________________
સતત-અાહરણ....ભગ-૩
સીતાજીની શ્રમિત દશા અને વિશ્રાંતિ શ્રીમતી સીતાજી અવંતિ દેશના એક દેશ સુધી આવતા માર્ગમાં શ્રમિત થઈ ગયાં. શ્રી રામચંદ્રજી અને શ્રી લક્ષ્મણજીની વાત જુદી છે અને શ્રીમતી સીતાજીની વાત જુદી છે. આવી દશામાં પણ શ્રીમતી સીતાદેવીનાં હૃદયમાં કે મુખ ઉપર અપ્રસન્નતા નથી આવતી. પતિની ભક્તિ માટે જ સુખ-સંપત્તિને ત્યજીને વનમાં આવેલ શ્રીમતી સીતાજી અપ્રસન્ન થાય પણ કેમ ? ભલે શ્રીમતી સીતાજી પોતે અપ્રસન્ન થાય, પણ શ્રી રામચંદ્રજી માર્ગમાં સાથેનાની શાંતિનો વિચાર કર્યા વિના રહે જ કેમ ? શ્રી સીતાજીને શ્રમિત થયેલ જોઈને શ્રી રામચન્દ્રજીએ શું કર્યું? એનું વર્ણન કરતાં સીતાહરણ' નામના પાંચમાં સર્ગના પ્રથમ શ્લોક દ્વારા જ કલિકાલ સર્વજ્ઞ ભગવાન શ્રી હેમચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા ફરમાવે છે કે
“રામોડથ વિશ્રામયિતું, પ્રાન્તામધ્વનિ નિમ્ ? वटस्य मूले न्यषदद -गुड्यकानामिवेश्वरः ।।१।"
અર્થાત્ માર્ગમાં આવતાં ‘ચિત્રકૂટ' નામના પર્વતને લંઘીને જે અવંતિદેશના એકદેશ સુધી આવ્યા પછી શ્રી રામચંદ્રજી, માર્ગમાં થાકી ગયેલ હું સીતાજીને વિશ્રામ કરાવવા માટે યક્ષોના સ્વામીની જેમ એક વટવૃક્ષના મૂળમાં બેઠાં.
શ્રી રામચંદ્રજી જે દેશમાં આવીને વડની નીચે બેઠા, તે દેશને ચારે બાજુ દષ્ટિપાત કરીને જોયા છે, જોઈને શ્રી રામચંદ્રજીએ શ્રી લક્ષ્મણજીને કહ્યું કે, આ દેશ કોઈની પણ ભીતિથી હમણાં જ નિર્જન થયો હોય એમ લાગે છે. કારણકે નથી સુકાણી પાણીની નહેરો જેમાં એવાં ઉઘાનો, શેલડીની સહિત ઇક્ષુવાટો અને અત્તથી ભરેલાં ખળો જણાવે છે કે, આ પ્રદેશમાં થયેલી નિર્જનતા જૂની નથી પણ નવી છે. જો આ પ્રદેશમાં થયેલી નિર્જનતા જૂની હોય તો અહીંના ઉદ્યાનો આવાં લીલાં ન હોઈ શકે. ઇક્ષુવાટો શેલડીથી ખીચોખીચ ન હોઈ શકે. અને ખેતરમાં રહેલાં ધાન્ય ભરવાનાં ખળો ધાન્યથી ભરેલા ન હોઈ શકે. આવી સુંદર દશા હોવા છતાં આ પ્રદેશ એકદમ નિર્જન બની
