________________
૧૨૪ સમાસ પ્રકરણ ૧
३।१।५४ ૩૯ સમ અંશ (સરખાભાગ) માં વર્તમાન અર્ધ (ન.) શબ્દ
અભિન્ન અંશિ નામ સાથે વિકલ્પ સમાસ પામે છે.
વિઘાર કવિ qી પક્ષે ષષ્ઠી તપુરુષ ઉcqહ્યHI એ પ્રમાણે સર્વગ્રામ:, ગ્રામના
પૂઃ તે પૂર્વે ? અંશમાં અર્થ છું. છે, ગ્રામ નાઈ (ષ તપુરુષ) समेंऽशे ऽधं नवा ३३११५४ મેર રજુહા-એકવચનમાં રહેલું કાલવાચિ નામ અને હિંગુ સમાસના વિષયમાં રહેલું કાલવાચિ નામ, મેયવાચિ (માપ કરવા યોગ્ય) નામ સાથે સમાસ પામે છે. માણો ગત માસનાતઃા એવં વાતઃ | મહિનાને જન્મેલે, વરસને જન્મેલો આ પ્રણાણે અર્થ કર. દિગુ-વિષય–ણ મા ગાવસ્થ gવમાનગતિઃ એક માસને જન્મેલ, છે કુતરા તપુઃા બે દિવસને સુતેલે.
कालो द्विगौ च मेयैः ३।११५७ :૪૧ વિભક્તિ તપુરુષ– દ્વિતીયાન્ત વિદ્યા નામ, જાતિ નામ સાથે
નિંદામાં સમાસ પામે છે.
खट्वाम् आरूढः खट्वारूढः जाल्मः । द्वितीया खट्वा क्षेपे (क्तेन) ३२११५९ ૪ર દ્વિતીયાન્ત કાલવાચિનામ, વ્યાપક (તેમાં વ્યાપીને રહેલ)
નામ સાથે સમાસ પામે છે. મુહૂર્ત ગુણ મુર્તિપુર્વમ્ મુદ્દત પર્યત સુખ. व्याप्तौ (कालः) ३।११६१ ૪૩ દ્વિતીયાત નામ, શ્રિત વિગેરે નામ સાથે સમાસ પામે છે.
धर्मश्रितः धर्मश्रितः । संसारम् अतीतः संसारातीतः।
