________________
पञ्चमाधिकार (वन्धतच्चवर्णन )
मङ्गलाचरण अनन्तकेवलज्योति:काशितजगत्त्रयान् ।
प्रणिपत्य जिनान्मूनां बन्धतत्त्वं निरूप्यते ॥ १॥ अर्थ अनन्त केवलज्ञानरूप ज्योतिके द्वारा तीनों जगत्को प्रकाशित करनेवाले जिनेन्द्र भगवानको शिरसे प्रणाम कर बन्ध तत्त्वका निरूपण किया जाता है ।। १॥
बन्धके पाँच हेतु बन्धस्य हेतवः पञ्च स्युमिथ्यात्वमसंयमः ।
प्रमादश्च कषायश्च योगश्चेति जिनोदिताः ॥२॥ अर्थ-मिथ्यात्व, असंयम, प्रमाद, कषाय और योग ये बन्धके पाँच हेतु जिनेन्द्र भगवान के द्वारा कहे गये हैं ।। २ ।।
मिथ्यात्वके पाँच भेद ऐकान्तिकं सांशयिकं विपरीतं तथैव च ।
आज्ञानिकं च मिथ्यात्वं तथा वैनयिकं भवेत् ॥ ३॥ अर्थ---ऐकान्तिक, सांशयिक, विपरीत, आज्ञानिक और वैनयिक ये मिथ्यात्वके पाँच भेद हैं ॥३॥
ऐकान्तिकामिथ्यात्वका लक्षण यत्राभिसन्निवेशः स्यादत्यन्तं धर्मिधर्मयोः ।
इदमेवेत्थमेवेति तदैकान्तिकमुच्यते ॥४॥ अर्थ-जिसमें धर्म और धर्मीक विषयमें 'यह ऐसा ही हैं। इस प्रकारका एकान्त अभिप्राय होता है वह ऐकान्तिक मिथ्यात्व कहा जाता है ॥४॥
सांशयिफमिथ्यात्वको लक्षण किं वा भवेन्न वा जैनो धर्मोऽहिंसादिलक्षणः । इति यत्र मतिद्वैधं भवेत्सांशयिक हि तत् ॥ ५ ॥