________________
સ્વર્ગસ્થ પુણ્યાત્મા શ્રીમાન મુનિ મહારાજ શ્રી મેહનલાલજી ૩૫ છે, કેટલાક પ્રકટ ભાવે છે. જે પ્રકટ આપણે પાસે જતાં સમજતાં કેટલોક વખત જોઈએ. વળી દષ્ટિથી જોઈએ છીએ, જેની મહત્તા સિદ્ધ થઈ ચુકી આથી જડવાદને પ્રસાર થતે મૂળથી અટકશે. જડછે તેમના પ્રતિનાં કર્તવ્ય આપણે શા માટે ભૂલી વાદ એ ભયકંર શસ્ત્ર છે તે તેની ઉપેક્ષા કરવી જવાં જોઇએ? તેમ થશે તે નગુણા” એ પદને જોઈતી નથી. આ મારો મત છે તે જણાવી સૌને શબ્દશઃ યોગ્ય થશું. ઉક્ત ઋણમાંથી મુક્ત થવાના યથામતિ વિચારવાનું છું. કારણ કે હું શું? માર્ગો અનેક છે, અનેક પ્રકારે રહેશે. ને કરીએ તેટલું નત્તિ કિન્નr. ઓછું એ વાક્યની શ્રીમંત શેઠીઆઓએ અગત્યતા આ વિષયે આટલું કહી શ્રી કલાપી’નું કથન સ્વીકારી અક્ષરશત્રુઓને જ્ઞાન અર્પવું જોઈએ. અને વિચારવા વિનંતિ કરું છું. જૈન પ્રજામાંના અકિંચન અને અનાથને સહાય રે સંસારી ! નિમિષભર તું ફેંકજે દૃષ્ટિ આંહીં, આપવી જોઈએ, “કુલ નહિ તે ફુલની પાંખડી’ આ દૃષ્ટિનું અનુકરણ કૈ રાખ સંસાર માંહીં; એમ ધારી દરેકે યથાશક્તિ કંઈ કરવું. જોઈએ.
ભેળા ! હારી ઘડમથલમાં શાન્ત થા શાન્ત થા કે, ટીપે ટીપે સરોવર ભરાય' એ અનુસાર સર્વે
રિથતિની તું ઉપર ચડી જે ત્યાગની દૃષ્ટિ આંહીં.” એકત્ર થઈ ચિરકાલ સુધી નભી શકે તેવી સંસ્થા અગર સંસ્થાઓ સુવ્યવસ્થાપૂર્વક કા
સંક્ષિપ્ત અવલોકન-શ્રીમાન મોહનલાલના હવી જોઈએ. આ સંસ્થાઓનું સુચન સૌ યથામતિ
નામની માહિતી ન ધરાવનાર જૈન શ્વેતાંબર ભાગ્યેજ નીચે પ્રમાણે કરશે. જૈન અનાથાલય, જન બાલ
કેઈ નીકળશે. તે મહાત્માને ગત થયાં હજુ ત્રણ માસ રક્ષક વિદ્યાલય, જૈન પુસ્તકાલય, જન આરોગ્યભુવન
પૂરા નથી થયા, તેથી તેમની સ્મૃતિ કાયમ રહે તેમાં : (Sanitarium ) વગેરે સંસ્થાએ સ્થાપનીય છે. આશ્ચર્ય નથી પરંતુ કહેવું પડશે કે કેટલાંક વર્ષો
પરંતુ મારા અધીન મત પ્રમાણે તે ઉત્તમ માર્ગ વીતી જશે તે પણ તેમની વિમલ કીર્તિ સ્મૃતિહારક સ્વસ્થ મહાત્માનું નામ ચિરસ્થાયી રહે તેવું એક
કાલના સપાટામાંથી અબાધિત અચલ રહેશે. ગત જબરું વિશાળ જ્ઞાનાલય એટલે પુસ્તકાલય કરવું. મહાત્માઓના ચરિત્ર અને ગુણોપર કેટલાક કથાકાર આ પુસ્તકાલયમાં જૂના અપ્રકટ સર્વજન સાહિત્ય કથા કરશે, પુરાણિક પુરાણે લખશે, કવિ કાવ્ય રચશે, ગ્રંથને સંગ્રહ કરો. એક ઉત્તમ પુસ્તક સ્ત્રીઓ ગાણું ગાશે અને ચિતારા તેમનું ચિત્ર કાઢશે બીજે મળે અને અહીં ન મળે એમ ન થતાં આથી તથા પટ પર રંગશે. આબાલવૃદ્ધ જન સ્ત્રીપુરૂષ તેમની બીજે ન મળે અને અહીં મળે એમ થવું જોઈએ. વાર્તા પ્રેમપૂર્વક એકમેકને કહેશે. સાધુઓ અને શ્રાવકને પુસ્તક મેળવતાં પતી અ- આ પુણ્યપુરૂષનું મંગલ ચરિત્ર બેધપ્રદ છે પણ નેક મુશ્કેલીઓ દૂર થશે, જ્ઞાન માગ હેલો થશે તેનું જેટલું ગૌરવ કરવું જોઈએ તેટલું કરવાનું છે, અને અજ્ઞાન રૂપી અંધકાર દૂર જશે. વર્તમાન યુગ- અને તે ચરિત્ર પરથી મળતો બોધ લેવાને છે. માં સુશિક્ષિત જૈનોની સંખ્યા ધીમે ધીમે સુભાગ્યે આમની દષ્ટિ પર અહંકારનું પડલ આવ્યું ન વધતી જાય છે. પરંતુ અફસોસ એ છે કે બલ્ક હતું, અંતઃકરણ કઠણ બન્યું નહોતું. આવું સદાય આપણા દોષથી એમ થાય છે કે તેઓએ જ્યારે અંતઃકરણ ઉત્તમ, મધ્યમ વા કનિક એટલે કોઈ પણ ઈંગ્લિશ વિદ્યામાં ઉત્તમ ડિપ્લોમા મેળવ્યાં હશે તે સ્થિતિમાંના લોકપર નૈસગિક તેજ પાડયા વગર કદી પણું જૈન ધર્મનું જ્ઞાન યથાસ્થિત હોતું નથી. કારણ રહેતું નથી. જોઇશું તે ડિપ્લોમા મેળવી વ્યવસાયમાં પડે છે, આપણુ આચાર્યો-સંતો અને પશ્ચિમાત્ય સંઆ વ્યવસાયમાં કટકે કટકે થોડે થોડે અવકાશ તોમાં અંતર છે તે દર્શાવીએ. આપણા સંતે જિન મળતું જાય છે, અને તે અવકાશમાં પુસ્તકોની સહાભક્તિમાં સંપૂર્ણ રહી અન્યને તેમ રાખી જિનશાથતા વગર ધર્મજ્ઞાન કયાંથી પ્રાપ્ત થઈ શકે ? ગુરૂશ્રી સનને ઉઘાત કરવા અહિંસા ધર્મને હદયમાં વજ.
