________________
(૫૫) અભિનિવેશવડે કરીને મહા પ્રાયશ્ચિત્તને ભાગી થાય.” અહીં આશાતના પ્રવચનના અવર્ણવાદરૂપ પિતાની કરેલી અથવા પિતાને નિમિત્તે બીજાની કરેલી સમજવી. તેના પરિહારના ઉપાયમાં બહુ રીતે પ્રયત્ન કરે. આ પ્રસંગ ઉપર શ્રી વીરપ્રભુનું દષ્ટાંત આપે છે.
શ્રી વીરપરમાત્મા છદ્મસ્થાવસ્થામાં પિતાના પિતાના મિત્ર દુઈ જજંતગ નામના તાપસના આશ્રમમાં તેમના આગ્રહથી ચતુર્માસ રહ્યા. તે વખતે અન્યત્ર ઘાસ ન મળવાથી વીરપ્રભુ રહેલા તે આશ્રમના તૃણે ખાવા માટે ગાયે આવવા લાગી. પ્રભુ તે તેનું નિવારણ કરતા નહોતા, પણ બીજા તાપસે પિતાના આશ્રમ પાસેથી લાકડી વિગેરેથી તેને મારીને કાઢતા હતા. તેમણે કુળપતિ પાસે આવીને કહ્યું કે આ તમારે વદ્દભ મનુષ્ય કે છે કે જે પિતાને આશ્રમ પણ જાળવતે નથી?” એટલે કુળપતિ પ્રભુ પાસે આવ્યા. ત્યાં વિનષ્ટપ્રાય થઈ ગયેલ આશ્રમને જોઈને તેણે પ્રભુને કહ્યું કે-“આ પક્ષીઓ પણ પિતાને માળે જાળવે છે તે તમે કેમ જાળવતા નથી ?’ આમ કહીને કુળપતિના ગયા પછી પ્રભુએ વિચાર્યું કે-“આ દુર્લભધિ તે છે પણ અનંતસંસારીપણું ન પામે એમ વિચારી વર્ષાકાળ વ્યતીત થયે (કલ્પસૂત્રના કથન પ્રમાણે ચોમાસામાં જ) પ્રભુ ત્યાંથી વિહાર કરી અસ્થિક ગામે ગયા. ત્યાં બ્રહ્મરાક્ષસને પ્રતિબંધ પમાડ્યો. ” આ પ્રભુની આશાતના ન કરવા દેવા ઉપર દૃષ્ટાંત સમજવું.
આ પ્રમાણે વ્યવહારશુદ્ધિના વિષયમાં અન્વય વ્યતિરેક બતાવીને હવે વિશેષ ઉપદેશ આપે છે તે કારણ માટે વિચક્ષણ શ્રાવકે તેવા પ્રકારની પ્રવૃત્તિ સર્વ પ્રયત્નવડે કરવી કે જેથી કોઈ અબુધ ધર્મની નિંદા ન કરે. કુશળ મનુષ્ય, જુગટીઆ, પાર
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
