________________
अणहिलपट्टन
અનુરાપુ (કુજિનકા તંત્ર અ૦ ૭; પદ્મપુરાણ | અહીં રાજ કરતો હતો. (પદ્મપુરાણુ પાતાળ સૃષ્ટિ ખંડ અ૦૧૧). આ સ્થાનમાં સતીના ! અ૦ ૩૫). પાંડવ સહદેવે આ દેશ જીત્યો એઠ કપાઈ પડયા હતા. અહીંની દેવીનું નામ.. હતો. (મહાભારત સભાપર્વ અ૦ ૩૦). ખુલ્લા છે. ઈ. આઈ. રેલવેના આમેદપુર સ્ટે- | અનત્તના. ઝેલમ નદીના દક્ષિણ તટ પર
શનથી આ સ્થાન સાત મિલ દૂર આવેલું છે. આવેલું કાશ્મિરની જુની રાજધાનીનું શહેર ચoદિપટ્ટન પટ્ટણ અથવા અણહિલવાડ એ
ઈસ્લામાબાદ, વડોદરા રાજ્યના ઉત્તર વિભાગમાં આવેલું છે.
સત્તજનમ ત્રાવણકોરના મુખ્ય શહેર વલ્લભીના નાશ પછી વનરાજે (વંશરાજ) ત્રિવેન્દ્રમાં આવેલું અનન્તપુર પદ્મનાભનું વિ. સં. ૮૦૨ એટલે ઈ. સ. ૭૪૬માં વસાવ્યું પ્રખ્યાત દેવળ અહીં આવેલું છે. ચૈતન્ય હતું. એ સ્થળ બતાવનાર ભરવાડના નામ યાત્રા નિમિત્ત અહીં આવેલા હતા. (ચૈતન્ય ઉપરથી આ શહેરનું નામ અણહિલપટ્ટણ ભાગવત). એને પદ્મનાભપુર પણ કહે છે. પાડવામાં આવ્યું હતું.(મેતુંગાચાર્યની “પ્ર- પ્રો. એચ. એચ. વિલ્સન-મકેજનો બંધચિતામણિ”અ. ૧ મેરૂતુંગની થેરા- સંગ્રહ” નામે ગ્રન્થના પા. ૧૨૯) અનઃવલિ. ડા, ભાઉદાજીએ પ્રસિદ્ધ કરેલી).
શયન શબ્દ જુઓ. પ્રસિદ્ધ જૈન વૈયાકરણ અને કેષિકાર હેમચન્દ્ર નેત્તરાર્થના. ત્રાવણકેરમાં આવેલું પાનાભઅહીંના રાજ કુમારપાળના દરબારમાં ઈ. સ. પુર તે જ. અહીં શેષશાયી ભગવાનનું દેવળ ૧૧૪૩-૧૧૭૩ સુધી હેઇ, કુમારપાળના ગુરુ છે. (પદ્મ પુ. ઉત્તર અ૦ ૭૪, પ્રો હતા. ઇ. સ. ૧૧૭૨ માં હેમચન્દ્ર પિતાની વિલ્સનને “મેકેજીને સંગ્રહ' પા૧૨૯) ચોર્યાસી વર્ષની ઉમ્મરે મૃત્યુ પામ્યા. ઇ. સ. અનન્તપદ્મનાભ શબ્દ જુઓ. ૧૧૭૨માં કુમારપાળે જેન ધર્મ અંગિકાર | અનમ. અને તે જ. કર્યો હતો. (ડાબે ભાઉ દાજી-હેમચન્દ્ર) પરતુ | અનવનસ, અનોતા તે જ, પ્રબંધચિન્તામણિના ઉપદ્દઘાતમાં ત્રીજે પાને છે અકૂપા . દક્ષિણ માળવા. નર્મદા પર આવેલા ટોનીના કહેવા પ્રમાણે કુમારપાળે ઈ. સ. નિમારની આજુબાજુને મુકી હૈય, મહી ૧૧૫૯માં જૈન ધર્મ સ્વીકાર્યો હતો. આઠમાં અને માહીશ એનાં બીજાં નામ છે. (શિવસૈકામાં વલ્લભીના નાશ પછીથી છેક પંદરમી પુરાણ ધર્મસંહિતા અ૦ પ૬૬ હરિવંશ, સદી પર્યત અણહિલપટ્ટન પશ્ચિમ હિંદુસ્થાનમાં અ–પ-૩૩-૧૧૨–૧૧૫) એની રાજધાની અને ગુજરાતમાં મુખ્ય શહેર હતું. અણહિ | માહિષ્મતીમાં હતી. ( રઘુવંશ સ. ૪ લપટ્ટનના રાજાઓની હકીકત સાર,આર. સી. | ૦ ૪૩). શેષનું “લિટરરી રીમેઇન્સ એફ ડા. ભાઉ | ઝૂપડપટ્ટા. અનુમકુંડપૂર તે જ. દાજી પા. ૧૩૮–૧૪૦. જુઓ. તેમ જ અનૂમણુંકપુર. તેલિંગણની જૂની રાજધાની વરંરોયલ એશિયાટિક સોસાઈટીના જનરલ પુ. ગુળ તે જ. (કાવને શિલાલેખ એ. એ. ૧૩. પા. ૧૫૮ જુએ. અણહિલપટ્ટણ અણુ- સે. જ. ૧૮૩૮, પા. ૯૦૩; પણ પ્રોટ હિલપુર પણ કહેવાતું
વિલ્સનનું “મેકેઝીને સંગ્રહ”પા. ૭૦ વિછે. અહિચ્છત્ર તે જ, (એપિત્રાફિકા જુઓ). એ રુદ્રદેવ રાજાની રાજધાની હાઈ ઈડિકા ૨, પા. ૨૪૩ ટીક).
ચુરાંગ અગર ચેરગંગા તે જ. આ શહેરને ધિરાક. રેવાના રાજ્યમાં આવેલ કરુષ તે જ..! અનુમકુંડપટ્ટન પણ કહેતા. (બં. એ. સે. * શ્રીકૃષ્ણ મથુરામાં મારી નાંખેલે દત્તવત્ર ! જ.પા. ૯૦૧). અહીં સન ૧૧૧૦ થી ૧૨
Aho! Shrutgyanam
