________________
અમારે જ્ઞાનપ્રવાસ-૧ ઝીંઝુવાડા,
૧૦૯. થિીઓમાં પુસ્તક રાખવામાં આવ્યાં છે. હસ્ત- વાસંતવ્ય વિસા નેમા સા. વરજલાલ સ્વાર્થ લિખિત પ્રત ૪ર૭ છે, તે ઉપરાંત છાપેલ પ્રત- પાર્શ્વનાથ બિંબ સસવીસ. પ્રતાકારમાં ગ્રંથ, પણ તેટલી છે ને છાપેલ પુસ્તકે આ મૂર્તિ અતિ ચકચકત છે, તે વજનમાં ૧૧૫૭ છે. એકંદરે છાપેલાં પુસ્તકની ચુંટણી બહુ સારી ભારે છે ને સેનાની હેય નહિ તેવી કાંતિ આપે છે કરી છે. આમાંના હસ્તલિખિત પુસ્તકમાં ભાષામાં લખા તેથી તેમાં સેનાને ભાગ વિશેષ હોય એમ જણાય છે. એલરાસ ચેપઇ આદિ બધાં જોઈ લીધાં તેમાંથી મારા
પહેલા માળ પર બે પાષાણપ્રતિમા છે તે પરના સંગ્રહમાં આવેલ રાસ વગેરેથી કાઈ નવીન ન સાંપડયું,
લેખ નીચે પ્રમાણે છે – છતાં તેમાં આપેલી લેખક (લહીયા)ની પ્રશસ્તિઓ વગેરે ઉતારી લીધું, તે ભાષાનાં પુસ્તકમાં અહીં હીર
સંવત્ ૧૮૫૪ મહા વદિ ૫. રાજવીજય રત્નસૂરિના વંશજ-યતિઓ રહેતા તેમને સંગ્રહ સૂરિ ગણે શ્રીમુક્તિરન સૂરી રાજે. મુખ્યત્વે કરીને છે. આ રીતે જન ગૂર્જર કવિઓને સંવત ૧૮૫૪ વર્ષે મહા વદિ ૫ ચંદ્ર લગતું મુખ્ય કાર્ય કરવાનું હતું તે કરી લીધું. ભાષા રાજવીજય સૂરી ગછે. સિવાયનાં પુસ્તકો જોવાનું ન બની શકયું, કારણકે
આ દેરાસરમાં ધાતુની મૂર્તિઓ લગભગ બે ડઝન વિશેષ રોકાવાનું બની શકે તેમ ન હતું, તે હવે
છે. ધાતુની પ્રતિમાઓ મુખ્યત્વે જૂની હોય છે અને ભવિષ્યમાં થઈ રહેશે. આ સિવાય સંધને કે દેરા- -
- તે દરેક પર પ્રાયઃ જરૂર લેખ લખાયેલ હોય છે. સરને જુદે કંઈ પુસ્તકભંડાર નથી.
પ્રાચીન શેધકોએ દરેક સ્થળે ધાતુની પ્રતિમાઓના દેરાસર મોટું પાકી બાંધણીવાળું છે, તેને ઉપલો લેખો લઈ લેવા ખાસ કાળજી રાખવી કારણકે તેમાંથી એક માળ છે. તેને પાયો સં. ૧૯૦૧ માં નંખા પુરાતત્ત્વને લગતી સામગ્રી મળી આવે છે. આ ધાતુની ને સં. ૧૯૦૫ માં પ્રતિષ્ઠા થઈ હતી. મૂળ નાયકની મૂર્તિઓ પરના લેખો ઉતારી સંવત વાર અત્ર પાષાણપ્રતિમા પર લેખ નથી પણ તેની નીચે પરઘર મૂકીએ છીએ – છે તેમાં નીચે પ્રમાણે કોતરેલ છે -
૧ સં. ૧૪૧૧ વૈશાષ શુ ૫. શ્રીમાળી જ્ઞા–સંવત ૧૯૦૭ના વર્ષે વૈસાષ માસે શુકલપક્ષે તીય પિતૃ સભિત માતૃ શ્રીમલદે પિતૃ ૩ સનીવાસરે શ્રી પરધરજાનૂ હવને સા૦ હઠીસંધ રાણિમ ધિધો શ્રેયસે સા. માલત શ્રી શાંતિકેસરીસિંધછની લાહની કારી સા. વજલાલ ભગ- નાથ કારિત પ્ર. શ્રી વિદ્યાધર ગણે શ્રી વાનદાસે શ્રી ઝીંઝપુર મધ્યે રાજરાસંધ સમસત. લલતપ્રભ સૂરિભિઃ સવલષણ મુજ (૫) ૨. થઈ કરાપીત સીરહુ કલ્યાણમસ્તુ
૨ સં. ૧૪૧૩ વૈશાખશની શ્રીમાલ શા. આમાં જણાવેલ સા. હઠીસંઘ કેસરીસિંધ તે
પિતૃ ભલષા ભાર્યા ચહજાદે ભૂત દેવજ અમદાવાદના પ્રસિદ્ધ હઠીસિંઘ શેઠ કે જેમનું દિલ્હીના
પાતલ પડપૌત્ર શિષર...કા. પ્ર. શ્રી દરવાજે મોટા જિનાલય સાથનું મંદિર પ્રસિદ્ધ છે કે જેને “હઠીસિઘની વાડી' કહેવામાં આવે છે, વળી
બ્રહ્માણુગ છે સલખણુ પુરીય શ્રી સુણિઆમાં જણાવેલ શા. વ્રજલાલ ભગવાનદાસ તે તે
ચંદ્ર સૂરિભિઃ ઝીંઝુવાડાનાજ રહીશ વીસનેમા વાણિયા હતા એ ૩ સં. ૧૪૩૨ ફાગુ શુદિ ૨ શુકે મેઢ વાત ત્યાં એક ધાતુની પ્રતિમા છે તે પરના નીચેના જ્ઞા છે. પદમ ભાવ રૂપલ પુત્ર નરસીહ લેખ પરથી જણાય છે –
ભા, મદન પુત્ર ઉદયસિંહેન પિતૃ પિતૃ સં. ૧૯૦૩ માહા વ. ૫ સુકે ઝંઝુપુર થયો છે. શ્રી પાર્શ્વનાથબિંબ કા, પ્ર.