zakyA to doSa nathI. paNa chatI zaktie zubha bhAvanI pUrti na karo to pApa lAge. bhaviSyanAM zubha/azubha bhAvanAM puNya/pApa atyAre lAge, tevI rIte bhUtakALanAM zubha/azubha bhAvanAM puNya/ pApa paNa atyAre lAge. sabhA : bhUtakALanI pravRttinAM pApa atyAre kevI rIte lAge? ma.sA. : bhUtakALamAM tamane koie kAMi kIdhuM hoya ane te vakhate tame cUpa rahyA ho, paNa pharIthI te vAta yAda Ave tyAre thAya ke, te vakhate copaDAvI dIdhI hota to sAruM thAta. have to te avasara vItI gayo, chatAM te kA2Ne bhUtakALanuM pApa vartamAnamAM cAlu rahe. kemake bhUtakALanA pApanI manamAM icchA paDI che. jIve potAnA AtmAmAM kevA bhAvo kevI rIte thAya che te vicAravA jevA che. mATe bhUtakALanI banI gayelI ghaTanA, jenI sAthe Aje kAMi levAdevA nathI, chatAMya tenA nimitte koi rAgadveSa/zubhAzubha bhAva paDyA hoya to tenA nimittathI paNa puNya-pApabaMdha cAlu rahe che. sabhA H kyAM sudhI? ma.sA. : jyAM sudhI te bhAvane vosirAvI na zako tyAMsudhI. traNa kALanAM ne traNa lokanAM badhAM ja pApo aviratimAM samAveza pAmI jAya che. mATe evAM koi pApa nathI jenA nimitte azubha bhAvo tamArA manamAM na rahI zake. mATe dareke dravyaviratimAM vicAravAnuM ke ATalo tyAga karyo, ATalA bhAva gayA, te nimitte ATalo pApano baMdha gayo. vaLI kaMdamULa nahi khAuM tevuM paccakkhANa lai zako paNa kaMdamULanI hiMsA ja na karavI tevuM paccakkhANa tame na lai zako. are! kaMdamULa zuM, mANasane na mA2vo evuM paccakkhANa paNa nahi lai zako. tamArA hAthe game tyAre game tenI hiMsA thai zake che. sadgati tamArA hAthamAM ! 116. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only. Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka paNa jIvane saMpUrNa abhayadAna gRhasthajIvanamAM ApI na zakAya. tame to opzanala (vaikalpika) abhayadAna ja ApI zako. A apekSAe "hiMsA nahIM karuM" evuM jIvanI saMpUrNa ahiMsAnuM paccakhkhANa vikalpa vinA laI ja na zako. kemake koIne koI rIte tenI hiMsA thavAnI ja che. mATe kaMdamULanI bAdhA eTale mAtra khAvA nimittanI hiMsA chUTI. te paNa kyAre? khAvA nimittanA bhAva choDo to. pachI bIjI rIte je hiMsA thatI hoya teTaluM ja pApa lAge che. AvI rIte zrAvakanA badhA paccakhkhANa ozanala(vaikalpika) che. koI paNa pApanA saMpUrNa tyAganuM paccakhkhANa zrAvakane apAya ja nahIM. mATe zrAvaka trividha trividha mana-vacana-kAyAthI eka paNa pApa vosirAvI zakato nathI. mATe bhagavAne dezavirati(12 vrata)mAM zakya tyAga ja batAvyo che, pAlana karavA azakya bane tevuM varNana ja nathI. vaLI 99.99% binajarUrI pApono tyAga che. te tyAga karo cho tyAre jaththAbaMdha pAponA bhAva nIkaLI jAya che. vaLI hAla paNa te pravRtti to hatI ja nahi ane thavAnI paNa na hatI, chatAM bhAvo laIne pharatA hatA, eTale pApa lAgatuM hatuM. paccakhkhANa levAthI te nIkaLI jAya che, ane te nimitte thatA jaththAbaMdha pApanA baMdha paNa nIkaLI jAya che. sAdhunAM vrata ane zrAvakanAM vratamAM meru-sarasava jeTalo taphAvata che. tamArAM aNuvrata eTale aNu jeTalAM pApa ja choDyAM, bAkInAM badhAM cAlu che. chatAM phaLa ATaluM moTuM; kemake bhAvo ghaNA nIkaLI jAya che. binajarUrI thatI azuddhino nikAla thai jAya che. badhAmAM maryAdA AvI jAya che. dA.ta. zrAvakanAM vrata lIdhAM hoya, dhaMdhAnuM parimANa karyuM hoya, to pachI dezamAM audyogikaraNa thAya to vicAra paNa tamane nahIM Ave. pachI to tamane thAya ke mArI jAta khAtara paNa inDasTrI na karavI tevuM paccakhANa meM lIdhuM che, to pachI bIjA mATe vicAra zuM kAma karavo? atyAre to vagara maphatano badhI bAbatomAM tamAro abhiprAya cAlu ja hoya ne? tamArA abhiprAyanI dezamAM zuM kiMmata? dezaviratino pariNAma Ave pachI A badhA abhiprAyo ApameLe sameTAI jAya. pachI to thAya ke A roDa kharabacaDo hoya ke lIso hoya to mAre zuM? sabhA akasmAta ochA thAya ne? ma.sA. saMbhALIne cAlo to roDa lIso ke kharabacaDo hoya toya kAMI vAMdho na Ave. paNa evuM nathI. eka prakRti che ke levAdevA vinAnA bhAvo karo cho. dezaviratinA pariNAma AvavA dvArA satata manuSyagatinA baMdhanI geraMTI ApI, pachI game te pravRtti karato hoya. kadAca lezyA azubha hoya, ArtadhyAna AvyuM hoya, chatAM zAstra kaheze manuSyagatino baMdha thavAmAM vAMdho nahi. kemake manamAM dezaviratino pariNAma rIjharva paDyo che. mATe eka dezaviratino pariNAma hAjara hoya, to pachI durgatinAM bIjAM pAMce kAraNa hAjara hoya to paNa sadgati ja baMdhAya, te paNa manuSyagatino ja baMdha thavAno. vaLI dezavirati mATe koi moTo prayatna karavAno che? atyAre roja khAI khAIne zuM khAva cho? dALa-bhAta-zAka ja ne? paNa icchA to badhAnI rAkhavI che? badhAnI icchAno svAda Ave che? 117) che ke, ki (sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabhA icchAo karavAnI A vRtti che te aTake kyAre? ma.sA. icchAo upara pUrNavirAma lAvatA jAva. je bhogavo cho te sivAyanA bhAvo (pravRttimAM to che ja nahI) choDavAmAM zuM vAMdho? sabhA pravRtti nathI to paNa baMdha kema? ma.sA. ? bhAva paDyA che mATe. jo te bhAvono nikAla karI zako to baMdha nahIM thAya. bhAvonA nikAla mATe zodha karI karI mananA bhAvo kADhatA javAnuM. yAda rAkhavAnuM ke savArathI sAMja sudhI pravRtti pUratA bhAva hoya che ke te sivAyanA paNa boDalevalanA(vizALa) bhAvo hoya che? badhe A broDalevalane nero (vizALa bhAvono saMkoca) karo. amadAvAdanA roDa keTalA vAparatA hazo? chatAMya icchA keTalI? badhA roDa sAthe rAga-dveSa kharA ne? na vAparavAnA roDa paNa kharabacaDA hoya to? myunisipAliTIne gALo Apazo ne? A ja pAyo khoDakhAmIvALo che. ghaNAne to sTeTa ke nezanala hAive sudhI saMbaMdhita badhA para dveSa thAya ne? sabhAH kharAba upara to TheSa thAya ja ne? ma.sA. Atmika guNavattAnI dRSTithI sAruM-kharAba vicAratA ho to sAruM. AmAM to bhautika dRSTie agavaDa/sagavaDanI vAta che. sabhA gaMdakI pratye aNagamo hoya to? ma.sA. ? gaMdakI pratye aNagamo kema che? sabhA te roga phelAve che mATe. ma.sA. roga sAthe vAMdho kema? sArA-narasA agavaDa-sagavaDanI vyAkhyAono zaMbhumeLo karo cho. sabhA to amAre zuM vicAravAnuM? ma.sA. je hitakArI hoya te sAruM, ahitakArI hoya te kharAba. jayAre tamArI vyAkhyA zuM? sukha Ape te hitakArI, duHkha Ape te ahitakArI. sabhAH svacchatAne hitakArI gaNIe chIe. ma.sA. kaI svacchatAne hitakArI gaNo cho? aMdaranI ke bahAranI? bahAranI gaMdakI indriyone pratikULa che. bhautika dRSTie zarIrane pratikULa che. mATe bahAranI gaMdakI sAthe vAMdho che. senITezana mATe jeTalo Agraha che, teTalo Agraha guNa mATe kharo? suratamAM plega phelAyo to zuM bolatA? uMdarone pakaDI pakaDIne sApha karavA joIe. tamArA svArtha sadgati tamArA hAthamAM!) karI ke, (118). Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khAtara anaMtA jIvono ghANa nIkaLe to vAMdho nahIM. senITezananA eka bhAvathI keTalAM pApa baMdhAya che teno khyAla che? amAre gAmamAM gaMdakI UbhI karo tema nathI kahevuM, paNa gaMdakI sAthe virodha kema che? svacchatA-sagavaDatA mATe virodha te bhautika daSTinA che. tenAthI paNa baMdhAya zuM? pApa ja. Aje morniMga vokanA karanArAnA vakhANa karuM ke jAgRti AvI, Arogyane mATe sabhAna thayA? paNa huM jANuM chuM ke tamArI A sabhAnatA bhautika dRSTie che, temAM hitano-dharmano koi engala ja nathI. tyAM pApa ja baMdhAya. sabhA : Atmika vicAra sivAya koI vicAra ja nahIM karavAno? ma.sA. bhautika vicAra paNa AtmA mATe pUraka bane te rIte karavAno. bhagavAne kahyuM che ke AtmA mAnanArA mATe paheluM lakSaNa huM ane A "huMmAM AtmA ja Ave, pachI AtmAnA hita mATe jarUrI badhuM ja bhautika hita kare. AtmAnA hita mATe Arogya, dhaMdho ke saMsAranA vyavahAra paNa calAvo. paNa badhAmAM senTara poinTa(muddo) AtmAnuM hita joie. sAco bijhanesamena bajAramAM jAya ane koI pUche kema AvyA to zuM kahe? kamAvA. pachI bajAramAM saheja AMTo paNa mAre, pADozI vepArI sAthe vAtacIta kare, khAya-pIe badhuM kare, paNa napho bhUlI jAya tevI rIte varte? Ane tame bevakUpha ja kaho ne? tamAre tyAM jema jIvanamAM mukhya dhyeyathI bAjunI pravRtti kare to mUrkha, tema ahIM paNa AtmahitanA mukhya dhyeya vagaranI pravRtti kare to mUrkha ja. jagatamAM sAro dharmAtmA te ja che je jIvanamAM Atmahitane kendramAM rAkhIne ja tamAma pravRtti kare. paisA kamAiza paNa Atmahitane jokhama na thAya te rIte. meina obbakTa (mukhya dhyeya) bhUlI jIvana jIve ne sAIDa ojekTa(gauNa dhyeya)ne mukhya banAve te mUrkha. chokaro skUlamAM bhaNavA jAya, tyAM rame, nAsto kare, paNa bhaNavAnuM bhUlI jAya to cAle? tame dhArmika kSetramAM jIvananuM mukhya dhyeya ja bhUlI jAo cho. eka dizA cokkasa ja joie ke mAre Atmahita karavuM che. mATe saMsAranI pravRtti paNa te mATe pUraka bane te rIte kare ane te saMsAranI pravRttimAM DAivarjhana (dizA parivartana) thAya to te yAda rAkhe. mATe zrAvakanA 21 guNomAM eka guNa lakSyabaddhatA lakhyo che. jeTalA paNa manamAM azubha bhAvI che te dhIre dhIre samajIne kADho. te mATe thoDuM vicAratAM tame samajI ja zakazo. tevA azubha bhAvo nIkaLI jAya ane dezavirati svIkAratI vakhate bhAvone saMkSepa kare ane vicAre, tenAthI potAnA AtmAne ja phAyado che. te vyaktio ja dezavirati barAbara grahaNa karaze. te mATe thoDI jIvanamAM jayaNA jALavavAnI Ave. ATaluM haze to 12 vratomAM tAkAta che ke 24 kalAka vyaktine manuSyagatino baMdha thaze. A kAraNe manuSyabhava maLe to dharma sevavo sulabha thai jAya. A bhava manuSyano maLyo che to have tenAthI nIce to nathI ja javuM. sahelAmAM saheluM kAraNa A che. temAM bahu vAMdho nahIM Ave. kAraNake (1) akAmanirjarAmAM kaSTa eTaluM hoya ke tame sahana karI na zako. (2) zubha lezyAmAM prakRtine bhArobhAra sudhAravI paDe. (3) maMdakaSAyamAM vRttio 24 kalAka maMda rAkhavI paDe, je (119) , (sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saheluM nathI. (4)zubha dhyAnamAM sArA vicAro-bhAva TakAvI rAkhavA ne sthira karavA te paNa muzkela che. (5) guNasthAnakamAM to adhyAtmanI vAta. te pAmo to ja kleima(dAvo) karI zako. te UMcuM ne sAruM kAraNa che, paraMtu meLavavuM saheluM nathI. (6) jyAre dravyathI virati evo opzana(vikalpa) che, jemAM tamArI rIte vyavahAra calAvI zako, rojiMdA AraMbha-samAraMbha ruTIna rIte cAlu hovA chatAM 12 vrata svIkArI tame pALI zako, te te azubha bhAvo paNa kramazaH jaze. mATe khAsa bhalAmaNa che ke vahelAmAM vahelI take dravyaviratimAM AvI jAo to bhaviSyamAM durgatinA cAnsIsa ochA, bAkI bhAvi bhayajanaka che. Ama to tamane saMsAramAM prasaMge prasaMge rasa paDI jAya che, paraMtu dezavirativALA jIvane Asakti ke rasa AvI gayo chatAM te bacI jaze, bIjAne to kadAca kacorI khAtAM Tesa(rasa) AvI jaze to vaTANAnI jema baphAvAnuM AvI zake. Ama dezavirativALAe binajarUrI ghaNAM pApo upara pUrNavirAma mUkyuM che ane je jarUrI pApo seve che temAM paNa tIvra bhAvo choDI dIdhA che. gharamAM Avazyaka saphAi-svacchatA rAkhavI paDe, paNa AkhA gAmanI saphAinI paMcAta zuM kAma karavI? loko gaMdakIno vicAra karI svacchatA keLavaze, paNa te bhautika svArtha mATe, nahIM ke temAM hiMsA-ahiMsAno vicAra Ave. evA senITezana tamAre zuM kAma mAthe lai pharavuM? ApaNe to lokonuM hita thAya tevI pravRtti kare to barAbara. AkhA gAmanuM cokhkhuM rahe tevI icchAnuM pApa zuM kAma mAthe laine pharavuM? lokonI svacchatA vageremAM melA irAdA haze. ApaNe to icchavuM ke badhA loko sadAcArasadguNo pAme. A duniyAmAM sauthI ochI gaMdakI karanAra, sauthI vadhAre senITezana(zauca) pALanAra, jaina sAdhu ja che. tame kalpanA na karI zako tevI jIvanacaryA amane bhagavAne ApI che. tame khAo to AhAra-pANI vageremAM keTalo eMThavADa? amAre Avo koi savAla nahIM. 500 zrAvakone holamAM jamADo ane 500 sAdhune gocarI vAparatAM juo to khabara paDe. bhagavAne sAdhuone lAipha sTAila (jIvana paddhati) evI ApI ke gaMdavADa karavAno ja nahIM. loko manaphAve tema jIve ne gaMdakI kare, pachI tenA nAme pAchaLathI saphAinA kharcA kare, ghora hiMsA kare, temAM sAco zrAvaka samarthana Ape? ame kapaDAM dhoie ne tame kapaDAM dhUo, zuM phe2? vacce phorenarsa maLavA AvelA. teo jaina muninI lAipha sTAila joi daMga thai gayelA ane kahyuM ke ame AvI lAipha sTAila joi ja nathI. kudaratamAMthI ochAmAM ochuM vAparavAnuM, bagADa nahIM karavAno, chatAM jIvana jarUriyAta pUrI thai jAya. mATe tamArI cokhkhAimAM samarthana-prazaMsA na karAya ane tame paNa temAM samarthana na ApI zako. paNa tamane tenA vinA cena paDaze? AvAM aviratinAM manamAM hajA2 pAsAM che. 12 vrata barAbara pariNAmapUrvaka lo to beDo pAra thai jAya. (dA.ta.) sAtamuM vrata - temAM tamArA bhogopabhoganI maryAdA AvI jAya. pachI bIjA bhoga bhogave to temAM tamane zuM rasa paDe? dezaviratino janarala(sAmAnya) khyAla A ja che ke ochAmAM ochAM pApo karavAnI sadgati tamArA hAthamAM ! 120 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvanamAM vRtti keLavavI. have jene ochAM pApo ja sevavAM che, te levA-devA vinAnAM bIjAM pApo mAthe le? eTale dezavirati svIkAro eTale jIvanamAM ApameLe nakAmAM pApo aTakI ja jAya. pachI te durgatine anurUpa kAMI bAMdhI na zake. sabhA : 14 niyamomAM badhAM ja pApo aTakI jAya? ma.sA. dezaviratinAM 12 vrata, temAM sAtamuM vrata bhogapabhoga parimANa vrata, tenA peTabheda-14 niyama. ghaNA mAne che ke cauda niyamamAM duniyAbharanAM pApono tyAga Ave. paNa kula pApono 6% tyAga 12 vratamAM Ave, te paNa TopalevalanAM lo to. tame to lyo ja nahIM ane lo to paNa Topa levalanAM to phAve ja nahi. eTale 6%mAM paNa keTaluM ochuM lo. temAM paNa eka vrata. temAM peTAbheda tarIke cauda niyama. A cauda niyamamAM bhogavavAnAM tamAma pApanI maryAdA. pApanA aneka prakAra che. eka kapaDuM paheryuM, sIdhuM paheryuM che ane bIjAne paDadA rUpe laTakAvyuM che. have te kapaDAM sAthe pavana vagerethI vAyukAyanA keTalAya jIvo bhaTakAI bhaTakAine maraze to teno tyAga tame thoDo karyo che? AvAM vAyA vAyA to keTalAMya pApo joDAyelAM che. sabhA karmAdAna sAtamA vratamAM kema? ma.sA. jIvanamAM zrAvakane AjIvikA mATe vyavasAya karavo paDe te sIdhI pravRtti che, mATe teno bhogopabhogaviramaNavrata nAmanA sAtamA vratamAM tyAga batAvela che. paraMtu badhA vyavasAyano tyAga na kahyo paNa jemAM ghaNI hiMsA che teno tyAga kare. sabhA pahelA vratamAM na laI zakAya? ma.sA. pahelA vratamAM trasa jIvonI hiMsAno tyAga karI zako, paNa bIjA jIvonI hiMsAno tyAga karI zako tema nathI. tamAre tamAma pravRttimAM sthAvaranI hiMsA to thavAnI ja. mATe pravRttirUpe tamAma hiMsAno tyAga na mUkyo, khAlI vyasano ja mUkyo. temAM paNa tame trasa jIvonI saMpUrNa hiMsAno tyAga nahIM karI zako. tethI vikalpa mUkyo ke tamAro koI aparAdha kare to tenI hiMsA to karavAnA ja. tamane koI mAravA Ave ke ghara lUMTavA Ave to hiMsA karavAnA ja. tame tenA upara ekzana(pagalAM) levAnA, jelamAM pUravAnA. tamane lUMTavA Ave ane pagalAM na laI zako tevo niyama nathI. ane AvA niyamo zrAvaka laI ja na zake. mATe lakhyuM niraparAdhI jIvonI hiMsA na karo. paNa tame niraparAdhI jIvono paNa kaccaraghANa kADho cho. baMgalo baMdhAvavAmAM kIDI-maMkoDAno keTaloya ghANa kADhI nAkhyo haze. te jIvoe tamAro kAMI aparAdha karyo che? eTale tamArI sagavaDatA khAtara niraparAdhIne paNa mAro ne? tethI niyama bAMdhyo ke sAMsArika AraMbha-samAraMbha sivAya niraparAdhI jIvonI hiMsA na karavI. kemake tyAM AraMbha-samAraMbhano ja bhAva che, mAravAno irAdo nathI. moTara laIne nIkaLo to kIDIone mAro to mAravAno IrAdo nathI. mATe vrata tUTatuM nathI. nahIM to tame moTaramAM besI ja na zako. mATe (121) E ! kI ki sadgati tamArA hAthamAM) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niraparAdhI trasa jIvanI irAdApUrvaka hiMsA nahIM karo. A paheluM vrata AvyuM. chatAM muzkelI tyAM thai ke IrAdApUrvaka nahi mAravo, paNa chokaro potAno ADo-avaLo thato hoya to irAdApUrvaka mAro ne? AvA samaye ahiMsAnuM vrata na bhAMge mATe vikalpa mUkyo ke nirapekSapaNe nahIM mAravuM. have A vratamAM dhaMdhAnA nimittathI hiMsAno tyAga to thayo ja nathI. tethI AmAMthI hiMsAno paraMparAe ke sIdhesIdho thoDo tyAga karAvavA sAtamA vratamAM mUkyuM. eTale pahelA vratamAM mULathI hiMsA tyAga karavAnuM kahyuM ane te sivAyanI bAkI rahelI hiMsAno chaThThA, sAtamA ne AThamA vratamAM tyAga kaho, je traNe vrato pahelA vratanA pUraka che. mATe paheluM aNuvrata che ane A traNe guNavrata kahevAya che. pAchaLanAM cAra to zikSAvrata, TreinIMga mATe che, sarvaviratinI. tethI pahelAM pAMca vratamAM pApano tyAga, temAM rahI gayelo thoDo zakya tyAga 5,6,7mAM ane sarvaviratinI TreinIMga mATe chellAM cAra vrata che. sabhA H ekAda-be vratanAM ja paccakhkhANa karatAM hoya to prAyorITI(prathama krama) kone? ma.sA. : pahelAM pAMca vratamAMthI ja pasaMda karavA lAyaka. bAkI to tenAM pUraka-pUraka che. mULabhUta pAponA paccaSmANa mATe amAre pAMca mahAvrato tema tamAre mATe pAMca aNuvrato. jagatanAM tamAma pAponuM vargIkaraNa karIne temano saMgraha mukhya prasiddha evAM pAMca pApasthAnakomAM karyo. tenA tyAgarUpa A pAMceya Adarzone tamAma dharmo svIkAre che. A pAMce pApono aNurUpe tyAga A pAMca aNuvratamAM Ave che. vaLI dareka vratamAM zrAvakanA levalanA zakya tyAgane zodhI zodhIne batAvyo che. rAjA-mahArAjA, zrImaMtagarIba badhA ja A vratone pALI zake ane maratAM sudhI kyAMya vAMdho na Ave ane pALI zake. mAtra saMkalpa joie ke binajarUrI hiMsA na karavI. saMsAranA jarUrI kAmamAM ADakhIlI na thAya ane vrata pALI zako tevo tyAga A vAtomAM mUkyo che. sabhA 12 vrata le to ja dravyavirati Ave ke 1-2 vrata le to cAle? ma.sA. ekAda-be vrata le to paNa dravyavirati kahevAya paNa tenI dravyavirati nabaLI kahevAya, tathA zakti hovA chatAM na le to samajavuM ke pApa pratye aNagamo ja nathI. pachI te vadhAre vrato le to paNa zuM artha? dA.ta. paheluM vrata che temAM vagara kAraNe koI jIvane mAravo nahIM. te levAmAM zuM vAMdho? huM dAvA sAthe kahuM chuM ke ahIM beThelA badhA ja te pALI zake tema che. are yuddho karatAM rAjAo-maMtrIo paNa vrata pALatA. mAtra navarA beThAM koI jIvane trAsa nathI Apavo tevuM mana joie. ghaNA to vrata lIdhA jevI pravRtti karatA hovA chatAM mAtra bhAva ja nathI keLavatA. sabhAH labdhimanamAMthI kADhavuM saheluM che? ma.sA. saheja sAvaceta thavAnI jarUra che. dA.ta. tamane thAya ke A dukAnamAM mAla nathI paNa mAlanA nAmathI kacaro ja bharAyo che, to pachI tene kADho ke pachI vicAro koNa (sadgati tamArA hAthamAM !) mArA kAkI kAkI (122) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sApha kare? AvI vAta tame karo cho. vaLI pApanI pravRtti tamane khaTake ane pApathI bacavuM che mATe ja pApa choDavAnuM che. jenA vicAra ja nathI AvatA tenA bhAva khaMkherI nAMkho, ke taka maLe to paNa A pApapravRtti to nathI ja karavI. jemake taka maLe chatAM mAre bhArata bahAra to nathI ja javuM ane javAnI icchA ja karavI nathI. evo bhAva haze to avara-javaranAM pApa nahIM lAge, paNa te sivAyanAM pApa lAgaze. dA.ta. amerIkAmAM doDatI Treina dvArA ahIM mAla Avato hoya ane te tame vAparo to tenAM mULathI pApa lAgavAnAM ja, mAtra tamArI avarajavaranAM pApa aTakaze. A rIte badhAM pApo vicArIne 12 vrata lai zako. jeNe pAMca aNuvrato grahaNa karyAM nathI tathA traNa guNavrato svIkAryAM nathI, te sAcAM zikSAvrata pALI zake? jevI rIte pahelAM bAraNAM baMdha karo, pachI bArI ne pachI chAparAnAM kANAM. tevI rIte pAMcamAM je bAkI rahyuM te 6-78mAM che, pachI 9-10-11-12mAM che. Ama to 12 mahInA cAle tevo A 12 vratano viSaya che. kalikAlasarvajJa pU.hemacaMdrAcAryazrInA mate zrAvakamAM je hiMsAnA pApano tyAga che, tevo tyAga anya dharmanA saMnyAsInA jIvanamAM paNa nathI. mATe ja dezaviratimAM sadgatinuM adbhuta kAraNa che. A aMge paM.prabhudAsajInuM vivecana sAruM che. paNa amArI daSTie pAzerAmAM pahelI pUNI che. bAkI zrAvakanA vratanA 13 abaja u52 bhAMgA (vikalpo) pADyA che. badhAthI chelle to sarvavirati ja Ave. sarvavarita ne dezivati vacce jamIna-AsamAna jevuM aMtara che. A viratidharma dravyathI paNa svIkAre to tene mATe sadgati nakkI. dravyathI sarvaviratinA pariNAma Ave to paNa sadgati nakkI che. cha vikalpomAMthI ekane pakaDI cAlaze to paNa sadgati nakkI. paNa pachI sadgati maLI gayA pachI puruSArtha karI aMte paramapadane meLavaze. satinAM kAraNomAM vikAsanI takanI geraMTI che, vikAsanI nahIM. vikAsanI geraMTI to ekalA guNasthAnakamAM che. vyAkhyAna: 15 tA. 17-6-96, somavAra. durgatiprAyogya bhAvo : anaMta upakArI, anaMta jJAnI zrI tIrthaMkara paramAtmAo jagatanA jIva mAtrane mokSamArga, tathA te na maLe tyAM sudhI sadgati maLe te mATe, dharmatIrthanI sthApanA kare che. jagata AkhuM parAdhInatAmAMthI mukta thai AtmAnA svAdhIna sukhane prApta kare te mATe dharmatIrthanI sthApanA kare che. mahApuruSonI dRSTie A saMsAra eTale parAdhInatAnuM dhAma che, jyAM jIvane 24 kalAka paravazatAno anubhava thayA ja kare che. janmyA tyArathI eka kSaNa evI nathI gai ke jemAM aneka praznonA kAraNe parAdhInatAno anubhava na thayo hoya. pahelAM to ApaNo badhAno janma ja paravazatAthI thayo che. pahelAM to mAnA peTamAM ghUsavAnuM, 99 mAsa sudhI UMdhA mAthe laTakavAnuM, vaLI temAMthI bahAra nIkaLatAM dama nIkaLI jAya. (123) - ( sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ marajIthI janmavAnuM hoya to A rIta koi pasaMda kare nahi. janma samayano trAsa joine ja moTA bhAganA loka janma pasaMda na kare. ApaNI icchA hatI mATe mAnA peTamAM gayA tevuM nathI, paNa karma hatuM eTale ghUsyA. ane pachI paNa rUpa-raMga-zarIra-cAmaDI badhuM pasaMdagI pramANe nahi paNa nasIbe ApyuM te svIkAravuM paDyuM. evI koi vyakti nathI je dAvo karI zake ke mane mArI icchA mujaba maLyuM che. jo AvuM siddha thAya to karma mAnavAnI jarUra ja na rahe. karmane koi mAne ja nahi. tamAre jene AdhIna rahevuM paDe te ja karma che. A karmane badhA bhAgya/nasIba tathA nAstiko paNa guDalaka-baeNDalaka kahe che. te lakano artha zuM? nAstiko dharma-AtmA-puNya-pApa na mAne paNa saMsAramAM eka pachI eka thappaDa maLe ne jIvanamAM niSphaLatA maLe eTale zuM kahe? mAruM baeNDalaka. eTale koi tattvane AdhIna A badhuM thayuM che tevuM te paNa mAne che. tyAM tenI marajI nathI cAlatI. tethI ja saMsAramAM parAdhInatA che. te parAdhInatAnuM kAma karanAra tattvane ame karma kahIe chIe. eTale koi virodha na karI zake tevuM karmanuM mULabhUta mALakhuM che. zAstro pharamAve che ke jagatamAM vicitratA, vividhatA, paravazatA, badhAnA mULamAM karma che. ApaNA badhAnAM aMgo ke moM sarakhAM nathI. A taphAvata zenAthI? badhA jIva AtmA kahevAya, paNa darekamAM vicitratA-vividhatA che. are! jaMgalamAM paNa badhAM vRkSonA rUpa-raMga-AkAra sarakhA nathI. saMsAramAM vicitratAno pAra nathI. ane te karmane AbhArI che. phUla ke kAMTA potAno deha pasaMda karI koi janmyA nathI. koi phUlane sugaMdha ke koine durgaMdha maLI temAM pasaMdagInuM kAraNa nathI. mATe badhe bhAgyane mahattva ApIe chIe. 24 kalAka potAnI asa2-Adhipatya vedhaka rIte batAvatuM tattva te karma. eka kSaNa evI nathI jemAM tamArA para ATheya karmono vipAka na hoya. karmanA mULa bhedo 8 che ane peTA bhedo asaMkhya che. kemake jIvomAM vividhatA ghaNI che. badhAnA AtmA upara karmonA udaya-baMdha cAlu che. jema ke AtmA u52 jJAnAvaraNIyakarmanI paNa asara che. mATe duniyAnI ghaNI badhI vastunuM jJAna-vijJAna meLavavA mAMgo to paNa meLavI zakAtuM nathI. ghaNI AvaData ke puruSArthazakti nathI, kemake aMtarAyakarma vagerenI AtmA upara asara che, jenA prabhAve tene karmanA sArA-narasA vipAka bhogavavA paDe che. karmano vipAka cAlu tema teno baMdha paNa cAlu ja che. eka bAju bhogavI rahyA cho to bIjI bAju baMdhano pravAha AvI rahyo che. 24 kalAka karmanI vipAka ane baMdharUpe asaro paNa cAlu che. AMgaLInI eka nasamAM paNa lohI barAbara vahe che te tamArI hoziyArI che ke nasIba? have je divase pApano udaya thaze tyAre sarakyulezana aTakI jaze. tamArI marajI-nAmarajInuM koi mahattva nahIM rahe. mATe to moTA-moTA phIjhIzIyana spezIyAlIsTanA zarIramAM vahetuM lohI paNa bAjhI jAya che ane gAmaDAnA abhaNanuM zarIra varSo sudhI nirogI hoya che. A badhI karmanI asaro che. AMkha, magaja, indriyonI sakriyatA vageremAM tamArI buddhipuruSArthano hisso nathI, paNa bhAgye ja e badhuM goThavI ApyuM che. sabhA : vyavahAramAM kahe che ke puruSArtha na kare tenuM bhAgya sUi jAya che te sAcuM? sadgati tamArA hAthamAM ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 124 Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma.sA. te sAcuM, paNa bAhya bhautika vastu meLavavAnA arthamAM, bAkI tamArA zarIraindriya vagere aMdaranA taMtrane calAvavA puruSArtha-buddhino koi skopa ja nathI. hArTa ke kiDanInA kAryamAM zuM puruSArtha karo cho? te kyAM tamArI icchA pramANe cAle che? sabhA te puruSArthanI kiMmata zuM? ma.sA. je kSetramAM puruSArthanuM mahattva che tyAM puruSArtha karavAno. ApaNe tyAM puruSArtha ane bhAgyanAM kSetro nakkI karyA che. sabhA puruSArthathI zarIra sudhArI zakAya che. dA.ta. bAya pAsa sarjarI. ma.sA. te badhA thAgaDa-thIgaDa che. tevI sarjarI karavAno skopa paNa amuka levalamAM hoya tyAM sudhI ja ne? te paNa saphaLa thAya to ne? vaLI tamane bAya pAsa sarjarI karavI paDe tevuM hArTa maLyuM, tevuM bIjAne nahi, temAM zuM kAraNa? koIne cIbuM nAka maLyuM to koIne aNIvALuM, karme coMTADatI vakhate tamane pasaMdagInI koI taka ApI hatI? tethI jyAM puruSArthano skopa hoya tyAM puruSArtha karavo. mAMdA paDo pachI sAjA thavA davA vagere levAno puruSArtha karavo paDe, paNa koInI kiDanI bagaDI ane pachI tame laDo ke te puruSArtha na karyo mATe bagaDI, tyAre te bicAro zuM kare? DokTara paNa kahe amane saMpUrNa khabara nathI. tethI ja amuka kSetramAM puruSArtha che. dA.ta. dharmamAM puruSArthanI bolabAlA che. pachI tyAM bIjA vikalpo karo to na cAle. karme je rIte zarIra ApyuM che te nIcI mUMDI karI svIkAravuM paDyuM che. jyAM puruSArthano skopa ja nathI, tyAM puruSArtha ghUsADo te kema cAle? ApaNe ekalA puruSArthavAdIo nathI. hArTa spezIyAlIsTa hArTanI bAbatamAM ghaNuM jANatA hovA chatAM temanuM hArTa jaladI paNa bagaDe. have puruSArthathI thatuM hoya to AvuM thavA de? tene to hArTa kema bagaDe, kema sAruM thAya, sArAnA lAbha vagere badhuM jANe che; paNa tenA hAthamAM nathI. je enA hAthamAM ja nathI temAM puruSArtha zuM kare? puruSArthane skopa ja na hoya tyAM kAna pakaDIne bhAgye ja svIkAravuM paDe. prasaMge nAstikane paNa A vAta svIkAravI ja paDe. vaLI badhe ja bhAgya javAbadAra che, evuM paNa jainadarzananI phIlosophImAM nathI. tame koinI sAthe saMbaMdha bagADyA te kAraNe nukasAna thAya tyAre karmane kAraNa mAnIe ke khoTo puruSArtha karyo eTale bhUlanuM phaLa bhogavavAnuM AvyuM bAkI AvuM na thAta ema kahIe? mATe jayAM skopa hoya tyAM to puruSArtha ja karavAno ne? amuka jagAe bhAgya gauNa ane puruSArtha mukhya. mATe ja zAstramAM lakhyuM, badhI ghaTanAo bane che temAM ekalA karmanI ke ekalA puruSArthanI mukhyatA nathI. kyAMka karma mukhya, puruSArtha gauNa; kyAMka karma gauNa, puruSArtha mukhya. e pramANe karo to ja e tarkabaddha rIte mAnya thAya. dA.ta. tame jaMgalInI jema khAo-pIo ane mAMdA paDo to puruSArtha kharAba ke bhAgya kharAba? ane ghaNA sAcavI sAcavIne khAtA hoya chatAM zarIra bagaDe to puruSArtha kharAba ke bhAgya? bhAgya ja. AvA svataMtra dAkhalA to keTalAya maLe. mATe puruSArthanuM mahattva hoya tyAM bhAgyane mahattva Apo to khoTuM ane bhAgyanuM mahattva hoya 125). meti tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAM puruSArthane mahattva Apo to khoTuM. belensa karIne ja vAta karavAnI, bAkI to asatya ja kahevAya. jyAM jene mahattva hoya tyAM tenI vAta karavI. tamAruM jIvana barAbara subaddha rIte cAle che, temAM lAkho/karoDo puNya prakRtiono udaya che ema mAnI, jyAM je hoya tyAM tene veiTeja ApIne cAlavuM. karma mAnavAnAM A prabaLa kAraNo che. A vAto karmanA vipAkane jaladI magajamAM besADI Ape. navarA beThA ho tyAre paNa vicAro ke ATalAM varSathI huM salAmata rIte jIvyo temAM mArI zuM hoziyArI che? moTA thai A sTeja sudhI pahoMcyA cho temAM puNya ja kAraNa che. badhAM ja bhayasthAnomAM sAvacetI rAkhI zako tevI tAkAta/anukULatA nathI. mATe karma tattva mAnyA sivAya chUTako ja nathI. ane karma mAnanAre tenA baMdha/udayano paNa vicAra karavo joie. niyativAdane ekAMte mAnato hoya te jainazAsananI bahAra che. mATe niyatimAM lakheluM ja kramasara thavAnuM che, temAM koi pheraphAra nathI thavAno, ema mAnatA ho to tame prabhu vIranA ziSya nathI; paNa prabhuthI virodha pAmelA navo mata sthApelA gozALano A mata che. mATe ghaNA mAne che ke mokSa to phIksa che, temAM kAMi AgaLa-pAchaLa nahi thAya; AvuM bole che temane khabara nathI ke teo prabhu vIranA zAsanamAM janmyA che paNa gozAlAno siddhAMta pakaDyo che. ekAMte A vAto karanAra upara jainazAsana cokaDI ja mUke che. prabhu vIra kahetA ke niyati paNa niyatAniyata che. puruSArtha dvArA niyatimAM paNa pheraphAra karI zako cho.'bhavitavyatA pramANe bhaviSya nakkI che ane temAM puruSArthano koi skopa ja nathI tevuM mAnanArA jainadarzananA siddhAMtone pakaDI zakyA nathI. mATe mAno ke niyatimAM paNa karma/puruSArtha dvArA AgaLa-pAchaLa thai zake che. ghaNAe bhaviSya kharAba hoya to puruSArtha dvArA tene ochuM kharAba karyuM hoya tevA paNa dAkhalA che. sabhA H avaLo puruSArtha azubha karmathI thAya? ma.sA. : avaLo puruSArtha, azubha karmathI ane vyaktinI icchA pramANe paNa thAya. ghaNA mAne che ke AtmAmAM kAMi paNa avaLuM karavAmAM karma ja kAraNa che. karma nacAve tema ja nAcavAnuM evuM hoya to to pachI AtmA karmanuM ramakaDuM ja banI raheze. AtmA saMpUrNapaNe karmane parataMtra hoya, temAM tenI svataMtra marajI nAmarajI/puruSArtha vagereno skopa ja na hoya to A vAta barAbara, paNa hakIkatamAM zAstra kahe che ke tamArAM karma avaLAM hoya to tamArI marajIthI A karmone savaLAM paNa karI zako. AtmA 100 TakA svataMtra nathI, 100 TakA parataMtra paNa nathI. sabhA : avaLA karmathI avaLo puruSArtha karyo hoya tevAM dRSTAMta che? ma.sA. : gozALAnA jIve keTalAM avaLAM karmo bAMdhyAM che? jIvananAM badhAM dhora pApo teNe karyAM che. chatAM sadnasIba ke aMtima samaye dharma maLyo. bAkI to upakArI guru, tIrthaMkara, zAsananA sthApaka para paNa dveSathI teNe tejolezyA nAMkhI, paNa tenuM puNya tapatuM hatuM. teno anuyAyI varga ghaNo moTo che. mATe te sarvajJa tarIke vicare che. huM sadgati tamArA hAthamAM !) (126) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabhA H kayA puNyathI? ma.sA. : pApAnubaMdhI puNyathI bhagavAnanA pratispardhI tarIke vicare che. paNa jyAre prabhu para tejolezyA mUkI ane pachI pAchI pharI enA zarIramAM saMkrAMta thatAM bhayaMkara dAha thayo, tyAre teNe jIvanamAM na khAdho hoya tevo pachaDATa khAdho. zarIramAM bhayaMkara dAha thAya che, aMdaramAM saMtApa che, ane tammara khAine paDyo che; tyAre prabhue gautama mahArAjane tene pratibodha karavA mokalyA. yAda rAkho ke gozALo Avato hato tyAre A ja bhagavAne potAnA ziSyone kahyuM ke "gozALo dveSathI mane mAravA AvI rahyo che, mArI sAthe game tema bole ke game te kare to paNa AjJAthI kahuM chuM ke koie vacce bolavuM nahi.' mATe ja gautama mahArAjA ATalo rAga chatAM khasI gayA che. jyAre gozALAe avahelanApUrvaka bhagavAna sAthe vyavahAra karyo tyAre bolavAmAM ahita hatuM, eTale prabhu mauna rahyA. paNa have e ja prabhue gautama mahArAjane kahyuM, tAkAta hoya teTaluM kaho. gautama mahArAjA gozALAne kahe che, "tuM pApI, gurudrohI, unmArganI sthApanA karanAro ane utsUtra prarUpaNA karanAro che." vagere tiraskAra sAthe zabdo kahyA. paNa te badhA te samaye gozALAne amRtatulya lAgyA che. vicAra kare che, A kahe che tenA karatAM huM savAyo chuM. bhagavAnane to enuM hita ja karavuM hatuM. kaDavAM vAkyothI hita thAya evuM hoya to te kahe. vaLI gozALo hato to buddhizALI ane have hRdaya palaTAyuM. mithyAtva vI samakita pAmyo. pastAvo thayo. potAnA ziSyone bolAvI kahyuM che, "prabhu sAcA che. huM khoTo chuM. mAruM maDaduM A rIte kADhajo.'' te vAto jANo to thAya pazcAttApano bhAva keTalo prajvalita haze? atyAre 12mA devalokamAM che. tyAMthI marI rAjA thaze. tyAM bhUtakALamAM bAMdheluM ghora avaLuM karma udayamAM Avaze. tyAra pachI tenI buddhi evI bagaDaze ke dharmAtmA/mahAtmA jue eTale kharAba karavAnuM mana thaze. eka vAra te rAjA tarIke rAjamArga parathI jaze tyAre kAussagga dhyAnamAM UbhelA mahAtmAne jotAM ja temanA para gusso Avaze, eTale potAno ratha temanA para calAvaze. zuM bagADyuM che? paNa avaLuM karma udayamAM AvyuM eTale azubha bhAvo ja thavAnA. sabhA : buddhi karmAnusAriNI nahi? * ma.sA. : ekAMte nahi. AvA prasaMgomAM buddhi karmAnusAriNI paNa kharI. sAmAnya saMjogomAM buddhi pramANe karmane goThavAvuM paDe. evA paNa dAkhalA che ke buddhi sudharI eTale badhAM karmo badalAvA lAge. gozALAe evuM nikAcita karma bAMdhyuM che ke tene have AvAM karmo karavAnI ja icchA thavAnI. paNa haMmezAM buddhi bagaDe, eTale nikAcita azubha karma udayamAM hoya ja, evuM nahi mAnavAnuM. sabhA : 12mAM devalokamAM gayo tyAM sudhI A karmo khapI na gayAM? (127) Jain Educationa International sadgati tamArA hAthamAM ! For Personal and Private Use Only Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma.sA. nikAcita karmo bAMdhelAM te to paDyAM ja rahevAnAM che. samaya thAya tyAre udayamAM Avaze ane mahAtmA para ratha bhaTakADaze. mahAtmA to zAMtithI pAchA UbhA thai dhULa khaMkherI dhyAnamAM magna thaI jaze. pelo pAchuM vaLI joze ane pAcho ratha bhaTakADaze. AvuM sAta vAra karaze. mahAtmA pachI upayoga mUkaze. mArA pUrva bhavano dveSI che. Avo kopa zA kAraNe? upayoga mUkaze ane jANaze ke A to zAsana tIrthakara dharmanI ghora AzAtanA karI Avelo raudra pariNAmI jIva che. te hamaNAM sudhare tema nathI. mATe mahAtmA vicAraze ke, have Ane jIvADavAmAM sAruM nathI. ghaNuM jIvaze to ghaNA dharmIone herAna ja karaze. vaLI A mahAtmAnuM to sat haze tethI bacI jaze. paNa badhAnuM evuM sat na hoya eTale emanA to pariNAmo bagaDaze ja. mATe mahAtmA vicAraze ke, A jIvaze to keTalAya dharmAtmAne dharmamArgathI bhraSTa karaze. mATe have A na jIve temAM ja lAbha che. mahAtmA pAse zakti haze. sIdhI tejolezyA choDI bhasmasAt karaze. sIdho marI narake jaze. sabhA Ama tejolezyA mUkavAthI zuM hita thayuM? ma.sA. aneka dharmAtmAo AnA nimitte dharmamArgathI zruta nahi thAya. vaLI sudharavAno hato ja nahi. enuM hita to thaI zake tema hatuM ja nahi. mahAtmAne khabara che ke game teTalo upadeza Ape to paNa jarAye nahi sudhare. gADha nikAcita karma udayamAM Ave to tIrthakaro jevA tIrthakaro paNa prayatna kare, to paNa phaLa AvavAno cAnsa ja nathI. tethI jJAnI puruSo mithyA prayatna kare ja nahi. mATe eka vAkya paNa hitopadeza Ape nahi. amAre paNa upadeza ApavAmAM lAbha dekhAya to ja upadeza ApavAno. mATe thoDA paNa lAyaka jIvo hoya, 1 ke 2 TakA jeTalI paNa asara thAya ema hoya to ame paNa upadeza ApIe. zUnya phaLa dekhAya to upadeza ApavAnI bhagavAnanI AjJA nathI. ayogyane upadeza ApavAthI nukasAna ja thAya. sabhA : prabhunI prathama dezanA niSphaLa gaI. ma.sA. tame loko teno artha samajyA ja nathI. prabhunI dezanAmAM karoDo devatA hAjara hatA. lAkho mAnavo hAjara hatA. bhagavAnanuM samovasaraNa kevuM? prabhunuM puNya keTaluM? A dezanAthI ghaNA mokSamArga pAmyA che. ghaNA bodhibIja, samakita pAmyA che. paNa prabhunI prathama dezanA zAsana sthApavA mATe che. ane zAsana sthapAya konAthI? dhotiyAvALAthI ke zarTamenTavALAthI? zarTapenTavALAthI zAsana sthapAya ke sAdhu joie? prabhuzAsananI pahela vahelI pAyAnI IMTa koNa bane? tyAM prabhunI dezanA sAMbhaLI sarvaviratinA pariNAma thAya, Akho saMsAra choDI zAsananI sthApanAno AdhArastaMbha bane tevo jIva na hato. mATe dezanA niSphaLa gaI. eTale amArI dezanAnuM sAcuM phaLa zuM? A apekSAe tamArA saMghamAM tame keTalA sAdhu mahArAjanuM comAsuM saphaLa karAvyuM? saphaLatA-niSphaLatAnI e vizeSa vyAkhyA che. A arthamAM niSphaLa gaI, mULathI niSphaLa nathI gai. prathama dezanAmAM paNa hajAro jIva dharma pAmyA haze, paNa zAsana sthApavA ( sadgati tamArA hAthamAM ! , (128) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATe sAdhu dharma pALe tevo jIva hAjara na hato. indro hAjara che. to Indrone apAyelo upadeza koI divasa niSphaLa jAya? sabhA : prabhune to khabara ja haze ne? ma.sA. ? hA, paNa prabhuno AcAra che eTale dezanA ApI che. mATe to thoDI vAra dezanA ApI prabhu vihAra karI gayA. have mULa vAta-baMdhAtuM karma satata pravAharUpe baMdhAya che ane satata pravAharUpe udaya paNa cAlu che. karmanI nADa baMdhamAMthI pakaDavI paDe. te pakaDavA zAstramAM sarasa gaNita ApyuM che, ke jIva kevAM karma bAMdhe che, te nakkI karavA te kai gati bAMdhe che te jANo. mATe dareka AtmAno gatibaMdha samajavo joIe. te mATe kaI gatinA baMdha mATe kevA pariNAma AtmAmAM thavA joIe te nakkI karo. jIvanamAM kevA bhAva karo to kIDImaMkoDAnA bhavamAM javuM paDe? tame kAyama mANasa rahevAnA cho tevI geraMTI koie ApI che? sAvaceta na raho to tyAM paNa salavAi javuM paDe. tyAM tamane phAve tevuM che? sabhAH ahIM paNa nathI phAvatuM. ma.sA. to kyAM mokalIe? sabhA devalokamAM. ma.sA. tyAM phAvaze? zAstro pharamAve che ke je AtmA potAnAM karma/vRttio sudhAre nahi te kyAMya paNa jAya to paNa sukhI thavAno nathI. devalokamAM paNa tamArA karatAM bIjA koI devanI vadhAre riddhi/saMpatti/apsarA suMdara hoya, A juo pachI zuM thAya? vaLI ahIM to tamAro baMgalo nAno che ane pADozIno baMgalo moTo hoya to dhIme dhIme mahenata karI moTo banAvI zako. tyAM tevuM banavAnuM nathI. mATe ghaNA devatAo bIjAnI rUpALI apsarA jue eTale laI jAya. pachI rUpALI apsarA kone maLe? vadhAre puNyazALIne ja. eTale pelo ene mAre, pachI zuM thAya? maLyuM che te game nahi ane gamyuM che te maLe nahi. bhavanapati-vyaMtaramAM to roja jhaghaDA thAya ja che. paNa pahelA, bIjA devalokamAM paNa evAM yuddho khelAya ne karoDo devatAo baMne pakSe laDyA kare ane te paNa hajAro varSo sudhI. sabhA : kayA hathiyArathI. ma.sA. emane je hathiyAra maLyAM hoya tenAthI. ahIM karatAM tyAM hathiyAra joradAra hoya che. mAra paNa vadhAre paDe. vaLI koI samaye to laDAI evI cAle ke azAtA ulkApAtathI bIjA devatAo taMga AvI jAya. sArA devatAo taMga AvI jAya. pachI zAMta pADavA chelle tIrthakara bhagavaMtanA zarIranAM je hADakAMdAMta vagere devalokamAM kAyama khAte hoya, indro paNa tene pUjatA hoya, tenI atyaMta pavitra pugala tarIke tyAM bhakti sadgaMti tamArA hAthamAM ! - 1 ra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upAsanA thatI hoya, te badhAnuM nhavaNajaLa badhA laDatA devo para chAMTe, tyAre teo zAMta paDe. eTaluM yuddha cAle. sabhA : ahIM zAMta pADavAnA AvA rastA kharA? ma.sA. : ahIM zAMta pADavAnA AvA rastA cothA ArAmAM hoya. Aje paNa devane vaza karI bolAvo to A rasto che. paNa tamAre zAMta paDavuM hoya to paDo ne? zAMta pADavAno upAya nathI tevuM nathI. cAreya gatimAM jIva jyAM sudhI aMda2thI ukaLe che tyAM sudhI game tyAM jAya, azAMti/duHkha ja rahevAnuM. naraka-ekendriyabaMdha prAyogya bhAvoH mULa vAta e ke halakI gatiomAM na javuM hoya to kevA bhAva thAya to tyAM javuM paDe te jANavA jevuM kharuM ne? vaLI atyAre ja sAvadhAna thavAnI jarUra che. mATe dareka gatinA baMdhanAM kAraNo vicAro. huM nIcethI-taLiyethI lauM chuM. A 84 lAkha yonirUpa cAragatirUpa saMsAranA jIvonuM vargIkaraNa ekendriya, beindriya, teindriya, cauriMdriya, paMcendriyarUpe karyuM che. sau prathama ekendriyayogya gati kevA bhAvothI baMdhAya, tyAM na javuM hoya to kevA bhAvo choDavA te zarU karuM chuM. tame tamArI jAta sAthe TelI karajo . ekendriya gati yogya baMdha haze to moTuM jokhama che. zAstra kahe che, apekSAe naraka karatAM paNa ekeMdriya kharAba. narakamAM lAMbo samaya rahevAnuM nathI. vaLI nArako marI nAraka thatA nathI. bahAra AvavAnA cAnsa che. jyAre 84 lAkha jIvAyonimAM moTAmAM moTuM goDAuna ekeMdriya che. sauthI vadhAre jIvo ekeMdriyamAM paDyA che. keTalAka to anaMta kALathI paDelA che. badhI gatimAM rahevAno samaya maryAdita-niyata che. punaH punaH janma lai sthiti sAyakalarUpe rahevAnI nakkI che. ekeMdriyamAM anaMtI utsarpiNI/avasarpiNI sudhI paDyA raho to vAMdho nahi. moTo bhayajanaka akhADo che. temAM paNa pAMca prakAra. temAMye sUkSmabAda2. tyAM gayA teTalI vAra. pachI mUDhanI jema jIvo-maro. loko kaccaraghANanI jema tamane kacaratA cAlyA jAya. tamArA gharomAM ekeMdriya saMpUrNa anAtha che ne? game te rIte mAre-kApe-rAMdhe-masAlA bhare-pachADe, koi khabara aMtara pUchavAnuM? roja keTalA jIvo maryA tenI noMdha levA paNa koi taiyAra che? e bhavamAM gayA pachI tamArI hAlata zuM? naraka karatAM jokhamI bhava ekeMdriyano che. tame phUla joi harakhAtA ho paNa tyAM tame jazo to khabara paDaze. tyAM tamane joi bIjA harakhAze, paNa tamArI hAlata bahu kaphoDI haze. mATe A gatibaMdhanA bhAvo jANo pachI thaze ke tenA paDachAyA levA jevA nathI. mATe ekeMdriyabaMdhanAM kAraNo jeTalAM che te badhAMne vosirAvI devAM joie. sacarAcara sRSTimAM mosTa aMDaraDevalapDa (atyaMta avikasita) ane temAM sauthI vadhAre sUkSma-bAda nigoda, pachI sUkSma pratyeka jIva, pratyeka bAdara jIvo. temAMya kramasara DevalapDa(vikasita) jIvo paNa. TUMkamAM AMdhaLA, mUMgA, vherA, lUlA, laMgaDA jIvo te ekendriya jIvo. eka cAmaDI hoya, bAkI kazuM nahi. manuSya AvA hoya to teno bhava sadgati tamArA hAthamAM!) * (130) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kevo lAge? jIvana kevuM lAge? ekeMdriyane janmathI AMkha, moM, kAna, nAka, koi indriya nahi. tamane khAlI hAtha dUTho thAya to AkhI jiMdagI zuM thAya? A saMsAramAM eka nAnI khoDakhAMpaNa hoya pachI bIjuM game teTaluM rUpa-raMga-hoziyArI hoya paNa pAtra kevuM maLe? ekendriyamAM janArA vadhAre ane tyAMthI bahAra AvanArA paNa vadhAre. mahAsAgara paNa nAno paDe. ekendriya jIvo eka bAju ane bIjA badhA jIvo bIjI bAju che. atyAre tamone ekendriya yogya gatibaMdhanA bhAvo vadhAre che. mATe badhAnA bhAvo batAvavA che. te samajazo pachI kaI gatino baMdha paDI rahyo che te khabara paDaze ane pachI ja temAMthI chUTavAno yogya puruSArtha thaze. vyAkhyA 16 tA.19-6-96, budhavAra, anaMta upakArI anaMta jJAnI zrI tIrthaMkara paramAtmA jagatanA jIvamAtrane karmanA baMdhanI prakriyAno samyagu prabodha karAvavA A dharmatIrthanI sthApanA kare che. karma ane AtmAno saMbaMdha zAzvata nathI, paraMtu nimittavaza che. chatAM karmanuM kartutva AtmAmAM ja che. eTale karma lAge che AtmAne. tene vAtAvaraNamAMthI kheMce che AtmA pote. saMlagnatA rUpe baMdha paNa AtmA pote ja kare che. vargIkaraNa paNa AtmA pote ja kare che. bIjuM koI karavA AvatuM nathI. vibhAjana paNa pote kare che. tamAro ja AtmA svayaM vAtAvaraNamAMthI karmavargaNAnI rajakaNo grahaNa kare che, ane tenuM AtmA potAnI sAthe saMyojana paNa pote ja kare che. saMyojana karatI vakhate ja vargIkaraNa paNa pote ja kare che. jJAnAvaraNIyakarma AtmAnI jJAnazakti kuMThita kare. azAtAvedanIyakarmane kAraNe duHkha saMtApa thAya, aMtarAyakarma kAryamAM aMtarAya karaze, to ucca samRddhi apAvanArA karmo paNa lAgaze. AtmA para badhuM te samaye ja karmanAM rajakaNonuM vargIkaraNa paNa thAya che. paNa A badhuM AtmA pote ja kare che chatAM oTomeTIka ja thAya che. koI bIjuM AvIne karatuM nathI. paNa khUbI e che ke AtmAthI A badhuM samajI vicArIne nathI thatuM, irAdAthI goThavaNa thatI nathI. enI jAte ja thAya che, paNa tamArI ja zaktithI, tamArA puruSArthathI ja thAya che. puruSArtha be prakAre batAvyA che. (1) irAdApUrvakano puruSArtha :- samajI vicArI-saMkalpapUrvaka, irAdApUrvaka karAto puruSArtha. dA.ta. tamAre ghare javuM che. to saMkalpa karazo pachI ja paga UbhA thaze ne? manamAM pahelAM irAdo icchA thaI, pachI ja puruSArtha karo cho. tamAre bolavuM hoya tyAre ja mo bole che ne? mazInanI jema thoDuM thAya che? vaLI je bolavuM hoya te ja bolAya che. bIjA (ra) samaja-IrAdA vagarano puruSArtha :- temAM samaja/IrAdo ke saMkalpa nathI. dA.ta. khorAka khAdho. pachI icchA rAkho ke pacI jAya. paraMtu evI icchAmAtrathI kAma nathI thatuM. aMdaranuM taMtra je rIte cAlatuM haze te rIte ja cAlaze. chatAM hArTa, pAcanazakti vagereno saMcAlaka to AtmA ja che, AtmazaktithI-puruSArthathI ja thAya che, chatAM tamArA irAdA-icchAthI thatuM nathI. tyAM tamArI icchAno koI kaMTrola nathI, niyaMtraNa nathI. tevI ja rIte karmabaMdhamAM (131) (sadgaMti tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmA vinA samajaNe paNa karma bAMdhe che. nasenasamAM lohI vahI rahyuM che, temAM zakti AtmAnI che. eTale ja dehamAMthI AtmA nIkaLI jAya eTale badhuM Thapa thai jAya che ne? paNa A samaja irAdA ke saMkalpa vagarano puruSArtha che. tame karma bAMdhavAnI icchA irAdo karo cho, pachI karma vaLage che tevuM nathI. mATe aMdara baMdhanuM je taMtra cAle che, te prayatna karI samajavuM paDe. badhAM ja karmono baMdha to irAdA vagaranA puruSArthathI ja thAya che. tame kriyA/pApapravRtti/puNyapravRtti te badhuM ja irAdApUrvaka karI zako, dA.ta. atyAre icchA thAya ke mAre satkArya/duSkArya karavAM che, to tame icchA/irAdApUrvaka karI zako, pravRtti/bhAvomAM marajInAmarajI cAle, paNa pachI tenAthI baMdhAtAM karmomAM marajI/nAmarajI na cAle. te to bhAva pramANe baMdhAtAM ja jAya. tame mAtra bhAva/pravRtti karavAmAM ja svataMtra cho, zubhaazubha bhAva karavA temAM tame svataMtra cho, tamArA mananA tame mAlika cho. eTale bhAva karavAmAM icchA/marajIpUrvaka svataMtra cho, paNa te thayA pachI te kAraNe baMdhAtAM karmamAM, temAM thatuM vargIkaraNa vageremAM tame svataMtra nathI. khAvAmAM svataMtra kharA, paNa khAdhA pachI tame svataMtra cho? temAM to hojarI tenA pramANe ja kAma karaze. tamArI icchA hoya ke Aje upavAsa che to hojarI zAMta thAya to sAruM, to thaze? sabhA : bAMdheluM karma keTalA samayamAM udayamAM Ave? ma.sA. : baMdhAtA karmanI asara vadhumAM vadhu 7000 varSa ane ochAmAM ochI 100 varSa pachI zarU thAya. asara zarU thAya tema kahuM chuM, pachI pIka pIrIyaDa (tIvra vipAkano tabakko) game tyAre Ave. pratikSaNa asaMkhya kALa cAle tevuM karma bAMdho cho. te sToramAM paDyuM rahe ane ochAmAM ochAM 100 varSa pachI asara batAvavAnuM zarU thAya. vartamAnamAM je zubha azubha pravRtti karo cho tenuM phaLa prAyaH karIne bIjA bhavamAM prAraMbhamAM Ave. karmanA baMdhanAM phaLa tatkALa nathI ane karmabaMdhanAM insTanTa(tatkALa) phaLa hota to amAre pApa puNyano upadeza Apavo ja na paData. karmomAM ko-orDInezana che. jIve jevI gati bAMdhI hoya te bhavamAM jIva jAya pachI te bhavamAM tene anurUpa ja badhAM karmono udaya thavAno. karmomAM evuM nathI ke eka karma A bAju TAMTiyo kheMce, bIjuM bIjI bAju. mATe ja jayAre Ayu/ti baMdhAya tyAre tene anurUpa ja bIjAM karmo baMdhAya che. mATe tamArA gatibaMdhane samajo eTale bIjAM karmone ApoApa samajI zakazo. mATe ja kai gati bAMdho cho teno nirNaya jIvanamAM satata karatA raho. atyAre to paralokano vicAra ja nathI Avato. ghaNA to AMkha mIMcAya pachI kyAMka javAnuM che te ja bhUlI gayA che ane ghaNAne yAda che to badhuM bhagavAna bharose rAkhyuM che. sabhA H je thavAnuM haze te thaze! ma.sA. H tamane koi kahe ke pAMca varSa pachI game te thaze, atyAre A phleTa vecI do, to vecI dezo? tamane vadhAremAM vadhAre ciMtA A jIvana sudhInI ja ne? AMkha miMcAyA sadgati tamArA hAthamAM !) (132) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only. Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pachInI to ciMtA ja nathI ne? sabhA : paDaze evA devAze! ma.sA. hA, e ja kahuM chuM. pAMca varSa pachI jevI paDaze tevI devAze. atyAre phaleTa vecI lahera karone! sabhA to mUrkha kahevAya. ma.sA. ane maryA pachIno vicAra na kare to te DAhyo! sabhA : kalpanA nathI AvatI. ma.sA. sAme hakIkata che chatAM kema kalpanA nathI karatA? paralokanI zraddhA kAcI che. tame maratA sudhIno vicAra na karatA ho to tamArI beMka, isyoransa kaMpanI jevI koI skIma cAle? vImA kaMpanImAM to atyAre prImIyama ja bharavuM paDe che ne? paNa bhaviSyano lahAvo joie che ne? vImA kaMpanImAM vizvAsa che paNa bhagavAna para vizvAsa nathI. sabhA vizvAsa che, jJAna nathI. ma.sA. H AvI dharmanI vAto, AtmA/paralokanI vAto, keTalI vAra kAne paDI che? AtmAparaloka yAda na karAve tevA koI sAdhu A pATa para beThA che? paNa tame sAMbhaLatI vakhate vicAro cho ke mahArAja to mahArAjanI rIte bole. sabhA mahArAjanI pharaja che to bole. ma.sA. : hA, mahArAjanI pharaja che. AvuM haze to ame bhagavAnanI vAto tamArA mAthAmAM besADI zakIzuM ja nahi, paNa yAda rAkho, paralokamAM gayA pachI koI pUchavA AvavAnuM nathI. sabhA tyAM khyAla nahi Ave ne? ma.sA. ke atyAre kyAMthI AvyA teno khyAla nathI chatAM gayA bhavanAM pApanuM du:kha bhogavavuM paDe che ne? tamAro bhUtakALa yAda raheto hoya to badhA sIdhA netara jevA thaI jAo. mATe ja bhagavAne karma, karmanA vipAkanuM varNana batAvyuM che, jethI tamane potAne khyAla Ave ke ApaNe zuM karIe chIe. ahIM to ekeeka gati, bhavo, bhavamAM AvatA karmanA vipAkonuM varNana che. ApaNe tyAM karoDo vikalpothI karmanA vipAkonuM varNana che. e manamAM ramavA lAge to tarata thAya ke Ama karIza to A karma baMdhAze, AvuM karIza to AvuM karma baMdhAze. have huM nIcenI gatiprAyogya bhAvo batAvIza. ApaNe tyAM taLiyAnI durgati (133) che ( sadgati tamArA hAthamAM ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ be, eka narakagati ane bIjI ekendriyagati. narakagatimAM AtmAne mahAtrAsa mahAvedanA aneka prakAranA saMtApa hoya. karmanA raudra vipAkanuM varNana sAMbhaLIne paNa parasevo chUTI jAya! sabhA sAMbhaLIe tyAre thAya pachI kAMI nahi. ma.sA. paNa tamane koI sAro DokTara amuka roganuM varNana kare ke te rogamAM AvI takalIpha, dardInA AvA bUmabarADA, tenI TrITamenTa paNa takalIphavALI hoya vagere, tyAre gabharAmaNa thAya; paNa te gabharAmaNa kevI hoya? te vakhate evuM vicAro ke e to roga thAya tene, ApaNe zuM? sabhA te spaSTa dekhAya che. ma.sA. to durgati spaSTa dekhAtI nathI? tiryaMco dekhAya che ne? meM evA kensaranA dardI joyA che, je covIsa kalAka vAMdAnI jema taraphaDe. pAchA dharmAtmA. moMmAMthI namo arihaMtANa/mahAvIra-mahAvIra bole. paNa dasa miniTa paNa divasamAM UMgha na levAya. paNa tame AvA kesa juo tyAre gabharAmaNa thAya, paNa "AvuM mane thAya to?" evo vicAra Ave? sabhAH evo vicAra na Ave. ma.sA. kema na Ave? tamane koie khAtarI ApI che ke AvuM tamane nahi thAya? tevo bharoso koNe Apyo te ja mAre jANavuM che. sabhA : deva-guru-dharma para vizvAsa che ke AvuM amane nahi thAya. ma.sA. ema? evo dharma karyo che ne! to huM zAbAzI ApIza. "saMsAramAM dekhAtAM AdhivyAdhi/upAdhinAM duHkho joI mane kamakamATI AvI jAya che; paNa AvuM duHkha mane nahi Ave, kemake meM koInuM bagADyuM nathI." evuM thAya che? sabhAH AtmA niSphara banI gayo che. ma.sA. bIjA mATe tamAro AtmA niSphara thAya te hajI bane, paNa tamane tamArI nathI paDI? sabhA nathI paDI. ma.sA. to to niSphara karatAM nirvicAraka kahevA paDe. sAme dekhAya che, chatAM nizcita cho ne? ane nirvicAraka cho mATe ja niSphara cho ne? sabhA jotAM yAda Ave pachI bhUlI javAya che. (sadgati tamArA hAthamAM !) ka je rAsa (134) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma.sA. are, roja eka ja kesa Ave che? gharanI bahAra nIkaLo eTale AvuM ja juo cho ne? jIvanamAM thoDI vicAraNA karo to ja paraloka AMkha sAme taravaraze. naraka ane ekendriya, baMnemAM duHkha/yAtanA trAsavedanA saMtApa badhuM ja che. paNa khUbI kyAM che? narakamAM AtmA saMjJI paMcendriya che, mana/zarIra/jJAna buddhi/samaja badhuM vikasIta che, mATe yAtanA ke duHkha samajavAnI zakti hovAthI khUba vedhakatAthI duHkha veThavAnAM Ave. jeTalI saMvedanazakti tIvra teTaluM duHkha tIvra lAge. corAsI lAkha jIvAyonimAM duHkhanI tIvratA, satejatA narakamAM che. vaLI zarIra/manara/buddhi vadhAre samajavALA che, mATe vedanAno anubhava khUba ja satejatAthI thAya che. jyAre ekendriyane vedanAnuM saMvedana nArakI jeTaluM spaSTa-tIvra nathI. enI saMvedanA sacoTa nathI. kemake indriyo eTalI vikasita nathI. zarIra paNa sazakta/majabUta nathI. mATe duHkhanA vipAko anubhava narakanA jIva jevA spaSTa nathI. bAkI moTe bhAge ekendriya jIvo sAme covIsa kalAka, janme tyArathI ja mota ghUrakyA kare che, moTe bhAge kamote maranArA che. tamArA gharamAM pANI, agni, vAyu, vanaspatinA jIvo kudarate ApeluM jIvana pUruM karI kudaratI mote mare, ke te pahelAM ja tamArA jevAnA hAthe kamote mare? vaLI mare paNa kevI rIte? rIbAI rIbAine mare ke zAMtithI mare? tame pANIthI nhAva eTale mAthethI pharasa para UMdhA mAthe pANInA jIvo paTakAya. hajI bhAMgelo hoya tyAM jaI gaTaramAM paDe. tyAM kSAra hoya je tenA zarIrane bALI nAMkhe. jIvana hoya tyAM sudhI ribAI ribAIne ja mare ne? evI rIte vanaspati, vAyu badhAmAM A ja sthiti che. mATe ekendriya jIvo anekavidha vedanAne bhogavI rahyA che ane bhogavatA bhogavatA ja akALe mRtyu pAmI bIjA bhavamAM jatA hoya che. vaLI eTalA aNavikasita che, koI zakti nathI, mosTa anDaraDevalapta(atyaMta avikasita) che. AMkha-kAna-nAka-mana kazuM nathI. taddana anAtha kakSAmAM lAge. tame eka Dola pANI taDakAmAM mUke to tyAM paDyA rahe. jema rAkho tema rahe. tenuM koI dhaNIdhorI kharuM? have tamane A bhava pasaMda karavA lAyaka lAge che? tamane koI pasaMdagI pUche to nA ja pADo ne? ane tyAM na javuM hoya to tenA gatibaMdhanAM kAraNo samajavAM paDaze. naraka ane ekendriya to halakI durgatinA bhava che, azubhabhAvavALA mATe ja che, zubha/ucca pariNAmavALA jIva mATe A bhava nathI. paNa temAM be bhAga che. (1). kaI kvoliTInA azubhabhAvathI narakagati baMdhAya ane (2) kaI kvoliTInA azubhabhAvathI ekendriyagati baMdhAya? A jagatamAM jeTalAM pApo thAya che te badhAno pratikramaNamAM bolo cho te aDhAra pApasthAnakamAM samAveza thAya che. A aDhArane tame pApa to mAno ja cho ne? (vRkSa unALAmAM tape, ziyALAmAM Thare. tamArA jevA pAMdaDAM vagere toDe to sAmano karI zake? sAmano to dUra, bicAruM tyAMthI khasI paNa nahi zake. jhADa para tApa paDato hoya bAjumAM chAMyaDo hoya paNa te tyAM jaI zake kharuM?) A saMsAranI evI koI pApapravRtti nathI je A aDhAra pApasthAnakamAM samAveza na pAmatI hoya. jagatanAM tamAma pApono mahApuruSoe A aDhAra pApasthAnakamAM saMgraha karI lIdho che, (135) eka karI kola (sadgati tamArA hAthamAM ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atyAre tame A aDhAra pArpomAMthI mukta cho? are, jIvanamAMthI ekAda pApa paNa radabAtala thayuM che? ke aDhAre aDhAra cAlu ja che? A badhAmAM naraka, tiryaMca, ekendriyagati baMdhAvavAnI tAkAta che; paNa tiryaMca, ekendriya ke naraka mATe A pApa kevA bhAvavizeSathI karo cho te jovAya. koi paNa pApa atizaya raudratAthI/nisatAthI/tIvra krUratAthI/dAvapecanA bhAvathI, nAnI paNa pApapravRtti karo to te narakagatinA baMdha avazya karAvaze. koi paNa pApapravRtti karatAM gALo Apo, gusse thAva, hAMsI-majAka-mazkarI karo, TesTathI vAnagI khAo, moTaramAM e.sI.mAM beThA ho, gharAka sAthe UThAM bhaNAvo, bhAgIdAra sAthe dAva-peca karo, ema koi paNa pravRtti mAravAnI, hAsya-majAkanI-corInI, tamAma pApa-pravRttimAM narakagati mATe kevo adhyavasAya hoya che? narakagati bAMdhanAra jIvanI zuM vizeSatAo? aDhAra pApasthAnakamAM evuM pApa eka paNa nathI je naraka-tiryaMcagati na baMdhAve. paraMtu sthiti zuM? amuka bhAvathI karo to narakagati baMdhAya. hasatA hoya paNa bIjAne Akhone Akho vIMdhI nAkhavAno, khedAnamedAna karavAno bhAva hoya, tamArA rAjakAraNIonA hAsyamAM paNa krUratA keTalI hoya? kAtilatA keTalI hoya? nAnA paNa pApamAM ugratA kAtilatA/hRdayanI atyaMta nirdhvasatA karatA hoya. dA.ta. kacorI khAya ane kahe khAie to zuM vAMdho? TesathI khAtA hoya, pachI kahe Ama ja karavAnuM hoya. dhiAi hoya to banI zake ke narakagati bAMdhe, raudratA vagere Ave. mamatAnA be prakAra che. koikane chetaro/juduM bolo to mAyA-prapaMca kahevAya. ghaNA nAnI sarakhI bAbatamAM mAyA kare, temAM tevI tIvratA na hoya, jyAre ghaNIvAra potAnA lAbha khAtara sAmevALo Akho pAyamAla thai jato hoya tevI vRtti hoya. AvI ugratAvALA jIvone narakagati baMdhAya che. tamArI kepITala 52 tamane mamatA to che ja. eTale tene koi nukasAna kare to gusso-duHkhaAghAta thavAno ja. A mamatAthI covIsa kalAka to pApa baMdhAya ja che, paNa mamatA evI hoya ke koi nAnuM paNa nukasAna kare to keTalIya hada sudhI sajA karavAnuM mana thAya, dA.ta.caMpalanA corane paNa mArI nAMkhavA sudhInI bhAvanA/vRtti hoya, to krUratA keTalI? sabhA : enAthI virodhI bhAva thatA hoya to? ma.sA. H to ghaNuM sAruM che. paNa bolavuM saheluM che. pAMca-paccIsa rUpiyAnI vastu lai jAya to javA do, paNa kImatI vastu koi lai jAya to? sago bhAi hoya ane paisA lai gayo hoya to paNa bhAvo kevA thAya che? avasara to kyAreka ja Ave paNa ugra bhAvo to paDyA ja hoya che ne? eTale tyArathI ja narakagati baMdhAya. narakagati mATenA pApanA bhAva tIvratAvALA/sateja hoya. ekendriya yogya gati bAMdhato hoya tyAre pApamAM nirvicArakatA/mUDhatA hoya che. mATe tenuM te ja karma paNa nirvicAraka banIne karatA ho to ekendriyaprAyogya gati bAMdho, sabhA H tIvratA ane satejatA vacce zuM taphAvata? sadgati tamArA hAthamAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only. (136) Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma.sA. : satejatA eTale mananI samajaNapUrvakanI AyojanapUrvakanI pravRtti. ghaNA jANI bUjhIne, Ayojana sAthe, irAdApUrvaka, saMkalpa-vikalpa sAthe pApa kare, tyAre pApamAM satejatA pUrI hoya. dA.ta. koino vizvAsaghAta karavAno hoya to mIThuM mIThuM bolI pahelAM tene vizvAsamAM le, paNa aMdarathI zuM hoya? jevo bharoso mUke ke tarata DabbAmAM pUravAno. te vakhate sAmevALo keTalo herAna thaze tenI ciMtA nahi ne? manamAM satejatA keTalI? sabhA : eTale pApa karavuM ane pachI vakhANavuM tevuM ja ne? ma.sA. : nA, nA, AvAM pApa to tame ghaNIvAra jiMdagIbhara na kaho. narakagatimAM mana sateja maLe che, paNa sateja mana duHkha bhogavavA mATe maLe che. satejatAthI je pApa karyAM che te satejatAthI ja bhogavavAnAM che, AMkha na maLI hota to bihAmaNAM citronI asara thAta? dhoko mAre to vAge, paNa vicAravA mana ja na hoya to saMvedana eTaluM joradAra na thAya. zarIra majabUta na hoya to mAre ne marI jAya. satejatAthI pApa karyAM che to have satejatAthI bhogavo. narakanA jIvone prAyaH karIne janmathI ja jAtismaraNa jJAna thAya che ane na thAya to paramAdhAmI tene yAda karAve eTale badhuM yAda Ave. tyAMnI riddhi-siddhi yAda Ave eTale ora bebAkaLo thAya. tamane sAro bhUtakALa yAda Ave to duHkhanA divasomAM vadhAre bebAkaLA thAva ne? sabhA : satejatApUrvaka puNya bAMdhIe to jAtismaraNajJAna thAya? ma.sA. H thAya. thoDA nimittanI jarUra paDe. atyAre paNa nimitta to joie ja che ne? pAMca varSa pahelAM maLelo koi pharI maLe tyAre yAda Ave ne? emane ema yAda Ave? sabhA : nArakInA jIvone badhAne jAtismaraNa jJAna thAya? ma.sA. nArakInA jIvone prAyaH karIne jAtismaraNajJAna thAya. narakamAM jAya eTale buddhi/satejatA/matijJAna/zrutajJAna maLe. vibhaMgajJAna maLe eTale pITha pAchaLa thAya te paNa dekhAya. nArakInA jIvone kyAreka yojana dUra zuM hoya te paNa jJAna hoya.paNa A jJAnathI UlaTI upAdhi vadhI, kemake dUrathI paramAdhAmI Ave eTale pAMdaDAnI jema dhrUje. Ave tyAre ja khabara paDatI hoya to ocho trAsa thAya. eTale jJAna/zakti badhuM ja trAsanAM kAraNa bane che. A badhuM hoya to ja vadhAre ribAya ne? sabhA : paramAdhAmInI zI gati thAya? ja. ma.sA. H enI gatinI ciMtA tame zuM kAma karo cho? tene paNa tenAM karma bhogavavAM paDaze guno kare to kudaratamAM bhogavyA sivAya chUTako ja nathI. paNa paramAdhAmInI ciMtA na karo. te badhAnuM AtmakalyANa bhaviSyamAM prAyaH thavAnuM che. paramAdhAmI eka prakAranA (137) sadgati tamArA hAthamAM ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ halakI jAtinA deva che. bhUtakALanA bhAvamAM puNya evuM bAMdhyuM ke halako bhava maLyo. amuka yonimAM thoDI TIkhaLavRtti, avaLacaMDAi, trAsa ApavAmAM ramUja paDe tevo svabhAva hoya che. AvA svabhAvavALA ghaNA hoya che. ghaNAne koka zAMtithI beThuM hoya to cena na paDe. svabhAva ja evo hoya. ghaNA bIjAne lapasIne paDatA jue to khuza thAya. ghaNA pazuone sAmasAme laDAve te joI khuza thAya che. paramAdhAmI AvA svabhAvavALA hoya che. mATe devalokanAM bhogasukho choDI narakamAM jAya che. chatAM zAstra kahe che teo bhavi che. narakanA jIvone bhUtakALanAM pApo yAda na AvatAM hoya to jAtismaraNa jJAna karAve. dUrathI jJAna thatuM hoya tevI buddhi jJAna sateja hoya. mATe pIDAno vedhakatAthI anubhava thAya. nArakInA jIvomAM indriyo ane mananI saMvedanazakti pUrI vikasita hoya: trAsano pUrepUro anubhava thAya. ekendriyamAM satejatA ja nathI. mATe jaDabharatanI jema duHkho bhogave che. koNa mAre che? zuM mAre che? kAMI khabara nathI. cetanA che, eTale duHkha/saMtApa to thavAnAM paNa nAraka jeTalI satejatA nathI. narakamAM satejatA vadhuM eTale saMvedana vadhAre spaSTa thAya, jayAre ekendriyamAM satejatA vadhu nathI tethI saMvedana spaSTa na thAya. sabhA nAraka karatAM ekendriya sArA. ma.sA. chatAM ekendriyano bhava nAraka karatAM kaMI gaNo jokhamI. narakamAM eka vAra gayA pachI jhaTa UMcA AvI zakazo, ekendriyamAMthI to bahAra kyAre nIkaLAya khabara nahi. vaLI nAraka marI bIjo bhava narakamAM na jAya. ekendriyamAM eka vAra gayA pachI asaMkhyAta/anaMtA bhavanI sAyakala cAle. goDAunanI jema paDyo ja rahe, mATe vadhAre jokhamI. tyAM gayA pachI saMsAranA taLiye beThA ja raho. sarerAza mAMDo to ekendriyamAM gayA tenA anaMtAmAMthI eka bahAra nIkaLe. Ama, naraka/ekendriya baMne halakI durgatio ja che. ekendriyamAM paNa nigodamAM to eka zarIramAM anaMtA jIvo bharAya. jIvanamAM pApa karatI vakhate jaDabharata bano to ekendriyaprAyogya gati baMdhAya; ane satejatAthI, jANI bUjhIne, irAdApUrvaka karo to narakagati baMdhAya. mAno ke tamArA pAMca lAkha koI upADI jAya to ene mATe zuM karavAno bhAva Ave? sabhA : phAMsI ApavAnuM mana thAya. ma.sA. tamane to pAMca lAkha gayA paNa bIjuM to ahIM ja rahyuM ne? chatAM sApha karavAno vicAra Ave che, to tame keTalAne sApha karo cho? have nyAya toLavo hoya to tamane zuM karavuM joie? tame zuM mAno? bIjAne huM game te karuM vAMdho nahi. tamArA hAthe roja keTalA mare che? sabhAH bhAvathI nathI maratA. ma.sA. bhAvathI nathI maratA evuM koNe kahyuM? bhAva to paDyo ja che ne? na mAro to sadgati tamArA hAthamAM !) (138) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAle evuM che. chatAM kema mAro cho? sabhA haiyuM baLatuM hoya. ma.sA. haiyuM baLatuM hoya to icchA/rAjIkhuzI nathI, paNa mAravAno bhAva to che ja. dA.ta. eka mAne nAno dIkaro che. mAne kaho-lyo A charI, dIkarAnI AMgaLI kApI Apo. to kApI Apaze? paNa bhIMDA kApavAmAM? kema? pArakA che mATe ne? sabhA = mAravAnA bhAva nathI. ma.sA. to bhAva vinA paNa mA AMgaLI kApatI haze? have evuM bane ke jaMgalamAM rAtre sApa karaDyo. te vakhate koI cappa ApIne kahe ke pahelAM AMgaLI kApI nAMkha, nahitara jhera AkhA zarIramAM prasarI jaze, mATe AMgaLI kApI nAMkha. to paNa nA pADazo ane kahezo tuM kApI le. eka bAju AMgaLI na kApe to maravAnuM che, chatAM potAnI AMgaLI kApI zakatA nathI, ane bIjAne Akhe Akho kApI zake chatAM dAvo kare ke mAravAno bhAva nathI. zAstra pharamAve che ke je potAnA jarAka duHkha mATe bIjAne duHkha ApI zake ane kahe ke bhAva nathI, to te AtmavaMcanA che. jAta karatAM bIjA mATe kATalAM judAM hoya to te bhAta nathI ema na kahevAya. sabhA jaina darzana karatAM anya darzanano karmavAda kaI rIte judo che? ma.sA. gatino konsepTa, bIjAM karmonuM kevI rIte kombInezana thAya, teno Akho cArTa banAvI vizleSaNa ApanAra mAtra jainadarzana ja che. vaLI eka gatimAM paNa keTalAya vikalpa che. ekendriyamAM paNa puNyazALI haze to sugaMdhI/sazakta deha, ane te nahi hoya to durgadhI/azakta deha. ghaNAM jhADa hariyALI bhUmimAM janme eTale pANI pIvAnI ciMtA nahi. ghaNAM raNamAM je janme. jhADamAM paNa baMnenuM nasIba ja ne? ghaNAM jhADa baMgalAmAM UgyAM hoya, mAlika kALajI rAkhato hoya, vaLI sITyuezana(sthaLa) paNa evuM hoya ke unALAmAM zekAya nahi, ziyALAmAM Thare nahi, te A sITyuezana pasaMdagIthI maLyuM? nasIba ja ne! A badhA vikalpo gatibaMdha sAthe saMkaLAyelA che. ekendriya gati bAMdhatAM thoDA AvA zubha pariNAma hoya, ghaNA azubha pariNAma hoya. A comAsAmAM amuka ghAsa evI jagAe Ugaze jenA para 24 kalAka paga paDaze. koi ghAsa khUNAmAM Ugaze, kaMI nahi thAya. mATe ekendriyagati bAMdhanAramAM AvuM puNya/pApa hoya to AvuM bane. Avo spaSTa citAra duniyAmAM koI karmagraMthamAM nathI. "Apake yahAM jaisA karmavAda hai vaisA hamane duniyA ke koI zAstram paDhA nahi." AvuM amArA paMDitajI kahetA. vaLI teo cAra viSayamAM to AcArya hatA. padarzananA vidvAna hatA. kahetA ke jainadarzana jevo karmavAda ame sAMbhaLyo, vicAryo nathI. TUMkamAM ekendriyagati/narakagatinA pariNAma jANavA jarUrI che. hajI thoDA dAkhalA ApI vivecana karIza. (139) (sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyAkhyAna : 17. tA.21-6-96, zukravAra, anaMta upakArI anaMta jJAnI zrI tIrthaMkara paramAtmA jagatanA jIvamAtrane karmanA siddhAMtono samya prabodha karAvavA A dharmatIrthanI sthApanA kare che. mahApuruSonI daSTie AtmAne jANanAre karmane samajavAM paDe ane to ja karmathI mukta thavAnA upAyo sArI rIte yojI zake che. mATe sAcA ArAdhake AtmajJAna sAthe karmanA siddhAMtone jANavA jarUrI che. A karmavAdanA siddhAMto ApaNane karma ane tenA vipAko samajAve che. Ama to saMsAranuM svarUpa ja evuM che ke Dagale-pagale karmanA vipAkano vicAra karavo paDe che. bhautika jagata bIjuM kazuM ja nahi paNa puNya-pApano khela che. utkaTa puNya bAMdhelA mATe puNya bhogavavAnI kudaratamAM vyavasthA che ane utkaTa pApa bAMdhelA mATe pApa bhogavavAnI paNa kudaratamAM vyavasthA che. puNyanA utkaTa phaLarUpe jIva devalokamAM jAya. tyAM mana-vacana-kAyA-indriyo evI hoya, cAre bAju vAtAvaraNa paNa evuM ke jIvane cAre bAju bhautika zAtAno ja anubhava thAya. tevI ja rIte narakamAM cAre bAju vAtAvaraNa vikRta, sAdhano pIDAkArI, zarIra sazakta majabUta maLe paNa te kukarmane bhogavavAnA kAmamAM ja Ave. duHkhone vadhAre sArI rIte bhogavI zako te mATe ja AvAM zarIra maLe. nArakanuM nAnAmAM nAnuM duHkha ApaNane Ave to ApaNe marIne sIdhA paralokamAM pahoMcI jaie. ApaNe amuka maryAdA sudhI ja vedanA sahana karI zakIe chIe. tethI vadhu vedanA Ave to prANa ja cAlyA jAya. mATe ApaNane lAMbo samaya vedanA sahana karavAnuM Ave ja nahi. jyAre narakamAM game teTalI vedanA thAya paNa prANa na jAya. paramAdhAmI devo zarIranA rAI rAI jeTalA TUkaDA kare paNa jIva mare nahi. bhayaMkaramAM bhayaMkara vedanA thAya, kAraNa ke nArakomAM satejatA tamArA karatAM ghaNI vadhAre che, paNa prANa na jAya, AyuSya-zarIra baMne TakI rahI zake. ahIM to vadhAre vedanA bhogavavI zakya ja nathI. have koI narakagati na mAne to pachI utkaTa pApa karanArA mATe te pAponI sajA bhogavavAnI vyavasthA ja na thaI zake. kemake eka janmamAM hajAro-lAkho pApo kare tenI sajA jo A ja bhavamAM ke AvA ja bIjA manuSyatiryaMcanA bhavamAM maLavAnI hoya to teonA pApanA vipAkano aMta ja na Ave. kema ke eka khUna kare ke aneka, paNa phAMsI to eka ja vAra ApI zako ne? paNa kudaratamAM AvI anyAyI vyavasthA nathI. eTale mAnavuM paDe ke bIjo koi evo janma hoya ke jyAM eka sAthe badhA pApanA vipAka jIva bhogavI zake. nahitara pachI kudaratamAM vyavasthA anyAyI kahevAya. tevuM to bane ja nahi. hA, sAmAjika kAyadAmAM sajAnI maryAdA Ave, mATe tyAM anyAyI vyavasthA zakya che. paNa kudaratamAM AvuM nathI. A vyavasthA mAnIe to naraka mAnyA sivAya chUTako ja nathI. narakamAM kamakamATI bharyuM mota-vedanA thAya ne jevI eka vedanA/saMtApa sahana karyA tyAM bIjI vedanA saMtApa satata cAlu ja hoya. nArakInA jIvo paNa paraspara satata jhapAjhapI/mArAmArI kare ja che. pU.umAsvAti mahArAja sAheba kahe che nArakInA jIvano sauthI moTo duzmana nArakano (sadgati tamAma hAthamAM !) koI 140) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIva ja che. dA.ta. kUtarAno sauthI moTo duzmana kUtaro. kUtaruM haju mANasane eTaluM nahi bhase paNa bIjA kUtarAne to potAnI zerImAM AvavA ja na de. nArakInA jIvone mana ja evuM ke joyuM nathI tyAM verajhera cAlu nathI thayA. satata laDe. je hathiyAra hAthamAM AvyuM tenAthI mAre. narakanA bhavamAM temAM ochuM hoya tema paramAdhAmIno trAsa, uparAMta vAtavaraNa ja evuM ke tamArI cAre bAju gaTara, ukaraDA ja. tamAre jhuMpaDapaTTImAM be divasa rahevAnuM Ave to? tyAMnuM vAtAvaraNa ja anaeDajasTebala(asahya) lAge. atizaya ThaMDI, atizaya garamI. garamI paNa kevI? ApaNA to eka sekanDamAM prANa nIkaLI jAya. ThaMDI kevI? tyAMnA jIvane ahIM baraphanI lAdI para mUkIe to ghasaghasATa UMghI jAya. tyAM vikarALa duHkhono anubhava thAya. zarIra evuM maLyuM hoya. dA.ta.ghaNAne potAno ja parasevo gaMdha mAre. narakamAM to atyaMta kadarUpo cahero, durgaMdha mAratAM zarIra vagere joine potAne ja potAnA para cIDha cIDhe. AyuSya eTaluM dIrghakAlanuM maLavAnuM. narakanuM varNana vAMce ane jIvane (nArakInAM duHkho 52) zraddhA thai jAya to narakagatinA baMdhone bAMdhavAno to tame svapramAM paNa vicAra na karo. sabhA : tyAM puNyopArjana kevI rIte thAya? ma.sA. H tyAM paNa je dharmAtmA hoya te puNyopArjana karI zake. samakita sAthe lai gayelo ke tyAM samakita pAmelo jIva tyAM paNa uttama puNya bAMdhe, ivana tIrthaMkaranAmakarmAdi paNa bAMdhatA hoya. narakamAM mana sarasa maLe che. jene za2I2/ mana/indriyanI zakti adbhuta maLI hoya te sArA mArge vALe to puNya ghaNuM bAMdhe ane khoTA mArge vALe to pApa paNa utkaTa bAMdhe. sabhA : evA jIvo keTalAmI naraka sudhI hoya? ma.sA. : dharmAtmA sAtamI naraka sudhI samakita pAmI zake che. puNyAnubaMdhI puNya bAMdhI zake. AmAM to kyAre konI sAna ThekANe Ave, tattva samajAya, te kahevAya ja nahi. ghaNI vAra duHkha paNa jIvanI sAna ThekANe lAvI de. A duHkhamAM pApapuNya paralokakarma karmanA siddhAMto/sasAranuM svarUpa vagereno vicAra karatA thai jAya. jo ke AvA jIvo bhAgye ja hoya che. paNa A zakya che. mATe narakagatimAMthI nIkaLavuM ane upara caDhI javuM saheluM che. ekendriyamAM to akhADAnI jema bharAyA pachI evA bharAyA ke vAraMvAra tyAM ja janma-maraNa cAle. ekendriyamAM utkaTa puNya/pApa na baMdhAya. baMnenI zakti nathI. kemake mananuM manobaLa joie te ja nathI. eTalA abUjha/ajJAna che ke huM koNa chuM? kyAMthI Avyo? atyAre zuM paristhiti che? bhaviSyamAM zuM hoi zake? koi ja bhAna nathI. saMmUcchimanI jema paDyA hoya. bebhAna avasthAmAM paDelA mANasane khavaDAvo eTaluM khAya, tenA zvAsa cAle, khorAka peTamAM jAya, vagere ja te mANasa jIve che, tenI nizAnI. saMjJA tarIke bIjuM kAMi nahi. AjubAju zuM cAle che tenuM paNa bhAna nahi. ekendriyapaNAmAM (141), sadgati tamArA hAthamAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa AvuM ja che. eTalI badhI aNavikasita dazA ke koI jAtanuM bhAna ja nahi. mATe pApa/puNya UMcuM bAMdhI ja na zake. mATe emanA jIvanamAM khoTAM kAma paNa na dekhAya. pApa paNa pravRttirUpe nathI. dharma paNa vicAra/pravRttirUpe nathI. uccagati/adhogati baMnenI taka nathI. sTenDa sTIla thaI paDyA rahe. narakamAM sAna ThekANe Ave to vicAra karatAM karatAM upara paNa jai zake che. mATe narakamAMthI nIkaLI sIdhA tIrthakara thanArA AtmA paNa che. evA paNa jIvo che jemanI dharmasAdhanA asmalitapaNe cAlu che, zreNika mahArAjA vagere. narakanAM sArAnarasAM baMne pAsAM che. baMne durgati che ane baMnemAM pApI jIvo ja jAya. puNyazALI jIvo baMnemAM nathI javAnA. je jIvo pApo kare che, pApanA pariNAmo adhyavasAyomAM masta rahenArA che, te jIvo tyAM jAya che. jIvamAtra saMsAramAM satata karmabaMdha kare ja che. vRkSamAM paNa sArI narasI vRttio rahelI che. eTale puNya/pApa baMdhAya. te paththara nathI, cetana che. mATe rAgadviSa vagere temAM paDyA ja che. satata cetanA eTale kAMIne kAMI aMdarakhAne sukhaduHkha haze ja, mATe cetana. have cetana jIvomAM karma na baMdhAya tevA jIvo to ayogI kevalI ane siddha bhagavaMto ja che. bAkInAne AMtarapariNAma pramANe karmabaMdha cAlu ja che. kevA karmo bAMdhe che tenA cArTa paNa ApyA che, je temanA AMtarabhAvo sAthe TelI thAya che. jeTalA jIvo pApa kare che temAM ghaNA dharma samajelA hoya che, dharma samajI pApamaya saMsAranuM svarUpa samajyA che, vairAgya che, tevA jIvone A durgatiomAM javAno prazna Avato ja nathI. paNa jeo moTe bhAge pApa pravRtti kare che, ane karatI vakhate vairAgya vagereno bhAva nathI, sAthe A khoTuM che, karavA lAyaka nathI, mArAthI thAya che te mArI bhUla che, A adharmanI pravRtti che tevuM mAnatA hoya, tevo varga ghaNo ocho che. bAkI moTA bhAganA jIvo pApa TesathI kare che. Asakti/rasapUrvaka kare che. A AsaktipUrvaka karAyelAM pApo te nAnAMmoTAM hoya. dA.ta. mAkhI, maccharanI davA chAMTo, e.sI. vAparo, moTaramAM pharo, te badhAM pApa nAnAM lAge che ne? te to jIvana jIvavAnI sAmAnya paddhati ja lAge che ne? haravA pharavA bIjAM paNa saMkhyAbaMdha vAhano che, yaMtrasAmagrI vAparavI, A badhuM niyamita lAge che. amArAthI emAMthI koinAM paccakhkhANa ApI na devAya. koI paccakhkhANa le paNa nahi. mArI vAto avyavahAru lAge. A sthitimAM je pApapravRtti thAya che, karo cho, te pravRtti vairAgyapUrvaka anAsaktithI nathI karatA paNa temAM Asakti Ave che. te AsaktinA be prakAra. (1) eka AsaktimAM satejatA krUratA/nirdhvasatAdhiDhAikaThoratA bhaLelI hoya che. A vastu mArI ane temAM mamatvathI bhogavaTo hoya pachI bIjI koI vyakti paDAvI le to tenuM AvI bane. tevA utkaTa rAga-dveSa pahelI AsaktimAM joDAyelA hoya. jyAre (2) bIjI AsaktimAM mUDhatA rnivicArakatA/ajJAnatA ke atyaMta sukhazIlatAnI vRtti bhaLelI hoya. have pahelA prakAramAM dA.ta. ghaNAne patnI pratye eTaluM mamatva hoya ke pachI patnIne koI jue to paNa tenuM AvI bane. saMpattinA saMrakSaNa mATe eTalI mamatA hoya ke nukasAna karanAra vyaktine khedAnamedAna karavAnA bhAva Ave. A mamatAmAM raudrabhAvonI jhalaka che. [ sadgati tamArA hAthamAM ! ) ( sadgati tamArA hAthamAM !) DI sI karI kI kIkI 142) 14 2 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvI mamatA ne AsaktivALA jIvo prAyaH narakagati bAMdhe che. hareka ThekANe manovRtti ja evI ke koI paNa sAthe raudratA, krUratA/ugratA,Avega)bhayaMkara verajhera draSanA Avego pedA thaI zake che. AvA prakAranI manovRttinA bhAvo narakagatine prAyogya che. jhUMpaDAnuM chAparuM paNa koI Amatema kare to? AvI bane ne? karoDonI saMpatti para ja mamatA hoya ane to ja narakagatinuM kAraNa, AvuM nathI; paNa raudratAthI thatA mamatva Asakti prAyaH karI narakagati baMdhAve che. sabhA eTale Asakti ja choDavA jevI ne? ma.sA. to to sAruM ja che. paNa mAre to AsaktinuM vibhAjana karavuM che. utkaTa Asakti narakagatinuM kAraNa ane mUDhatAyukta Asakti ekendriyapaNAnuM kAraNa. temAM ghaNAne sAruM khAvuM, pIvuM, mojamajhA, baMgalo, moTara vagere joIe. te badhuM maLe to khuza ane maLe pachI to evA tanmaya thaI coMTI jAya ke na pUcho vAta! bhAvatI vastu banatI hoya tyAM ja moMmAMthI lALa paDe ane bhANAmAM Ave eTale coMTI ja jAya tUTI ja paDe. mAkhI khorAkamAM coTe tema akarAMtiyo thai khAya tyAre Asakti kharI paNa temAM krUratAnA bhAvo nathI. mAtra mArI mAne ane tene anubhavavAmAM gADha mamatA hoya, jene kAraNe bhogavatI vakhate vicArazUnya jaDa jevo banI jAya che. managamatI vastu hakIkatamAM tuccha kvolITInI che. devalokanA bhogonI sarakhAmaNImAM mRtyulokanA bhogo kacarA jevA, paNa Asakti vadhe eTale kacarA jevI vastumAM paNa masta thaI jAya. bhUMDane viSTA bhAve to viSTAmAM tanmaya thaI jAya, basa pachI AgaLa pAchaLano vicAra, ciMtA nahi. ghaNAne thoDuM rUpa maLyuM hoya pachI arisA sAme joI joI harakhAyA kare. ghaNA to divasanA be kalAka arIsA sAme ja kADhe. have devatAI rUponI AgaLa A rUpa kevuM? parasevo, gaMdha, moMmAM lALa, nAkamAM zeDA AvuM maLyuM, temAMya joI joI harakhAya. Ane zAstramAM mUDhatA/jaDatA kahI che. kacarA jevI vastumAM atyaMta rAcyA kare che. kemake AnA karatAM UMcI vastu pAse A tuccha che, evA vicAra paNa karI zakato nathI. eTale vAstavikatAno vicAra karyA vinA nirvicAraka banI bhogo bhogavyA kare che. bhAvatI vastumAM evo Asakta bane ke jANe svarga maLI gayuM. ghaNA pote paNa khAya ane bIjAne paNa khavaDAve. badhuM huM ja hajama karI jAuM, badhuM mAruM ja, koI khalela kare to dAMta khATA karI dauM, evI vRttio nathI. jayAre narakagativALAne mAruM eTale mAruM pachI bIjAne hAtha nAMkhavAno paNa hakka nahi. IMTano javAba paththarathI Ape evI vRttivALA hoya. jarAka koI khalela kare eTale phUMphADA mAre tevI sthiti hoya. Ama narakagatinI Asakti raudratA sAthe saMkaLAyelI che. ekendriyapaNAnI Asakti jaDatA/mUDhatA sAthe saMkaLAyelI che. mUDhatAne kAraNe kacarA jevI vastumAM paNa tanmaya thAya che. paraMtu saMsAranuM svarUpa ja evuM che ke jIva jevo vicAraka bane eTale mamatA,Asakti maMda thayA vinA rahe ja nahi. atyAre evI kaI vastu che je joI tame rAcI zako? tamArA karatAM sArA rUpavALA che ne chatAM tamArA rUpamAM tame rAco cho ne? koine kAbaracItarI strI para atyaMta rAga hoya te (143) koI kAraNa che. sadgati tamArA hAthamAM ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamane mUrkha lAge ne? tamane paga mUkavo pasaMda na paDe tevA jhuMpaDA jevA gharane joI harakhAtA mANasane joine tamane te nirvicAraka/jaDa ja lAge ne? paNa tame bIjA mATe AvA ja jaDa cho. UMDANa tattva vicArI zako tevI zakti bhava maLyo che, chatAM vicAra mhare nahi, ene sAme je dekhAya che temAM jaDatA/mUDhatA che, to bhavAMtaramAM jaDatA/mUDhatA ja maLe. bhAva tevo ja bhava maLe che. ekendriyane janmathI jaDatA vArasAmAM maLe che. jaDane eMTharUpa pANImAM paNa Asakti/mamatA. gAmanI kacarA jevI mATImAM paNa jhADa coTe che. atyaMta jaDatAne kAraNe duniyAnA kacarAmAM paNa Asakti rahevAnI. have A jaDa bhavathI jaDatA Ave tevo ja bhava maLe ne? mATe prAyaH karIne ekendriya marI ekendriyamAM ja jAya. ahIM AsaktimAM mUDhatA/nirvicArakatA vadhAre che. ghaNA khAyapIe, bIjAne khavaDAve, paNa bhAvatI vastumAM evo nirvicAraka/mUDha banI bhogavato hoya ke marIne ekendriyamAM jAya. eka Tebala joi harakhAyA karatA hoya, sApha kayAM karatA hoya to pachI Tebala jemAMthI banyuM tyAM javuM paDe. kudarata kaheze Tebala gamatuM hatuM ke, have jhADa thai tyAM jAva. sabhA Tebala game che paNa tyAM javuM thoDuM game che? ma.sA. kudarata to tamane game te meLavI Ape, paNa tamArI pasaMdagI pramANe maLe tema nathI. icchA hoya eTale maLe kharu, paNa icchA pramANe na paNa maLe. tamane je bhogasAmagrI maLI che te bhogavatI vakhate nirvicAraka banazo to ekendriyamAM javuM paDaze. sabhA eTale vastu sArI hoya to paNa sArI na kahevI? ma.sA. sArAne kharAba kahevAnI vAta nathI. dUdhapAka kaDavo che tevuM kaho to pApa lAge. dhoLAne dhoLuM ja kaho. vAstavikatAno asvIkAra/apalApa karavAnI vAta nathI, paNa bhogavatAM mUDhatAnI vAta che. dA.ta. kerImAM rasa hoya to sugaMdha Ave eTale moMmAM pANI chUTatuM hoya, sIjhananI rAha jotA hoya ane pachI sIjhana Ave tyArathI coMTI paDe, AdrA pachI paNa tyAga na kare. kemake abhakSya thayA pachI paNa kerI to joie ja. vaLI khAtI vakhate tanmaya kevA thAya? dhIre dhIre cabaDatA gabaDatA rasa pIe, ThaMDuM pADavA phrIjhamAM mUke. atizaya tanmayatA AvI eTale mUDhapaNuM AvavAnuM. eka DIjhAInamAM masta banI jazo to kudarata e DIjhAina jemAMthI bane tevAmAM tamane mUkI deze. devalokanA devatAomAM paNa bIjuM pApa na hoya paNa maLelAno TesTathI bhogavaTo kare, ratnanAM vimAno, vividha bagIcA, upavano vagere joI joI harakhAyA kare ane hajAro varSo vIte chatAM duniyAnI bIjI koI vAta yAda na Ave. ghaNA karoDo karoDo varSo pharavA jovAmAM pasAra karI de. A jhAkajhamALa vageremAM ja parovAyelA hoya. koI jAtanAM bIjAM pApa, hiMsA temanA jIvanamAM na hoya, tevuM paNa bane. mAtra bhogavatA hoya, sevaka devatAne paNa bhogavavA Ape. satata tanmaya thaI temAM ramyA kare to pachI tyAMthI ( sadgati tamArA hAthamAM !) pa ma 144) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cyavIne ghaNA sIdhA potAnA vimAnamAM ratna tarIke ja utpanna thAya, vAvaDImAM mAchalA tarIke ke bagIcAmAM ekendriya banI goThavAI jAya. sabhA saMsAranI badhI ja sAmagrI ekendriyanI ja che ne? ma.sA. ke badhI nahi, moTA bhAganI sAmagrI ekendriyanI che. tethI to ekendriyamAM javAnI tako vadhI javAnI che ja. tyAM janArA, lAMbo samaya sudhI rahenArA, saMsArano sauthI moTo jaththo ja tyAM che. samaju udAra svabhAvanA hoya chatAM paNa Asakti A rItanI hoya. tanmaya thAya tyAre mUDhatA keTalI Ave? ane Ama paNa tamArI lagabhaga badhI vastu gAmanA kacarAmAMthI ja banelI hoya che. AnA karatAM ghaNI UMcI vastu anaMtIvAra bhogavI/choDI. nAnA chokarA sArA lIsA patharA bhegA kare, sIgAreTanA camakatA DUcA, lakhoTI bhegI kare, kacUkA bhegA kare. pAchA hoya zrImaMtanA dIkarA, paNa teone bALamAnasane kAraNe halakA-tuccha vastuonuM paNa AkarSaNa hoya ja. chokarAM pAchAM saMgharI rAkhe. te vakhate tamane bALakanI vRtti mUrkha bevakUpha lAge ke DAhI lAge? sabhA : nirdoSa lAge. ma.sA. Ane nirdoSatA na kahevAya. A to rItasara doSo/vikAro che. AvA bALakone pachI UMcI vastumAM keTalI mamatA thaze? bALakone nirdoSa mAnavo te mithyAtva che. jenAmAM vikAra/AsaktivAsanA bharI che tene nirdoSa na kahevAya. hA, tamArA jevA dAvapeca uThAugIrI AghuMpAchuM karavAnI vRtti nathI, kemake tamArA jevA haju ghaDAyA nathI. sabhAH avikasita che tyAM sudhI ja AvA che. ma.sA. hA, avikasita che tyAM sudhI ja bhoLapaNa che. bALako bhoLA che, paNa bhoLapaNa te nirdoSatA nathI. ApaNe tyAM bhoLapaNane doSa kahyo che, bhalamanasAine guNa kahyo che. bhoLA eTale bhoTa che. teo kAMi samajI zakatA nathI. bhalamanasAIvALo jANe che, badhuM samaje kharo, paNa koInuM bUruM karavAnI vRtti nathI. vicakSaNamAM bhalamanasAI guNa hoya. mUrkhamAM bhoLapaNa doSa hoya. kaMjusAI ane karakasaratA eka kahevAya? udAratA guNa ane uDAupaNuM doSa. sabhA H bhoLapaNamAM dAva-peca nathI hotA. ma.sA.e ja to kahIe chIe. vikAsa nathI mATe bhoLA che. ekendriyapaNAnA baMdhamAM bhoTapaNA sAthe bhaLelI Asakti che. bALaka kacarA jevI vastumAM Asakti kare che. tene kAdavanA goLAnA gharamAM harakha Ave che. tamane te gamaze? paNa tattvadaSTie tamane maLelI mojamajAnI sAmagrI kacarA jevI che. temAM tame rAco cho te tamArI bevakUphI che. mATe ja jaDane joi mUDha bano tyAre ja Asakti Ave, eTale ekendriya bane. jaDa banyo (145) (sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eTale jaDaprAyogya bhava maLyo. sabhAH kapaDAM levA jAya to ADedhaDa lAvavAnAM? pasaMda nahi karavAnAM? ma.sA. nA, mobhA pramANe kapaDAM pahero paNa temAM Asakti na rAkho to bacI jAo. mUDhatApUrvakanI tIvra Asakti haze to ekendriyaprAyogya gatibaMdha thaze. tamane badhAne sTokamAM ekendriyagati che ja. paNa jUnuM to thai gayuM, have tene vikheravAnI rIta apanAvo. navuM na bAMdhavA sAvadhAna thai jAo. mATe prasaMge bhoga bhogave paNa te samaye vAstavikatA vicAre. uccatama guNavattAnuM kazuM tamane maLyuM nathI. tamArA karatAM hajAro-lAkho gaNI UMcI guNavattAnuM ghaNAne maLyuM haze. vaLI keTalAye jIvonI hiMsAthI baneluM che, pApamaya che, teno vicAra kare eTale Asakti jatI rahe. saMpUrNa Asakti bhale na jAya paNa jaDabharata jevI Asaktito javI ja joie, mUDhapaNuM to na ja AvavuM joie. ekendriyamAM peTabhedo ghaNA che. temAM jeTalo nIco bhava lAvavo hoya teTalI jaDatA vadhAre joie. pANIne yogya gati baMdhAtI haze to pachI tene yogya bIjAM karmo paNa baMdhAze. samagra karmabaMdhanA mALakhAno aMdAja gatibaMdha sAthe Ave. sabhA H gati baMdhAya pachI temAM pheraphAra karI zakAya? ma.sA. ? hA, ghaNA jIvo gati bAMdhyA pachI paNa te gatimAM gayA ja na hoya. dA.ta. caMDakauzika, daDhaprahArI vagere. asaMkhyavAra narakamAM javuM paDe tevA karmo bAMdhelAM. halakI gatio bharapUra pramANamAM bAMdhelI, chatAM tyAM na gayA. caMDakauzikanA jIvanamAM vAraMvAra narakagati bAMdhe tevuM mAnasa hatuM. potAnA vistAramAM koI cakaluM paNa pharake to sahana na karI zake. mAIlonA mAIlomAM mANasa to zuM paNa pazu-paMkhIone paNa pesavA nhoto deto. vaLI bhogavavAnuM kazuM na hatuM. kSetra para ja eTalI mamatA hatI ke mAro vistAra vAparavAnI to vAta pachI, paNa temAM paga to koI mUke? AvI mamatAvALAne raudratA kevI Ave? AnA kAraNe baMdha paNa kevA thatA hoya? vaLI te je jue te darekane jhera okI bhasmasAt karI nAMkhe. mamatA/AsaktimAM raudratA keTalI? chatAM nikAcita karma bahu karyuM nathI. eTale TarnIMga poInTa Ave to sApha thaI zake. temAM tenA sadbhAgye tene prabhu maLI gayA. pachI evo pheraphAra Avyo ke narakagati mATe bAMdhelAM karmo sAdhanA karI karI vikharAI gayAM. marI devalokamAM gayo ane have pachI paNa tiryaMcagati ke narakagatimAM javuM nahi paDe. ekendriya, narakagati vagere durgatio bAMdhI che, paNa sAdhanA dvArA sApha thaI gaI. bAMdhyA pachI bhogavavuM ja paDe tevuM nathI. pAchA sAvadhAna thai jAo eTale badhuM chUTI jAya ane navuM na bAMdhe te jovAnuM. sabhA H kaI sAdhanA karavI paDe? ma.sA. utkaTa dharmasAdhanA joIe. je bhAvathI karma baMdhAyuM tenA virodhI bhAvathI ( sadgati tamArA hAthamAM raka : : E 1 46 - 1 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te karma chUTI jAya. dA.ta. tamane vadhAre ThaMDakathI zaradI thai to pachI garamInA upAyo karavA paDe ne? kapha nAza kare tevuM vAparavuM paDe ne? ArogyanI dRSTie ThaMDInuM mAraNa garamI. tevuM ja ahIM. je bhAva karyA hoya tenAthI ekadama virodhI bhAvo lAvo. jaDatA khaMkheravI che to satata vicArazIlatA/vivekazIlatA rAkhavI paDe. dareka pravRtti para vivekathI vicAro. koi vastu para Asakti Ave to te vastunuM svarUpa vicAro, jyAM tame vicArazIla banazo eTale kaSAyo maMda paDyA vinA raheze nahi, kaSAyonuM baLa ja nirvicArakatA/mUDhatA che. jeTalA tame mUrkha bano eTalo kaSAyono udreka thAya. kaSAyo vadhAre teTalI mUDhatA vadhAre. vAretahevAre gusso Ave, paNa thoDA vicAraka bano eTale gusso ogaLavA mAMDe. paNa vagara vicAre gusso karo eTale vadhaze ja. mATe gusso vadhavAnuM kAraNa nirvicArakatA ja ne? ame tamane vadhAre ne vadhAre zANA-samaju banavAnI preraNA karIe chIe. saMsAranI amuka bAbatomAM mUrkha banavAmAM 2sa che ke DAhyA/hoziyAra banavAmAM rasa che? sabhA H mUrkha banyA ja chIe ne? ma.sA. H banyA nathI, A kSetramAM (dharmakSetramAM) mUrkha banavuM game che, vicArazUnyatA game che, vicArazIlatA nathI gamatI. vaLI amAre tamane kAlpanika vicAra nathI karAvavA. hakIkatano vicAra karAvavo che. tamane eka sArA cappala maLe temAM tame harakhAva ne? AvA nirvicAraka bano cho. pelA bALaka jevuM ja che ne? amAre tyAM Ane tuccha svabhAva-halakI vastumAM rAcavAnI vRttivALA kahyA che. A svabhAvathI tuccha gatio baMdhAya ane corAsI lAkha jIvAyonimAM tucchamAM tuccha bhava ekendriyano che. emanI koi kiMmata che? emanA jIvananI dayA/ciMtA koi kare che? kIDI maMkoDInI to hajI kAMika paNa gaNatarI, paNa Avo tuccha bhava kema maLyo? atyaMta tuccha vastumAM rAcatA hatA mATe. tame mAno ke na mAno paNa gatibaMdha evA che ke satata bhAva pramANe sAyakalarUpe gatibaMdha cAlyA ja kare che. narakagati choDavIbaMdha aTakAvavo hajI saheluM che. kemake tamane janmathI zAMta/ahiMsaka lohI maLyuM che. tevA saMskAra maLyA che. mATe tIvra chaLakapaTa/ dAva-peca/mArAmArI vagere jIvanamAM nahi hoya. mATe narakata to hajI aTakI jAya, paNa ekendriya gatibaMdha aTakAvavo muzkela. zAstra kahe che narakagati karatAM tiryaMcagati aTakAvavI so gaNI agharI che. ahIM beThelAmAMnA lagabhaga koi mAMsAhAra/sAta vyasanI vyabhicArI/zikArI jugArI/ vagere nahi hoya. utkaTa pApa/raudra pravRtti narakagatino baMdha ekadama karAve. paNa tame dhAro to AnAthI baco, paNa ekendriya mATenA bhAvo choDavA ghaNA agharA che. ekendriya mATeno baMdha keTalIya vAra thai gayo haze ane hajI cAlu che. paNa choDavAnI taiyArI kharI? ekavAra ghare jai zAMtithI vicArajo. vicAra Avaze to paNa bhaya pesI jaze. sabhA H Avo jIva dharmaArAdhanA kare to bacI zake? (147) sadgati tamArA hAthamAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma.sA. : dharmaArAdhanA karatI vakhate bhale sArA bhAva karo, paNa sAthe sAthe AvA bhAva paNa paDyA haze to dharmaArAdhanAthI puNya baMdhAze paNa pachI te puNya zuM karaze? te bhavamAM thoDI sagavaDatA maLaze. tyAM paNa sarakhI TrITamenTa nathI maLatI. ghaNA pheraphAra che. tulasInuM jhADa thAva. badhA pUje, pIvA pANI vagere maLe. pachI khAi-pIne paDyA rahe. sukhI avasthA maLe. ghaNAno TIcAi TIcAine dama nIkaLI jAya. paNa baMnemAMthI ekeya pasaMda che? puNya dvArA te bhavamAM thoDI sagavaDatA maLe paNa te zuM karavAnI? sabhA : eTale puNya pAchuM mAranAruM bane? ma.sA. H adhyAtma maLyA vinA bAMdhelA puNyathI sukhanI sAmagrI maLe ane te bhogavavAthI pAchuM pApa baMdhAya. dAna vagere satkAryothI puNya baMdhAya, bhavAMtaramAM sukha-sagavaDo maLe, te bhogavI pApa baMdhAya, tenAthI pAcho saMsAramAM bhaTakAya. basa cakra cAlyA ja kare. sabhA H nA2ka marIne nAraka ke deva marIne deva kema na thAya? ma.sA. : maLyuM che temAMthI UMcA ja nathI AvI zakatA. nArakavALA tIvra du:khomAMthI, devaloko tIvra sukhomAMthI UMcA nathI AvatA. mATe tIvra pApa, tIvra puNya bAMdhI nathI zakatA. mATe nAraka marI nAraka ane deva marI deva thai zakatA nathI. paNa manuSya mATe badhA daravAjA khullA che. vyAkhyAna: 18 tA.22-6-96, zanivAra, anaMta upakArI, anaMta jJAnI zrI tIrthaMkara paramAtmAo jagatanA jIvamAtrane pApakarmonA vipAkanuM svarUpa samajAvavA A dharmatIrthanI sthApanA kare che. mahApuruSonI dRSTie pApakarmanI vyAkhyA paNa ghaNI ja vyApaka che. samAjamAM pApa kone gaNavAmAM Ave? moTe bhAge sAmAjika gunAo, koinA gharamAM ghUsI javuM, lUMTI levo, vagara vAMke koine herAna karavA, mAravA, asabhya vartana karavuM, manuSya sAthe mAnavatAvihoNuM vartana, A badhAMne samAjamAM pApa/adharmaguno kahe che. kemake sAmAjika duSkRtyo/gunAone lokanI dRSTie kharAba kAma gaNavAmAM Ave che, kAraNa ke samAjamAM mAnavane anulakSIne ja vicAra karavAmAM Ave che, mATe mAnava sAthenA asabhyakharAba vartanane ja loko kharAba kAma kaheze. vyavahAramAM jIvamAtranI vicAraNA ja nathI. mATe dharmanI daSTie ane sAmAjika dRSTie gunAnI vyAkhyA vacce jamIna-AsamAna jeTalo taphAvata che. mATe ja ame pApanI vyAkhyA, pApanAM kAraNo, durgatibaMdhanAM kAraNo kahIe, te ghaNAne to seTa ja thAya tema nathI. sArAM kapaDAM zobhA sAthe tamArA paisAthI lAvI pahero, to duniyAnI najaramAM guno nahi gaNAya. hA, kadAca koinA paise lai AvyA hazo to hajI kadAca guno kaheze, paNa pahelAmAM to sAmAjika dRSTie pApabuddhinI vAta sadgati tamArAM hAthamAM ! ja (148) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only. Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja nathI. mATe moTe bhAge loko pApanI vyAkhyA AvI ja kare che. jayAre dharmanI vyAkhyA pramANe bhale tame tamArA paise lAvelI tamArA hakkanI vastuno paNa upayoga karatA ho, vaLI te vakhate bIjAne saheja paNa anyAyI/geravartana na karatA ho, chatAM temAM nAnA nAnA jIvonuM zoSaNa/hiMsA thaI che. vaLI AgaLa vadhIne jaDa vastumAM Asakti mUDhatA karavI te badhAne paNa jainadarzana pApa kahe che. eTale pApanI vyAkhyAmAM ghaNuM UMDANa che. lokamAM apramANika gunegAra/pApI na gaNAya tevI vyaktine mATe paNa jainadarzana kahe che ke, enA bhAva jo AvA AvA haze to te ekendriyamAM paNa javA yogya vyakti che. anAtha/pAmara AtmA eTale ekendriya. tyAM gADha azubha karmano udaya cAre bAjuthI AtmAnI zakti kuMThita karI de. vikAsanI tako ja nahi. sukha-sagavaDano kopa nahi. janmo-jIvo-maro cakra cAlyA ja kare. mATe dayA AvI jAya evuM te bhavanuM svarUpa che. evA bhavamAM laI janArAM kAraNo jainazAstramAM varNavyAM che, te vAMcIe to jIva phaphaDI UThe. Avo Asakti mUDhatAvALo AtmA game teTalo jJAnI zAstromAM pAraMgata jJAnano ArAdhaka hoya, chatAM zAstro pharamAve che ke cauda pUrva AtmAo paNa rasaRddhi zAtA gAravathI marIne nigodamAM gayA. narakamAM nathI gayA, kemake te mATe to hiMsA, krUratA, raudratA vagere joie, je A mahApuruSomAM hoya nahi. paraMtu evAM pApo karanArA to duniyAmAM oLakhAI jAya che, mATe ja narakagati bAMdhanArA jIvo adharmA/pApI tarIke oLakhAvA sahelA che, enAM pariNAma samajAyA pachI teno tyAga karavo paNa sahelo che. emAM khoTA ulkApAta Aveza jIvanamAM karavAnA che, potAnAM bIjAnAM baMnenAM jIvana khalAsa karavAnAM che, mATe thoDA paNa sajjana hoya to tenAthI tarata vimukha thai jAya. kasAI vagerenuM jIvana joine ja tame UbhagI javAnA ne? mATe teone oLakhavA, te mATenAM kAraNono tyAga karavo sahelo, paNa ekendriyagati to thoDI paNa sAvadhAnI na rAkho to baMdhAtAM vAra na lAge. upamiti bhava prapaMcI kathAmAM eka daSTAMta Ave che. uttama kuLamAM janma lai dIkSA le che. eka pachI eka zAstro bhaNatA hatA. cauda pUrvanA zrutakevalI thayA. amogha dezanAzakti eTale zrotAnI jeTalI lAyakAta hoya teTalo dharma avazya pamADI zake. ahIM kevalI zabdanA prayoganuM rahasya e che ke, sAcA kevalI ane cauda pUrvanA pAragAmI zrutakevalI, pATa upara besI upadeza Ape to, sarvajJa na hovA chatAM temanI dezanAthI ApaNe teo zrutakevalI che, sAcA kevalI nathI tevo nirNaya paNa na karI zakIe. AvA zrutakevalInI vAta che. tamAre tyAM saMsAramAM tamArA uttarAdhikArI tarIke je sAmAjika Arthika javAbadArIo nibhAvI zake te Ave, pachI ja tamAre nivRtta thavAnuM ne? rAjA, mahArAjA, zreSThI, nagarazeTho paNa A rIte nivRtta thAya. vaidika paraMparAmAM paNa A ja che. paNa tamane to javAbadArIo game che ne? sabhA bhautika sukho bhogavavAM che. (149) , sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma.sA. : bhautika sukho bhogavavAMchoDavAM vastu judI che. atyAre to saMsAra/kuTuMbadhaMdhAnuM saMcAlana kare tevA taiyAra thai jAya eTale javAbadArIo choDavAnI vAta karuM chuM. paNa te vRtti nathI. dharmakSetramAM paNa dIkSA lIdhA pachI zAsrono abhyAsa karI paripakva buddhi thayA pachI, vicAraNA pachI, anekane bodha-prabodha karI, lAyaka jIvone dIkSA ApI, pachI saMghanAyaka te ziSyone zAstramAM evA taiyAra kare ke, temanAmAM zAsana gacchanuM saMcAlana karavAnI ne lAyaka jIvone taiyAra karavAnI tAkAta Ave. pachI dharmAcArya saMgha/lokakalyANanI pravRttimAMthI nivRtta thai svakalyANamAM vizeSa rIte parovAya. AvA ziSya na pAke to maratAM sudhI dharmAcArya nivRtta na thAya. emane ema gacchane reDho na mukAya. yogya uttarAdhikArI na maLe to vayovRddha thAya to paNa javAbadArI adA karyA ja ka2vI paDe. saMsAramAM bhautika dRSTie. ahIM AdhyAtmika dharmanI pravRttimAM paNa lakhyuM ke AvA nivRtta thayelA AcAryo dasa pUrvanuM jJAna thayA pachI pAchA saMdhamAM AvI saMghanI javAbadArIo pAchI upADI le. kemake have zakti eTalI che ke lokanuM vizeSa kalyANa karI zake. dasa pUrvanuM jJAna/pratibhAnI keTalI kiMmata haze ke AvuM vizeSa dhoraNa bAMdhyuM! AvA zrutakevalI/caudapUrvI, saMghAcArya/ saMghanAyaka kahevAya. tevI dharmAcAryanI kakSAmAM AvelI vyaktinI A vAta che. AvA prabhAvazALI vicarI rahyA che. jyAM jAya tyAM dharmanuM e rIte varNana kare ke loko sAMbhaLatAM pANI pANI thAya. keTalAye adharma choDI dharmamAM sthira thAya. badhAne keTalo badho upakAra karyo tema lAge! eTale kalyANakArI jIvo temanA pratye bahumAna/sArasaMbhALa/sevA-zuzrUSAmAM TopalevalanuM lAvI mUke. ziSyo paNa covIsa kalAka khaDe page sarabharAmAM rahe ane AvI zakti hoya to A rIte sAcavavuM yogya paNa che. bhakti karanAra to emanA upakArano lAkhamo bhAga paNa cUkavato nathI. paraMtu AvA zrutakevalI dharmAtmAone paNa badhI sukhasagavaDatAmAM rasagArava/RddhigArava/zAtAgArava naDI zake. rasamAM khAvA-pIvAnI sArI vastuo; RddhigAravamAM jayAM jAya tyAM mAnamaratabo, svAgata, ahobhAvapUrvaka sevA; zAtAgAravamAM anukULa vaiyAvacca/vastra/pANI/upadhi/Asana vageremAM anukULatAnuM vAtAvaraNa. A anukULatAo kharI paNa pAchI sAdhujIvananI maryAdAmAM. tamArI jema moTara, e.sI. AraMbha-samAraMbhanI pravRttio, sukha-sagavaDa evI koi vastu ApavAno savAla nathI. A badhI anukULatAo gamavA lAge ane sAvadhAnI na hoya eTale Asakti Ave. cauda pUrvanuM jJAna hoya tyAM doSa pravezavAno prazna ja nathI, paNa cauda pUrvanuM jJAna dariyA jeTaluM, sAcavavuM paNa muzkela. jJAna meLavavAnuM jema kaThina tema jhabakatuM rAkhavuM paNa kaMThana. AvaraNa AvI jAya to vistRta thai jAya. caudapUrvI paNa vizeSa svAdhyAyanI pravRtti na kare to jJAna kaTAi jAya. eTale A mahAtmAo svAdhyAya vizeSa kare. paNa saMgha/zAsananI javAbadArIomAM keTalo samaya jAya, mATe icchA hovA chatAM svAdhyAya na karI zake. mATe cauda pUrvanuM jJAna visarAvA lAgyuM. jJAna ghaTavA lAgyuM. bIjI bAju sukhasagavaDo vagere gamavA lAgyAM. Asakti AvavA lAge tema sukhasagavaDo game. tene anurUpa pravRttio vadhe, eTale pAcho svAdhyAya ocho thAya. jo ke bIjAne sadgati tamArA hAthamAM !) 150) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A khabara na paDe. tanane eka copaDI yAda rAkhatAM muzkelI paDe. jyAre cauda pUrva mATe keTaluM jJAna-pustako! A hola nAno paDe eTalA jaththAmAM thAya. UMDANa keTaluM? dhIre dhIre jJAna vIsarAvA lAge. evI rIte visarAya ke pachI to jANe pharI bhaNavAno prayatna karavo paDe. A kyAM gumAvyuM? bIjAne khabara paNa na paDe. pachI jIvanamAM khAvA-pIvApaheravA-oDhavA-rahevA-karavAnI sagavaDomAM sukhazIlatAno svabhAva Ave. A badhI pravRttimAM teonA jIvanamAM koi anAcAra/durAcAra/hiMsA corI vagere gunAno prazna nathI. saMyamanI dRSTie paNa zithilAcAra kukarmo kAMi hoya nahi. tame jene adharma/pApa pravRtti kaho cho te to na ja hatI. sabhA H jJAna gayuM paNa AcaraNamAM zuM? ma.sA. H samyag jJAna ane AcaraNa to paraspara saMkaLAyelAM che. samyag jJAna hRdayavedhakaArapAra hoya, eTale jJAna ghaTe tema AcaraNa para paNa asara thAya. mATe caudapUrvIne jJAna 9 / / pUrvathI nIce jAya to samakita jAya ane tene anurUpa AcaraNa paNa jAya. dasa pUrvI thanArA niyamathI samyagdaSTa AtmA hoya che. AgamanA jJAnamAM paNa viratinI sAMkaLa che ane cauda pUrvamAM to jJAna sAthe niraticAra cAritra-mAkhInI pAMkha paNa na dubhAya teTaluM AcaraNa hoya che. pachI jJAna ghaTe tema AcaraNamAM phera Ave. jJAna ghaTe temAM kAraNa saMgha/zAsananI javAbadArI. pachI svAdhyAya/zAstraparicaya ghaTe, smRti/medhA para asara thAya, pachI AcAramAM paNa asara thAya. mATe to A dRSTAMta tamane ekendriyano baMdha besADavA ja ApavuM che. tamane nAnA kAmamAM moTI sajA lAge che. thAya che ke sheja TesTathI khAdhuM, tanmayatAthI mojazokhanAM sAdhano vagere vAparyAM temAM zuM thai gayuM? tevI tamArI vicArasaraNI che. ekendriya te bhAre durgati che. te AvA nAnA pApathI thAya tevuM ghaNAne magajamAM besatuM ja nathI. mATe tarka ApavA daSTAMta ApuM chuM. tame mANasane herAna karo eTale ja pApa thAya evuM ApaNe tyAM che ja nahi. kAyadAnIsamAjanI dRSTie tame duniyAnAM bIjAM mANaso sAthe kharAba vartana karo to ja pApa, paNa temAM bIjI jIvasRSTi sAthenA tamArA vyavahAranI noMdha/gaNatarI ja nathI. dharma to tamAma jIvasRSTi sAthenA tamArA vyavahAranI vAta karaze. mATe AvAM AsaktinAM pApa paNa batAvaze. caudapUrvI koi juAM kAmo, adharmamAM garakAva thayA hoya tevuM kazuM ja nathI. chatAM Asakti-mUDhatAthI marIne ekendriyamAM ane temAM paNa nigodamAM jAya. sabhA H amArA mATe paNa A ja niyama? ma.sA. H emane je mAtrAnAM azubha pariNAma thAya, tevA tamane thAya, eTale tamAre paNa e ja gati Ave. sabhA H jJAna-ajJAnamAM taphAvata paDe? ma.sA. : jANakArane pApa karavuM hoya to vadhAre beda2kA2/TTio banavuM paDe. ajJAnIne (151 sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khabara paNa na hoya ne pApapravRtti thAya. paNa chevaTe pariNAma to zAstramAM lakhyuM ke, jJAnI-ajJAnI pApa kare paNa bhAva samAna hoya to baMdha samAna hoya. je prakAranI emanAmAM Asakti AvI, vicAravAnI tako hatI chatAM vicAra na Ave ane AvA mahAjJAnI paNa atyaMta nirvicAraka banI jatA hoya ane rasapUrvaka bhogave to ekendriya gati bAMdhe, to tame paNa rasapUrvaka/mUDha thaI bhogo bhogavo to A ja gati baMdhAya. sabhA to to be TakA mAMDa sadgatimAM jAya. ma.sA. tevuM ja che. ekalA manuSyathI ja devaloka bharavAno hoya to to devaloka khAlI ja rahe. dharmI mAnava lAvavA kyAMthI? devalokamAM paDatI khAlI jagA moTe bhAge pazuothI, ane temAM paNa dharmAtmA/samyagdaSTithI UMcA devalokanI jagAo ane nIcA devalokanI jagAo akAmanirjarA karanArA pazuothI ja purAya che, manuSyo to alpa saMkhyAmAM che. mATe manuSyomAMthI vadhAre sadgatimAM javAnA che evuM zAstramAM kahyuM nathI. dharmanA kSetramAM pahelAM jAtanI ciMtA karo pachI ja bIjAnI. saMsAranA kSetramAM pahelAM bIjAnI ciMtA karo pachI jAtanI. bhautika kSetramAM pArakAnI ciMtA pahelAM karo. tamArI ciMtA te svArtha che, bIjAnI ciMtA te parArtha che. dharmanA kSetramAM AnAthI ThIka UMdhuM. pahelAM jAtanI ciMtA pachI gAmanI ciMtA. bhagavAne pote paNa pahelAM potAnuM AtmakalyANa karI pachI gAmane upadeza Apyo che. ApaNane paNa kahI gayA che ke tamAre paNa te ja karavAnuM che. AkhI duniyAnuM kalyANa karavA jazo to te to kyAre paNa thavAnuM nathI, mATe tamAruM paNa kalyANa nahi thAya. badhA mokSamAM jAya pachI jaizuM, to badhA koI divasa mokSamAM javAnA nathI, mATe tame jaI zako ja nahi. sajjanatAnuM lakSaNa ja e ke paropakAra mATe jAtane ghasI nAkhe. mATe bhautika kSetramAM svane gauNa karavAnuM che. paNa tyAM tamane na phAve ne? ane dharmanA kSetramAM ghaNA ahIM Ave eTale pahelAM bIjAnI ciMtA thAya. bhagavAne kahyuM tenAthI ThIka UMdhuM kare che. bIjA sAvadhAna thAya to sAruM paNa ApaNe durgatimAM nathI javuM evo saMkalpa pahelAM karo. duniyAmAM evA sajjano hoya jene jiMdagImAM pramANikatA koThe paDI gaI hoya, ThagavA mArAmArI khUna vepAra-dhaMdhAmAM vizvAsaghAta vagere koI pApa na karyA hoya, kuTuMbaparivAramAM paNa badhA temane mATe samaje ke sArI prakRtino mANasa che, paNa tevAne paNa bhautika padArtho para Asakti hoya ane bhautika padArtho jaDa banI bhogavato hoya to ekendriyamAM javuM paDe. sabhA manano upayoga na hoya tevuM bane? ma.sA. mAtra manano anupayoga nahi paNa AsaktirUpa manano upayoga to che ja. ekAgratAthI tanmaya thai bhogavaTo kare che eTale mana sAva niSkriya to nathI ja. manano upayoga to tIvra ja che. paNa te upayoga kacarAmAM tanmaya thaI gayo ane pachI tenI vAstavikatAnuM bhAna nathI ane jaDanI jema garakAva thAya che. ( sadgati tamArA hAthamAM !) . . (152) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabhA : eTale evA nimittothI ja dUra rahevAnuM ne? ma.sA. H nimittathI dUra raho to sAruM. paNa te na banI zake to paNa viSayonA bhogavaTA vakhate atyaMta vicArazUnyatA na AvI jAya te jovAnuM. tamane je bhogavaTA mATe maLyuM che, tenuM levala samajo. game teTalo sAro baMgalo hoya, bahAra game teTalo rUpALo hoya, sagavaDatAvALo hoya; paNa aMdara to retI, cUno ane paththara ja che ne? paNa duniyAnuM svarUpa ja evuM che ke jIva jyAre bhogomAM garakAva thai jAya che, tyAre vAstaviktAthI sAva vimukha banI jAya che. eka pAna paNa maLyuM hoya to rasamAM evo garakAva thai jAya ke barAbara cAvI-cAvI masta banI khAya. sabhA : pAnanI pasaMdagI to meksImama che ne! ma.sA. : are! UMcAM pAna to tame sUMthyAM paNa nathI! rAjA-mahArAjA khAtA hatA te pAnanuM varNana vAMco to svapramAM paNa sUMthyAM na hoya tevAM pAnanI vAta che. tamArA atta2-senTa devatAi to ThIka, rAjA-mahArAjAnAM attara-senTa pAse paNa ekadama nIcalI kakSAnAM che. ane pelA maLe to pachI Ane juo paNa kharA? eTale ja je maLyuM tenA para coMTo cho. sabhA : koi jIva paMcendriya pAtramAM AvI Asakti keLave to zuM thAya? ma.sA. : eTale tamAruM kahevuM che ke priya pAtra patnInAM deha, rUpa, raMga vagere sarva sukha para eTalo AkarSAyelo/anurAga hoya to, hakIkatamAM vyakti paMcendriya che paNa tamane anurAga zenA para che? paMcendriya para ke tenA khoLiyA para? e ja patnI kIDI banI vaLage to bahAra kADho ke rAkho? AtmA to e ja. tamAro matalaba to khoLiyA sAthe ja ne? ghaNA to patnI para rAga hoya to marIne enA ja dehamAM kIDA thAya ane ethI vadhAre Asakti hoya to ekendriyamAM paNa jAya. je vastu para gADha/anahada rAga karyo hoya teno bhavAMtaramAM vAraMvAra bheTo thavAno, paNa kayA prakAre bheTo thAya te kahevAya nahi. sabhA : mATe ja rAga choDavA samAdhi maraNa mAMgIe chIe. ma.sA. H tamArA mAMgyAthI samAdhi maraNa AvI jAya? bAkI huM moTuM lIsTa ApuM. mAMgo. kayA bhaktanA manoratha phaLe che? sAcI bhakti hoya tenA ja ne? mAtra icchAthI manoratho phaLe? mULathI khyAla rAkho, mane kazuM ja zreSTha/UMcAmAM UMcuM nathI maLyuM. badhe samAdhAna karIne ja jIvavuM paDe che ne? enI keTegarIno jarA vicAra karo to paNa gADha rAga na thAya. paNa mULamAM vicArazUnyatA ja hoya che. bAkI vartamAna karatAM lAkho gaNAM caDhiyAtAM pAtro bhUtakALamAM maLyAM hatAM ane choDI choDIne ahIM AvyA cho. dasa varSa baMgalAmAM rahyA pachI jhUMpaDImAM majhA Ave? ane te chatAM tyAM paNa mahAlavA jevuM lAge to tamane kevA mAnavA? 153) sadgati tamArA hAthamAM ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabhA : mUrkha. ma.sA. evI ja paristhiti che. AvI AsaktimAMthI aTakavuM hoya to saMsAramAM viSaya-kaSAyamAM sAvadhAnI rAkho. je saMsAramAM beThA cho ane je viSaya-kaSAya sAthe jIvo cho, temAM atyaMta mUDhatA na Ave temAM sAvadhAna rahejo. ane nahi raho to AvA caudapUrvI nigodamAM gayA to karmasattA mane tamane choDaze? tamane maLelI sAmagrI bhogavatA hazo to samAjamAM koI pApI/adharmI nahi kahe, paNa dharmazAstra to kahe che ke AnAthI paNa durgatimAM javuM paDaze. tamArA jevA bhAvavRtti tene anurUpa baMdha paDe che. ghaNA bIjAne kaMTrolamAM rAkhavAno prayatna kare to tenAthI Abhiyogika nAmakarma baMdhAya, jenAthI tene bhavAMtaramAM koinA sevaka thavAnuM Ave. pachI dharmAtmA/guNI hoya to manuSyagati baMdhAya, paNa tyAM paNa sevaka thavAnuM ja Ave. bIjA pratye jevA bhAva karo tevAM ja pApa baMdhAya. tamAma karmomAM bhAvane anurUpa baMdha che. ekeMdriyanA ghaNA prakAro che, paNa temAMthI ekeya pasaMda karavA jevo ja nathI. AvI Asakti hovA chatAM ekeMdriyamAM koNa na jAya? te ke jene sadgatinAM kAraNo hoya. sabhAH caudapUrvImAMthI sadgatinAM badhAM kAraNo jatAM rahe? ma.sA. hA, dhIre dhIre badhAM kAraNo jAya. sabhA guNasthAnaka paNa jAya? ma.sA. : cauda pUrvathI jJAna ochuM thAya eTale niraticAra cAritra jAya. daza pUrva sudhI nIce jAya to sarvavirati jAya. tenAthI nIce jAya eTale samakita paNa jAya. sIdhA to koI kukarma karatA nathI, paNa Asakti joradAra che ane sadgatinAM eka paNa kAraNa rahyAM nathI. Asakti vadhAre Ave eTale nIla glezyA Adi Ave, sukhazIlatA Ave, eTale ArtadhyAna cAlu thaI jAya. sadgatinuM eka paNa kAraNa pakaDI rAkhavA mATe jIve sAvadhAna rahevuM paDe. vaLI sadgatinAM kAraNo tamane nahIM vaLagI paDe paNa tamAre mahenata karI kAraNone pakaDavAM paDaze. sabhA maMdaSAya to hoya ja ne? ma.sA. nA, apekSAo evI AvavAnI che te pramANe na maLe to AkuLavyAkuLa thAya, gusse thaI jAya, saMtApa paNa thaI jAya. mATe sagati mATe je maMda kaSAyonI kakSA mAMgI che te jAya, pachI to durgati mATe bAraNAM khUlI jAya ane e rIte khullAM rahe che te bAju javAnuM paNa Ave. saMsAranI bhautika sAmagrImAM hiMsA, AraMbha to samAyelAM ja che. pachI tenI tIvra Asakti Ave eTale te joie ja evI apekSA Ave, eTale te hiMsA sAthe tamArA pariNAma joDAvAnA. pariNAmanI dhArA kyAre AmathI Ama thAya che ane lapasaNI kyAM Ave che, te to khabara ja na paDe. bahArathI badhuM emanuM ema lAge ( sadgati tamArA hAthamAM ! nI 154) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa aMdarathI pariNAmanI dhArA badalAya teTalI vAra che. mATe kakSA TakAvI rAkhavA satata pravRtti satata jAgRti joIe ja. je dharma joIe te nathI to pachI viratinA pariNAma rahe kyAre? amArA mATe niyama che ke kAraNa vinA koI paNa vastu vinA saMkoce vApare to mahAvratono pariNAma Take nahi. amArA pariNAma bagaDe eTale cheka sudhInI hiMsA lAgavAnuM cAlu thaI jAya. tamane anAjanI hiMsA kyAMthI lAge? vAvavA mATe haLa, te haLa vAparavAnI hiMsA, badhuM ja lAge. kemake tamArA tevA bhAva che. tevI rIte ame paNa sAvaceta na hoie to lAge ne? ahIM amuka paddhatithI ja vastu meLavavAnI. vinA kAraNe ame badhu anukULa, doSita, vinA saMkoce vAparIe to pariNAmane kAraNe hiMsAnA doSa lAgavAnuM cAlu thAya. A kapaDAM paheravA mAtrathI pApamAMthI bacAtuM nathI. satata mahAvratanA pariNAma jALavavAnA che. mATe ja pariNAmanI dhArA TakAvavI talavAranI dhAra karatAM kaThaNa che. pUjaya AnaMdaghanajI mahArAja pharamAve che, "dhAra talavAranI sohilI, dohilI caudamA jinataNI caraNa sevA." talavAranI dhAra para cAlavuM saheluM paNa ApanI (bhagavAnanI) caraNa sevA eTale AjJA mujabanuM jIvana, te to talavAranI dhAra para cAlavA karatAM paNa kaThina che. pU.AnaMdaghanajI mahArAjane AvuM lAge to bIjAne to vicAravAnuM rahe? mATe bhagavAnanA zAsanamAM barAbara pariNAmanI dhArAmAM rahevuM hoya to satata sAvadhAnI to joie ja. mATe caudapUrvI AvI rIte ja ekendriyagati bAMdhe che. Ama to pavitra jIvana lAge paNa bhoga/sukha-sagavaDamAM A prakAranI Asakti AvI tyAM zAstra pharamAve che ke, AvI rIte keTalAya caudapUrvI nigodamAM gayA che. anaMta bhUtakALamAM AvA anaMtA caudapUrvI nigodamAM gayA che. jo AvAnI paNa karma zarama na rAkhe to ApaNI to vAta ja kyAM? eTale have pAchA tamAre javAnuM nakkI tevo artha na karatA. kema ke bacyAnA dAkhalA paNa ghaNA che ane lAkha caDe pachI eka paDe che. badhA caudapUrvIo nigodamAM nathI gayA. kyAreka uparano paDe paNa nIceno caDhI jAya evuM bane ne? mATe ekendriyano baMdha aTakAvavA manamAMthI mUDhatApUrvakanI AsaktinI taLiyAjhATaka saphAI karavI paDaze. vikalejiyabaMdha prAyogya bhAvo : have beindriya, te indriya, cauriMdriyanA baMdho laie chIe. A jIvo e kendriyanA jIvo karatAM vikasita che. jaina bAyolojImAM (jIvavijJAnamAM) jIvonuM vargIkaraNa khUba ja vyApaka stara para karavAmAM AvyuM che. plant and animal(vanaspati ane prANI), evI rIte jIvonuM vargIkaraNa vijJAnamAM che. meM eka vaijJAnikane pUcheluM ke vikAsanI dRSTie vargIkaraNa kema nahIM? halana-calana karI zake tevA trasa jIvo ane icchA hovA chatAM halana-calana na karI zake tevA sthAvara. AvuM vikAsanA AdhAra para vargIkaraNa vijJAnanI TarmInolojImAM nathI. kema ke vyApa ja samajyA nathI. ghaNA jIvo to pAchaLathI zodhAyA. tyAM vijJAnamAM organa, sensesana(iMdriyo ane tenI saMvedanA) dvArA jIvonuM vargIkaraNa nathI. mATe vargIkaraNamAM (155) ka sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ subaddhatA ochI che. jaina dharmanA vargIkaraNamAM subaddhatA dhaNI. trasa eTale hAlI cAlI zake tevA. trAsa thAya ane icchA hoya to tyAMthI khase. eTale zArIrika vikAsa eTalo ke khasI zake che. amuka jIvone sukha joie che, duHkha nathI joItuM, chatAM icchA chatAM khasI na zake. vRkSa hoya tyAMthI so phUTa dUra badhI sagavaDatA maLe tema hoya, chatAM jiMdagI sudhI ribAine jIvaze paNa tyAM jaI zakaze nahi. beindriyathI mAMDIne badhA jIvo trasa che. ekendriya sthAvaramAM paNa bheda che. tyAM paNa anaDevalapTa(avikasita) hoya to svataMtra deha nahi. ghaNAne svataMtra deha maLyo, chatAM amuka rIte apaMga. mATe eka iyaLa banavA paNa amuka puNya bAMdhavuM paDe. mATe saMsAranI eka eka anukULatA mATe keTaluM keTaluM puNya cUkavyuM tyAre A maLyuM che? je levala sudhI pahoMcyA cho tenA mATe thokabaMdha puNya bharapAI karyuM che. ema ne ema ahIM nathI AvI gayA. vikalendriya hAlI cAlI zake. beindriyane jIbha hoya, te indriyane nAka hoya, cauridriyane AMkha hoya che. chatAM badhA jIvo zudra jIvajaMtuonI yoninA che. mAtra iyaLanI ja jAto keTalI haze? temAM eka ekamAM saMkhyA keTalI? gAyanA eka podarAmAM paNa keTalI IyaLa? jo ke ekendriya karatAM kyAMya ochI. paNa tamArA karatAM saMkhyA ghaNI. eka manuSya lo to pelA lAkho, karoDo Ave. (saMsAranA eka dazyamAM asaMkhya jIvonA prANa levAyA hoya, pachI e dazya joi joi rAco to te jemAMthI banyAM che tyAM tamAre javuM paDaze.) sabhA eTale nirasa thaI jIvana jIvavAnuM? ma.sA. ame nirasa thaI jIvavAnuM nathI kahetA. tame UMdho artha lIdho. ame kahIe chIe kacarAmAM na rAco. ame covIsa kalAka divela pIdhA jevuM moM rAkhavAnuM nathI kahetA. ame to kahIe chIe jemAM rasa levA jevo nathI temAM zuM rAcI raho cho? vadhAre rasapUrvaka jIvavAnuM kahIe chIe. sabhA amane ochAmAM saMtoSa che. ma.sA. to to jhUMpaDapaTTImAM mokalIe. ochAmAM ochI jarUriyAtathI jIvanAro mANasa jhUMpaDapaTTImAM che. bolo, ochAmAM saMtoSa che to tyAM javuM che? sabhA sukha-sagavaDa maLavI ane rAcavuM nahi te muzkela che. ma.sA. sukha paNa kacarA jevuM maLe to vicAraka rAce ja nahi. sabhAH kacarA jevuM lAge to ne? ma.sA. najaro najara dekhAya che to paNa kacarA jevuM mAnatA nathI? are! devatAdevAMganAMne kadAca bAju para mUko paNa tamAruM kevuM rUpa che jemAM rAco cho? ghaNAne potAnuM moM joI Dara lAge, chatAM moha chUTe che? hakIkatamAM jIva vicAravA ja taiyAra nathI. lakSaNa ja mUDhatAnuM che. ghaNAne potAnA moM para ja ghaNI khAmIo dekhAya chatAM rAco to temAM ja ( sadgati tamArA hAthamAM !) che , A mi(15) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ne? roja dALa, bhAta, zAka, roTalI ja khAo cho paNa tyAM coMTo cho ne? mAre to rasa levo hoya to kevA bhAva karavA te zIkhavADavuM che. bhagavAnane tamane duHkhI karavA nathI. sAcA dhamabhA zrAvakane covIsa kalAka bhAvanAno rasAsvAda maLato hoya. pU.vinayavijayajI mahArAja sAheba pharamAve che ke mohathI vyApta jagatamAM, dharmAtmA zubha bhAvanAnA rasathI satata rasa jALavatA hoya. amArA bhagavAne evuM zIkhavyuM che ke koIne sukhI karavA nahi? sukhI thAya tevI sArI bhAvanA na rAkhavI? amArI to jIvamAtra sukhI thAya tevI icchA hoya. mULa vAta-traNa bhavomAM jIvAyoninA prakAro ghaNA. vikalendriyanI vadhAremAM vadhAre jAto. jema jema vAMco/samajo tema tema herata pAmI jAo tevuM che. bAyolojImAM A ja zAkhA laI pI.eca.DI. thayA. temanA rIporTsa vAMcIe to thAya ke AtmAnI vividhatA keTalI che! teno bodha thAya tevuM varNana Aje paNa maLe. jaina AgamonAM jIvonAM varNanane te puravAra kare tevA vijJAnanA rIporTsa che. paNa A bhavo ekadama zudra bhavo. eTale tyAM jIvana jIve to paNa zuM kare? koinAM lohI pIne jIvavAnuM, mAkhI eMThavADa khAIne jIve. AmAMno koI bhava tamane game kharo? tamane pasaMda na paDe tevA ja bhavo che. mAkhI koinuM ghUMka, koinI lALa cUsyA karatI hoya. janme tyArathI duHkhamAM jIvavAnuM. jIvana paMdara divasa, be pAMca mahinA ja hoya. IyaLa janme to be-cAra divasamAM marI jAya. moTe bhAge janmI, trAsa pAmI maravAnuM. nirAzrita, duHkhI, anAtha, aneka rIte vikala evA zudra jIvo che. AvI gatinA baMdhanAM kAraNo mATe zAstra kahe che, ekendriya karatAM vilendriyamAM jaDatA ghaTI paNa vikAsanI tako ghaNI ochI. vaLI moTe bhAge jyAM janme tyAM ja mare, pAcho tyAM ja janma-mare. dA.ta. viSTAnA kIDAne viSTA ja phAve. Akho divasa viSTAmAM lIna thaI paDyo rahe. evo jaDabharata thaI paDyo rahe ke pAcho marIne ekendriyamAM ja jAya. mAMDa nIkaLyo hoya ane pAcho tyAM ja jAya. karoLiyo keTalI vAra caDhe paDe? ApaNe ekendriyamAMthI paMcendriyamAM AvatAM sudhImAM anaMtIvAra paDyA chIe. tamane saMsAracakranuM svarUpa, saMsAranI bhayAnakatA samajAI jAya to UMgha UDI jAya tevuM che. sabhA caDatI-paDatI kyA kAraNe? ma.sA. tevA bhAvone kAraNe. IyaLane paNa khAvA khorAka maLe to Asakta layalIna thaI kevI coTe? dhanerAne ghauM maLe pachI kevA coTe? bahAra kADho to kevAM taraphaDiyAM mAre che? tenA mATe badhI sagavaDa tyAM ja che. mATe te ja AsaktinuM sthAna bane. sabhA AvI jIvAtane bahAra kADhI jayaNA mATe kyAM rAkhI zakAya? ma.sA. jIvAta mATenI mATalI rAkhe. temAM vADakI jeTaluM anAja rAkhI mUke. zrAvaka yogya jayaNA rAkhe. zrAvakanA gharamAM gayelo Avo jIva paNa du:khI na thAya. paNa tamAre tyAM mANasa Ave to paNa duHkhI na thAya evuM kharuM? zrAvakanA gharamAM badhAnI saMbhALa (157) polIsa karI chete sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ levAtI hoya. sattaramI sadImAM je paradezIo bhAratamAM AvyA temaNe te samayanA abajopati zeThiyAo, samRddha, vaibhavavALA mATe lakhyuM ke duniyAmAM badhe pharyA paNa A jaino jevAM kuTuMbo na joyAM. temane tyAM badhA jIvonuM jatana thAya. zrAvakanA ghare koipaNa jIva, vagara kAraNe sIdAya ne mare tevuM bane? tamAre tyAM sthAvara to vagara kAraNe zekAya? Dola vagere khullI rAkho eTale nabaLA jIvo mATe maravAnI zakyatA rAkhI. atyAre tame keLAnI chAla rastA para hoya ane lapasIne paDI jAo to? tame marI nathI javAnA, hADakAM ja bhAMgavAnAM che, chatAM kevuM bolo? jayAre tamArI niSkALajIthI AvA jIvo to bicArA marI ja javAnA che, chatAM tamane kAMi nahi ne? tA. 23-6-96, ravivAra. anaMta upakArI, anaMta jJAnI zrI tIrthaMka2 52mAtmAo jagatanA jIvamAtrane cAra gatirUpa bhavabhramaNamAMthI mukta karAvavA dharmatIrthanI sthApanA kare che. mahApuruSonI dRSTie A saMsAramAM vAstavika rIte vicArIe to evI koi gati ja nathI je pasaMda karavA yogya hoya. paraMtu jIva mUDha che eTale devaloka vagere sadgatinI bhautika jhAkajhamALa joi, ghaNIvAra vAstavika bodha na hoya to tenuM AkarSaNa thAya che ane te te gatinI icchA paNa thAya che. paNa hakIkatamAM tyAM sukhanI kalpanA karavI te bhramajALa che. mATe mahAjJAnIo A 84 lAkha jIvAyonirUpa saMsArane asAra ja kahI gayA che, mATe gatibaMdhathI mukta thavAnI jarUra che. paNa vartamAnamAM ApaNe saMpUrNa mukta thai zakIe tevI zakyatA nathI. kemake chaThThA/sAtamA guNasthAnakamAM ramanArA AtmAo paNa gati bAMdhatA hoya che. prabhue dIkSA lIdhI pachI kevalajJAna pahelAM kSapakazreNinI pUrvabhUmikA sudhI gatibaMdha satata cAlu, paNa eTalI vizuddha avasthA hoya ke gati baMdhAya to paNa zubha ja hoya. chatAM paNa baMdha to cAlu ja. kemake baMdha aTake tevuM bhAvanuM levala tyAM paNa nathI. karmono prahAra AvA uttama jIvo para paNa cAlu hoya, to ApaNe karmonA prahAra TALI zakIe te zakya ja nathI. jJAnAvaraNIyakarmabaMdha, gatibaMdha, vagere satata cAlu. atyAre eTa dha mosTa(vadhumAM vadhu) ApaNe azubha baMdha kensala karI zubha karmonA baMdha goThavI zakIe. tenA mArgadarzana mATe kayA bhAvathI kai gatino baMdha thAya tenuM spaSTa citra taiyAra na thAya tyAM sudhI azubha gatibaMdhathI spaSTa bacAya nahIM. te hoya to azubha bhAva upase eTale tarata ja aMdarathI sAyarana vAgavAnI cAlu thAya. vaLI ApaNAthI koi gatinuM duHkha to veThI zakAya tevuM levala nathI. zArIrika paNa saheja vadhAre du:kha Ave eTale UMcA-nIcA thai jAva. mAnasika bAbatamAM keTalI sahanazakti te paNa tamArA saMsAranA vyavahArathI ja khyAla Ave. evuM koi kuTuMba kharuM ke jyAM muzkelI(problema) nathI? lohInA saMbaMdho che, varSo sudhI ekabIjA pAchaLa ghasAya che, chatAM prasaMge tarata ja khabara paDe, kemake mAnasika sahanazakti taddana ochI. tamane jenA para lAgaNI che tenAthI paNa saheja aNagamatuM thai jAya to paNa uzkerATa sadgati tamArA hAthamAM ! (158) vyAkhyAna: 19 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only. Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thai jAya. eTale mAnasika/zArIrika baMne sahana karavAnI kSamatA ochI che. paNa durgatimAM to duHkhonI jhaDI va2saze, duHkhonI hAramALA che. maro ke jIvo teno bhAva paNa koi na pUche. tyAM koi dhaNIdhorI, bhAva pUchanAra nathI, tyAre muzkelI paDaze. durgatimAM sahanazIlatA rahetI hoya to tyAM jAva. tyAM belensa rAkhazo to karmanirjarA tyAM paNa che, paNa te zakya ja nathI. mATe sAvadhAna thayA vinA koi chUTako ja nathI. pachI bhAvino vicAra ja na karIe to judI vAta che. kabUtara bilADIne jue eTale AMkha mIMce, paNa AMkho mIMcavAthI kabUtara bace kharuM? UlaTuM bilADIne pakaDavA pUrepUrI taka maLe. te vakhate kabUtara haju UDavAno prayatna kare to bacavAnI zakyatA che. tema bhayAnaka paraloka sAme dekhAvA chatAM AMkha mIMcAmaNAM karIe to jhaDapAyA vinA rahevAnA nathI. mATe paralokamAM durgatithI bacavA satata bhAvonuM vizleSaNa karavuM ja paDaze. baMdhanuM/karmanuM cakra ApaNI icchA para cAlatuM nathI. ahIM to bhagavAne paNa bhUla karI to temane paNa karme sajA phaTakArI. camarabaMdhI mATe paNa chUTako nathI. eNe jevA pariNAma karyA hoya tenI karma to noMdha levAnuM ja.(noTIMga karavAnuM ja.) ekendriya/naraka bhAre durgatio che. temAM icchavA yogya ekeya bhava nathI. narakamAM pAravAra vedanA, ekendriyamAM duHkhanA pahADo taiyAra. chatAM narakamAM duHkha khUba ja vedhakatAthI anubhava karavAnuM che, kAraNa ke duHkhanuM saMvedana-sparza thAya tevuM vikasita mana che. ekendriya avikasita che, eTale jIva para duHkha paDe che paNa sabhAna avasthA na hovAthI du:kha bahu na lAge. A tamane ekendriya gatino plasa poinTa lAgaze ane thAya ke ekendriyamAM javuM naraka karatAM sAruM, paNa tyAM jokhama moTuM che. ekavAra phasAyA pachI nIkaLavAno Aro-ovAro nathI. narakamAM ekavAra AyuSya pUruM thAya eTale jIva bahAra nIkaLavAno ja. ekendriyamAM to e ja adhyavasAya, e ja gati, e ja adhyavasAya, e ja gati raheze. jaDatApUrvakanI Asakti ekendriya gatino baMdha karAve. tyAre raudra adhyavasAya, krUratA, uzkerATa, Aveza, vizvAsaghAta, corI, khUnAmarakI A badhuM yojanApUrvaka karo to, te kAraNe nakagati baMdhAya. jagata AkhuM pApa to AsaktinA pratApe ja kare che, je AsaktinA A be prakAro. eka raudratApUrvakanI Asakti ane bIjI jaDatApUrvakanI Asakti. ghaNAnuM mana ja evuM ke mAruM dhAryuM na thAya to kAma patI gayuM, khabara pADI dauM, le mUka karI daiza, barabAda karI daiza. AvA raudra pariNAmomAM tAkAta che ke jIvane narakati taraphano ja baMdha karAve. jyAre bIjA jIvomAM bhoganI mamatA/lAlasA che, paNa managamatA viSayo maLyA eTale duniyA bhUlI jAya. jIvanamAM bhayo bhayo thai jAya. AvI pravRtti jIva mUDha/nirvicA2ka bane tyAre thAya. A jaDatApUrvakanI Asakti, pachI te koipaNa vastumAM hoi zake. ghaNIvAra to koi vastu paranI AvI Asakti hoya, je pachI sIdhA te vastu jemAMthI banI hoya temAM ja tamane goThavI de. lAkho karoDo jIvo roja ekendriyagati A rIte bAMdhI paralokamAM pahoMcI jatA hoya che. ekendriyamAM vipulamAM vipula jIvono jaththo. badhA trasa jIvo kula asaMkhyAtA. ekendriya jIvo kula anaMtA. badhA jIvone (159) sadgati tamArA hAthamAM ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ potAnA peTALamAM samAvI le tevI ekendriya yoni ja che. eka vAra gayA pachI koi hAtha pakaDI upara nahIM lAvI zake te to hakIkata che. beindriya, teindriya, cauridriyanA bhavomAM thoDo vikAsa vadhAre che. ekeMdriya to dorA vAra paNa khasI na zake. beindriya vagere thoDA ghaNA paNa harIpharI zake, sukhaduHkhano vicAra karI sagavaDane anukULa puruSArtha karI zake che, puNyayoge evI zakti maLI che. tame je kAMi karI zako cho te tamArI buddhi/hoziyArI che? tamArA karatAM ghaNA buddhizALI gharamAM krIpalDa thai paDyA che. paNa A badhAmAM puNya sivAya koi kAraNa nathI. eka AMgaLI hale che temAM paNa puNya kAraNa che. sthiti ja evI ke magajamAM koi jAtanI rAi rahe ja nahIM. bAkI to jIva karmane eTalo AdhIna che ke karma paravAnagI Ape to ja badhuM thai zake. saMsAramAM bhalabhalA mAMdhAtA para karmano kevo kaMTrola che! ApaNe to karma pAse magatarA chIe. chatAM atyAre manuSyabhavamAM ApaNI pAse adbhuta zakti-samajaNa e che ke, atyAre ApaNe kevA bhAva rAkhavA te ApaNI marajInI vAta che. zarIra kevuM rAkhavuM te ApaNI marajInI vAta nathI, paNa mana, mananI pariNati kevI rAkhavI te tamArA hAthanI vAta che. tamAre krodha na karavo hoya to koi krodha na karAvI zake. AvA krodhanA nimittone jhIlavA na jhIlavA tamArA mananI vAta che. ApaNA mananA mAlika ApaNe chIe. atyAre mana evuM maLyuM che ke tame sanmArgeunmArge lai jai zako. amuka bAbatomAM tame thoDA svataMtra paNa cho. bhAgya puNyathI maLelI svataMtratAno jeTalo sadupayoga karI zako teTaluM jIvanamAM tame khATI jAva. mATe pahelAM yAda rAkhavuM ke huM saMpUrNa rIte svataMtra nathI ane saMpUrNa rIte parataMtra paNa nathI. A nahIM samajo to jIvanamAM maLelI tako eLe jaze. potAnI maryAdAonI khabara joie. jyAM kAMi nahIM cAle temAM khoTI rAi lai pharIzuM to hAtha heThA ja paDavAnA. paNa jyAM karma nahIM marajIno skopa che tyAM marajIno sadupayoga karo. AMkha maLe puNyathI, paNa AMkha maLyA pachI kyAM vAparavI temAM tamArI marajInI vAta che. puruSArtha/karmanA tabakkA nakkI na karanArA khoTI rIte gUMcavAyA che. prabhue karma sAthe puruSArthanI paNa vAta karI che. eTale tame badhI rIte karmane zaraNe cho tevuM paNa nathI, sAthe tame ekadama chUTA cho tevuM paNa nathI kahyuM. ghaNIvAra to karma rAkhe tema rahetAM zIkhavuM paDaze. baMne siddhAMto sAcA che. yogya rIte viniyoga thAya to jIvananI dizA maLe. UMdhA viniyoga thAya to jIvanamAM vikAsane avarodhaka bane che, teNe bhagavAne kahelA siddhAMtane UMdho pakaDyo che. siddhAMta yogya konTeksa(paripekSya)mAM pakaDAya to ja upayogI thAya. vikalendriya jIvo hAlI cAlI zake che. potAnI rIte gharabAra zodhI le che. mAMkaDa potAnI rIte ghara zodhI le. iyaLa paNa potAnI salAmatI, khAvApIvA mATe prayatna karI zake che. jarAka anukULatA maLe to masta thai phare. jarAka trAsa Apo to taraphaDiyAM mAraze. A badhAne jIvana jIvavA maLyuM paNa jIvana kiMmata vinAnuM che. mAkhI janma-mare, koi noMdha le che? game te khAvAnuM-pIvAnuM, game tema jIvavAnuM. atyAre sadgati tamArA hAthamAM ! 160) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koinuM thUMka aDe to paNa akaLAmaNa thAya, jyAre ahIM AkhA gAmano eMThavADa TesTathI khAya che. eTaluM ja nahIM tene meLavavA jhapAjhapI kare ane maLyA pachI tanmaya thai bhogavyA kare che. kaNiyA khAtara prasaMge jAna ApI de che. ekadama kSudra bhavo, kSudra avasthA. ahIM jIva kema jAya che? temAM kA2Na jIvanA kSudra manobhAvo. hiMsA, AsaktipUrvaka pApa kare to ja durgati baMdhAya, A sarvasAmAnya kAraNa che. paNa AsaktipUrvakanA pApanA pariNAmomAM ahIM kSudratAnI pradhAnatA che. kSudra eTale kacarA jevo jeno svabhAva, vAtavAtamAM vAMkuM paDe, ochuM Ave, dvidhA thAya, cAra jaNamAM na bolAve to vAMkuM paDI jAya. ghaNAno svabhAva evo hoya ke bIjAnI mazkarI karatAM tene kAMi na thAya, paNa koi enI mazkarI karaze to jhALa lAge. ugratAnA bhAva na hoya paNa nAnI nAnI koTinA saMkleza Ave. ghaDIkamAM matabheda/abolA/rakajhaka thai jAya. saheja mAna maLe to levAi jAya. asahiSNutA eTalI ke potAnI keTegarIno doSa bIjAmAM hoya to paNa sahana na thAya. prakRtinA badhA kSudra bhAvo che, paNa tIvra rAga ke dveSanA bhAva nathI. sabhA H AvuM karmane kA2Ne ja thAya ne? ma.sA. : khAlI karmanA kAraNe nathI banatuM, paNa AMtarika bhAvo kevA karavA temAM tamArI marajIno skopa che, prayatna mATe jagA che; paNa kharAba saMskAro ja bhavobhava pADyA. je rUDha karyuM te ApaNe ja karyuM ne? svabhAvamAM je kAMi khAmIo/khUbIo che tenuM sarjana to ApaNuM ja che. bIjA to nimitta banavAnA. tamArA mananA bhAva karavA, na karavA, kevA karavA, te badhuM tamArA hAthamAM ja che. tIrthaMkaro jevA ApaNA mananA bhAva palaTAvavAmAM nimitta banI zake, paNa teo mananA bhAvone palaTI na zake. enI cAvI bIjo koi ja na lai zake ane te jo thai zakatuM hota to saMsAramAM mahApuruSoe keTalAyane sArA banAvI sadgatimAM mokalI ApyA hota. paNa mAtra karmanA nAmathI chaTakI zako tema nathI. tamArA bhUtakALanA-vartamAnanA bhavomAM tamAro hisso ja che, tenuM ja A pariNAma che. mATe AvA poinTasa pakaDI bIjAne javAbadAra banAvavAno vikalpa ja na karavo. te dizA ja nukasAnakAraka vAstaviktAthI dUra che. mATe khAmIo vagere dUra na thAya to te mArI ja bhUla(Drobeka) che, huM mAro svabhAva badalI zakuM tema chuM, tema vicArI te mATe pragati karavAno nirNaya karo ane AvAM dRSTAMto paNa che. jeo sAdhanA karI mokSamAM gayA te badhAe potAno svabhAva badalyo ja che ane temAM ja kharI sAdhanA che. A ja dharmasAdhanAnuM kendrabiMdu che. A bhAvo ApaNe karIe chIe, mATe tenAM je pariNAmo Ave che temAM javAbadArI ApaNI ja rahe che. ghaNA kahe che ke karmo evAM che ke AvA bhAva thAya che. AvuM AzvAsana na lo. vicAro, karmanI nahIM mArI ja bhUla che. vaLI beindriya, teindriya, cariMdriyanA bhavo evA ja che ke tyAM jAo pachI pAchI kSudratA ja Ave. durgati ja evI che ke durgatinuM kAraNa bane che. bAkI to durgatinA phAMsalAmAM phasAyA pachI samaya pUro thAya (161) - sadgati tamArA hAthamAM ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane jIva tyAMthI nIkaLI jAya te zakya ja nathI. kemake viSacakra ja evuM che. kIDI kaNiyA mATe jhaghaDe. e vastumAM sAra zuM? paNa jhaghaDA-kaSAyo keTalAM? kSudratA kema AvI? jenI tamAre mATe koI kiMmata nathI, tenA mATe e jhapAjhapI keTalI kare? A bhavamAM AvI vRttio vadhatI ja jAya che. vaLI sthiti ja evI ke A vRttio vadhe evA ja kaparA saMyogo hoya. mAkhI baLakhA para beThI haze to bIjAne jhaTa besavA nahIM de. Asakti ane temAM kSudratAvRtti bhaLelI che. iyaLo vikhAchANa eThavADa vageremAM pedA thaI hoya, jayAM ApaNe atyAre eka sekaMDa paNa rahevAnuM pasaMda na karIe, tyAM "evI gaMdakI mane ja maLe, huM ja bhogavI lauM," evI vRtti A jIvone hoya. sabhA devonI sarakhAmaNImAM ApaNA bhogo AvA ja ne? ma.sA. cokkasa. chatAM baMnenA kSudratAnA levalamAM taphAvata che. hAI levalanI sadgati Ave che tyAM prAyaH ucca gotra, zAtA vedanIya, zubhanAmakarma vagere jevI puNyaprakRtiono pUro jaththo udayamAM hoya tyAre jIva AvI UMcI sagatimAM janme che. A badhAnA saMpUrNa phaLarUpe jIva sagavaDo bhogavato hoya che ane jeTalo UMco bhava eTalA zakti iMdriyo vagere UMcuM maLe. sAthe AvA jIvanI manovRttio udAra/sahiSNu/gaMbhIra/dhIra vizALa thAya. ahIM paNa UMcAM khAnadAna kuLomAM bALakamAM paNa eTalI udAratA hoya ke game te vastu ApI de. vastupALa tejapALavaradhavala vagere dAna ApatA te sAMbhaLo to khabara paDe. jarAka koI sAruM kAma karIne Ave eTale lAkho-karoDo sonAmahoro ApI de. vaLI A badhA dharmAtmA ja hoya tema nahIM, paNa uccagotra vagere prakRtithI sAmAnya dharma na hoya tevA rAjavI paNa ATalI udAratA rAkhe. UMcA deva badhA bhegAsAthe rahe, UMcA bhoga bhogave chatAM akarAMtiyApaNuM paNa na hoya. prakRti ja UMcI. gati vAtAvaraNa Ape che. vAtAvaraNa mana para ghaNI asara kare che. vAtAvaraNa eTale zarIranAM pugala, kAyA vagere levAnuM. yugalikonA samayamAM janAvaro paNa eTalI zAMta prakRtinAM hoya ke marI marIne sadgatimAM jAya. atyAranAM kUtarAM jevAM tyAranAM kUtarAM na hoya. kUtarAnI yoni, jIva, bhava, vagere to e ja, paNa zuM banyuM ke te samayanAM havA, pANI, vAtAvaraNa, zarIranAM pudgalo ja evAM ke jIvomAM amuka rItanI saMkliSTatA ja na hoya. vAtAvaraNanI asara ja mAnI. mATe ja mokSanI sAdhanA mATe pahelo-bIjo-trIjo Aro ayogya. te te samayamAM pudgala evAM hoya to evI ja asara pADe. ati snigdha pudgala, ati rUkSa pudagalo manobhAva para AvI asara kare che. havA-pANI-khorAka dvArA je pugalo saMkaLAya che te paNa asara kare che. pahelA ArAmAM ati snigdha pudgalo. atyAre paNa snigdha dravyo Apo to gussAvALo zAMta thaze. tenI sAme amuka evAM dravya Apo to zAMta prakRtino gussAvALo thaze. pudgalanI asara mAnI ja che. vikaleMdriyanA bhAvomAM kSudratApUrvakanI Asakti ja te bhavamAM javAnuM moTuM pAsu che. rUpa/buddhi/dhana/saMpatti/aizvarya zenAthI maLe, tenA badhAnAM karmo mAnyAM. pachI te (sadgati tamArA hAthamAM !) Apa A 162) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmonA baMdha kevI rIte thAya, te mATenuM lojIka(taka) ApyuM. karma ATha prakAranAM. gotrakarmanA prabhAvathI rUpa-saMpatti-bala-tapa vagere maLe. A badhA mATe ahaMkAranA bhAva karyA hoya to halakuM maLe, arthAt nIcagotra baMdhAya; paNa sadupayoga karo to ucca gotra baMdhAya. Avo karmavAda paNa duniyAnA koI dharmamAM nahIM maLe. badhA dharmovALA kaheze, sAruM maLe te satkAryathI ane kharAba maLe te duSkRtyothI. AvuM bAMdhe bhAre kahenArAM zAstro maLaze. tyAre jainazAsana to kaheze ke vizeSa prakAranA zAtAvedanIya karmano udaya, sArAM vastronI prApti mATe kAraNa. eTale spezyala spesIphIka karmano udaya mAnyo. vaLI mAtra karmanuM ja varNana nahIM paNa teno baMdha zenAthI thAya tenuM paNa varNana jena karmavAdamAM maLaze, jema sAro mepa(nakzo) hoya to ghare beThA beThA jagAno kyAsa kADhI zako tema. zarTamAM baTana sAruM, AMgaLI sArI maLI, to paNa te mATenuM phIksa karma. tenA baMdhanAM paNa kAraNa. ATaluM vizleSaNa tamArI kalpanAmAM che? A bhaNI jAo to thAya ke bhagavAna kharekhara sarvajJa hatA. bIjI vyakti karmanA bheda batAvI zake, paNa AMtarika bhAva to jJAnathI ja oLakhAya che. duniyAnA jIvamAtranA AMtarika bhAvone prabhu nakkI jANatA haze, mATe ja AvuM vizleSaNa (enAlIsIsa) karI zakyA che ne? caDatIpaDatImAM badhA jIvonA bhAvo, tenuM kanTInyuezana(sAtatya) paNa batAvyuM che. tame AMtarika bhAvonI duniyA ochI samajyA ho mATe A avalokana) paNa na karI zako. kyA avasare kayA jIvane kevA bhAvo thaze, te paNa kahyuM che. vaLI A badhuM lakhanAra mahApuruSo AjIvana aNIzuddha jIvana jIvyA hoya, pApa kazuM ja na karyuM hoya, chatAM pApabaMdhanA bhAvo jANI zake. pavitra mahAtmAo duniyAnA jIvonA pAponuM rajeraja varNana karI zake. pratyeka zrAvaka dhAre to karmavAda bhaNI zake che. bhaNaze to potAne ja dizA sUjhI jaze ke zuM karuM to bhAre karmothI bacI zakuM. bAkI to atyaMta aMdhArAmAM aTavAvA jevI sthiti Ave che. duniyAnA keTalA ochA jIvone Avo karmavAda vArasAmAM maLyo che? ane tamane maLyo che to zuM kAma bhaNatA nathI? kSudratAnAM dRSTAMta keTalAM paNa ApI zakAya. ghaNI strIo zarIra para nAno paNa tala vagere hoya to thAya ke koI joi na jAya, mATe tyAM sADI vagereno cheDo rAkhe. ghaNA, mArA mATe bIjA zuM mAne? e ja vicAryA kare. ghaNAne to hareka bAbatamAM bIjAno ja vicAra, eTale potAne sAruM lAge te karI ja na zake. raste cAlatA mANasanA abhiprAyanI paNa emane mana kiMmata hoya. sabhA potAnAthI nIcI kakSA jue to bacI javAya. ma.sA. zubha bhAvo karavA mATe to hajAro AlaMbano che. duHkha Ave tyAre vicAre meM bAMdhelAM karmono ja A vipAka che. vaLI vicAre ke mArA karatAM bIjAnA karmanA vipAka ghaNA che. vaLI Avo saMtApa karavAthI duHkha thoDuM jatuM raheze? zubha bhAvo karo eTale Avego zAMta thAya. nimittone zubha rIte vaLAMka Apo tevI icchA che? dharmanI sAdhanA ja A che. duniyAne kAbUmAM rAkhavI tamArA hAthamAM nathI. nimitto mArI/tamArI marajI 163). karI ( sadgati tamArAM hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mujaba AvavAnAM nathI. sAMje zuM thavAnuM che te paNa khabara na hoya. A sthitimAM vicAravAnuM ke bahAranAM nimitto game tyAre, game te rIte AvI zake che. tene kevI rIte svIkAravAM ane kevI rIte mAre mArA bhAvo TakAvavA te ja mAre vicAravAnuM. jema jema nimittone zubhamAM vadhAre pheravatA jAo, tema tema sAdhanA vadhe. jyAre 100% zubha bhAvomAM parivartana karAvazo tyAre saMpUrNa zobhAyukta zreSTha zrAvaka jIvana bane. huM jyAre A karI zakuM tyAre ja mAruM caritra aNIzuddha/zobhAyukta bane che. dharma te ja zIkhave che. tene yogya zAstra/bhagavAnanI AjJAcaritra/bhAvanAonuM zubha vicAronuM avalaMbana lo. A kalAvALAne koI vyakti mAnasika rIte herAna nahIM karI zake. kadAca koi zArIrika du:kha ApI zake, te to nAno macchara paNa karI zake che. paNa aMdaramAM to koI kAMi na karI zake. te dharmanuM eka jAtanuM kavaca taiyAra thaI gayuM. surakSA kavaca(proTekzana sela) Ave, eTale mAnIe jIvana ArAdhI gayA che. pachI to zubha dhArA cAlu raheze. A sAdhanA karavA jevI lAge che? pArzvanAtha bhagavAnanuM daSTAMta - marubhUtinA bhavamAM prabhuno pahelo bhava. tenI pahelAMnA bhavamAM dharma karyo hoya to paNa zAse tenI noMdha na lIdhI. kemake tyAre adhyAtma na hatuM. utthAnanI zarUAta marubhUtinA bhavathI hatI. mabhUti sAme sago moTo bhAI kamaTha. eka ja mAnA peTe baMnee avatAra lIdhelo. varSo sudhI saMbaMdha. baMnenI prakRtimAM taphAvata. moTo amuka AcAravicAramAM barAbara nathI. nAnAmAM guNavattA che. kamaTha marubhUtinI patnI sAthe ADo saMbaMdha rAkhe che. mabhUti khUba ja guNiyala, dezaviratidhara zrAvaka che. te bhAine ghaNuM samajAve che, paNa pelo mAnavA taiyAra ja nathI. gharamAM koI vaDIla hoya to kahe. have koI vaDIla che ja nahIM. eTale pachI Akhare koI vikalpa na jaNAtAM rAjA sAthenA sArA saMbaMdho che, eTale rAjAne vAta karI. pAchuM bhAIne sajA karAvavAnI bhAvanA nathI. rAjAe kamaThane dezanikAla karI dIdho. pachI tene du:khagarbhita vairAgya thayo. dIkSA lIdhI. sAdhanA karI. ekavAra vicaratAM vicaratAM zaheranI najIka AvyA che. marubhUti vicAre che, Ama to kamaThano ja vAMka hato, chatAM vagara kAraNe saMtApa/manadu:kha na rahe, vaLI temaNe saMyama lIdho che, aruci nIkaLI jAya, mATe sAme cAlI micchAmi dukkaDa ApavA gayo che. lAyakAtanI daSTie keTalo UMco. pelo pagamAM paDI micchAmi dukkaDuM Ape che. te vakhate kamaThane thayuM, A kharo lAga che. eTale bAjumAMthI paththara upADI sIdho marubhUtinA mAthA para paTakyo che. nimitta kevuM che? bhalabhalAne gusso AvI jAya. paNa kahe che, A vakhate marubhUtie mananA bhAva bagADyA na hota to sArI gati kalyANa thAta. tIrthakarano AtmA sAme cAlI micchAmi dukkaDa karavA gayo paNa sAme vyakti lAyaka na hatI. mATe ja zAstramAM kahyuM ke lAyaka hoya to ja yogya vyavahAra karavo. have marubhUtine chelle Aveza Avyo ke meM ATalI udAratA dAkhavI ne ANe AvuM vartana karyuM? basa, bhAvoe palaTo khAdho. samakita, dezavirati gayAM. ArtadhyAna AvyuM. sIdhI tiryaMcagati bAMdhI. hAthInA bhavamAM gayA. ApaNA manamAM hoya che ke ATaluM badhuM thAya to to Avo bhAva thAya ja ne? A (sadgati tamArA hAthamAM! , 164 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAbhAvika che ema thAya. paNa karmasattA pAse AvuM svAbhAvika(baTa necarala) na cAle. hA, svAbhAvika bhUlI javAnuM. karmasattA te nahIM samaje. marubhUtinA saMyogomAM Avo bhAva Ave te svAbhAvika hatuM, paNa karmasattAe saMyogonI noMdha na lIdhI. mATe kahevuM che ke tame jo kaMTrola gumAvo ane azubha bhAvo karo to karma kazI zarama nathI rAkhatuM. * sabhA H AvA samaye marubhUtie zuM vicAravuM joituM hatuM? ma.sA. vicAre ke mArI bhUla ke sAmAnI lAyakAta joyA vinA huM micchAmi dukkaDaM ApavA Avyo. vaLI bhUtakALamAM paNa meM karma bAMdhyAM eTale sago bhAi AvuM kare che. game tenI sAthe yogya vyavahAra paNa nahIM karavAno. sabhA H sAmethI micchAmi dukkaDaM nahIM karavAnuM? ma.sA. H lAyaka jIva hoya to sAmethI jAya. paNa lAge ke sAmethI javAmAM anartha che, to gharanA khUNAmAM besI micchAmi dukkaDaM Ape, paNa sAme na jAya. bhale tamAre koine nukasAna na karavuM hoya, paNa tamAre jAte to sArI rIte ArAdhanA karavI che ne? manuSyabhavamAM ekavAra to durgatimAM javuM paDe tevuM karma bAMdhyuM ne? ANe to puNyAnubaMdhI puNya bAMdhyuM hatuM, eTale UMco Avaze. bAkI hAthInA bhavamAM zuM pApa na thAya? hAthInI vRttio kevI? hAthI narabaccuM janme to bApa ja sagA dIkarAne mArI nAkhe. kemake hAthIne thAya ke A moTo thaze to mAro samovaDayo thaze. hAthaNIne jIvavA de. A bhavamAMthI bahAra nIkaLavuM hoya to? tethI ja game tevAM nimitto Ave to paNa dharma to e ja kahe che ke, tamAre AvAM nimittomAM paNa zubha bhAvane to TakAvI ja rAkhavAno. na TakAvo to adharmamAM jai rahyA cho. tenuM phaLa paNa tamAre ja bhogavavuM paDaze. AnuM phaLa to marubhUtine bhogavavuM paDyuM ne? keTalo guNavAna, tIrthaMkarano AtmA, samakitI, dezaviratidhara paNa durgatimAM gayo. mATe nimittonI asara levIna levI te bAbatamAM sAvadhAna thavuM ja paDaze. marubhUti karatAM to badhAM nimitto ApaNA jIvanamAM haLavAM ja Ave ne? dhAro to majethI zubhabhAva TakAvI zako. mAre to tamane gokhAvI devuM che ke nimittonI zubha asara laine ja dharmanI sAdhanA thai zake. tamArI AjubAju hareka jIvanI lAyakAta guNavattA oLakho. guNIyala joi sadbhAva karavAno che. sAthe adhikaguNImAM alpaguNInuM bhAna te mithyAtva, tevI ja rIte alpaguNImAM adhikaguNInuM bhAna te paNa mithyAtva. je pote guNIyalane guNahIna mAne che te pote ja samakitarahita che. mATe jIvo jevA hoya te pramANe temanA pratye dayA, bhakti, pramoda, bahumAna rAkhavAnAM che. A vastu dharma karanAra dharmAtmA mATe Avazyaka che. jeTalA guNa/guNIne oLakhazo, eTalo ucita vyavahAra karI zakazo. AcArya bhagavaMte vinayaratnane oLakhavAmAM thApa khAdhI to maravAnuM AvyuM ne? kemake pachI eka ja upAya hato. kaM to prANane homavA athavA zAsananI hIlanA. udayana rAjA vizALa (165) sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmrAjayano dhaNI hovA chatAM zrAvaka jIvananAM vrato pALanAro hato. parva divase to pauSadha le ja. koIvAra divase na levAya to chevaTe rAtre paNa le. AcArya bhagavaMta sAthe dharmacarcA karI zake tevo vidvAna zrAvaka che. mATe dharmAcArya paNa khAsa tenI pauSadhazALAmAM rAtavAso rokAI dharmabodha karAvavA jAya che. pahelAMnA jamAnAmAM rAjA koNa thaI zake? rAjavaMzI puruSa, botera kalA bhaNelA. AvA prajJAsaMpannane dharma ApI prabodha kare to te kevA AcArya haze? te paNa vinayaratnane oLakhavAmAM thApa khAI gayA. jo ke ahIM pArakhazakti pUrI hatI, paNa pelo abhinaya karavAmAM evo ekko hato ke te dvArA AcAryane paNa AMkhamAM dhULa nAMkhI. AcArya bhagavaMta prayatnanI dRSTie nirdoSa, chatAM bhUla thaI to kevo bhoga Apavo paDyo che! je charIthI rAjAnuM mAthuM kapAyuM te ja charIthI potAnuM gaLuM kApI marI javuM paDyuM. AcArya bhagavaMte vicAryuM ke huM jIvato nIkaLIza to lokamAM thaze, AcAryae ja virodhI duzmano sAthe bhaLI rAjAne dago Apyo che. tethI zAsananI apabhrAjanA thaze. mATe eka ja vikalpa che ke mAre paNa rAjA sAthe paralokamAM javuM ane temAM ja zAsananI zAna che. AcArya bhagavaMta jIvyA hota to keTalo upakAra karI zakata! paNa AvA prabhAvaka AcArya mATe paNa zuM sthiti AvI? koI vikalpa ja na hato. kAM to nAza kAM to zAsananI apabhrAjanA. AcArya bhagavaMte samAdhipUrvaka kALa karavA, je karI hatI te potAnA gaLe pheravI. pote samajatA hatA ke jIvIza to zAsana para keTalA upakAra thaze, marIza to keTalI khoTa jaze, mATe ApaNe have zuM karIe? tevuM na vicArAya. thApa khAdhI eTale phaLa bhogavo. bIjo vikalpa che ja nahIM. AvuM mAnasa haze to aDadho Aveza to tyAM ja zamI jaze. A Avaze to aMdarathI mana kaheze ke duniyA kAMi na ApI zake te dharma ApI zake che. dharmanuM pratyakSa phaLa tame anubhavI zakazo. jo nimittane sudhAravAnI kaLA hastagata karo to pachI to thAya ke jagatamAM dharmano cheDo to mUkavA jevo ja nathI. kSadra bhAvone janmAvanAra nimittothI sAvadhAna thai jazo to pachI vikaseMdriyano gatibaMdha thaze ja nahIM. AvA gatibaMdhanA nivAraNa mATe kSadratAne mUkavA jevI che. sabhA H ApaNe ApaNo bhUtakALa bhUlI gayA ma.sA. : bhUtakALa bhUlI javAnA svabhAve ja jIvanamAM aDadho Dakho Ubho karyo che. bhUtakALamAMthI bodhapATha letA hota to ghaNI bhUlo aTakI jAta. sukha Ave to khuza, duHkhamAM raDI le. mAnA peTamAM kevA rahyA te yAda che? sabhA te vakhate sahanazakti to hatI ja ne? ma.sA. e to atyAre e rIte eka kalAka rAkhIe to khabara paDe ke sahanazakti keTalI che? te vakhate to chUTako ja na hato. tamAruM puNya haze to tamArA janma para bIjA hasyA haze, paNa tame to raDatA ja hatA ne? bolavAmAM bahAdUra banazuM te nahIM cAle. vAstavikatAno vicAra paNa karavo ja paDaze. te vicAra nahIM karo to gatibaMdha to aTakI (sadgati tamArA hAthamAM !) , . (16) ke jana nA kAkA ane kAkA - = Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahIM ja jAya. kSudratApUrvakanA rAgadveSanA bhAvone jIvanamAMthI tilAMjali Apo. pachI vikalaiMdriyanI gati to aTakI jaze. tiecapaMcendriyabaMdha prAyogya bhAvo - sauthI UMcI durgati tiryacapaMcendriyanI gati. temAM be bheda- (1) saMjJI ane (2) asaMjJI. asaMjJI tiryaMcapaMcendriya jIvane dharma pALavAnI zakyatA nathI. saMzI tiryacapaMcendriya paNa bhAgye ja dharma pAmI zake. asaMjJI paMcendriya sudhInA bhavomAM AtmakalyANano to koi avasara ja nathI, pachI bhale sAme tIrthakaro Ave, to tIrthakara temane joI cAlatA thAya, paNa temane kAMi na karI zake. tIrthakaro paNa zuM upadeza ApI zake? sabhA Ayuno baMdha paDI gayo hoya to? ma.sA. to ekavAra te gatimAM javuM paDe. marubhUtine chellI ghaDIe AyuSyano baMdha paDyo. AkhuM jIvana dharma karyo tyAre baMdha paDyo hota to? paNa AkhI jiMdagI dharma karyo eTale puNyano khaDakalo che. bIjA hAthInA bhAvamAM amuka samaya rakhaDyA. temAM zuM thayuM? A bAju araviMda rAjA marubhUtinuM mRtyu thayA pachI vairAgya pAmIne dIkSA lai kAussagga dhyAnamAM UbhA che. prazAMtabhAvathI sAdhanA karI rahyA che. temane joIne hAthI pUrvabhavanA smaraNathI jAtismaraNapUrvaka pratibodha pAme che. have A nimitta koNe ApyuM? puNya. eTale ekavAra AyuSya baMdhAyuM paNa hAtha koNe pakaDyo? AgaLanA puNya ja ne? AyuSya baMdhAyuM ke na baMdhAya paNa tame sAvadhAna thazo to dharmArAdhanA dvArA nukasAna che ja nahIM, ekAMte phAyado ja che. mAtra sAvadhAna thavAnuM ja vicAravAnuM. khyAla Ave tyArathI durgatino baMdha aTake tevuM karo. zAstramAM narakanI jema tiryaMcanAM sAmAnya kAraNo batAvyAM che. narakagatimAM jema krUratA sAmAnya kAraNa, tevI rIte jeTalA tiryaMcamAM jAya che temAM mAyA sAmAnya kAraNa che. pazuomAM mAyAvI vRtti hoya. pazu prAyaH karIne mAyAvI hoya. janmathI ja mAyA AtmasAta. te bhavamAM javAnuM kAraNa paNa AvI mAyA ja che. durgatinuM sAmAnya kAraNa mithyAtva. te na hoya to durgati bAMdhe ja nahIM. mithyAtva hoya chatAM bIjAM sagatinAM kAraNomAMnuM eka kAraNa hoya to durgati na baMdhAya. tattvArthasUtramAM pU.umAsvAti mahArAja sAheba pharamAve che ke "mAyA tairyagyAnasya !" A mAyA mithyAtvanA gharanI ja levAnI, kemake durgatigAminI che. A mAyA tiryaMcayoninuM kema kAraNa che? to dareka pazumAM kaMI ne kaMI saMtADavAnI | chUpAvavAnI/ThagavAnI vRttio hoya ja che. dA.ta. ghaNAM kUtarAMne game teTaluM khAvA Apo to paNa dhIme rahI roTalo pakaDI koI na jue te rIte khUNAmAM cAlyuM jaze. nAnA maccharane paNa karaDavuM hoya to dhIme dhIme salUkAithI besaze, pachI UDavAnuM hoya tyAre DiMkha mArI UDato cAlyo jAya. mAMkaDa ozIkAmAM bharAI rahe, jarAka caTako bhare pachI (167) vAta sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtAi jAya. karaDavuM che, paNa khulleAma nahIM, mAyAthI ja karaDavuM che. sabhA : mAyA bhavanA ja kAraNe? ma.sA. H mAyA bhavanA/nabaLAinA kAraNe, paNa ghaNIvAra vRttio ja tevI hoya. sabhA H manuSyomAM paNa mAyA ochI nathI hotI. ma.sA. e to tiryaMcamAM javAnuM che tenI pUrvataiyArIo samajavAnI. ahIM manuSyabhavamAM paNa mAyA hoya ja. ahIM to kalAo bhaNavA maLe che, jenAthI tame koine UThAM bhaNAvI zako cho, dAvapeca ramI zako cho; paNa tyAM to (tiryaMcagatimAM) janmathI ja mAyA che. pazumAM to janmathI ja mAyA hoya. nAnAM kIDI, maMkoDA vage2e tame juo to kaMine kaMi saMtADe, chaLakapaTa kare. kIDI Ama jatI hoya to paNa sheja hAtha AgaLa mUko eTale maDaduM thai paDI rahe. tamane Dara lAge ke marI gai. paNa hAtha lai lo eTale thoDIvAramAM saDasaDATa cAlI jAya. zAstra kahe che, mAyAthI vyApta AkhI tiryaMcayoni che. te bhavamAM rahelA A vRttione janmathI ja sevatA hoya che. Ama to paMcendriyajAti puNyaprakRti che, mATe pazumAM paNa kUtarAM, bilADAM vagere thavA paNa amuka puNya to joie ja. hAtha, paga, nAka, AMkha badhuM che ne? paMcendriya pazu paNa bane puNyathI. AmAM kevA jIvo jAya? sadguNo keLavatA hoya, satkAryo karatA hoya, chatAM amuka vRttio evI hoya ke AvuM thAya. have tame sAvadhAna na raho to keTalI mAyA Ave? tamArAmAM to pazu karatAM vadhAre buddhi che. zrI dazavaikAlika sUtramAM lakhyuM che, Akho saMsAra tyAga karIne AvelA sAdhunA jIvanamAM paNa mAyA Ave, to te kevI? rUpastanaocho rUpALo hoya to vadhAre rUpALo dekhAvA prayatna kare. (tame mekaapane mAyA gaNo cho? e to tamArA mate kaLA che ne?) sAdhu, mAno ke amuka jagAe zarIra para DAgha hoya to tyAM kapaDuM rAkhe, rUpa dekhADavA ke kadarUpApaNAne DhAMkavA prayatna kare. pachI vayaskenauMmara vadhu hoya to ochI dekhADavA prayatna kare ne! tame paNa dhoLA AvyA pachI kalapa karIne Avo cho ne? jarAka dhyAna na rAkho to mAyA to hAramALArUpe cAle. vaLI kyAMka vadhAre uMmara dekhAvAthI phAyado hoya to tyAM hoya tenA karatAM vadhAre kahe. have tapa to ArAdhaka ja kare ne? paNa temAM bhAva zuM? ocho karyo hoya to vadhAre batAvavAno bhAva. ghaNA zarIranA dUbaLA hoya. bane evuM ke temanA ja samudAyamAM bIjA tapasvI hoya, te khyAti pAmelA hoya. have koine khabara na hoya eTale AvA sAdhune pUche, pelA tapasvI mahArAja sAheba tame ja ne? te vakhate A sIdhA hA to nA pADe, kemake ema kare to jUThuM bolyAnuM pApa lAge. paNa te vakhate zuM kare? to mauna rahe. eTale pelo samaje ke hA, A mahArAja sAheba ja tapasvI che. A mAyA che. AvA sAdhu paNa mahAvrato vagere saMyama pALavA chatAM marIne deva thaze, paNa kilbiSika jevI yonimAM utpanna thAya. sabhA : kilbiSika deva eTale? sadgati tamArA hAthamAM ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only. +++++: 168) Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma.sA. devalokamAM svIpara, DorakIpara vagere jevA deva. ahIM to vALanAro paNa nasIba khUle to zeTha bane, paNa tyAM (devalokamAM) vALanAro kAyama mATe vALanAro ja rahe. tyAM kakSA nakkI che. (renja phIksa che.) tamArI dRSTie to A mAyA, mAyA ja nathI ne? A badhuM kahIne ame tamane DarAvavA nathI mAMgatA. khoTo bhaya karAvuM to mane bhayamohanIya baMdhAya. paNa mAre to kahevuM che, jIvanamAM vicAra karatA thaI jAva. tame to nAnI nAnI corI, mAyAmRSAvAdane to corI-mAyAmRSAvAda gaNo cho ke kema te ja prazna ne? nAnA nAnA to ghaNA ja AvA bhAvo Ave. temAM to sAvadhAna thAva to ja baco. ame paNa kapaDAM paheryA paNa bhAva sArA nahIM hoya to amArA mATe paNa durgati taiyAra ja che. saMjJIpaMcendriyapaNuM paNa kyAre pamAya che? asaMkhya-asaMkhya purAzie sUkSmamAMthI bAdara (dazyamAna zarIra-vIjhIbala boDI), bAdaramAMthI pratyeka (svataMtra deha), pratyekamAM ekendriya hoya, temAMthI trAsapaNuM, temAM paNa paMcendriyapaNuM, temAM paNa saMjJIpaMcendriyapaNuM pAme che. janAvara thavA paNa keTaluM puNya joIe? janAvara jeTalI zakti paNa saMsAramAM bahu alpa jIvone maLI che. ghaNA AtmA puNya-pApa/paraloka vagerene mAne, mAnavatAdinAM satkAryo karatA hoya, sajjanane zobhe tevuM jIvana jIvatA hoya, te badhAthI puNyaprakRti bAMdhe, tenuM levala paMcendriya sudhI laI jAya paNa tiryaMcagatine vaTAvI na zake. kAraNa mAyAdi, ArtadhyAna, vakratA, Asakti, pApanA bhAvo, raudradhyAna badhuM paDyuM hoya. eTale kUtaro thAya paNa puNyaprakRti hoya eTale zeTha sArI rIte paMpALe. eTale puNyaprakRti A levalanI ja maLe. tenAthI AgaLanuM levala nathI. saMjJI tiryaMca-paMcendriya pachInI uparanI gatio sagati gaNAya. bhale, tyAM paNa dharmArAdhanAnI sAmagrI hoya tevuM nahIM. Astika ane zraddhALamAM paNa tapatyAga vagerenI bIjI ArAdhanA na hoya to tiryacapaMcendriyagati bAMdhe. durgatinI A chellI renja che. sabhA: mAyA to atyAre jIvanazailI (lAIphasTAIla) banI gaI che. ma.sA. : saMsAramAM tame je jIvanazailI apanAvI che, tenA karatAM kaMI gaNI sArI jIvanazailI bhagavAnanA zrAvaka apanAvI zakatA hatA. huM kahuM chuM te azakya che tevuM nathI. mAtra je che tenA karatAM vadhAre zrImaMtAi/hoziyArI/kaLA/guNavattA/dharmadAnavIratA batAvavAnI vRtti nathI karavI eTaluM nakkI karo. sabhA : mAyA choDIne AvyA chatAM mAyA kema karIe chIe? ma.sA. H A bhava mAyA choDavAthI ja maLe evuM nathI. sadgatinAM chae cha kAraNo pakaDIne AtmasAtu/otaprota karI AvyA cho tevuM nathI ne? amuka saddagatinuM kAraNa pakaDI lIdhuM hatuM mATe ahIM AvI gayA. paNa Akasmika rIte (eksIDenTalI) paNa A bhava pAmI gayA cho, evuM nathI. have je koi kAraNathI sadgati pAmyA, paNa pAmyA kAkA nI vahu thaI che. (sadgati tamArA hAthamAM ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pachI eno sadupayoga karavAnI vAta rAkho. bhUtakALanI nirupayogI vAta karavAno koI artha nathI. bhUtakALane khoTA dRSTikoNathI yAda karI saMsmaraNa karazo to koi lAbha nathI. bhUtakALanI bhUlothI bacavA bhUtakALane yAda karo. ghaNA jIvananA vidheyAtmaka dRSTikoNathI AvuM ja vicAravAnuM kahe che ke vartamAnamAM jIvo, bhUtakALane bhUlI jAva ane bhaviSyanI ciMtA na karo, (lIva Ina prejhanTApharageTa dha pAsTa enDa DonTa varI ebAuTa phyucara) to te paNa khoTuM che. zAstra kahe che ke je khAlI vartamAnamAM jIve che te amArI daSTie adharmAtmA/nAstika che. bhaviSyanI ciMtA nahIM eTale Astika nahIM. Astika mAno eTale dIrdhadaSTi AvavI ja joIe. sabhA : paDaze tevA devAze. ma.sA. A sArA vicAraka mANasonAM sUtro nathI. maratAM sudhIno ane maryA pachInA jIvanano vicAra karavAno che. ApaNe sArI vAta to hajI bhUlIe paNa kharAba to bhUlatA ja nathI. A prakRti badalavI joie. sabhA A mAnavasvabhAva che.(iTa ijha hyumana sAyakolojI) .ma.sA. A bhUla che. ghaNA evA che je A sAyakolojInI uparavaTa (bIyonDa) thaI jIvatA hoya che. A sAmAnya mAnavasvabhAva (komana hyumana sAyakolojI) nathI. choDavI hoya to choDI zako cho. 84 lAkha yonimAM, cAreya gatimAM, A bhavano sauthI vadhAre mahimA gAyo; tenuM kAraNa A bhavamAM je mana maLe che, tenI vikAsa mATenI je zakti che, te bIjA koinA mananI nathI. Ama joIe to devatAnA prabhAva pAse ApaNe vAmaNA chIe. chatAM mAnava pAse vizeSa zakti zuM che, jenI pAse devatA paNa kAMi nathI? to te tene maLelI mananI zakti che. mananI zakti dhAre to saMkalpabaLa dvArA tyAga/virati karI zake. devatA karatAM tamAruM mana majabUta(pAvaraphula) che. tamArA mana pAse devatA pANI bhare. Indra mahArAjAe indrasabhAmAM zuM kahyuM? traNa lokanA devatA bhegA thAya to paNa ATha varSanA mahAvIrane DarAvavAnI tAkAta nathI. A mananI tAkAta ja che ne? tamane evo bhava/yoni maLI che ke, tame dhAro teTalI prakRti badalI zako. mAnavamana jevuM parivartanazIla bIjuM koI nathI. te rItanI phaleksIbIlITI (parivartanazIlatA) janmathI ja maLe che. mAnavabhavamAM mAnavamana e kudaratanI zreSTha bheTa (gIphTa) che, je mana duniyAnI koI jIvAyonimAM nathI maLatuM. sabhA dRSTAMta Apazo? ma.sA. vartamAnamAM evA mANasa che, je saMkalpa dvArA game tevI krodhiSTha prakRtine zAMtaprazAMta karI zake che. koI mahAkrodhIne jIvanamAMthI bodhapATha maLatAM evI prakRti zAMta thaI ke have mAthAM pachADI marI jAva to paNa tene gusso na Ave. daSTAMta-acyakArI (sadgati tamArA hAthamAM !) tene 170) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaTTA nAmanI zreSThIputrI che. tenA pitAe te janmI tyAre dIkarI hovA chatAM dIkaro janme tenA karatAM moTo mahotsava karyo. keTalA bhAIo pachI bahena hatI. enA mATe jyAre mAtApitAne kAmanA hatI tyAre ja teno janma thayo. pANI mAMge tyAM dUdha hAjara kare evI TrITamenTa(sarabharA) maLatI, evA lADakoDa karyA che. te evI taiyAra thaI ke koI khAmI nathI, paraMtu tenI IcchA viruddha koI vAta na thAya. Aje ghaNA dIkarAo hoya che jene na gamatuM maLI jAya to chUTI vastu pheMke. AvuM karI koNa zake? puNya hoya te ja. A bAInuM puNya tape che. nAma to bIjuM che. domadoma sAhyabI che. seMkaDo dAsadAsIo che. badhAM AnAthI phaphaDyA kare che. raste jatAM koI vaccethI nIkaLe to paNa Ano pitto jAya. e beThI hoya ane koI tenA para najara kare to paNa krodha Ave. mATe badhAMe enuM nAma pADyuM aeNkA. acyuMkA eTale cuMkAro karavo, bolAvavuM. eTale Ane bolAvAya ja nahIM. badhAM sahana kare che paNa manamAM samaje che. have yuvAnImAM AvI. paNa koI paraNavA taiyAra nahIM. kemake badhAMne thAya ke ghera lAvyA pachI sAcavI nahIM zakIe to? bApe paraNAvavA mahenata karI che. mArI dIkarIne paraNe tene ATalo dAyajo ApIza vagere. paNa atyAre ja AvuM hoya to lAya lAge ne? tethI ahIMyAM koI hAtha nAMkhavA taiyAra nathI. vicAro kevo svabhAva haze? saMsArano niyama che ke AvA AvezavALAne paNa karma paraco dekhADe. tyAre zuM thAya che? temAM ghaNA TIkhaLiyA bhegA thayA. rAjAno maMtrI umaramAM nAno che. mitroe maMtrIne pANI caDhAvyuM ke ATaluM moTuM rAja saMbhALo cho, rAjA ne bIjA adhikArI pAsethI paNa kAma laI zako cho, paNa ame tamane kharA hoziyAra kyAre mAnIe ke A bAIne saMbhALI zako. vAre vAre kahyuM, eTale maMtrI bIDuM jhaDape che ane potAnA nAmathI mAMguM mokalyuM. bApe dIkarInAM pUrA ThAThathI lagna karyA, bharapUra dAyajo Apyo. A paraNIne maMtrIne ghare AvI. pahele ja divase zayanakhaMDamAM AvIne kahe che, mane pUchyA vagara kadI rAtre gharanI bahAra rahevuM nahi. svabhAva ja evo ke manamAM Ave te taDaphaDa kahI de che. maMtrI svataMtratA/uddhatAI badhuM jANe che. maMtrI saMmata thaI jAya che. ema dareka bAbatamAM saMmata thAya che. pote hoziyAra bAhoza che eTale badhI tajavIja karI AnI badhI mAMgaNI pUrI kare che. Ama dAmpatya jIvana cAle che. paNa AvuM ThaMDuM ThaMDuM cAle te koi caudasiyAne phAve? saMsAramAM ghaNAnI vRtti ja evI hoya ke pADozInA gharamAM paNa kaMI na thAya te na phAve. bhIMta ADe kAna daI levAdevA vinA sAMbhaLe, pachI cAra jaNane kahe. A badhI kSudra vRttio che. badhAM cAre bAju tapAsa kare che ke maMtrI ane kaI rIte paTAve che. temAM koI virodhI caudasiyAne kaDI maLI gaI ke aMdhAruM thAya te pahelAM ghare pahoMcI javAnuM pharamAna che. A to hoziyAra. sAMja pahelAM rAjAnuM kAma pUruM karI Ape. have virodhIoe rAjAnA kAna bhaMbheryA ke tamArI pAse kAma kare che paNa gharamAM patnI pAse bakarI jevo rahe che. rAjAne beThuM nahIM. virodhIoe kahyuM khAtarI karI juo, roja sAMje vahelo sarakI jaze. eka divasa rAtre roko. khabara paDaze. eka divasa rAjAe hoziyArIthI eka pachI eka kAma ApyAM ane rAtre moDA sudhI rAkhyo. ghare pahoMcatAM rAta paDI gaI. gharanA daravAjA (171) ( ( sadgati tamArA hAthamAM !) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdha. aMdarathI tALuM che. khakhaDAve che. nokaracAkaranAM nAma lai khakhaDAve che. nokaracAkarane paNa pelIno hukama che ke ene pUchyA vinA kholavAnuM nahi. jorathI bUmo pADe che. maMtrI kahe che eka vAra daravAjo kholo pachI vicAra karIzuM. bahu Tempo(Aveza) joyo tyAre sevaka pAse daravAjo kholAvaDAve che. rAtre bAra vAge pelI kahe che, huM jAuM chuM. maMtrI samajAve che. kAMi ja sAMbhaLatI nathI. maMtrI samajI gayo, je thaze te bhaviSyamAM vicArIzuM. paga pachADatI pachADatI ruAba sAthe jAya che, have A bAju jaMgala jevuM AvyuM. tyAM rAtre aMdhArAmAM coro jAya che. te ADA utare che. eTale A pelAone paNa khakhaDAve che. paNa ahIM thoDuM cAle? cora sAme thayA. UlaTI pakaDI. rADa pADe te pahelAM moMmAM DUco nAkhI upADI cAlyA gayA. have zuM kare? atyAra sudhI puNya tapatuM hatuM, have puNya paravAryuM che. pachI to kalpanA na Ave eTaluM vItyuM. coroe pahelAM alaMkAro vagere lai lIdhuM. sazakta zarIra che. A lokoe teNIne paisA mATe vecavAnuM nakkI karyuM. dUra dezamAM lai jai vecI. A dezamAM lohIne vepAra cAlato. amuka prakAranI davA vagere banAvavA mANasanuM lohI joie. AvA dhaMdhA Aje paNa cAle che. duniyAmAM hareka kALamAM pApIo temanA dhaMdhA karavAnA ja. tyAM jIvate jIvatA AkhA zarIramAM TAMkaNI khosI khosI dabAvI dabAvI lohI kADhe. pachI to lohI nIkaLI javAne kAraNe mUrchita jevI thai jAya. lohI levA eka soya mAre che to paNa UMcInIcI thai jAya che. paNa have zuM cAle? vaLI A loko to pharI pAchA khavaDAvI, tAjI karI, pharI pAchA A rIte lohI kADhe. have gusso kare cAle? karma viruddha thAya teTalI vAra che. have badhuM yAda Ave che. patinI keTalI AjIjI, pitAnA ghare kevI rIte rahevuM, pastAvo thAya che. have krodha para kharI aruci thai che. yogAnuyoga eka saMbaMdhI tyAM maLyo. choDAvavA mATe AjIjI kare che. choDAve che. ghare Ave che. bApa to dIkarIne joine ja raDe che. kahe che, have niyama kara ke have kadI gusso nahIM karuM. pachI evI zrAvikA banI ke indrasabhAmAM indra tenAM vakhANa kare che. have koi paNa sAme thAya to paNa tene gusse karI zake tema nathI. enI e ja vyakti, paNa have prakRti badalAi gai. du:kha Ave to pApathI, paNa duHkhamAM sAna ThekANe Ave to paNa tenI lAyakAta kahevAya. manuSyanA manamAM A tAkAta che. te dhAre to zuM na karI zake? ekavAra aMdara apIla thavI joie. tame tamArA mananI kSamatA jarAye ochI AMkazo nahIM. sabhA : bIjA bhavamAM to mana sAthe nahIM Ave. ma.sA. : bIjA bhavamAM mana sAthe nahIM Ave paNa tenAthI paDelA saMskAro to sAthe Avaze ja. puNya sudhareluM haze to kudarata UMcuM UMcuM ja Apaze. mATe puruSArthamAM to kamI rAkhavI ja na joie. sadgati tamArA hAthamAM ! Jain Educationa International samama For Personal and Private Use Only. (172) Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ki pUjya gaNivarya zrI yugabhUSaNa vijaya mahArAja sAhebanA vyAkhyAnanAM pustako nI (1) cAlo ! mokSanuM sAcuM svarUpa samajIe. - (2). karmavAda kaNikA , (3) manovijJAna pAka (4) cittavRtti - u (5) praznottarI che IT (6) anukaMpA dAna : - (7) 7 supAtra dAna karI Eii (8) yogavizikA bhAga-1) A(9) yogaviMzikA bhAga-ra ke (10) syAdvAda ja che A gItArtha gaMgA dvArA prakAzita graMtho 5. vivecaka che. . (1) adhyAtma upaniSata prakaraNam zabdaza: vivecanAnI praviNabhAI motA ke ke (2) yogaviMzikA zabdaza: vivecana koI praviNabhAI motI (3) zrAvakanA bAra vratonAM vikalpo jANI lo - yugabhUSaNa vijayajI ma.sA | (4) yogadraSTi samuccaya ja che te yugabhUSaNa vijayajI ma.sA. ro. (5) saMdagati tamArA hAthamAM ! yugabhUSaNa vijayajI ma.sA. - F/STy: prakAzaka: E, vAtArtha gI - * rajIsTarDa nuM e3238/amadAvAda, tArIkha 30-11-192 pe, jaina marcanTa sosAyaTI phatepurA roDa, pAlaDI, amadAvAda - 380 000 che phona da0 49 01 che